Жолон Мамытовдун өмүрү чыгармачылыгы

Жолон Мамытов

Өмүр баяны

Акын Жолон Мамытов 1940-жылы 1-апрелде Ош облусундагы Кара-Суу районунунун Төлөйкөн айылында төрөлгөн.

Орто мектепти аяктагандан кийин 1957-62-жылдары Бишкектеги К.И.Скрябин атындагы айыл-чарба институтунун ветеринария бөлүмүнөн окуган.

упп

« Ата Журт кыйын күнгө кабылганда

Айлансын ар бир уулуң чагылганга»

Эмгек жолу

Ал 1962-68-жылдарда Кара-Суу районунун “Катта-Талдык” совхозунда башкы ветврач, 1969-жылдары Ош областтык радиокомитетинде улуу редактор болуп иштеген.

Москвадагы М.Горький атындагы институттун алдындагы жогорку курсунан билим алган.

1974-жылга чейин Ош облустук радиоуктуруу жана телекөрсөтүү комитетинде редактор, Кыргызстан кинематографисттер союзунун жооптуу катчысы, республикалык Госкинонун башкы редактору, “Кыргызстан маданияты” редакциясынын поэзия бөлүмүнүн башчысы, Кыргызстан Жазуучулар Биримдигинин башкармасынын төрагасынын орун басары болуп эмгектенген.

Ж.Мамытовдун алгачкы ыры 1954-жылы областтык “Ленин жолу” газетасына жарыяланып, кийин чыгармалары республикалык газет-журналдарда, альманахтарда жарык көргөн. Бир нече ырлар жыйнагы жарыяланган.

Ал 1988-жылы 7-мартта 48 жаш курагында Кыргызстандын борбору Бишкек шаарында дүйнөдөн кайткан.

Үй-бүлөсү

Жубайы - акын жана журналист

Меңди Мамазаирова.

Үй-бүлөсү

Жубайы - акын жана журналист Меңди Мамазаирова.

"Азаттык" үчүн курган маегинде Меңди айым эки жаштын түбөлүк кол кармашуусу үчүн алгач бир кыйла тоскоолчулук болгонун айтканы бар:

"Жолон экөөбүздүн ата-энелерибиз мурунтан эле тааныш болгон. Мен 4-класста окуп жүргөндө алар биздин мектепке оюн коюп келишти.

8-классымда Жолондон биринчи сүйүү катын алдым. Каадалуу кишидей, “Сиз...” деп башталган. Мен болсо ага "сен" деп жооп бердим. Мен да жөн калбаган шок, шартылдаган мүнөзү бар кыз элем.

Азыр да үйдөгү күндөлүгүндө сакталуу “1959-жылы, Меңдиден биринчи жолу кат алдым...” деген жазуусу. Анда азыркыдай ачык сүйүү жок да, баары купуя. Кат менен гана сүйлөшөсүң.

Кийин менин ата-энем Жолонго бербейбиз деп чыкты, Жолондун ата- энеси да мени албайбыз деп караманча каршы болду. Ошондо экөөбүз эмне кылаарыбызды билбей абдан кыйналдык...

«Акындын сүйүү ырларынын жаралышына дал ушул Меңди Мамазаирова себепкер болгон.

«Издейм сени « Сөзү Жолон Мамытовго, обону Рыспай Абдыкадыровго таандык.

Аткаруучу Бактияр Шаршеев

чыгармачылыгы

чыгармачылыгы

• Акын кыргыз поэзиясынын жанып турган жылдызы эле. Анын “Отту сүйөм”, “Жашыл аалам”, “Убакыт”, “Ырлар”, “Мезгилдин элеси”, “Буруул таңдын жомогу”, “Суунун өмүрү”, “Жарышкан суулар”, “Атка токум салгыла”, “Жүз жашка тол кылым”, “Башат жана Мухит” аттуу поэтикалык жыйнактары басмадан чыгып адабият күйөрмандарынын алкоосуна татыган.
• Айрым чыгармалары орус жана башка элдердин чет элдиктердин тилдерине да которулган, өзү да Ф.Тютчевдин, А.Феттин, В.Маяковскийдин, М.Слуцкистин айрым чыгармаларын кыргыз тилине которгон.

ЖОЛОН МАМЫТОВ

СЫЙЫБЫЗДЫ, СӨЗҮБҮ3ДҮ АЯППЫЗ

(Таттыбүбү Турсунбаевага)

Жаш тагдырга биз кайдыгер караппыз,

Сулуулукту туш-тушунан талаппыз.

Сыймыгыбыз колдон учуп кеткенче,

Сыйыбызды, сөзүбүздү аяппыз.

Ойлой калсам зээним кейийт азыр да,

Оо, биз деги качан жеттик кадырга?

Ак денесин "Ала-Арчага" койбостон

Аттап-буттап алып кеттик адырга...

Көргөн көрөр узун өмүр пайдасын,

Бирок айтчы сен өлбөстүк кайдасың?

Зор сахнаңда ойнотконуң ойноткон,

Ажал, талант, убакыттын кармашын.

Ай чырайлуу жумур дене Жок анда,

Кыргызымда бир жаралган экен да.

Бир эркелеп бул турмуштун шаңына,

Эл күзгүгө бир каранган экен да!

сыйлыктары

• 1973-жылы Ж.Мамытов “Каармандык эмгеги үчүн” медалы, 1981-жылы “Суунун өмүрү” аттуу жыйнагы, Эр Чилтен “Олокон” деген мультфильмдин сценарийи “Түрк эненин балдары” деген куурчак театры койгон спектакли үчүн Кыргызстан Ленин комсомолу сыйлыгына татыктуу болгон.
• Ж.Мамытовдун көзү өткөндөн кийин “Сепил” операсынын либреттосу үчүн А.Малдыбаев атындагы сыйлыкка, ал эми “Жүз жашка тол, кылым” аттуу ыр китеби үчүн Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыкка татыктуу болгон.
• Ал 1988-жылы 7-мартта 48 жаш курагында Кыргызстандын борбору Бишкек шаарында дүйнөдөн кайткан.