8-март аялдардын эл аралык майрамы

8-март аялдардын эл аралык майрамы

Аялдардын эл аралык күнүнүн тарыхы теңдик, адилеттүүлүк жана аялдардын укуктарын урматтоо үчүн күрөшкө толгон. Бул күн бүткүл дүйнө жүзүндөгү аялдар өз укуктарын жана кадыр-баркы үчүн активдүү сүйлөй баштаган доордо жаралган.

Аялдардын укуктарына арналган күн идеясы алгач 20-кылымдын башында, дүйнө жүзү боюнча аялдар дискриминацияга, теңсиздикке жана мүмкүнчүлүктөрдүн жетишсиздигине дуушар болгон кезде пайда болгон. Бул кыймылдын маанилүү пункттары добуш берүүгө бирдей укуктар, билим алуу укугу жана бирдей мүмкүнчүлүктөрдөгү жумушка жетүү үчүн күрөштү камтыйт.

Биринчи Эл аралык аялдар күнү 1910-жылы Копенгагенде өткөн Аялдардын эл аралык конференциясында жарыяланган. Аны аялдардын укуктары үчүн күрөштү колдоо жана алар туш болгон социалдык жана саясий көйгөйлөргө көңүл буруу максатында өткөрүү чечими кабыл алынды.

Мунун артынан 1911-жылы 19-мартта Германия, Австрия, Дания жана Швейцария да болгон Европада миллиондогон аялдар нааразылык жана тилектештик үчүн көчөгө чыгышкан. Алар, албетте, добуш берүү укугун, ошондой эле эмгек шартын, социалдык камсыздоону жана башка көптөгөн маанилүү маселелерди талап кылышты.

Ошондон бери 8-март аялдардын укуктары үчүн күрөштүн жана алардын жетишкендиктерин колдоонун символу болуп калды. Жылдар бою жана ар кайсы өлкөлөрдө бул күн ар кандай жолдор менен белгиленип келет: саясий иш-чаралардан жана демонстрациялардан баштап, маданий иш-чараларга жана массалык митингдерге чейин.

Бүгүн, Эл аралык аялдар күнү аялдардын жетишкендиктерин даңазалоо учуру гана эмес, гендердик теңсиздиктин уланып жаткан чакырыктары жана аны жеңүү үчүн күрөш боюнча терең ой жүгүртүүнүн учуру болуп калды. Бул дүйнө жүзү боюнча миллиондогон аялдар менен эркектер теңдиктин жана тилектештиктин принциптерин колдой тургандыктарын билдиришкен күн.

Аялдардын эл аралык күнү бир нече негизги максаттарга жетүү жана аялдардын коомдогу ордун көрсөтүүгө багытталган маанилүү окуя болуп саналат.

Максаттары жана мааниси:

Гендердик теңсиздик маселелерине көңүл буруу: Эл аралык аялдар күнү заманбап коомдо аялдар туш болгон көйгөйлөрдү талкуулоо жана маалымдуулукту жогорулатуу үчүн аянтча катары кызмат кылат. Бул билим берүү, жумуш, саясат жана жашоонун башка тармактарында бирдей мүмкүнчүлүктөр маселелерин камтыйт.

Аялдарга карата зомбулукка каршы күрөшүү: Бул күндү майрамдоо үй-бүлөлүк зомбулук, сексуалдык зомбулук, адам сатуу жана башка укук бузуулар сыяктуу зомбулуктун ар кандай түрлөрүнөн жапа чеккен аялдарга колдоо көрсөтүү максатын көздөйт.

Аялдардын укуктарын жана эркиндиктерин колдоо: Аялдардын Эл аралык күнү аялдардын укуктарын жана эркиндиктерин, анын ичинде билим алууга, эмгекке, ден соолукка, репродуктивдүү укуктарга ж.б. коргоонун маанилүүлүгүн эскертет.

Аялдардын жетишкендиктерин таануу: Бул күн ошондой эле илим, искусство, бизнес, саясат, спорт жана башка тармактарда аялдардын жетишкендиктерин белгилөө мүмкүнчүлүгүн билдирет.