Жүрек автоматиясы

Тарау: Биомедицина және биоинформатика

Жүрек автоматиясының механизмі

Оқу мақсаты

• электрокардиограмма көмегімен жүрек автоматизациясының механизмін түсіндіру

Сабақ мақсаттары

• Жүрек-қантамыр жүйесі мен жүрек бұлшықетінің құрылымын білу;
• бір жүрек циклінің электрокардиограммасын сипаттау;
• ЭКГ тістерін және олардың белгілерін қоса алғанда, жүректің жұмысын диаграммалау

Бағалау критерийлері

• Жүрек-қантамыр жүйесі мен жүрек бұлшықетінің құрылымын біледі;
• бір жүрек циклінің электрокардиограммасын сипаттайды;
• ЭКГ тістерін және олардың белгілерін қоса алғанда, жүректің жұмысының схемасын жасайды

Проблемалық сұрақ

• Неліктен дәрігерлер жүрек тоқтап қалғанда дефибриллятор қолданады?

Дефибриллятор – это аппарат, который предназначен для электроимпульсной терапии нарушений сердечного ритма. Электронный прибор, который распознает основные нарушения сердечной деятельности и при необходимости генерирует электрический разряд для восстановления работы сердца. Дефибрилляция – воздействие на сердце током слабой силы, но высокого напряжения . Это приводит к подавлению всех электрических импульсов, направление которых не совпадает с направлением тока дефибриллятора. Все патологические очаги возбуждения угнетаются, остаются только те, которые дают суммарный вектор нормального сердечного сокращения. Эффективная работа сердца восстанавливается.

Жүрек жұмысы

• Егер сүтқоректің оқшауланған жүрегі 37 ° С температурасында жақсы оттегімен сіңірілетін тұзды ерітіндіге қойылса, жүйке және эндокриндік жүйе сигналдарының жоқтығына қарамастан, ол біраз уақыт бойы ырғақты түрде төмендей береді. Бұл өз жұмысын ынталандырудың миогендік (грек, миас-бұлшық, гендік-шыққан) сипатын көрсетеді; басқаша айтқанда, бұл дегеніміз, оның «реттелетін» механизмі бар, ол өздерінің регламенттері мен босаңсуын тудырады.

Бірінші негізгі түйін оң қарынша миокардтың қалың етінде, жоғарғы қуысты вена мен құлақша аралығында орналасқан. Оны синотриалды (СА) немесе Кис-Фляк түйіні деп атайды. Бұл түйіннен таралған қозу жүрекшеге беріліп, олардың жиырылуына себеп болады.

СА-түйін жүрек бұлшық етінің өздігінен жирылуын ынталандыра алады, бірақ оның жиілігіне вегетативті жүйке жүйесінің белсенділік жағдайы әсер етеді, ол СА-түйіні жұмысын моделдейді .

Егер трансмембраналық потенциал жаймен кемісе СА-түйін жасушалары жүрекше диастоласы кезінде баяу деполяризацияланды. Белгілі уақытта оларда жұмыс потенциалы пайда болады; дәл осылай нейрондарда импульс туындайды.

Жұмыс потенциалы СА-түйіннен басталатындықтан, жүйке импульсына ұқсас және олардың жиырылуына әкелетін, жүрек бұлшық ет талшықтарынан қозу өтеді.

СА-түінін пейсмекер деп атайды (ырғақ жүргізушісі), себебі дәл осы жерде келесі толқынның пайда болуын ынталандырушы әрбір қозу толқыны пайда болады. Жүректің жиырылуы жүрекше қабырғалары арқылы жүрек бұлшық ет талшықтары арқылы 1 м/с жылдамдықпен таралады. Екі жүрекше де бір уақытта жиырылады Жүрекше мен қарынша бұлшық ет талшықтары дәнекер ұлпалық аралықпен бөлінген, және олардың арасындағы байланыс тек оң жақ жүрекшенің атриовентикулярлық (АВ) немесе Ашшоф Тавар түйінінде болады.

Құрылысы бойынша АВ-түйін СА-түйінмен ұқсас және арнайы жүрекшеден қарыншаға қозу толқынын өткізетін жалғыз жол болып табылатын бұлшық ет талшықтары-жүрекше – қарынша шоғымен байланысқан.

Қарынша систоласы басталғанша, жүрекше систоласы аяқталуы үшін,

СА-түйіннен АВ түйінге өткенде 0,15 с-тай кешігеді.

Жүрекше қарынша шоғыры Гис шоғырымен байланысқан – жіңішке Пуркине талшықтары таралатын ауыр модифицирленген жүрек бұлшықет талшықтары, олардың шартты функциясын жоғалтты. Гис будасы сол және оң қарыншаларға баратын екі аяқшаларға бөлінеді. Осы талшықтарда жылдам 5м/с жылдамдықпен бүкіл қарынша миокардын қамтитын және оларды бір уақытта жиырылуына алып келетін – қозу толқыны өтеді.

Жиырылу жүректің төбесінен басталып, толқын жоғарыға таралады – осының негізінде қанды артерияға ығыстырады.

Жүрек жұмысы (басқа бұлшық еттер тәрізді ) жұмыс жасайтын мүше айналсында электромагнитті алаң тудыратын электрикалық құбылыс.

Жүректің электрикалық белсенділігін электрокардиография, миокардты электрофизиологиялық зерттеу әдістері арқылы тіркеуге болады.

Бұл әдістер инфаркт және басқа да жүрек-қан тамырлар жүйесі ауруларын дигностикалау барысында маңызды рөл атқарады.

ЭКГ туралы ақпарат:

• https:// www.youtube.com/watch?v=mx_xlopyfgg&nohtml5=False

Жүрек циклі фазаларындағы ЭКГ-дағы интервалдар қатынасы (қарыншалар систоласы және диастоласы).

• Электрокардиограмма тек миокардтағы электрлік үдерістерді көрсетеді: миокард жасушасының деполяризацияны (қоздыру) және реполяризацияны (қалпына келтіру)
• Қалыпты деполяризация бұлшық ет жасушаларының жиырылуына (систола), ал реполяризация — босаңсуына (диастола)

ЭКГ тісшелері мен интервалдары.

Кез келген ЭКГ тісшелерден, сегменттерден және интервалдардан тұрады.

Тісшелер - бұл электрокардиограммадағы дөңестер мен ойыстар. ЭКГ-да келесі тісшелер белгіленеді: P (жүрекше жиырылуы), Q, R, S (3 тісше де қарынша жиырылуын көрсетеді), T (қарыншаның босаңсуы), U (арасында тіркелетін, сирек тісше).

СЕГМЕНТТЕР. ЭКГ-да сегмент деп екі тісше арасындағы түзу сызық (изолинии) үзіндісін айтады. P-Q сегменттері көбірек маңызды және S-T. Например, сегмент P-Q образуется по причине задержки проведения қозуы жүрекше – қарынша шоғымен (AV-) түйінге өтеді.

ИНТЕРВАЛДАР. Интервал тісшелерден (комплекса зубцов) және сегменттерденгн тұрады. Интервал = тісше + сегмент. Ең маңызды интервалдар P-Q и Q-T болып табылады.

Рефлексия