7 synp Algebra sapak ýazgy 1-nji çärýek

Senesi: ______________

Dersiň ady: Algebra Synpy: 7-nji synp ‘’B’’

Sapagyň temasy:	Natural görkezijili dereje.
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Natural görkezijili derejäni we natural görkezijili derejäniň häsiýetini öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

6-njy synpda geçilenleri gaýtalamak

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Deňleme diýip nämä aýdylýar? Deňlemäni çözmeli diýmeklik nämäni aňladýar? Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Natural görkezijili derejäni we natural görkezijili derejäniň häsiýetini öwretmek.

2. Aňlatmany natural dereje görnüşinde ýazmagy öwretmek.

3. Natural görkezijili derejeli gönükmeleri çözmegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Birmeňzeş esasly derejeler nähili köpeldilýändigini bilmeli.

- Birmeňzeş esasly derejeler nähili bölünýändigini bilmeli.

- Köpeltmek hasylyny derejä götermegibilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Natural görkezijili derejeli gönükmeleri çözmegi başarmaly;

- Natural görkezijili derejele we onuň häsiýetlerini getirip çykarmagy başarmaly;

- Natural görkezijili derejeli sanlary deňeşdirmegi başarmaly.

sanyň 1-den uly bolan n natural görkezijili derejesi diýip, her biri sana deň bolan n sany köpeldijileriň köpeltmek hasylyna aýdypdyk. Ýagny

,

Islendik san hem–de erkin m we n natural görkezijiler üçin deňlik dogrudyr.

Bu häsiýetden derejeleri bölmegiň düzgüni gelip çykýar: birmeňzeş esasly derejeler bölünende esas öňküligine galdyrylyp, bölünijiniň görkezijisinden bölüjiniň görkezijisi aýrylyp ýazylýar.

Noldan tapawutly islendik sanyň nolunjy derejesi bire deňdir.

Köpeltmek hasyly derejä göterilende köpeldijileriň her biri şol derejä göterilip, alnan netijeler bolsa biri-birine köpeldilip ýazylýar.

Dereje derejä göterilende esas öňküligine galdyrylyp, dereje görkezijileri bolsa biri-birine köpeldilip ýazylýar.

Derejäniň esasy häsiýetinden derejeleri köpeltmegiň düzgüni gelip çykýar: birmeňzeş esasly derejeler köpeldilende esas öňküligine galdyrylyp, dereje görkezijileri bolsa goşulyp ýazylýar.

Mysallara garalyň:

; ;

; .

5. Täze temany berkitmek:

№ 1. a) ç) ; e) ;

b) ; d) ; ä) ;

f) ; g) .

№ 10. a) ; b) ;

ç) ;

d) ;

e) ;

f) .

№ 11. a) x⁵:x³:x=x^5-3-1=x; b) x⁶:(x∙x⁵)= x⁶: x⁶=x⁰=1; ç) x⁵:(x³:x)=x^5-3+1=x³ ;

d) x¹⁸∙(x⁹:x⁷)=x¹⁸∙x²=x²⁰; e) (xⁿ:x)∙(x³:x²)=x^n-1+3-2=xⁿ; ä)x²ⁿ:(x∙xⁿ):x²=x^2n-(1+n)-2= x^n-3

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 17 sah 12.

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym:

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary ___________

Senesi:______________

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp B

Sapagyň temasy:	Natural görkezijili derejäniñ häsiýetleri.gönükmeler işlemek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Natural görkezijili derejäniñ häsiýetleri temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Natural görkezijili dereje.

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Deňleme diýip nämä aýdylýar? Deňlemäni çözmeli diýmeklik nämäni aňladýar? Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejäniň nähili häsiýetleri bar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Natural görkezijili derejäni we natural görkezijili derejäniň häsiýetini öwretmek.

2. Aňlatmany natural dereje görnüşinde ýazmagy öwretmek.

3. Natural görkezijili derejeli gönükmeleri çözmegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Birmeňzeş esasly derejeler nähili köpeldilýändigini bilmeli.

- Birmeňzeş esasly derejeler nähili bölünýändigini bilmeli.

- Köpeltmek hasylyny derejä götermegibilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Natural görkezijili derejeli gönükmeleri çözmegi başarmaly;

- Natural görkezijili derejele we onuň häsiýetlerini getirip çykarmagy başarmaly;

- Natural görkezijili derejeli sanlary deňeşdirmegi başarmaly.

Mysallara garalyň.

, , .

Biz bolan hal üçin derejäni derejä bölmegiň düzgünini çykardyk. Eger şol düzgüni paý üçin ulansak, onda bolar. bolýandygyna görä, bolanda diýiň hasap edilýär. Mysal üçin,

; ; .

Goý, derejäni 4–nji derejä götermek gerek bolsun. Derejäniň kesgitlemesinden we onuň esasy häsiýetinden peýdalansak, onda

bolar.

Islendik hem-de erkin we natural sanlar üçin

deňlik dogrudyr.

köpeltmek hasylyny 3–nji derejä götereliň. Derejäniň kesgitlemesine görä

.

Ýaýlary açyp, köpeltmegiň utgaşdyrma häsiýetinden peýdalansak, onda

bolar.

Diýmek, .

Islendik, , hem-de erkin natural san üçin deňlik dogrudyr.

5. Täze temany berkitmek:

№ 18. a) ; ç) ; e) ; f) ;

b) ; d) ; ä) ; g) .

№ 21. a) ; b) ; ç) ; d) ; e) ; ä) ..

№ 27. a) ; b) ; ç) ; d) ; e) ; f) ;

g) ; ä) ; h) .

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 34 sah 14.

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 4 Senesi:______________

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp B

Sapagyň temasy:	Biragza we onuñ standart görnüşi
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Biragza we onuñ standart görnüşi temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Natural görkezijili derejäniñ häsiýetleri

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Deňleme diýip nämä aýdylýar? Deňlemäni çözmeli diýmeklik nämäni aňladýar? Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Biragza we onuñ standart görnüşini öwretmek

2. Nähili aňlatma biragza diýilýändigini öwretmek.

3. Biragzanyň derejesini kesgitlemegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Nähili aňlatma biragza diýilýändigini bilmeli.

- Standart görnüşli biragza diýip nämä diýilýändigini bilmeli.

- Biragzanyň derejesini kesgitlemegi bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Biragzalary standart görnüşe getirmegi başarmaly;

- Biragzalaryň derejesini kesgitlemegi başarmaly;

- Biragzalaryň koeffisiýentini kesgitlemegi başarmaly;

a=latmalar sablaryň, üýtgeýän ululyklaryň we olaryň derejeleriniň köpeltmek hasylydyr. Şeýle aňlatmalara biragza diýilýär. islendik sany we üýtgeýän ululygy san köpeldiji bilen üýtgeýän ululygyň derejesiniň köpeltmek hasyly görnüşinde ýazyp bolýandygyna görä ýaly aňlatmalar hem biragzalardyr.

Köpeltmegiň ornuny çalşyrma we utgaşdyrma häsiýetlerinden peýdalanyp, we biragzalary ýönekeýleşdireliň:

.

5. Täze temany berkitmek:

№ 37. a) b) ç) ;

d) e) ä)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 38 sah 70.

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: Senesi:______________

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp B

Sapagyň temasy:	Biragza we onuñ standart görnüşi
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Biragza we onuñ standart görnüşi temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Biragza we onuñ standart görnüşi

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Deňleme diýip nämä aýdylýar? Deňlemäni çözmeli diýmeklik nämäni aňladýar? Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Biragza we onuñ standart görnüşini öwretmek

2. Nähili aňlatma biragza diýilýändigini öwretmek.

3. Biragzanyň derejesini kesgitlemegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Nähili aňlatma biragza diýilýändigini bilmeli.

- Standart görnüşli biragza diýip nämä diýilýändigini bilmeli.

- Biragzanyň derejesini kesgitlemegi bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Biragzalary standart görnüşe getirmegi başarmaly;

- Biragzalaryň derejesini kesgitlemegi başarmaly;

- Biragzalaryň koeffisiýentini kesgitlemegi başarmaly;

Berlen biragzalarda san köpeldijileri birinji orunda, meňzeş harp köpeldijileri bolsa dereje görnüşinde ýazyp, biragzalary standart görnüşine getirdik, hem standart görnüşli biragzalrdyr. Islendik biragzany standart görnüşe getirip bolýar.

Standart görnüşde ýazylan biragzanyň san köpeldijisine biragzanyň koeffisiýenti diýilýär. mysal üçin, biragzanyň koeffisiýenti -e deň, we biragzalaryň koeffisiýentleri, degişlilikde, we -e deň, çünki we . Biragzalara degişli üýtgeýän ululyklaryň hemmesiniň dereje görkezijileriniň jemine biragzanyň derejesi diýilýär.

Mysal üçin, biragzanyň derejesi –e deň.

Eger biragza sandan ýa-da hemişelik ululykdan ybarat bolsa, onda onuň derejesi nola deň hasap edilýär.

5. Täze temany berkitmek:

№ 40. a) bolanda ;

b) bolanda ;

ç) bolanda ;

d) , bolanda .

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 42 sah 16.

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 4 Senesi :

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp B

Sapagyň temasy:	Biragzalary köpeltmek we derejä götermek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Biragzalary köpeltmek we derejä götermek temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Biragza we onuñ standart görnüşi

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi öwretmek

2. Biragzany derejä götermegiň düzgünini öwretmek.

2. Biragzalar biri-birine köpeltmek düzgünini öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi bilmeli.

- Biragzany derejä götermegiň düzgünini bilmeli.

- Biragzalar biri-birine köpeltmek düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi başarmaly;

- Aňlatmalary standart görnüşli iki sany biragzanyň köpeltmek hasyly görnüşinde ýazmagy başarmaly;

- Aňlatmalary standart görnüşli biragza görnüşinde ýazmagy başarmaly;

Biragzalar köpeldilende ýa-da derejä göterilende natural görkezijili derejäniň häsiýetlerinden peýdalanylýar.

1-nji mysal. we biragzalary biri–birine köpeldeliň. Köpeltmegiň utgaşdyrma häsiýetinden peýdalanyp, san köpeldijileri we birmeňzeş esasly derejeleri aýratynlykda toplap köpeltmeli.

5. Täze temany berkitmek:

№ 43. a) b) ç) d) e) ;

ä) ; f) ;

g) .

№ 44. a) b) ç) d) e) ä) ; f) g) .

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 45 sah 18

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Senesi:______________

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp A,B

Sapagyň temasy:	Gönükme çözmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Biragzalary köpeltmek we derejä götermek temasyny öwretmek. Okuwçylaryň Gönükme çözmek öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.Ruhy ahlak terbiýesini bermek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Biragzalary köpeltmek we derejä götermek

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi öwretmek

2. Biragzany derejä götermegiň düzgünini öwretmek.

2. Biragzalar biri-birine köpeltmek düzgünini öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi bilmeli.

- Biragzany derejä götermegiň düzgünini bilmeli.

- Biragzalar biri-birine köpeltmek düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi başarmaly;

- Aňlatmalary standart görnüşli iki sany biragzanyň köpeltmek hasyly görnüşinde ýazmagy başarmaly;

- Aňlatmalary standart görnüşli biragza görnüşinde ýazmagy başarmaly;

2-nji mysal. we biragzalaryň köpeltmek hasylyny tapyň.

Bu mysallar aşakdaky düzgüni çykarmag mümkinçilik berýär. Biragzalar köpeldilende san köpeldijiler köpeldilip birinji orunda ýazylýar. Yzyndan bolsa birmeňzeş harp köpeldijileriň köpeltmek hasyllary dereje görnüşinde ýazylýarlar.

5. Täze temany berkitmek:

№ 51. a) b) ç) d) e) ; ä) ;

f) ;

g) .

№ 52. a) 5ab∙(0,2b²)²=5ab∙0,04b⁴=0,2ab⁵; b) –(3mn)³∙4m==27m³n³∙4m=108m⁴n³; ç) ; d) –(2y²)³∙(-7y⁴)= -8y⁶∙(-7y⁴)=56y¹⁰;

e) ; ä) ; f) ; g) .

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 47 sah 18

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Senesi:______________

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp A,B

Sapagyň temasy:	Gönükme çözmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Biragzalary köpeltmek we derejä götermek temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek. Ruhy ahlak terbiýesini bermek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Biragzalary köpeltmek we derejä götermek

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi öwretmek

2. Biragzany derejä götermegiň düzgünini öwretmek.

2. Biragzalar biri-birine köpeltmek düzgünini öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi bilmeli.

- Biragzany derejä götermegiň düzgünini bilmeli.

- Biragzalar biri-birine köpeltmek düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Biragzalary köpeltmegi we derejä götermegi başarmaly;

- Aňlatmalary standart görnüşli iki sany biragzanyň köpeltmek hasyly görnüşinde ýazmagy başarmaly;

- Aňlatmalary standart görnüşli biragza görnüşinde ýazmagy başarmaly;

3-nji mysal. biragzany ikinji derejä götereliň.

Köpeltmek hasylyny we derejäni derejä götermegiň düzgüninden peýdalanyp,

bolýandygyna göz göz ýetireris.

4-nji mysal. biragzany bäşinji derejä götereliň.

Biragzany derejä götermegiň düzgüni:

Biragza derejä göterilende onuň her bir köpeldijisi şol derejä göterilýär we alnan netijeler biri-birine köpeldilip ýazylýar.

5. Täze temany berkitmek:

№ 53. a)

b) ;

c) ;

d) ;

e) ä) .

№ 54. c) ;

b) ; d) .

№ 49. a) ç) e) ;

b) ; d) ä)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 50 sah 18

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 37 Senesi:25.09.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp A,B

Sapagyň temasy:	Köpagza we onuñ standart görnüşi
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Köpagza we onuñ standart görnüşi temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek. Akyl we pikir terbiýesi.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Biragzalary köpeltmek we derejä götermek

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Köpagza we onuñ standart görnüşini öwretmek

2. Köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplamagy öwretmek.

2. Erkin köpagzanyň derejesi kesgitlemegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpagza diýlip nämä aýdylýandygyny bilmeli.

- Nähili köpagza standart görnüşli köpagza diýilýändigini bilmeli.

- Erkin köpagzanyň derejesi kesgitlemegi bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzalary standart görnüşe getirmegi we derejesini kesgitlemegi başarmaly;

- Erkin köpagzanyň derejesi kesgitlemegi başarmaly;

- Köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplamagy başarmaly;

Biz we biragzalary goşmak bilen birikdirsek, onda

aňlatmany alarys. Şunuň ýaly aňlatma köpagza diýilýär.

biragzalaryň jemine köpagza diýilýär.

aňlatma hem kşpagzadyr. Sebäbi ony biragzalaryň jemi görnüşinde ýazyp bolýar: .

Köpagazny emele getirýän biragzalara köpagzanyň agzalary diýilýär.

Köpagzanyň birmeňzeş ýa-da biri-birinden diňe koeffisiýenti boýunça tapawutlanýan agzalaryna meňzeş agzalar diýilýär.

5. Täze temany berkitmek:

№ 57. a)

b)

ç)

d)

e)

ä)

№ 61.

b)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 58 sah 21

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 37 Senesi:29.09.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp A,B

Sapagyň temasy:	Gönükme çözmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Köpagza we onuñ standart görnüşi temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek. Akyl we pikir terbiýesi
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Köpagza we onuñ standart görnüşi

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Nähili deňlemelere deňgüýçli deňlemeler diýilýär? Deňlemeleriň kömegi bilen mesele çözmeklik nähili yzygiderlikde ýerine ýetirilýär? Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Köpagza we onuñ standart görnüşini öwretmek

2. Köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplamagy öwretmek.

2. Erkin köpagzanyň derejesi kesgitlemegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpagza diýlip nämä aýdylýandygyny bilmeli.

- Nähili köpagza standart görnüşli köpagza diýilýändigini bilmeli.

- Erkin köpagzanyň derejesi kesgitlemegi bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzalary standart görnüşe getirmegi we derejesini kesgitlemegi başarmaly;

- Erkin köpagzanyň derejesi kesgitlemegi başarmaly;

- Köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplamagy başarmaly;

1-nji mysal. köpagzany ýönekeýleşdirmeli.

Köpagzany ýönekeýleşdirmek üçin meňzeş agzalary kesgitleýär we toparlaýarlar. Onuň üçin köpagzadaky agza meňzeş bolan agzalaryň aşagyny bir çyzyk, –ä meňzeş bolan agzalaryň aşagyny iki çyzyk bilen çyzalyň. biragza meňzeş agza ýok, onuň aşagyny çyzmarys. Goşmagyň orun çalşyrma we utgaşdyrma häsiýetlerinden peýdalanyp, meňzeş agzalary toparlap ýazalyň we goşmak amalyny ýerine ýetireliň.

Bu özgertmä meňzeş agzalary toplamak diýilýär.

Meňzeş agzalary toplanyp we her bir agzalary standart görnüşli biragza bolan köpagza standart görnüşli köpagza diýilýär.

Standart görnüşli köpagzanyň derejesi diýip, ony düzýän biragzalaryň iň uly derejesine aýdylýar.

5. Täze temany berkitmek:

№ 59. a) derejesi 2-ä deň;

b) derejesi 3-e deň;

ç) derejesi 3-e deň;

d) derejesi 5-e deň;

e) derejesi 3-e deň;

ä) derejesi 4-e deň.

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 65 sah 79.

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym:

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 37 Senesi:16.10.23

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp A,B

Sapagyň temasy:	1-nji ýazuw- barlag işi
Sapagyň maksady.
1) Bilim berijilik maksady:	Okuwçylaryň bilimini barlamak, pikirleniş endiklerini ösdürmek
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek. Akyl we pikir terbiýesi.
Sapagyň görnüşi:	Ýazuw-barlag işi geçirilýän sapak
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Barlag iş depderleri

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Ýazuw-barlag işiniň mazmunyny düşündirmek.

Ýazuw barlag işiniň ýazgysy bilen tanyşdyrmak.

Çep tarap 1. x=0,5 bolanda –8x•(-x2 ) biragzany standart görnüşe getiriň we bahasyny tapyň. 2. Aňlatmany ýönekeýleşdiriň: 20mn2-10m2n-4mn2+2mn2-6m2n ; 3. Aşakdaky aňlatmany iki köpagzanyň köpeltmek hasyly görnüşinde ýazyň: x(a+b)+(a+b) . 4. Köpeltmegi ýerine ýetiriň: (m-5n)•(3m+2n). 5. Köpagzany köpeldijilere dagydyň: x2+xy+4x+4y

Sag tarap 1. x=0,5 bolanda 4x2•(-x) biragzany standart görnüşe getiriň we bahasyny tapyň. 2. Aňlatmany ýönekeýleşdiriň: -15mn2-3m2n+5mn2+7mn2+10m2n. 3. Aşakdaky aňlatmany iki köpagzanyň köpeltmek hasyly görnüşinde ýazyň: b) a(m-n)-b(m-n). 4. Köpeltmegi ýerine ýetiriň: (a+3b)•(2a-7b). 5. Köpagzany köpeldijilere dagydyň: a3-3a2+3a-9.

3. Okuwçylar tarapyndan ýazuw-barlag işiniň ýerine ýetirilmegi.

1-nji ýazuw-barlag işiň çözülişi.

1. a) -8x•(-x²)=8x³ , 8•(0,5)³=8•(1/2)³=8•1/8=1.

b) 4x²•(-x)=-4x³, -4•(0,5)³=-4•1/8=-1/2=-0,5.

2. a) 20mn²-10m²n-4mn²+2mn²-6m²n=mn²(20-4+2)+m²n(-10-6)=18mn²-16m²n.

b) -15mn²-3m²n+5mn²+7mn²+10m²n=mn²(-15+5+7)+m²n(-3+10)= -3mn²+7m²n.

3. a) x(a+b)+(a+b)=(a+b)(x+1). b) a(m-n)-b(m-n)=(m-n)(a-b).

4. a) (m-5n)•(3m+2n)=3m²+2mn-15mn-10n²=3m²-13mn-10m².

b) (a+3b)•(2a-7b)=2a²-7ab+6ab-21b²=2a²-ab-21b².

5. a) x²+xy+4x+4y=x(x+y)+4(x+y)=(x+y)(x+4).

b) a³-3a²+3a-9=a²(a-3)+3(a-3)=(a-3)(a²+3).

4. Sapagy jemlemek, öý işini tabşyrmak.

Okuwçylaryň depderlerini toplap almak. Sapagy umumylaşdyryp jemlemek.

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary ____________________________

Mekdebi:37 Senesi:18.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp AB

Sapagyň temasy:	Ýalňyşlar üstünde işlemek. Gönükme çözmek.
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Köpagzalary goşmak we aýyrmak temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek. Akyl we pikir terbiýesi
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Köpagza we onuñ standart görnüşi

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Köpagzalary goşmagy we aýyrmagy öwretmek

2. Köpagzany öňünde «–» alamaty bolan ýaýyň içine salmagy öwretmek.

2. Köpagzany öňünde «+» alamaty bolan ýaýyň içine salmagy öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpagzalary goşmagy bilmeli.

- Köpagzalary aýyrmagy bilmeli.

- Köpagzalary iki sany köpagzanyň tapawudy görnüşinde ýazmagy bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzalary goşmagy başarmaly;

- Köpagzalary aýyrmagy başarmaly;

- Köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplamagy başarmaly;

Goý, we köpagzalary goşmaly bolsun. Onuň üçin olary görnüşde ýazýarys we ýaýlary açyp, emele gelen köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplaýarys:

.

Diýmek, we köpagzanyň jemi köpagza deň bolýar.

Goý, we köpagzalaryň tapawudyna seredeliň.

Köpagzalaryň tapawudyny ýazýarys, soňra ýaýlary açyp, emele gelen köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplaýarys.

Şeýlelikde, köpagzadan köpagzany aýranymyzda köpagza alyndy.

Köpagzalary goşmak ýa-da aýyrmak üçin, olary jem ýa-da tapawut görnüşinde ýazmaly, ýaýlary açmaly we meňzeş agzalary toplamaly.

Köpagzalar goşulanda we aýyrylanda, ýene-de köpagza emele gelýär, ýöne käbir ýagdaýlarda biragza hem emele gelip biler.

Köpagza ýaýyň içine alnanda ýaýyň öňünde “ +” alamaty goýlan bolsa, onda ýaýyň içine alynýan agzalary garşylykly alamatlary bilen ýazmaly.

5. Täze temany berkitmek:

№ 73. a)

b)

c)

d)

e)

ä)

№ 74. a)

b)

ç)

d)

e)

ä)

№ 79. a)

b)

c)

d)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 77 sah 25

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi:37 Senesi:04.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp AB

Sapagyň temasy:	Köpagzalary goşmak we aýyrmak. Gönükme çözmek.
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Köpagzalary goşmak we aýyrmak temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek. Akyl we pikir terbiýesi
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Köpagza we onuñ standart görnüşi

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Köpagzalary goşmagy we aýyrmagy öwretmek

2. Köpagzany öňünde «–» alamaty bolan ýaýyň içine salmagy öwretmek.

2. Köpagzany öňünde «+» alamaty bolan ýaýyň içine salmagy öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpagzalary goşmagy bilmeli.

- Köpagzalary aýyrmagy bilmeli.

- Köpagzalary iki sany köpagzanyň tapawudy görnüşinde ýazmagy bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzalary goşmagy başarmaly;

- Köpagzalary aýyrmagy başarmaly;

- Köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplamagy başarmaly;

Goý, we köpagzalary goşmaly bolsun. Onuň üçin olary görnüşde ýazýarys we ýaýlary açyp, emele gelen köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplaýarys:

.

Diýmek, we köpagzanyň jemi köpagza deň bolýar.

Goý, we köpagzalaryň tapawudyna seredeliň.

Köpagzalaryň tapawudyny ýazýarys, soňra ýaýlary açyp, emele gelen köpagzanyň meňzeş agzalaryny toplaýarys.

Şeýlelikde, köpagzadan köpagzany aýranymyzda köpagza alyndy.

Köpagzalary goşmak ýa-da aýyrmak üçin, olary jem ýa-da tapawut görnüşinde ýazmaly, ýaýlary açmaly we meňzeş agzalary toplamaly.

Köpagzalar goşulanda we aýyrylanda, ýene-de köpagza emele gelýär, ýöne käbir ýagdaýlarda biragza hem emele gelip biler.

Köpagza ýaýyň içine alnanda ýaýyň öňünde “ +” alamaty goýlan bolsa, onda ýaýyň içine alynýan agzalary garşylykly alamatlary bilen ýazmaly.

5. Täze temany berkitmek:

№ 73. a)

b)

c)

d)

e)

ä)

№ 74. a)

b)

ç)

d)

e)

ä)

№ 79. a)

b)

c)

d)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 77 sah 25

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 37 Senesi: 09.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji synp A,B

Sapagyň temasy:	Biragzany köpagza köpeltmek.
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Biragzany köpagza köpeltmek temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek. Akyl we pikir terbiýesi
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Köpagzalary goşmak we aýyrmak

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Biragzany köpagza köpeltmegi öwretmek

2. Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini öwretmek.

2. Köpagzany biragza nähili köpeltmegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpeltmek hasylyny köpagza özgertmegi bilmeli.

- Biragzany köpagza köpeltmegi bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Biragzany köpagza köpeltmegi başarmaly;

- Köpagzany biragza nähili köpeltmegi başarmaly;

- Köpeltmek hasylyny köpagza özgertmegi başarmaly;

biragzany köpagza köpeltmek üçin olaryň görnüşdäki köpeltmek hasylyny düzüp, köpeltmegiň paýlaşdurma häsiýetinden peýdalanmaly.

Ýagny biragzany köpagzanyň her bir agzasyna köpeldip, degişli alamatlary bilen ýazmaly. Şu usul islendik biragzany köpagza köpeltmek üçin ulanyp bolar.

5. Täze temany berkitmek:

№ 93. a)

b)

c)

d)

e) ;

ä)

№ 95. a)

b)

c)

d)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 91 sah 28

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym:

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi:37 Senesi:11.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji ,,A,B’synp

Sapagyň temasy:	Gönükmeler çözmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Biragzany köpagza köpeltmek temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek. Medeni aň düşünje terbiýesi
Sapagyň görnüşi:	Gönükmeler çözmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Biragzany köpagza köpeltmek

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Deňlemäniň köküniň meseläniň jogabydygyny nähili bilmeli? Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Biragzany köpagza köpeltmegi öwretmek

2. Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini öwretmek.

2. Köpagzany biragza nähili köpeltmegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpeltmek hasylyny köpagza özgertmegi bilmeli.

- Biragzany köpagza köpeltmegi bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Biragzany köpagza köpeltmegi başarmaly;

- Köpagzany biragza nähili köpeltmegi başarmaly;

- Köpeltmek hasylyny köpagza özgertmegi başarmaly;

nji mysal. biragzany köpagza köpeldeliň.

aradaky ýazgylary galdyryp, gös-göni gutarnykly netijäni ýazmak hem bolar. şonda biragzalary köpeltmeklik ýatdan ýerine ýetirilýär.

Bu ýerden aşakdaky düzgün gelip çykýar.

Biragzany köpagza köpeltmek üçin, şol biragzany köpagzanyň her bir agzasyna köpeldip, alnan köpeltmek hasyllaryny goşmaly.

Biragza köpagza köpeldilende ýene-de köpagza alynýar. Alnan köpagzany ýönekeýleşdirip, standart görnüşe getirmeli.

Köpagzany biragza köpeltmek hem şeýle ýerine ýetirilýär ýagny geçen temada görkezilişine görä. Sebäbi köpeldijileriň ornuny çalşyrmakdan köpeltmek hasyly üýtgemeýär.

2-nji mysal. köpagzany biragza köpeldeliň.

Biragzalary köpagza köpeltmek, köplenç halatda, deňlemeleri çözmek üçin özgertmeler geçirilende ulanylýar.

3-nji mysal. deňlemäni çözeliň.

5. Täze temany berkitmek:

№ 94. a)

b)

c) ;

d) ;

e)

ä)

№ 100. a) ; ; ;

b) ; ; ; .

c) ; ; ; ; .

d) ; ; ; ; ;

e) ; ; ; ; ; c=1;

ä) ; ; ;

; ; .

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 97 sah 29

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym:

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 37 Senesi:13.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji ,,A,B’’ synp

Sapagyň temasy:	Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmak
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmak temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek. Kär hünär terbiýesi.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Biragzany köpagza köpeltmek

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme? Köpagzany goşmak we aýyrmak näme? Biragzany köpagza köpeltmek näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy öwretmek

2. Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagyň düzgünini öwretmek.

2. Köpagzany köpeldijilere dagatmagy öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy bilmeli.

- Köpagzany köpeldijilere dagatmagy bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzany köpeldijilere dagatmagy başarmaly;

- Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy başarmaly;

- Köpeltmek hasylyny köpagza özgertmegi başarmaly;

Biragza bilen köpagza köpeldilende ýene-de köpagza alynýandygyny görüpdik. Köplenç, hasaplamalar geçirilende, deňlemeler çözülende, drobly aňlatmalar özgerdilende, tersine köpagzany birnäçe biragzanyň we köpagzanyň köpeltmek hasyly görnüşinde ýazmak (köpeldijilere dagytmak) amatly bolýar. 1-nji mysal. we bolanda aňlatmanyň bahasyny tapmaly bolsun. Köpeltmegiň paýlaşdyrma häsiýetinden peýdalanyp, berlen köpagzany biragza bilen köpagzanyň köpeltmek hasyly görnüşinde ýazalyň:

Indi aňlatmanyň san bahasyny aňsatlyk bilen hasaplap bolar.

Köpagzany köpeldijilere dagytmak üçin ulanylan usula umumy köpeldijini ýaýyň daşyna çykarmak diýilýär.

5. Täze temany berkitmek:

№ 107.

a) c) e)

b) d) ä)

№ 108.

1. c) e)

2. d) ä)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 109 sah 34.

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi

Ýazan mugallym:

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik işleri baradaky orunbasary

Mekdebi: Senesi:______________

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji ,,A,B’’ synp

Sapagyň temasy:	Gönükmeler çözmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Umumy köpeldijini ýaýyň daşyna çykarmaga degişli gönükme işlemegi öwretmek . Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Gönükmeler çöztmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmak

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme? Köpagzany goşmak we aýyrmak näme? Biragzany köpagza köpeltmek näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy öwretmek

2. Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagyň düzgünini öwretmek.

2. Köpagzany köpeldijilere dagatmagy öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy bilmeli.

- Köpagzany köpeldijilere dagatmagy bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzany köpeldijilere dagatmagy başarmaly;

- Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy başarmaly;

- Köpeltmek hasylyny köpagza özgertmegi başarmaly;

Umumy köpeldijini ýaýyň daşyna çykarmak arkaly köpagzany köpeldijilere dagytmagyň mysallaryna seredeliň.

2-nji mysal. köpagzany köpeldijilere dagydalyň.

Adatça, umumy köpeldiji ýaýyň içinde galýan agzalarynyň umumy (san we harp) köpeldijileri bolmaz ýaly edilip çykarylýar.

Ilki bilen berlen köpagzanyň her bir agzasyndan ýaýyň daşyna çykaryp boljak iň uly sany tapýarys. Bu san köpagzanyň agzalarynyň koeffisiýentleriniň iň uly umumy bölüjisine, ýagny 6-a deň. Şoňa görä-de, umumy köpeldijiniň koeffisiýenti hökmünde 6-ny ýa-da (-6)-ny ýaýyň daşyna çykarmak bolar.

Umumy köpeldijini ýaýyň daşyna çykaryp, köpagzany köpeldijilere dagytmak üçin näme etmelidigi aşakda berlendir.

1. Umumy köpeldijini kesgitlemeli: onuň koeffisiýenti köpagzanyň agzalarynyň koeffisiýentleriniň IUUB-sine (iň umumy bölüji) deň bolar, harp köpeldijileri hökmünde ähli agzalarda bar bolan harplary iň kiçi dereje görkezijisinde almaly.

2. Umumy köpeldijini ýaýyň daşyna çykarmaly, ýaýyň içinde umumy köpeldiji bilen köpeldilinde berlen köpagzany berýän köpagzany ýazmaly.

5. Täze temany berkitmek:

№ 110. a) b)

c) d)

e) f) 2y-3); g)

h) i) j) ä) ž)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 113 sah 35

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 4 Senesi:______________

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji ,,A,B’’synp

Sapagyň temasy:	Gönükmeler çözmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Umumy köpeldijini ýaýyň daşyna çykarmaga degişli gönükme işlemegi öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Gönükmeler çöztmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	tablisalar, tema degişli soraglar, ýazgylar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmak

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme? Köpagzany goşmak we aýyrmak näme? Biragzany köpagza köpeltmek näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy öwretmek

2. Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagyň düzgünini öwretmek.

2. Köpagzany köpeldijilere dagatmagy öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy bilmeli.

- Köpagzany köpeldijilere dagatmagy bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzany köpeldijilere dagatmagy başarmaly;

- Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy başarmaly;

- Köpeltmek hasylyny köpagza özgertmegi başarmaly;

Umumy köpeldijini ýaýyň daşyna çykarmak arkaly köpagzany köpeldijilere dagytmagyň mysallaryna seredeliň.

3-nji mysal. aňlatmany köpeldijilere dagydalyň.

Bu jemiň her bir goşulyjysynda umumy köpeldiji bar. Şol köpeldijini ýaýyň daşyna çykarsak, onda

nji mysal. jemi köpeltmek hasyly görnüşinde ýazalyň.

we köpeldijiler biri-birinden diňe alamatlary boýunça tapawutlanýarlar. Şoňa görä-de, deňlikden peýdalanalyň.

Bu ýazgyny gysgaldyp hem ýazmak bolar.

5. Täze temany berkitmek:

№ 119.

b)

c)

d)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 120 sah 36.

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:_____________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 37 Senesi: 20.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy: 7-nji ,,A,B’’

Sapagyň temasy:	Köpagzany köpagza köpeltmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Köpagzany köpagza köpeltmek temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek. Watançylyk terbiýesi.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	tablisalar, tema degişli soraglar, ýazgylar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmak

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme? Köpagzany goşmak we aýyrmak näme? Biragzany köpagza köpeltmek näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Köpagzany köpagza köpeltmegi öwretmek

2. Köpagzany köpagza köpeltmek düzgünini öwretmek.

2. Birnäçe köpagzalary köpeltmegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpagzany köpagza köpeltmegi bilmeli.

- Birnäçe köpagzalary köpeltmegi bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzany köpagza köpeltmegi başarmaly;

- Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy başarmaly;

- Birnäçe köpagzalary köpeltmegi başarmaly;

Goý köpagzany köpagza köpeltmek gerek bolsun. ikiagzany harpy bilen belgiläliň we emele gelen köpeltmek hasylyny köpagzany biragza köpeltmegiň düzgüni boýunça özgerdeliň.

aňlatmada iň ornuna köpagzany goýalyň we biragzany köpagza köpeltmegiň düzgüninden peýdalanalyň. Onda

bolar.

Şeýlelikde, .

köpagza köpagzanyň her bir agzasyny köpagzanyň her bir agzasyna köpeldilende emele gelen biragzalaryň jemidir.

bu ýerden köpagzany köepltmegiň düzgüni gelip çykýar.

Köpagzany köpagza köpeltmek üçin, köpagzanyň her bir agzasyny beýleki köpagzanyň her bir agzasyna köpeltmek we emele gelen köpeltmek hasyllaryny goşmaly.

5. Täze temany berkitmek:

№ 126. a)

b) ç) d)

e) ä)

№ 127. a)

b) ;

ç) d) ;

e)

ä)

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 125 sah 38

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym:

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 4 Senesi: 20.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji ,,B’’synp

Sapagyň temasy:	2-nji ýazuw- barlag işi
Sapagyň maksady.
1) Bilim berijilik maksady:	Okuwçylaryň bilimini barlamak, pikirleniş endiklerini ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Watana, Hormatly Prezidentimize söýgi, ylym-bilime höwes duýgularyny terbiýelemek. Aňlatmalaryň çözüwlerini tapmakda ünslüligi we matematiki sözleýiş medeniýeti terbiýelemek. Akyl we pikir terbiýesi.
Sapagyň görnüşi:	Ýazuw-barlag işi geçirilýän sapak
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Barlag iş depderleri

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Gatnaşygy barlamak we synp žurnalyna degişli bellik etmek. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny, okuw we ýazuw esbaplarynyň ýerbe – ýerdigini barlamak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Hormatly Arkadagymyzyň «Paýhas çesmesi» kitabyndan sorag-jogap alyşmak.

5. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Ýazuw-barlag işiniň mazmunyny düşündirmek.

Çep tarap

1. Köpagzalaryň meňzeş agzalaryny toplaň

1. Deňlemäni çözüň

1. Köpeldijilere dagydyň.

1. Aňlatmalary ýönekeýleşdiriň.

Sag tarap

1. Köpagzalaryň meňzeş agzalaryny toplaň

1. Deňlemäni çözüň

1. Köpeldijilere dagydyň.

1. Aňlatmalary ýönekeýleşdiriň.

3. Okuwçylar tarapyndan ýazuw-barlag işiniň ýerine ýetirilmegi.

Çep tarap

1.

2. ; ; ; ; .

3.

4.

Sag tarap

1.

2. ; ;

; ; 4 ; .

3. .

4.

4. Sapagy jemlemek, öý işini tabşyrmak.

Okuwçylaryň depderlerini toplap almak. Sapagy umumylaşdyryp jemlemek.

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik işleri baradaky orunbasary ____________________________

Mekdebi:4 Senesi:______________

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji ,,A,B’’synp

Sapagyň temasy:	Gönükmeler çöşmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Köpagzany köpagza köpeltmegä degişli gönükme işlemegi öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Gönükmeler çözmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

2-nji ýazuw- barlag işi

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme? Köpagzany goşmak we aýyrmak näme? Biragzany köpagza köpeltmek näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Köpagzany köpagza köpeltmegi öwretmek

2. Köpagzany köpagza köpeltmek düzgünini öwretmek.

2. Birnäçe köpagzalary köpeltmegi öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpagzany köpagza köpeltmegi bilmeli.

- Birnäçe köpagzalary köpeltmegi bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzany köpagza köpeltmegi başarmaly;

- Umumy köpeldijini ýaýyñ daşyna çykarmagy başarmaly;

- Birnäçe köpagzalary köpeltmegi başarmaly;

Köpagza köpagza köpeldilende ýene-de köpagza alynýar. Ol köpagzany standart görnüşde ýazmaly. Şunlukda, biragzalary köpeltmegi ýatdan ýerine ýetirmek bilen aralykdaky ýagylaryň käbirini gysgaldyp hem bolar.

1-nji mysal. köpagzany köpagza köpeltmeli.

2-nji mysal. aňlatmany ýönekeýleşdirmeli.

köpagzalary köpeltmeli.

Birnäçe köpagzany köpeltmek üçin ilki birinji köpagzany ikinjä, soňra alnan netijäni üçünji köpagza yzygider köpeltmek gerek.

4-nji mysal. iň islendik natural bahasynda aňlatmanyň bahasynyň 7-ä bölünýändigini subut etmeli. Aňlatmany özgerdeliň.

Alnan aňlatma iň islendik natural bahasynda 7-ä galyndysyz bölünýär. Diýmek, aňlatmasynyň bahasy hem 7-ä bölünýändir.

5. Täze temany berkitmek:

№ 128. a) d)

b) e)

ç) ä)

№ 129. a) (x-5)(x²+3x-2)=x³+3x²-2x-5x²-15x+10= x³-2x²-17x+10;

b) (a²-2ab-4b²)(2a+b)=2a³+a²b-4a²b-2ab²-8ab²-b³=2a³-3a²b-10ab²-b³;

c) y(y-3)(y²+2)=(y²-3y)( y²+2)=y⁴+2y²-3y³-6y= y⁴-3y³+2y²-6y;

d) (a+1)(a+2)(a+3)=(a²+3a+3)(a+3)=a³+3a²+3a²+9a+3a+9= a³+6a²+12a+9;

e) (3b-2)(5-2b)+6b²=15b-6b²-10+4b+6b²=19b-10;

ä) (2xy-y)(y+4x)-2x(3x-y)=2xy²+8x²y-y²-4xy-6x²+2xy=2xy²+8x²y-y²-6x²-2xy.

№ 131. a) (x-3)(x+7)-(x+5)(x-1)=x²+7x-3x-21-(x²-x+5x-5)= x²+4x-21-x²-4x+5=16;

b) x⁴-(x²-7)(x²+7)=x⁴-(x⁴+7x²-7x²-49)=49.

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 135 sah 39

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi:4 Senesi:16.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji ,,B’’ synp

Sapagyň temasy:	Köpeldijilere dagytmagyñ toparlamak usuly
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Köpeldijilere dagytmagyñ toparlamak usuly temasyny öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek.
Sapagyň görnüşi:	Täze maglumatlary öwretmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç.

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Köpagzany köpagza köpeltmek

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme? Köpagzany goşmak we aýyrmak näme? Biragzany köpagza köpeltmek näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Köpeldijilere dagytmagyñ toparlamak usulyny öwretmek

2. Köpagzany köpeldijilere dagatmagyň toparlamak usulyny öwretmek.

2. Toparlamak usuly bilen köpagzany köpeldijilere dagatmagy öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpagzalary köpeldijilere dagatmagy bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmek hasyly görnüşinde ýazmagy bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzalary köpeldijilere dagatmagy başarmaly;

- Köpagzalary köpeltmek hasyly görnüşinde ýazmagy başarmaly;

- Birnäçe köpagzalary köpeltmegi başarmaly;

1-nji mysal. köpagzany köpeldijilere dagytmaly.

Bu köpagza ähli agzalaryň umumy köpeldijisi ýokdur. Emma onuň agzalaryny her bir topardaky goşulyjylaryň umumy köpeldijisi bolar ýaly edip toparlamak mümkin:

Birinji topardaky köpeldijini, ikinji toparda bolsa 4 köpeldijini ýaýyň daşyna çykaryp alarys:

.

Emele gelen aňlatmany aňlatmanyň goşulyjylarynyň her birinde köpeldiji bar. Şol umumy köpeldijini hem ýaýyň daşyna çykaralyň:

Diýmek,

köpagza köpeldijilere dagydylanda toparlamak usuly peýdalanyldy.

köpagzanyň agzalaryny başgaça toparlap hem ony köpeldijilere dagydyp bolar:

5. Täze temany berkitmek:

Mysal N 141. a) mx+my+2x+2y=m(x+y)+2(x+y)=(m+2)(x+y);

b) 9y+ay+9x+ax=y(9+a)+x(9+a)=(9+a)(y+x);

c) 4b-4c+bn-cn=4(b-c)+n(b-c)=(b-c)(4+n);

d) ax+ay-bx-by=a(x+y)-b(x+y)=(x+y)(a-b);

e) xy+4+2y+2x=xy+2x+2y+4=x(y+2)+2(y+2)=(y+2)(x+2);

ä) 1-bx-x+b=1+b-x(1+b)=(1+b)(1-x).

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 142 sah 41

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik işleri baradaky orunbasary _____________________________

Mekdebi: 4 Senesi:17.10.23ý

Dersiň ady: Algebra Synpy:7-nji ,,B’’synp

Sapagyň temasy:	Gönükmeler çözmek
Sapagyň maksatlary:
1)Bilim berijilik maksady:	Köpeldijilere dagytmagyň toparlamak usulyna degişli gönükme işlemegi öwretmek. Okuwçylaryň öňki öwrenenlerini berkitmek, olaryň başarnyklaryny, ukyplaryny ösdürmek.
2) Terbiýeçilik maksady:	Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek. Olaryň watansöýüjilik duýgularyny ösdürmek. Akyl we pikir terbiýesi.
Sapagyň görnüşi:	Gönükmeler çöztmek sapagy
Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:	Tema degişli soraglar, ýumuşlar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak. 2. Okuwçylaryň sapaga taýýarlygyny barlamak.

3. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek. 4. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak:

Köpeldijilere dagytmagyñ toparlamak usuly

3. Geçilen temany jemlemek:

Sorag-jogap alyşmak: Natural görkezijili dereje näme? Natural görkezijili derejeleriň kökleri nähili ýazylýar? Biragza näme? Biragza standart görnüşde nähili ýazylýar? Köpagza we onuň standart görnüşi näme? Köpagzany goşmak we aýyrmak näme? Biragzany köpagza köpeltmek näme?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Köpeldijilere dagytmagyñ toparlamak usulyny öwretmek

2. Köpagzany köpeldijilere dagatmagyň toparlamak usulyny öwretmek.

2. Toparlamak usuly bilen köpagzany köpeldijilere dagatmagy öwretmek.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Köpagzalary köpeldijilere dagatmagy bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmek hasyly görnüşinde ýazmagy bilmeli.

- Köpagzalary köpeltmegiň düzgünini bilmeli.

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Köpagzalary köpeldijilere dagatmagy başarmaly;

- Köpagzalary köpeltmek hasyly görnüşinde ýazmagy başarmaly;

- Birnäçe köpagzalary köpeltmegi başarmaly;

Toparlamak usuly bilen köpagzany köpeldijilere dagytmak üçin:

1. Köpagzanyň agzalaryny umumy köpeldijisi bar bolan toparlara bölmeli;

2. Şol topardaky umumy köpeldijileri ýaýyň daşyna çykarmaly;

3-nji mysal. üçagzany köpeldijilere dagytmaly.

ýaly ýazyp bolýandygyna görä,

bolar.

5. Täze temany berkitmek:

№ 142. a)

b)

c)

d)

e)

ä)

№ 144. a) x²-xy+2x-2y=x(x-y)+2(x-y)=(x-y)(x+2);

b) a³+3a²+3a+9=a²(a+3)+3(a+3)=(a+3)(a²+3);

c) 4y³+y²+8y+2=y²(4y+1)+2(4y+1)=(4y+)(y²+2);

d) b³-b²-b+1=b²(b-1)-(b-1)=(b-1)(b²-1);

e) 5m-mn-m²+5n=5m-m²+5n-mn=m(5-m)+n(5-m)=(5-m)(m+n);

ä) 2ab+7a-a²-14b=2ab-a²-14b +7a=a(2b-a)-7(2b-a)=(2b-a)(a-7).

№ 145. a) 5a²-5ab-7a+7b=5a(a-b)-7(a-b)=(a-b)(5a-7); a=4, b=3; (4-3)(5·4-7)=13;

b) x²-xy-3x+3y=x(x-y)-3(x-y)=(x-y)(x-3); x=1; y= ; (1- )(1-3)= ·(-2)=-1.

6. Öý işini tabşyrmak:

№ 145 sah 42.

7. Sapagy jemlemek, umumylaşdyrmak, okuwçylary bahalandyrmak:

Soraglara takyk, dogry jogap beren, sapakda işjeňlik görkezip, temany gürrüň bermäge işjeň gatnaşan okuwçylar atlandyrylyp, olar bahalandyrylýar (bahalar synp žurnalyna, gündeliklere goýulýar).

• Sapakda nämeler öwrendiňiz? Sapak gyzykly geçdimi?

Ýazan mugallym: Işankulyýew M.K

Bellik:________________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw terbiýeçilik işleri baradaky orunbasary _____________________________