Шырша жыры М.Төрежанов. Өз ізі.

Сабақтың тақырыбы:

Шырша жыры  М.Төрежанов. Өз ізі.

Мақсаты

1. Мәтіннің мазмұнын меңгерту, негізгі идеясын ашу, балалар жазушысы М .Төрежанов туралы қысқаша мәлімет беру.

2.Шырша жырын әуенімен айтуға жаттығу, сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту. 3.Сыйластыққа, достыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу. Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың әдіс-тәсілі: топпен жұмыс Технологиясы: сын тұрғысынан ойлау, ойын технологиясы Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, музыка Көрнекілігі: Суреттер, үлестірмелі қағаздар

Күтілетін нәтиже:

М.Төрежановтың із туралы әңгімесінің мазмұнын біліп, түсінеді. Әңгімеде қолданған көркем сөздің мағынасын ажыратып, жазады. Адамның ізгілік іздері туралы ой тұжырымдайды

+Психологиялық ахуал

Тату-тәтті достармыз біз, Ынталы да талапты. Көп білуге құштармыз біз, Жақсы оқимыз сабақты.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Топтарға бөлу

Қызыл түс 1 – топ.  Сары түс 2- топ. 

Көк түс 3-топ.          Жасыл 4- топ. 

Үй тапсырмасы

«Түйе мен тышқан» ертегісі. Ертегі 2-3 оқушыдан сұралады.

 Ә ) Үй тапсырмасын қорыту мақсатында «Шырша» ойыны ойнатылады. Шырша тармақтарына қазақша жыл атауын ретімен айтып шық. Кәне, кім жылдам екен? (Үй тапсырмасы қорытылып, сабаққа жақсы қатысқан оқушылар мадақталады.)

Қызығушылықты ояту

Аяз атаның 1-тапсырмасы:  Ойын: Кім жылдам?  "Серпілген сауал"

1. Біз оқып жатқан тарау қалай аталады?

2. Қазір жылдың қай мезгілі?

3. Қыс мезгілінің белгілері қандай?

4. Қардан не жасаймыз?

5. Аққала жасағанда нені қолданамыз?

6. Қыс мезгілінде қандай мерекелер болады?

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Аяз атаның 2-тапсырмасы:  1. Ой ашар

Жаңылтпашты жаңылмай айту

1.Ізшілер іздесті,

Түз кезді, із кесті.

2. Ізге түсті Ізмұрат,

Ізмұратты біз бірақ

Іздеп-іздеп таппадық.

Ізі-қайым, қызық-ақ.

3. Із дегенді қалай түсінесің?

 - Олай болса, балалар, «Өз ізі» атты мәтінінің авторы балалар жазушысы Мәдіхат Төрежанов туралы сызбаға зер сал.  Мәдіхат Төрежанов Ақмола облысында туған. Ол жазушы, педагог. «Шегіртке мен ара», «Қанатбек пен Жанатбек», т.б. прозалық кітаптардың авторы. Осындай қысқаша мәлімет

Мағынаны тану.  Оқулықпен жұмыс. «Өз ізі» мәтіні.  А) Мұғалім мәнерлі түрде оқып береді.

«Өз ізі» атты мәтінді оқушылар тізбектей, тұтастай оқып шығады.  4. Суретпен жұмыс

Суреттегі кімнің, ненің ізі екенін анықтау

6. Мәтінді іштей оқу

Жұпта талқылау

7. Топтық жұмыс

1 топ : Мәтінді мазмұндау

2.топ :Мәтіндегі оқиға жылдың қай кезеңінде болған? Оны неден аңғардың?

3 топ: Қарға қатысты жазушы қолданған көркем сөзді тап?

4 топ:Мәтін бойынша сұрақ құрастыру

Аяз атаның 3-тапсырмасы:  «Кубизм» әдісі бойынша сұрақтар беріледі. Нөмірленген кубиктің қай жағы түссе,сол жағындағы берілген сұраққа жауап береді.  №1 Мәтінде кім туралы айтылған?  №2 Жылдың қай мезгілі суреттелген?  №3 Жолда ненің, кімнің ізі жатыр?  №4 Әлкен қандай жермен жүрді?  №5 Неге ол жолсыз жермен жүрді?   

Сергіту сәті

Жел уледі у-у,  Боран келіп биледі зу-зу,  Қатты қатты жел соқты гу-гу,  Жапалақтап қар жауды ду-ду.  Балалар парта арасынан шығып, қолдарын ауыздарына жақындатып, жай дыбыстайды.Екі қолды қайшылап, дауыстарын үдетеді, қолдарын соғады. 

Ой толғаныс

Мәтінмен жұмыс. Аяз атаның 4-тапсырмасы:  1-топ: Мәтіндегі оқиға жылдың қай мезгілінде болған? Оны неден аңғардың?  2-топ: Қарға қатысты жазушы қолданған көркем сөзді тап. Қардың қандай түрлері болады?

3-топ: Мәтіннің соңғы сөйлемін оқы. Осы тілекті сен қалай түсінесің? 

4-топ:  Дәптермен жұмыс.  Өмірде де өз ізің, өз белгің болсын!  Ой қозғау:

-Бұл қандай сөйлем?  - Сөйлемнің қандай түрлері бар?  - Лепті сөйлем дегеніміз не?  Оқушылардың сөйлеу тілін дамыту мақсатында жаттығу есебінде  жаңылтпаш жатқа айтылады.  Ұжымдық жұмыс. Сөзжұмбақты шешу.  1. Адам аты. 2.Аяз атаның серігі. 3.Соңғы жыл атауы.4.Жаңа жыл көркі.5.Жыл атауы. 6.Жыл басы. 7.Аяз ата дорбасындағы зат.  Шешкеннен кейін ар жағынан шыршаның суреті шығады.  Оқушылар «Шырша жыры» әнін айтатынын бірден тауып алады.  «Ой қозғау: -Жаңа жылға дайындығың қандай?  (Оқушылардың ой –пікірі тыңдалады.)  Аяз атаның 5-тапсырмасы:  М: -Әннің сөзін жазған: Ә.Дүйсенбиев, әнін жазған: Л.Хамиди  «Шырша жырын» әуенімен айтуға жаттық. Әр топ бір шумақтан айтып шығады. 

Топпен жұмыс. Аяз атаның 6-тапсырмасы:  1-топ: «Шырша» туралы мәтінін құрастыру.  2-топ: «Шырша» туралы қандай тақпақ білесің?  3- топ: «Шырша» туралы қандай жұмбақ білесің? 

4-топ: Шырша сөзіне топтастыру

Сабақты бекіту.  - Мәтіннің авторы кім?  - Қандай шығармасымен таныстық?  - Мәтіннің негізгі түйіні:  Біреуге жасаған жақсылығыңды,қамқорлығыңды ел айтсын!  Бір –біріңе жақсы тілек айт. 

Үйге тапсырма

«Шырша жырын» жаттау.  Мәтінді оқу, мазмұнын айту.

Күнделіктеріне жазып алады

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Смайликтерді өзі қалаған нұсқада көрсетеді.