Тақырып: Ауылымызға шақырсақ қайтеді? (сыныптан тыс іс-шара) 4,10 сыныптар

Михайлов орта мектебі

Тақырып:  Ауылымызға шақырсақ қайтеді? 
(сыныптан тыс іс-шара) 
4,10 сыныптар

Мұғалім Тыштыбаева Қ.Д.

Тақырып:  Ауылымызға шақырсақ қайтеді? 
(сыныптан тыс іс-шара) 
Мақсаты: 
1. Туған еліне сүйіспеншілікті тәрбиелеу 
2. Танымдық және шығармашылық қабілеттерін дамыту 
3. Қазақ халқының ұлттық дәстүрлерімен, отбасылық қарым-қатынастарымен танысу 

Көрнекілік:фото көрме, слайд-шоу, нақыл сөздер, мұражайға саяхат. 

Сабақтың барысы 

1. «Атамекен» өлеңі орындалады 
2. Мұғалім: Құрметті қонақтар, ұстаздар, балалар. Біз бүгінгі кездесуімізді туған жерімізге арнаймыз. Біздің ел басымыз айтқан: «Отан сүйгіштік – ол Қазақстанды жүрегінде ұстау». Әр азамат өзінің жүрегінде туған жерін, туған жұртын, туған ауылын ұстаса, сонда ғана ол елінің қамын ойлап, бар күшін, еңбегін, отанын көркейтуге салады. Туған жер дегенде қөз алдымызға туып өскен жеріміз елестейді. Сендердің елдерің осы жер Михайловка ауылы, ал бұрын осы жерлерде біздің бабаларымыз қоныстаған.

Ауылдың тарихынан: 
Михайловка (каз. Михайловка) — село в Аршалынском районе Акмолинской области Казахстана. Входит в состав Михайловского сельского округа. Находится примерно в 19 км к северу от центра посёлка Аршалы. Код КАТО — 113449100^[1].

Население

В 1999 году население села составляло 1428 человек (676 мужчин и 752 женщины)^[2]. По данным переписи 2009 года, в селе проживало 1212 человек (593 мужчины и 619 женщин)^[2]. На сегодняшний день население села составляет 1288 человек.

Оңтүстік шекарасы Аршалы ауданы Жібек жолы ауылдық округі, Ижевск және Ақбұлақ селолық округтері қиылысатын нүктеден басталады, Аршалы ауданы Жібек жолы ауылдық округі мен Целиноград ауданы Қабанбай батыр ауылдық округін Аршалы ауданы Ақбұлақ селолық оркугінен бөліп тұратын шекара бойынша оңтүстік батыс бағытта жалғасады.

В Михайловской средней школе расположен музей истории села№ в котором собраны материалы, подленые документы, предметы быта жителей села.

Созданию музея предшествовала большая подготовительная работа. Вопрос о создании музея истории села был обсужден на педагогическом совете школы, исполкоме Михайловского сельского совета, на заседаниях органов ученического самоуправления и классных собраниях в апреле- мае  1980 года. Для организации работы был создан  координационный совет, который возглавил Беляев Георгий Семенович. К оформлению альбомов, сбору экспонатов, воспоминаний были привлечены учителя, учащиеся, жители села. В январе  1982 года были начаты работы по оформлению помещения музея витринами и стендами, а с марта по размещению экспозиций. Оформление экспозиций были завершены  к 1 мая 1982г. 9 мая 1982 года после митинга, посвященного 37 годовщине со дня Победы над немецко-фашистскими захватчиками ветераны войны и труда были приглашены в школу, где состоялось торжественное открытие музея истории села.

Цель создания: воспитание гражданственности, патриотизма, любви к малой Родине, овладение учащимися практическими навыками поисковой, исследовательской  деятельности, по изучению историко-краеведческого наследия нашего края, сохранение истории создания села, истории ее жителей, отслеживание развития от истоков по сегодняшний день.  

4. Біздің ауылдың жерінде 2 ауыл мекендеге. Бұл жер «Харьковка», «Бабай» аталған.
5. Представитель рода «Алтай» Тугельбаев Асет представил свое родовое древо и назвал предков до седьмого колена. 
6. Представитель рода «Ақпура» Жузбаев Алмаз представил свое родовое древо и назвала предков до седьмого колена. 

7. «Михайловка» деген ат 20 -30 жылдары берілген. Мұнда ауыл тұрғындарының жаңа жақсы өмірге ынталары көрсетілген. Осы кездерде қараңғылықты жою жұмысы басталды. Бірінші мектепдер ашылды. «Михайловка» ауылында бірінші мұғалім – Супрунов Иван Николаевич мұғалім болған.. Бастауыш мектеп бұрынғы 2 бөлмелі үйде орналасқан.1974 жылы жаңа мектеп ашылды 
8. Рассказ о первом учителе 
 9. «Туспаев Баймұқан туралы әңгіме» 
10. Беляев Георгий Семенович туралы әңгіме. 
11. Страшное крыло войны коснулось всех. Из села «Михайловка» тоже ушли на фронд мужчины. Многие невернулись домой.Почтим их память минутой молчания. 

12. Аршалы ауданы. Аудан тарихы

Бағзы заманнан бері Аршалы ауданының тарихы ескілікті аңыздармен, археологиялық қазба табыстарымен және бұрынғының үнсіз куәгерлері - мазарлармен тығыз байланыста. Кенттің солтүстік жағында, Есілдің оң жағалауындағы ескі  тұрақ - адамдардың осы жерді ұнатып таңдағанының айқын кепілі. Ең бірінші рет аудан аумағы зерттелген нысан ретінде С.У.Ремезовтың географикалық атласында - «Сібірдің сызу кітабында» тіркелген. Астана қаласының тарихи-өлкелік музейінде 1914 жылы Петербург қаласында шығарылған, Есіл өзенінің арнасы көрсетілген С.У.Ремезовтың карталарының бірі сақталуда.

1870 жылға дейін облыс аумағында шаруашылық қоныстары болмаған. Тек қана казактар тұрған. 1889 жылдың 13 шілдесінде қоныс аударушылар туралы қабылданған заңнан кейін, облысқа еуропалық губерниялардан шаруа бұқаралары көптеп көшіп келе бастады. Біздің ауданда бірінен кейін бірі қоныс аударушы қоныстары пайда бола бастады, 1890 жылдан бастап- өте қарқынды түрде. Ескі қоныстардың қатарына Александров және Михайлов селолары кіреді.

Патшаның кезінде біздің аудан жер аударылған кісілердің орны болатын. Мысалы, Ольгинка селосында ХХ ғасырдың басындағы көтеріліс қарсаңында ер адамдар саны Ресейден жер аударылғандардың санымен 486 кісіге көбейді.

Бірінші Дүниежүзілік соғыс, Азамат соғысының жылдары қантөгіс пен шығынмен өткізілді,өйткені әр бір сынақ пен қантөгіс адамдар қазасына соқтырады.

Ұжымдастыру. Бұл кез селолардың орнықтылығын шайқады, аштық әкелді, кулактарды жер-дүниеден айырды. Біздің аудан тағы да жер аударылған кулактардың орнына айналды.

Аудан 1928 жылы құрылды (1935 жылға дейін Коммунистік деп аталды,1939 жылдың қазанына дейін Қарағанды облысының құрамында болды, кейіннен Ақмола облысының құрамына берілді.)

Аудан орталығы 1890 жылдан бастап өз атауын неше рет өзгертті, Борисовка аталды, Құрамысов атындағы колхоз, Вишневка, жаңа мыңжылдықтың алдында аудан орталығына Аршалы кенті аты берілді.

1930 жылы аудан аумағы арқылы Вишневканың жанынан Петропавлов-Қарағанды темір жолы салынды.

1.2. Жағрапиялық жағдай

Аршалы ауданы Ақмола облысының оңтүстік-шығысында орналасқан. Оңтүстігінде, оңтүстік-батысында және оңтүстік-шығысында Қарағанды облысымен , солтүстік-шығысында Ерментау ауданымен, батыста Ақмола облысының Целиноград ауданымен шекараласады.

Аумағы - 5,8 мың кв.км., облыс аумағының 4 пайызын құрайды. 2013 жылдың 01.01. аудан тұрғындарының саны - 27125 кісіні құрайды, оның ішінде 100% ауылдық. Тұрғындардың тығыздығы 1кв.км. орташа есеппен 4,7 кісіні құрайды.

Әкімшілік бойынша аудан кенттік және 12 селолық және ауылдық округтерге бөлінеді. Аудан құрамында 33 елді мекен бар.

Ауданның әкімшілік орталығы - Аршалы кенті.

Аудан орталығының тұрғындар саны 2013 жылдың 1 қаңтарына - 6633 кісі.

1.3.Табиғи-климаттық жағдай.

Аудан аумағы Орталық Қазақстанның ұсақ дөңдер шеңберінде орналасқан, шығыс рельефі аласа таулы, орта бөлігі - қыратты жазық, солтүстік және батысы - аз толқынды жазықтық. Аршалы ауданы құрғақ дала аумағында орналасқан, Константинов және Михайлов селолық округтерінің шығыс жағында қайыңды-үйеңкілі аумақтар кездеседі.

Топырақ біркелкі емес, қаратопырақтан бастап қарақоңыр түсті, сортаң жерлер кездеседі,  бонитет баллы мен тұздылығы әр түрлі.

Ауа райы  кенеттен құбылмалы, қаңтардың орташа ауа райы -23-25 градус, шілдеде +20+21 градус.

Өсімдіктердің келесі түрлері өседі: селеу, бетеге, жусан, сортаң жерлерде өсімдіктер аз өседі. Сулы жерлерде шөптер көп өседі ,оның ішінде көп кездесетіні: жолжелкен, көкбас, бидайық, сәбіздік.

Аңдардан қасқыр, қарсақ, түлкі, қоян, борсық, суыр, саршұнақ; құстардан - қарға, сауысқан, бозторғай, кейде құр, кекілік; суда жүзушілерден - қаз, үйрек, кей кезде аққу мекендейді.

1.4.Пайдалы қазбалар

Аршалы ауданында көп таралған пайдалы қазбалар көздерінде жер қойнауын пайдалану операциясын жүргізу үшін,  жер қойнауын пайдалануға 26 келісім шарт жасалған. Ауданда көп таралған пайдалы кен қазбаларынан құрылыс тасы, құрылыс құмы, шағыртас, кірпіш сазы, құмды топырақ , ақ тас, қиыршық тас өндіріледі.

1.5. Су қорлары

Аудан аумағында Есіл өзені өтеді, оның ұзындығы кішкене тармақшаларын қосқанда 125 км., Вячеслав, Кенетай, Бірсуат су қоймасы жасанды көлдері бар. Вячеслав су қоймасы Астана қаласының негізгі су жабдықтаушы көзі болып саналады. Аудан аумағында қырықтан астам үлкенді-кішілі көлдер бар, оның ішіндегі Байдалы, Батпақкөл, Қызыл, кіші Сарыоба, Шелкар - тұзсыз, Үлкен Сарыоба - тұзды көлге жатады.

1.6. Аудан экономикасының мамандануы

Аршалы ауданы - Ақмола облысының негізгі ауылшаруашылық аумақтарының бірі. Ауданның ауыл шаруашылықтағы негізгі бағыты - астық өндіру. 2012 жылы дәнді және дәнді бұршақ егу көлемінің 83% астамы бидайдан құралды. Аудан және де елеулі кәсіпорындық әлеуетті иеленеді, негізінде оның құрамын  өңдейтін және тау-кен өндіретін салалар, ауылшаруашылық өнімдерін қайта өңдейтін кәсіпорындар құрайды.

1.7. Ауданның кейінгі 11 жылдағы (2001-2012ж.ж.) даму қорытындысы

2001 жылдан бері кәсіпорын өндірісінің көлемі кәсіпорын өнімдерінің өндірісінің өсу есебінен, ауыл шаруашылық өнімдерін қайта дайындаудың ұлғаюына және кәсіпорындардың санының көбеюіне байланысты 7 есеге ұлғайды. Ауыл шаруашылығының жалпы өнімі егіс алаңының көлемінің ұлғаюына байланысты, суды үнемдейтін технологияларды қолдану арқылы 2,9 ретке өсті. Кіші бизнестің өнімі кіші кәсіпкерлік субъектісінің өсуіне және өндіріс қуатының ұлғаюына байланысты 11,6 ретке өсті. Ауданда су жабдықтауды қайта құруға, екі мектеп және 140 орындық бала бақша құрылысына, жеке меншік үй құрылыстарын салуға, асыл тұқымды құс басын,машиналар мен құралдар  сатып алуға арналған инвестициялық жобаларды іске асырудан негізгі капиталға инвестициялар 8,7 рет өсті.Осыған сәйкес мемлекеттік бюджетке түскен салық түсімі де 6,1 ретке өсті.

13. Өте көп адамдар туралы бүгін айтуға болар еді. Ол еңбек ардегерлері де, соғыс ардагерлеріде сендердің аталарың, әжерелің, апаларың, ағаларың, әкелерің, аналарың, өз ауылдарының атын қазір де шығарып жүрген кісілер.

14. Түгелбаев Серікбай « Михайловка» ауылының ақсақалына сөз беріледі. 

15. «Туған жер» өлеңі оқылады 
Туған жер қандай көркем мөлдіреген, 
Желегі желмен ойнап желбіреген. 
Аралап күндіз-түні жүрсем-дағы, 
Тыншымай ет жүрегім елжіреген. 

Ыстық- ақ бүлдіргенді өзендерің, 
Саяңда сайрап өскен өрендерің. 
Мен едім соның бірі- қарыздармын 
Әлі де аз сіңірген өз еңбегім 

Қашанда қарыздармын, елім, саған, 
Анамсың алыс жүрсем көп аңсаған. 
Жүректің арнап ыстық махаббатын, 
Туған ел, берерім көп менің саған. 



16. Слайд-шоу « Михайловка» ауылының тұрғындары көрсетіледі 


17. «Ауылым» әні шырқалады.