СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Эриэн Таба аттаах Эрэбил Бэргэн

Нажмите, чтобы узнать подробности

Просмотр содержимого документа
«Эриэн Таба аттаах Эрэбил Бэргэн»

Этэр тылын бүтэрээт

Төбөтүн оройугар сырбатан куугунаппыт.

Онуоха дьахтар аһаран

Хаҥас диэки халбас гынан биэрбит.

Алларааттан

Алдьархай бөҕө алдьатан тахсыа диэн

Алта хос атамаан маһынан

Аттаран оҥорбут чилгэх муостатын

Хайа дайбаан түгэх өттүгүттэн

Кыһыл кумазы

Мэһигирис гынан таһаарбыт.

Дьахтар тоҕус кырыылаах

Суорума таас оһоххо

Сөрүөстэ түспүт.

Билиги киһи

Эккирэтэн батыгыратан тиийэн

Көй тутуо баһа ыстаныар диэри

Кыланан баран туор мииннэрбит.

Дьахтар киһи кэннинэ чугурус гынан

аһаран биэрбит

Тоҕус кырыылаах суоруна

Таас оһоҕун оттотунан,

Субай хааны сытыы быһаҕынан

Быһа соппут курдук,

Быһа дайбаан

Сыр гыннаран таһаарбыт.

Оһоҕо кэлэн оннугар

Лап гына түһэн хаалбыт.

Иккиһин эргитэн дайбыан икки ардыгар

Дьахтар хонноҕун аннынан

Мүлчү көтөн таһырдьа тахсыбыт.

Сирэйинэн умса баран түспүт да

Үс төгүл үҥкүрүйбүт, күөлэһийбит,

Кынатын төбөтүгэр кыыс дьахтар

Кыптыыйын кырадаһанын курдук,

Кыыппахтаах, кындаҕар уҥуохтаах

Кырааскалаах атахтаах,

Кырдьыылаах харахтаах,

Кырыылаах тумустаах

Кырыымпалаан саҥарар

Кыталык кыыл оҕото буолан,

Кыырай халлааҥҥа

Өрө көтөн тахсаат

Ытыы соҥуу испитэ үһү.

Ытык Нуоруллаан:

-Дьэ!

Аҕыс аҥнар

Айыы аймаҕын

Ааттаах бухатыыра

Иэйиэхсит сиэнэ

Эриэн таба аттаах

Эрэбил Бэргэн көрдөһөбүн:

Айыыта суоҕу айыылаама ,

Буруйа суоҕу буруйдаама,

Сүһүөхтээх бэйэм сүгүрүйдүм

Хоолдьуктаах бэйэм хоҥкуйдум

Ытаабыт соҥообут

Ытык ыадан тылбын

Сыаналаан тур!

Аҕыс халлаан ыраахтааҕытыгар,

Тоҕус халлаан тойонугар

Сатыы халлаан сайылыктаах

Кыырай халлаан кыстыктаах

Сырдык кыырай сыркыабалаах

Үүт күөл үктэллээх

Үрүмэ долгун дйдулаах

Үүт аас дьүһүннээх

Өрүөсэлээх, өтөҕөлөөх

Тойон диэн баар үһү.

Онно тахсан

Торҕо сииги сииктэтэн

Туос арҕаны араҥалатан

Бүтэй дьүүлү тобуллара

Үҥсэ таҕыстым,

Быстах өлүүгэ быһа тутан өлөрүмэ

Оҕом быралыйа бырастыы

Уой буйакаам!

Бу дьахтар билбитэ тоҕо киэҥэй

Өйдөөбүтэ тоҕо үксэй

Аҕыс аҥнар айыы аймаҕар тахсан

Үҥэн – хаһан

Төһөлөөҕү уурдаттар эбитий

Көхсүттэн үүммүт

Күөх күдэн кынаттаах,

Күүрүүлээх санаалаах

Күн айыы бухатыыра

Буолан бараммыт,

Көмүскэтэ кэлбит дьахтары

Күнтэн сүтэрэн кэбиүэрим

Сыыһа буоссу,

Мин диэтэх киһи илбистээх оҕум

Тиириллэн баран,

Симэһинэ суох

Эстиэн сөбө суох диэн баран

Сибиирин улаҕатыгар

Хайатын сындааһынын үрдүнэн

Баран иһэр уон ордуга икки

Салаа муостаах буур тайаҕы

Туһаайан баран, көй тутуо

Баһа быстыар диэри кыланан баран,

Мүччү тутан кэбистэ

Эрбэҕин тыаһа

Тоҕус сүүллэр этиҥ тыаһын курдук

Өрө ньирилии түспүт,

Буур тайахха тиийэн

Сэбиргэҕинэн нимис гына түһэн баран,

Уҥуоргу өттүнэн сокко сап курдук

Сыыйыллан тахсыбыт,

Ол тахсан күөх истээх сахсырҕа

Саҥатын курдук дыыгынаан

Түһэн эрдэҕинэ

Үстэ уруйдаан супту чупчуруйан

Түүлээх кустук оноҕоһун курдук

Ытыһыгар түһэрэн ылан баран,

Дьиэтигэр кэлэн дибдир гына түспүт.

Убай киһини киирэн,

Хайа билбэт көрбөт дьахтаргын

Ойох ыларга дьулуһаҕын диэн

Сэмэлии суҥхалыы барбата,

Биирэ даҕаны

Көстөр күн айыы кыыһа

Көмүскэтэ кэлбитин

Үүрэн кэбистин диэн

Сэмэлии барбата.

Аал уоттарын оттон,

Айыы номоҕон астарын астанан,

Аһаан – сиэн баран,

Икки бэйэлэрэ

Икки сүүс киһи

Көрүн-көрүлээн бараннар,

Киэҥ алаас курдук

Кэтэҕэриин оронноругар,

Киис тириитигэр кистэнэн

Утуйан кэбистилэр.

Оттубут уоттара

Имик симик буолан эрдэҕинэ,

Арҕаа халлаан

Алын сайыытын диэкиттэн

Сүрдээх улахан ньиргиэрдээх

Тыастар тыаһаатылар.

Онуоха убай киһи

Тамалай Боотур

Өндөс гына түһэн баран:

-Доҕор бу туох үлүгэрдээх

Ньиргиэрдээх тыаһый?

Онуоха ини киһи

Иэйэхсит сиэнэ

Эриэн Таба Аттаах

Эрэбил Бэргэн:

Күүгүнээмэ доҕоор!

Халлаан киэһэ буолту буолуо.

Сир хайыта тоҥор дорҕооно буолуо

Буҕатыыр дьоннор уолҕаччы буоланнар

Утуйа биэрэн барбыттар,

Өр да, өтөр да утуйбуттара билбэтэхтэр

Уолуйан-соһуйан уһукта биэрэн кэлбиттэрэ,

Мааҥыы тыастара улам улаатан

Кураан этинин курдук

Ньирилэс тыас буолбут,

Онуоха өндөс гынан

Түннүгүнэн элэннэтэн көрбүттэрэ,

Тоҕус суор моонньун түүтүн

Бурайа туппут курдук

Бурхаат төлөн былыт

Өрө өрүкүйэн тахсан

Тэнис гына түспүт.













9



Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!