Урок "Знакі прыпынку"

Мэта: Удасканаловаць веды вучняý пра складаныя сказы з рознымì вìдамì сувязì частак, выпрацоýваць навыкì вучняý расстаýляць ì тлумачыць знакì прыпынку ý складаных сказах з рознымì вìдамì сувязì частак, замацоýваць лексìчныя, арфаграфìчныя ì пунктуацыйныя навыкì, выкарыстоýваць культуру мыслення ì маýлення вучняý.

1. Арганіцыйны момант

1. Паведамленне тэмы, мэты ýрока.

1. Праверка дамашняга задання

а) практыкаванне

б) ìндывìдуальныя заданнì (у дадатку)

в) арфаграфìчны трэнажор (вучань выпраýляе памылкì ì тлумачыць)

Знìшчаць, напìсаннае, каска, загадка, нìска, збярох, вунук, саламянныя, развìваца, нездзекваýся, лягенда, бясмерце, сбìраюсь, с устаноý, стрехì, счаслìвы, беларусская.

— Цì можа за гэтымì словамì хавацца тэкст?

— Безумоýна.

Родная беларуская мова!

Хто з яе не здекваýся, хто з ёю нì ваяваý! I пачалося тое не ýчора. Яе не толкì забаранялì, выжывалì з устаноý,школ, не давалì ёй развìвацца, Але ì знìшчалì напìсаннае на ёй.

Але беларуская мова ýсё адно жыла. У размовах простых людзей, у песнях, казках, загадках. Не давалì ей месца ý палацах — Яна ìшла пад саламяныя ì чаратовыя стрэхì. Паклонìмся ж нìзка, да самай зямлì, свайму народу, якì збярог гэты скарб.

г) па пачатковых лìтарах скласцì сказ. Актывìзаваць лìтару.

Д С Р Д У Б Т А Д А (Дзецì старанна рыхтуюцца да ýрокаý, бо трэба атрымаць добры атэстат)

1. Тлумачэнне новага матэрыалу

— Якì сказ называецца складаным сказам з рознымì вìдамì сувязì частак.

У складаных сказах з рознымì вìдамì сувязì частак знакì прыпынку ставяцца на аснове агульных правìл.

1. Панура гудзела асенняя ноч, ì вецер халодны ляцеý над Бярозай, бялìла зìма на палетках рандо.

2. Пры збегу злучнìкаý (злучальныя ì падпарадкавальныя)

Калì няма то, дык

Вецер гнаý па небе абрыýкì хмар, ì, калì месяц хаваýся за ìмì, разбìлася цемна.

1. Сказы маюць агульную частку (ì, ды)

У яго так балела галава ì гарэлì вочы, што сон не прыходзìý.

2. Збег злучнìкаý калì то (дык) паколькì (то)

Было цёмна, ì пакуль развìднела, дык мы спалì хто дзе.

: I бяззлучнìкавая сувязь II сэнс папарэдняй часткì, прычына, дхзеянне. Агульная частка.

Глядджу з акна: снягì паволì таюць ì сонца ýстала гожае як след.

Лексìчная работа

Рандо — тоýстае палатно з грубай ìльняной пражы, а так сама выраб з такога палатна.

1. Фìзкультхвìлìна (для вачэй)

Настаýнìк чытае рубрыку «Гэта варта ведаць»

Двухмоýе (бìлìнгвìзм) — гэта папераменнае карыстанне дзвумя мовамì сэнс паняцця «двухмоýе» вынìкае з выразу «дзве мовы». Сучасная сì туацыя на Беларусì характэрызуецца пераважна сцìснаваннем ì выкарыстаннем беларускай ì рускай моý ì можа вызначацца як беларуска – рускае двухмоýе.

1. Першаснае замацаванне набытых ведаý

1.Прачытаць складаныя сказы з рознымì вìдамì сувязì частак ì растлумачыць знакì прыпынку памìж часткамì.

Ён ведаý: мìнулыя пакаленнì толькì тады памìраюць у гìсторыì, калì ý чалавецтва не застаецца ìх памяцì.

Я прыходзìý у скверык, ì калì заýважыý Стасю, то сэрца пачынала бìцца часцей.

1. Замацаванне набытых ведаý

1.Сказы аб’яднаюць у складаныя сказы з рознымì видамì сувязì частак.

Цёмлыя туманы стаялì над зямлёю.( ì) Цìхìмì ранìцамì чуваць было, як шуршыць жоýтае лìсце.

На ýзгорках стаяць дубы. (а) У зарэчнай далечы сìнее лес, злева з – за хмызнякоý выглядаюць стрэхì хат.

Вясна прыйшла неяк раптоýна. Звечара снег мацавау даволì востры марозìк. (ì) нельга было падумаць, што ýсё рушыцца ранìцою.

2.Скласцì сказы па схемах:

Мацнеý вецер, (ì) не супакойвалася навальнìца якая пачалася яшчэ падранìцу.

Ìгнатка прачнуýся, але ýставаць не хацелася: цяжка гэта рабìць.

Нам здавалася, што лета будзе доýжыцца бясконца — днì ж паляцелì хутка.

3.Выканаванне тэставых заданнеý. Стр. 112, тэкст 10.

4.Самастойная работа вучняý. (вучнì адтрымлìваюць ìндывìдуальныя заданнì). (У дадатку)

1. Падвядзенне вынìкаý уроку

1. Рэфлексìя

Вучнì на паперах пìшуць аб тым, што было неразумелым на уроку.

1. Д/з § 42, пр. 308