Татар халык җырлары темасына дәрес эшкәртмәсе

- Исәнмесез, укучылар. Утырыгыз.

Бүгенге дәреснең темасы сезгә күпмедер дәрәҗәдә таныш, ләкин шул ук вакытта бу юнәлештә белем туплауны да таләп итә. Әлеге тема халык авыз иҗатының башка жанрлары арасында аерым урын алып тора. Халык күңелендә ул сүз белән генә сакланмый, аның яшәве өчен көйнең дә булуы мәҗбүри. Формасы – шигырь тезмәләреннән тора. Укучылар, безнең дәреснең темасы ничек дип уйлыйсыз?

• Җырлар.

• Әйе, дәреснең темасы “Татар халык җырлары”. Без бүген сезнең күңелгә якын һәм таныш җырлар турында мәгълүмат бирергә булдык.

• Укучылар, ә сез беләсезме, сез җырлар турында бишектә чакта ук ишеткән. Ә ничек итеп?

• Әни җырлаган....

• Әйе, әйе. Әниләрегез сезне йоклатканда бишек җырлары җырлаган. Димәк, сезгә сабый чактан ук җыр төшенчәсе таныш булып чыга икән бит.

Укучылар, ә сез үзегез нинди җырларны һәм җырчыларны беләсез?

• .......

• Әйе, сезгә күбрәк эстрада җырлары таныш. Ә нинди татар халык җырларын беләсез?

• ......

• (Җомга, Ай былбылым, Алмагачлары) Яхшы. Ә менә сез үзегез кайсы очракта җырлыйсыз, өйдә яисә урамдамы? (Кәеф булганда яисә күңелсез булып китсә)

• Җыр кеше тормышында нинди урын алып тора дип уйлыйсыз? Нигә кирәк ул, бер карасаң ансыз да яшәп була бит.

• Шигырь юлларына салып хис-кичерешләреңне белдерер өчен, үзеңнең талантыңны күрсәтер өчен, шулай итеп кешеләрне сөендерер өчен...

• Афәрин, укучылар. Бүгенге дәрестә без сезнең белән татар халык җырларының кызыклы бер төре – уен җырлары турында сөйләшәчәкбез. Аларның тарихтагы урынын, ролен, әһәмиятле якларын искәртеп үтәрбез. Шуңа күрә, игътибар – экранга!

• (видеофрагмент)

Уен оештыру.......

Рефлексия. Укучылар, без бүгенге дәрестә уен җырларын өйрәнүне максат итеп куйган идек. Без максатка ирештекме? Уен җырлары нәрсәсе белән мөһим? Алар нәрсәгә дә булса өйрәтәме?

..................

Яхшы. Ә киләсе дәрестә җырларның көйләре ягыннан озын һәм кыска, сүзләрнең эчтәлеге ягыннан тарихи һәм лирик, иҗат ителү ягыннан борынгы һәм хәзерге заман җырларына бүленеп йөртелүе турында өйрәнербез һәм аудиоязмалар тыңларбыз. Саубулыгыз.

http://tatarlarga.ru/