Жолдо журунун эрежеси

Жолдо жүрүү эрежелери

Jump to navigationJump to search

Жолдо жүрүү эрежелери – шаарларда жана калктуу конуштарда жол кыймылынын бардык катышуучуларынын (жөө адам, транспорт каражаттары) коопсуздугун камсыз кылууга жана тартибин сактоого багытталган жоболор. СССРде алгачкы жолдо жүрүү эрежелери Москва шаары жана анын айланасы үчүн 1922-ж. бекитилген. 1940-ж. типтүү эрежелер 1-жолу иштелип чыгып, ал 1957-ж. унификацияланган. Мына ушундан кийин союздук республикаларда, анын ичинде Кыргызстанда да жолдо жүрүү эрежелери киргизилген. Кийин эл аралык конвенциялардын жол кыймылы жана жол белгилери менен сигналдары жөнүндөгү нормаларын, мамлекеттик стандарттардын талаптарын эске алуу менен «Жолдо жүрүүнүн жаңы эрежелери» түзүлүп, ал 1973-жылдын 1-январынан СССРдин бардык жеринде колдонула баштаган. Азыр КРдин аймагында жол кыймылын жөнгө салуучу негизги документ – КРдин Өкмөтүнүн 1999-жылдын 4-августундагы № 421 токтомунда бекитилген «Кыргыз Республикасынын жол кыймылынын эрежелери», 1999-жылдын 1-сентябрынан колдонулат. 2009-жылдын 3-мартында ага өзгөртүүлөр киргизилип, 2009-жылдын 1-апрелинен мыйзамдуу түрдө күчүнө кирген. Жолдо жүрүү эрежелери төмөнкүлөрдү камтыйт: жалпы жоболор; айдоочулардын, жүргүнчүлөрдүн, жөө адамдардын укуктары жана милдеттери; атайын сигналдарды колдонуу; светофордун жана жөнгө салуучунун сигналдары; авариялык сигналдарды жана авариялык токтоп калуу белгисин колдонуу; кыймылды баштоо, манёвр жасоо; жүрүүчү бөлүктө унаа каражаттарынын жайгашуусу; кыймылдын ылдамдыгы жана аралыкты (дистанция) сактоо; озуп өтүү жана кайчы өтүү; унаа туруучу жана токтооочу; кесилиштерден өтүү; жөө адам өткөөлдөрү жана маршуттары, транспорт каражаттарынын аялдамалары; темир жолдордон өтүү; автомагистралдар аркылуу кыймыл; турак жай зоналарындагы кыймыл; маршруттагы транспорт каражаттарынын артыкчылыгы; тышкы жарык берүүчү каражаттарды колдонуу; механикалык транспорт каражатын сүйрөтүү; айдаганга үйрөтүү, жүргүнчү жана жүк ташуу; велосипеддердин, мопеддердин, арабалардын кыймылына, ошондой эле мал айдоого кошумча талаптар. Жолдо жүрүү эрежелери жол кыймылынын бирдей тартибин, анын катышуучуларынын коопсуздугун камсыздоо жагында, КРдин бүткүл аймагында атайын ички иштер органдарынын контролдоочу, көзөмөлдөөчү жана уруксат берүүчү функцияларды аткарган ыйгарым укуктуу кызматкерлери иш алпарышат. Жолдо жүрүү эрежелерин транспорт каражатын айдоочулар жана жөө адамдар сактоого милдеттүү.