Саба?ты? та?ырыбы Массив

Сабақ тақырыбы:

Массив. Бір өлшемді массив.Екі өлшемді массив.

Сабақ мақсаты:

А) бiлiмдiлiк,

Оқушыларға Pascal тілінде массивтермен жұмыс істеуді үйрету.

Ә) дамытушылық,

Балалардың программалау жөніндегі түсініктерін, білімдерін дамыту.

Б) тәрбиелiк,

Оқушыларды сауатты азамат болуға, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрi:

Жаңа тақырыпты түсiндiру.

Сабақты жүргiзу әдiсi:

Баяндау әдiсi.

Сабақта пайдаланатын көрнекiлiктер:

Оқулықтағы тапсырмалар, ДЭЕМ.

Сабақ барысы

1. Ұйымдастыру кезеңi.

Оқушыларды орындарына отырғызып, сабаққа дайындаймын. Келмеген оқушыларды анықтап, балаларды түгендеймін. 

2. Оқушы бiлiмiн жан-жақты тексеру.
Алдыңғы сабақта танысқан процедуралар:

      -         Length
-         Copy
-         Concat
-         Insert
-         Delete

т.б. мысалдарды қайталап өтемін.

3. Жаңа материалды игеруге дайындық.

Жаңа сабақ массивтер. Массивтің жариялану тәртібі:

«массив аты»:array[1..n] of «типі»

мұндағы «массив аты» орнын қолданушы өзі таңбалайды. Мысалы массив аты «mas». «array» массив көлемі, яғни элементтерінің саны.
Мысалы:mass:array[1..10] of integer;
яғни, 10 элементтен тұратын, «mas» бүтін сандар массиві жарияланды.
mas[1]; mas[2]; mas[3]; mas[4]; mas[5]; mas[6]; mas[7]; mas[8]; mas[9]; mas[10];

Массивтің әр элементіне әр түрлі бүтін сандар енгізуімізге болады. Осылай жарияланған массивті «бір өлшемді массив» деп атаймыз. Бұдан басқа екі өлшемді массив болады. Жариялану тәртібі:

«массив аты»:array[1..n, 1..n] of «типі»

mass:array[1..7, 1..5] of integer;

mas[1,1]; mas[1,2]; mas[1,3]; mas[1,4]; mas[1,5]; mas[1,6]; mas[1,7];
mas[2,1]; mas[2,2]; mas[2,3]; mas[2,4]; mas[2,5]; mas[2,6]; mas[2,7];
mas[3,1]; mas[3,2]; mas[3,3]; mas[3,4]; mas[3,5]; mas[3,6]; mas[3,7];
mas[4,1]; mas[4,2]; mas[4,3]; mas[4,4]; mas[4,5]; mas[4,6]; mas[4,7];
mas[5,5]; mas[5,2]; mas[5,3]; mas[5,4]; mas[5,5]; mas[5,6]; mas[5,7];

4. Жаңа сабақты түсiндiру.

Массив элементтерімен жұмыс істеу үшін, цикл қолданылады. Мысалы бір өлшемді массив элементтені мән енгізу үшін төмендегідей программа жазуымызға болады.

program massiv;
var i:integer;
mas:array[1..10] of string;
begin
for i:=1 to 10 do
readln(mas[i]);
end.

Дәл осылай массив элементтерін өңдеуге, қажетті амалдар орындатуға болады.

5. Жаңа материалды түсiнгендiгiнiң алғаш тексерiлуi.

Оқушылардың орындауына арналған тапсырма, ағылшын тіліндегі әріптерді цикл көмегімен массив элементтеріне енгізу керек.
Тапсырманың орындалуы:

program massiv;
uses crt;
var i:integer;
mas:array[1..7] of char;
begin
clrscr;
begin
for i:=1 to 7 do
readln(mas[i]);
end;
end.

6. Жаңа бiлiмдi пысықтау.

Мысал программа:
Қолданушы енгізген сөздегі дауысты әріптердің санын анықтайтын программа құру керек.

program massiv;
uses crt;
var i,d,s,p:integer;
a,b:string;
mas:array[1..7] of char;
begin
clrscr;
begin
writeln('Дауысты ариптерди жаз');
for i:=1 to 7 do
readln(mas[i]);
end;
begin
write('Соз жаз');
readln(a);
d:=length(a);
s:=0;
begin
for i:=1 to d do
begin
b:=copy(a,i,1);
begin
for p:=1 to 7 do
if b=mas[p] then s:=s+1;
end;
end;
end;
end;
write('Дауысты ариптер саны ',s);
end.

7. Оқушы бiлiмiн бағалау. Үйге тапсырма беру.

Жаңа сабаққа белсендi қатынасқан оқушылардың бiлiмдерiн бағалап, класқа хабарлаймын.
Үйге;

program misal;
uses graph, crt;
var a,b,i:integer;
begin
initgraph(a,b,'\tp\graph');
clrscr;
end.

Графикалық процедуралар кітапханасын ашу

Графикалық режимді анықтау және орнату.

Экранды тазалау.

uses graph;

var a,s:integer;

begin

a:=detect;

Графикалық режимді анықтау

initgraph(a,s,' ');

Графикалық режимді орнату

setcolor(blue);

Экран алдыңғы планының түсі

setbkcolor(green);

Фон түсі

line(5,5,25,25);

Кесінді сызу процедурасы

readln;

end.