Урок 2 Мы i нашы суседзi

Дзе знаходзiцца Беларусь?

Мы жывём на планеце Зямля. На ёй вялiкiя кавалкi сушы i яшчэ большая прастора вады вакол сушы. Ваду людзi ýмоýна падзялiлi на часткi – моры i акiяны, а сушу – на мацерыкi, якiх на Зямлi шэсць. Кожны мацярык мае сваю назву: Еýразiя ( складаецца з дзвюх частак свету – Еýропы i Азii), Афрыка, Паýночная Амерыка, Паýднёвая Амерыка, Аýстралiя, Антарктыда.

Мы – еýрапейцы, бо жывём у Еýропе. Еýропа – не самая вялiкая па памеры частка свету, але на яе абшарах шмат дзяржаý: i вельмi старажытных, i зусiм маладых.

А цяпер узгадайце, калi ласка, казкi пра князёý, каралёý, цароý, пра iх княствы, каралеýствы i царствы. Узгадалi? Тады давайце вернемся ý сучаснае жыццё. I тут трэба сказаць, што i сёння ý Еýропе ёсць каралеýствы – Iспанiя, Данiя, Нарвегiя, Злучанае Каралеýства Велiкабрытанii, Паýночнай Iрландыi i iншыя.

Беларуссю калiсцi кiравалi I вялiкiя князi, i каралi, i цары. Некаторыя з iх правiлi доýга i ýдала, iншыя – нядоýга i з рознымi вынiкамi.

Сёння наша дзяржава называецца Рэспублiка Беларусь. Вы часта можаце пачуць словы: суверэнная i незалежная. Гэта значыць, што мы жывём самастойна, што мы гаспадары ý сваёй краiне. Мы маем свой урад, свае сiмвалы, свае межы i ахоýваем iх.

Беларусь завецца рэспублкай. Большасць еýрапейскiх краiн таксама рэспублiкi. Гэта Францыя, Польшча, Чэхiя, Славакiя, Iталiя, Германiя, Расiя, Украiна, Лiтва, Латвiя I iншыя.

Беларусы жывуць у згодзе са сваiмi суседзямi. Нашымi блiзкiмi суседзямi зʹяýляюцца лiтоýцы, латышы, рускiя, украiнцы, палякi. Крыху далей жывуць чэхi i славакi, эстонцы i фiны, немцы i французы, балгары i малдаване.

Як вы зараз адкажаце на пытанне: дзе знаходзiцца Беларусь?

З якiмi краiнамi яна мяжуе?

Што агульнага ý беларусi i краiн суседак?

(Пры адказе выкарыстоýвайце радкi з тэксту.)

Разгледзьце картасхему Беларусi.

Адкажыце, якая краiна знаходзiцца ýздоýж паýднёвай мяжы Беларусi. З якiмi краiнамi Беларусь мяжуе на паýночным захадзе захадзе?

Урок 2. Мы i нашы суседзi. ( на базе тэматычных распрацовак урокаý Л.I.Асiпчук з выкарыстаннем некаторых слайдаý з прэзентацыi І. Я. Андрэевай г. Баранавiчы)

Перад урокам раздаць дзецям Атласы i матэрыялы з папкi «Для друку».

1. Аргмомант

2. Праверка дамашняга задання

Замянiце пытальныя знакi патрэбнымi назвамi :

¥Iслайд

¥IIслайд

Iндывiдуальны апрос

- Як называецца краiна ý якой мы жывём? Чаму ýзнiкла такая назва?(Адзiн вучань адказвае)

- Чаму мы называем Беларусь сваёй Радзiмай i Бацькаýшчынай?Другi вучань)

Гульня «Закончы сказ»

- Людзi, ад якiх мы вядзём сваё паходжанне , называюцца…(продкi)

- Дзяржава – гэта саюз грамадзян, якi ýтвораны з мэтай…(абароны iх жыцця, свабоды, маёмасцi)

- Гiсторыя – гэта навука, якая расказвае пра…( жыццё i справы нашых продкаý)

1. Работа з новым матэрыялам

- Сёння мы даведаемся аб геаграфiчным становiшчы Беларусi, аб суседзях, будзем вучыцца працаваць з картай-схемай, слухаць i рабiць вынiкi.

¥А зараз пазнаёмiмся з планам нашага ýрока.

Спярша я прапаную вам пазнаёмiцца з лiсточкам для чытання (адказы на пытаннi)

Работа з атласам сумесна з праглядам слайдаý прэзентацыi.

¥Наша краiна размяшчаецца ý цэнтры Еýропы(знайдзiце ý атласе).

¥Паглядзiце яе працягласць з поýдня на поýнач; захада на ýсход.

¥Якая ý яе плошча?

¥ А як вы разумееце перыметр краiны?

¥РБ мяжуе з Лiтвой, ¥ Латвiяй, ¥Расiяй, ¥ Польшчай, ¥Украiнай. ¥Самая вялiкая мяжа з Расiяй ¥1000 км.

Знайдзiце ý атласе на якiя вобласцi падзяляецца Брэсцкая вобласць. ¥Правяраем на слайдах

Практычная работа ý контурнай карце

Вызначце i падпiшыце вобласцi Беларусi.

Хто скончыý работу раней заданне на лiсточках.

¥На тэрыторыi Беларусi 211 гарадоý i пасёлкаý гарадскога тыпу, вёсак больш за 24 тысячы.

¥Такiм чынам рэспублiка падзяляецца на вобласцi, ¥ тыя на раёны, у якiх ёсць ¥пасялковыя саветы са сваiм кiраýнiцтвам. А насельнiцтва пражывае ý гарадах,пасёлках гарадскога тыпу i вёсках.

¥-Па наступным слайдзе вызначце ý якой вобласцi пражывае найбольшая колькасць насельнiцтва? -Найменьшая? - Колькi ýсяго чалавек пражывае ý Беларусi? Дарэчы ý суседняй Расii жыхароý у 15 разоý больш, ва Украiне ý 5 разоý, Польшчы – у 4 разы, але ý паýтары разы больш, чым насельнiцтва Лiтвы i Латвiiразам узятыя. - Дзе пражывае большая колькасць насельнiцтва, у гарадах, цi вёсках?

Колькасць насельнiцтва краiны ýвесь час змяняецца:на гэта ýплываюць войны, эпiдэмii, стыхiйныя бедствы, цяжкасцi ý вядзеннi гаспадаркi I г.д.

¥Жыхары Беларусi cкладаюць супольнасць – беларускую нацыю. 50% якой – беларусы. Але акрамя беларусаý на тэрыторыi нашай дзяржавы жывуць i працуюць рускiя, украiнцы, палякi, татары, яýрэi i яшчэ больш за 100 народаý. Наша нацыя працавiтая i мiралюбiвая.

У Беларусi 2 дзяржаýныя мовы: беларуская i руская.Насельнiцтва Беларусi адрознiваецца веравызнаннем: жывуць у нас праваслаýныя, каталiкi, мусульмане, пратэстанты i iудзеi.

Першыя насельнiкi займалi найбольш прыгожыя i прыдатныя для вядзення гаспадаркi мясцiны: сялiлiся ýздоýж рэк i азёр.. Але колькасць насельнiцтва расла, таму пад гарады i вёскi асушвалiся балоты, высякалiся лясы.Тэрыторыя Рэспублiкi Беларусь мае неаднолькавыя прыродныя ýмовы, а таму адны мясцiны заселены щчыльна, а iншыя меньш густа. ¥ Самая вялiкая колькасць людзей жыве ý цэнтральнай частцы, ¥меньшая на поýначы i ýсходзе рэспублiкi.

А цяпер давайце вызначым шчыльнасць насельнiцтва, альбо колькасць жыхароý на кожны квадратны кiламетр плошчы краiны. Самы стары горад Полацк, а самы вялiкi Мiнск.

1. Вынiк урока.

Рэфлексiя.

1. Дамашнее заданне: падручнiк с 7-9, дадаткова сшытак с.6-7.

Фамилия имя _________________________________________________________________

Па гарызанталi:

2. Сталiца нашай краiны.

3.Вобласць, якая знаходзцца ý цэнтры нашай краiны.

4. Абласны цэнтр, якi размяшчаецца на рацэ Сож.

5. Абласны цэнтр, якi размяшчаецца на рацэ Заходняя Дзвiна.

6. Абласны цэнтр, якi размяшчаецца на рацэ Дняпро.

7.Абласны цэнтр – пагранiчны горад, якi знаходзiцца на мяжы з Польшчай.

Па вертыкалi:

1. Абласны цэнтр, якi размяшчаецца на рацэ Нёман.

2. Вобласць Беларусi, якая мяжуе з Вiцебскай, Мiнскай i Гомельскай абласцямi.

Прэзентацыя падрыхтавана І. Я. Андрэевай

МЫ І НАШЫ СУСЕДЗІ

Распрацавала

настау ̐ нiца пачатковых класау ̐

ДУА «Сярэдняя школа № 5 Г. Брэста»

Гуль Людмiла Георгiеу ̐ на.

Праверка д/з

?

Радзiма

Наш край

1. Беларусь

Наша зямля

Бацька ýшчына

?

Наша дзяржава

Праверка д/з

беларусы

?

рускiя

Шматнацыянальная

Беларусь

?

палякi

украiнцы

?

лiто ýцы

я ýрэi

?

татары

План урока 1. Месца размяшчэння і тэрыторыя. 2. Нашы суседзі. 3. Падзел краіны на часткі. 4. Насельніцтва Беларусі.

Беларусь на карце

Еўропы

Карта Европы

Андрэева І.Я., гімназія №2 г.Баранавічы

560 км

Пн.

Карта-схема

Р ≈ 3 000 км

Зах.

650 км

Усх.

S = 202 тыс. км 2

Пдз.

Латвія

Расія

Літва

1000 км

Польшча

Украіна

Віцебская вобл.

Мінская вобл. .

Мінск

Магілёўская вобл.

Брэсцкая вобл.

Гомельская вобл.

2

Гарадоў — 110. Пасёлкаў гарадскога 211 тыпу — 101. Сельскіх населеных пунктаў — больш за 24 000.

1. Рэспубліка Беларусь

6

2. Вобласць —

3. Раён —

118

4. Сельскі савет

5. Горад. Гарадскі пасёлак. Вёска

Вобласць

Насельніцтва (чалавек)

Брэсцкая

1 470 800

Віцебская

1 334 500

Гомельская

Гродзенская

1 516 100

1 156 500

Магілёўская

1 180 400

Мінская

3 240 300

людзі

Усяго: 9 898 600 жыхароў.

У тым ліку: гарадское насельніцтва — 7 036 400 жыхароў, сельскае — 2 862 200 жыхароў.

п

у

Шчыльнасць насельнiцтва

Колькасць насельнiцтва

плошчу рэспублiкi

10 0 : 2

00 000

00 000

50 чалавек на 1 км ²