Темиз язув дакъкъасы(минутка чистописания)

Темиз язув дакъкъасы

Гафарова Р.А.,башлангъыч сыныфлар оджасы

Догъру отур!

ДЕФТЕРИМНИ МЕН АЧАМ,

КЕРЕГИ КИБИ КЪОЯМ,

КЪАЛЕМНИ ДОГЪРУ ТУТАМ,

ТЕМИЗ ВЕ ДЮЛЬБЕР ЯЗАМ.

Темиз язув дакъкъасы эки девирден (этап) ибарет ола: азырлав ве иджра этюв

Азырлав девиринде эки къысмы айырыла:

1) темиз язув дакъкъасынынъ мевзусыны бельгилемек;

2)талебелернен арифни ве элементлерини язув боюнджа келеджек фаалиетине план тизмек.

Азырлав девиринде биринджи къысымында бойле меселелер чезилелер:

● талебелер мустакъиль бельгилейлер насыл арифни бугунь язаджакълар;

● темиз язув дакъкъасыны мевзусыны тизелер.

Темиз язув дакъкъасында талебелернинъ интеллект инкишафы , лингвистик бильгилер ве беджериклик шекиллендирюви козетиле.

Мешгъулиетлер алты группаларгъа болюнелер.

Биринджи группа

Эккинджи группа

Нутукъ ве дикъкъатны инкишаф этюв мешгъулиетлери

Фикир ве нутукъ къабилиетини инкишаф этюв мешгъулиетлери

«Дикъкъатнен арифлер сатырына бакъынъыз:

« Дикъкъатнен ресимге бакъынъыз. Биз бугунь насыл арифни язаджакъмыз? О,сыкъча раст келе,къач кере язылгъан?»

т, п, к, о, н.

Айтынъыз, биз бугунь темиз язув дакъкъасында насыл арифни язаджакъмыз?Анълатынъыз,не ичюн?»

«Бугунь биз о арифини язаджакъмыз,чюнки, о, бу сатырда арткъыч ве созукъ сесни бильдире.»

« Бугунь биз р арифини язаджакъмыз.О,алты кере язылгъан.»

р я у х р в о н р м

д р г р а

р

п

р

Дёртюнджи группа

Нутукъны инкишафэтюв ,тенъештирмеге бильмек ве адиселерде умумийни тапмагъа огретюв мешгъулиетлери .

«Язылгъан сёзлерни окъунъыз.Оларны тенъештиринъиз. Насыл арифни язаджакъмыз?Не ичюн?»

«Эр бир сёзде ы арифи бар.Демек, ы арифини язаджакъмыз»

Учюнджи группа

Абстракт фикирни ве агъазавий нутукъны инкишаф этюв мешгъулиетлери.

«Бу язынынъ шифровкасыны япып,керекли арифни язырмыз:

• 3 1

д в ?

« д арифи элифбеде бешинджи, в -учюнджи, а -биринджи.

третья. буква – а .Демек,биз бугунь а арифини язаджакъмыз.»

а

къ

х

ш

ы

ы

я

л

я

ы

р

р

къ

а

ы

н

Бешинджи группа

Нутукъны,фикирни инкишаф этюв мешгъулиетлери.

«Схемада берильген сёзлерни керекли арифнен тертип этинъиз.О,насыл ариф?»

Т

Р Й

Л НЪ

Алтынчы группа

Нутукъны,интуицияны,фикирни инкишаф этюв мешгъулиетлери.

М Ш

« Бугунь биз а арифини язаджакъмыз. А арифинен тар,тал,там,тай,таш,таз,танъ,

«Бу сырагъа бакъып,бельгиленъиз насыл арифни бугунь язаджакъмыз?»

Б, …, Ч, ДЖ, ДЖ, ДЖ, Б

Ответ обоснуйте».

« Бу сырада афта куньлерининъ биринджи арифлери язылгъан:базарэртеси,сонъ салы оладжакъ.Салы сёзю с арифинен башлана,демек биз с арифини язаджакъмыз»

Огретювни сонъ кельген йылларында муим интеллект шахсиет кейфиети инкишаф девам эте, даа зияде къыйынлыкъ юксек севиеде кечириле.

РААТЛЫКЪ ДАКЪКЪАСЫ

ЯЗА-ЯЗА БОЛДУРДЫКЪ,

ЯРЫМ СААТ ОТУРДЫКЪ.

ЕРИНДЕН ТУРСЫН ЭР КЕС,

ЭМДЕ СЕКИРСИН ТЕЗ-ТЕЗ

Биринджи группа мешгъулиетлери –

Эккинджи группа мешгъулиетлери –

къыдырылгъан сеслернинъ арфлерни характеристикасыны тертип этюв.

фонетик талиль.

« Алма ве шефталиде бар,армутта ёкъ»(Л)

«Мектеп ве талебеде бар,китапта ёкъ»(Е)

«Озен ве денъизде бар,гольде ёкъ»(З)

« Бу тапмаджада бир тутукъ сес акъкъында.Насыл арифни бугунь язаджакъмыз?»

Менде бар-сенде ёкъ,

Меним мемлекетимде чокъ-

Сенинъ улькенде бири де ёкъ,

Тапмагъанда бар-тапкъанда ёкъ,

Комгенде бар-чыкъкъанда ёкъ.(М)

Дёртюнджи группа мешгъулиетлери –

лугъат сёзлери.

«Насыл арифни бугунь язаджакъмыз,о лугъат сёзлеринде языла:

л … ле имк … н

к … тип ил … н

к … р бестек … р

л … зим

Учюнджи группа мешгъулиетлери –

«Бугунь биз я арифини язаджакъмыз. Лугъат

сёзлеринде я арифи языла».

сёз теркибининъ талили.

.

«Насыл арифни бугунь язаджакъмыз?О сёзлернинъ ялгъамасында бар»

дагъда, ёлдан,денъизде

«Бугунь биз Д арифини язаджакъмыз.О сёзлернинъ ялгъамасында бар».

Секизинджи группа мешгъулиетлери –

Докъузынджы группа –

антонимлер сайламы.

синонимлер сайламы

«Дикъкъатнен языгъа бакъынъыз:

йыр-тюркю

Догъру вазифени тизип ве беджерип,сиз темиз язув мевзусыны бельгилейсинъиз»

«Дикъкъатнен бакъынъыз бу языгъа:

балабан– уфакъ

гузель- …, аят - …, балабан- … ,бет-... .

Дюльбер,омюр,буюк сёзлеринде

Ю арифи раст келе.Ю арифини язырмыз.

Догъру вазифени тизип ве беджерип,сиз темиз язув мевзусыны бельгилейсинъиз»

Йымшакъ-…,яз-…,яш-…,беяз-… ,джесюр- …

«Къатты,къыш,къарт,къоркъакъ сёзлеринде биринджи арифи къ,Бугунь биз къ арифини язаджакъмыз»

1) /L/L/L …

(элеметлернинъ невбетлешюви)

2) а / а // а /// …

(уфакъ ариф а авукъ сызыкънен невбетлешюви)

3) б о бб о ббб о…

Уфакъ ариф б овалнен невбетлешюви (б арифи эр даим арта)

4) вввв / ввв / вв /

( уфакъ ариф в авукъ сызыкънен невбетлешюви (в арифи эксиле)

6) ра рб рв…

(уфакъ ариф р элифбе арифлеринен невбетлешюви)

7) обл лбо обл лбо …

(уфакъ ариф б о ве л арифлеринен языла,ерлерини авуштырып

9) оё ооёё оооёёё …

( О ве ё арифлеринден зынджырчыкъ тизиле,арифлер арта).

5) ууууу U уууу UU ууу UUU

( уфакъ ариф у эксиле, U элементи арта )

Языгъа бакъынъыз.Насыл арифни бугунь язаджакъмыз.Насыл сёз арткъыч? АЯ… ТАЯ… ПЫТА… БА… Бугунь къ арифини язаджакъмыз,бакъ сёзю арткъыч(фииль),аякъ,таякъ,пытакъ (исим). Дефтерлеринъизни ачынъыз ве язынъыз. КЪ къ къа акъ къу укъ

Къара къаргъа къонды къаргъа.

Къ сесининъ характеристикасыны тизинъиз.Тезайтымда муптеда ве хабернинъ тюбюни сызынъыз.Джумленинъ экинджи дередже азаларыны тапынъыз.

САГЪ ОЛ УНЪЫЗ! Ёлларынъыз ве къысметлеринъиз даима ачыкъ айдын олсун!