?аза? ?дібиетінен саба? жоспары С.Сейфуллин "Сыр санды?" ?ле?і

Саба? та?ырыбы: С?кен Сейфуллин «Сыр санды?» ?ле?і

Саба? ма?саты:

Білімділік: С?кенні? «Сыр санды?» ?ле?ін о?ып,та?ырыбы мен идеясын, к?ркемдігін ашу, лирикалы? кейіпкер, бейнелеу ??ралы символ туралы т?сініктерін ке?ейту.

Дамытушылы?: С?з еркіндігіне баулу, шы?армашылы? ізденіске ба?ыттау, с?з ?неріне ?ызы?ушылы?ын арттыру,поэзияны т?сінуге, сырына ??ілуге ша?ыру.

Т?рбиелік: Адамгершілік ?асиеттерді д?ріптеу, ?семдікті тану, эстетикалы? рухани ба?дар беру.

Саба? т?рі: Жа?а шы?армашылы? саба?.

Саба?ты? ?діс-т?сілдері: Интерактивтік та?та, мультимедиялы? к?рсетілім, тірек-сызбалар пайдалану, тест с?ра?тары,с?ра?-жауап, т?сіндіру, ойтал?ы, талдау,рефлексия.

Саба?ты? к?рнекілігі: Жамбыл Жабаев, С?кен Сейфуллин суреттер топтамасы, хронологиялы? кесте, тапсырмалар, на?ыл с?здер, естеліктер, кітаптар.

П?наралы? байланыс: ?дебиет-тарих-музыка.

?ажетті жабды?тар: Домбыра, интерактивті та?та, ?деби кітаптар, плакат, сызбалар, электронды? о?улы?.

Саба?ты? ж?ргізілуі:

І.?йымдастыру б?лімі

ІІ.?й тапсырмасы.

1-слайд

І.Не біліп келдік?

С?ра?: 1. Ж.Жабаев ?мірі мен шы?армашылы?ы туралы не білеміз. Шолу жаса.

2.Жамбыл а?ынны? ?андай ?ле?дерін жаттады??

3.Жамбыл кім? Бар білетіні?ді тірек-сызба?а жина?тап жаз (плакат?а жазады)

Топтастыру стратегиясы

.. . .

Жамбыл

. . ..

Білімді тияна?тау кезе?і

Мультимедиялы? к?рсетілім

(Домбыра ?уені жіберіледі)

1.Жамбыл портреті

2.Жамбыл домбырасы мен «?лы за?» жина?ы

3.Дина мен Жамбыл

4.Жамбыл а?ын балалары Ал?адай мен Ізтілеу

5.?ке мен бала ?арт. Жамбыл баласы Тезекбаймен

6.Жамбыл а?ын М?скеуде. 1936 жылы

7.Жамбыл мен С?кен Сейфуллин 1936 жылы

(Жо?арыда?ы суреттер интерактивті та?тада к?рсетіледі)

М??алім: 1936 жылы М?скеуде ?аза? ?неріні? онк?ндігі ?ткен еді.Б?л м?дени шара?а ?аза? елінен Жамбыл-С?кен баста?ан делагация ?атысты. Онк?ндікті жыр алыбы Жамбыл «Халы? с?лемі» атты жырымен ашып, к?ллі халы??а ?аза? ж?ртын, С?кендей алыптарын танытты.

Б?гінгі жа?а саба?ымыз Жамбыл жанында?ы ХХ ?асыр ?дебиетіні? к?рнекті ?айраткері, с?лу жанды С?кен а?ын?а арналады.

2-слайд

С.Сейфуллин портреті

3-слайд

ІІ.Не білгіміз келеді?

Жа?а саба?

С.Сейфуллинні? «Сыр санды?» ?ле?і

1.?лылар ?ла?атынан

?мірде жан екенсі? ?ия алмайтын

?ле?ні? ??ша?ына сия алмайтын

?аза?ты к?ргі? келсе, міне, осы деп,

К?рсетсе жер ж?зіне ?ялмайтын.

Сырбай М?уленов

«Буденныйды? м?ртындай ?айырып таста?ан м?ртты, ?ара тол?ынды келген шашты, ?зі а???ба, к?з ?иы?ы ерекше, денесі сом, ерді? ішіндегі аса бір сымбаттысы, кісілігінде еш міні жо?.»

?абит М?сірепов

«Ескірмейді естелік»кітабынан

4-слайд

2.С?кен ?мірі мен шы?армашылы?ы

а)Хронологиялы? кесте

1894 жыл 23 мамыр А?мола облысы Нілді болысында ту?ан Шын аты-С?дуа?ас.?кесі Сейфолла-домбырашы,саятшы,ашы? адам.Анасы Жамал-??гімешіл,?нерге жа?ын жан.

1905 жыл 11 жасында Нілді зауытыны? орыс-?аза? мектебінде.

1908-1913 жылдары А?мола 3 класты? училищесінде.

1913-1916 жыл Омбы м??алімдер семинариясында.

1914 жыл ?азанда «?ткен к?ндер» т???ыш ?ле?дер жина?ы шы?ты.

1917 жыл «Жас ?аза?» ?йымында,«Тіршілік газеті» редакциясында.

1918—1919 жыл Омбы лагерінде азап вагонында.

1922-1936 жыл Халы?-а?арту ?ызметтерінде.

1936 жыл ?деби ?ызметінде 20 жыл, М?скеу ?аза? ?нері онк?ндігінде.

1937 жыл Халы? жауы атанды.

1938 жыл 25 а?панда Алматы т?рмесінде атылды.

1957 жыл 30 наурызда а?ын а?талды.Хал?ымен ?айта ?ауышты.

5-слайд

?)Шы?армашылы?ы

«Асау т?лпар» ?ле?дер жина?ы, «Домбыра», «Т?рмыс тол?ынында», «?ызыл ат»,»К?кшетау», «А??уды? айырылуы» поэмалары, «Тар жол,тай?а? кешу» романы, «Жер ?аз?андар», «Жемістер», «Бандыны ?у?ан Хамит», «Айша» ??гіме-пьесалары.

6-слайд

б) А?ын м?расыны? зерттелуі

С?кентанушы ?алым-профессор Т?рсынбек К?кіш?лы, М?хтар ?уезов, С?бит М??анов, ?абит М?сірепов, Г.Серебрякова, т.б.

3.Электронды? о?улы?пен ж?мыс

«Сыр санды?» ?ле?ін ты?дату, о?улы??а к?з сала о?ып шы?у).

(Дауыспен ты?датылды)

4.?осымша а?парат м??алім с?зімен:

Б?л «Сыр санды?» ?ле?і 1926 жылы жазыл?ан.А?ын ?ле?ін «Дос?а жазыл?ан хат» деп ата?ан.А?ын ?міріндегі 1923 жылы ?ызылжар ?аласында бол?ан жа?дай?а байланысты ту?ан.Халы? комиссары С?кенді бір сапарында вокзалдан к?ткен досы Ш?ріпжан Тотоев ая?ын сындырып алады.Біра? кейінгі бір кездесуге С?кенді жа?а?ы досы танымайды,ша?ырт?анына келмепті.Сонда к??ілі ?ал?ан С?кен а?ын: «?лкен шенділерге табын?ыш,жарамса?.Былтыр к?тіп,ая?ын сындыр?ан доссыма?ым ?лы? болсам ?ана шыр? айналар со?ыр тауы? бол?аны ма?» дегенді ойлапты.?рине,б?л дерек С?кен туралы естеліктерде (фил.?ыл.докторы С.Талжанов) осылай са?тал?анымен, С?кен б?л ?ле?інде шынайы адал досты?ты тілге тиек еткен.?мір,досты? туралы тере? тол?ан?ан а?ынны? жаны таза,ешкімге ?иянаты жо?.Адалды? пен арамды?,мансап пен ар-?ждан,досты? пен ?асты?ты? ара жігін аша жазып,адам ?шін ??нды байлы?-досты?ты жырлайды.Дос к??ілін шы?да?ы ?ойма?а, алтын сарай?а балайды.Лирикалы? кейіпкер а?ынны? ?зі досты? сезімін ??зды шы??а,нулы шат?ал?а,м?лдір су?а,?ымбат жасау?а ??сатады.Жанама,жа?ымсыз достарды ?аламайды.Алтын сарай- шын досты??а на?ыз дос ие болады дегенді айтады.С?лу пернелер-адам бойында?ы жа?сы,жа?ымды ?асиеттер.Адамда?ы асыл ?асиеттер шын досты??а жеткізетінін а?ын тебірене жырлайды.

ІІІ Нені білеміз?

7-слайд

М?тіндік ж?мыс

1-тапсырма:?ле?нен айшы?ты с?здер мен с?з тіркестерін д?птерге теріп жазы?дар.

Тіркестер мен айшы?ты с?здер;На?ыз дос,сымбатты тау,??зды шат,а??ан су,сылдыра?ан б?ла?,шы? басы,алтын жазу,?ымбат жасау,сыр перне,алтын сарай,с?лу сым,т.б.

8-слайд

2-тапсырма:?ле? ??рылысына талдау жаса.

(4 тарма?ты,2 буна?ты,7-8 буынды,шалыс ?й?асты ?ле?

9-слайд

3-тапсырма.Ма?ал-м?телді жал?астыр.

1.Доссыз ?мір-.. (с?нген к?мір)

2.Адамды.. таны (жолдасынан)

3.Жа?сымен дос болса?,жетерсі?.. (м?рат?а)

Жаманмен дос болса?, ?аларсы?. (?ят?а)

4.Досы к?пті. алмайды (жау)

А?ылы к?пті.. алмайды (дау)

5.Дос.,д?шпан. айтар (жылатып,к?ліп)

10-слайд

4-тапсырма.?й?асын тап,ойлан.

1.Досты?ты берік. (са?та)

Дос сенімен.. (а?та)

2.Болмасын.. досты? (амал)

Болсыншы.. досты? (адал)

3.Шын досты?ты.. (жасайы?)

Д?шпанды?тан.. (?ашайы?)

4.Досты? ?шін. (к?рес)

Са?ан тиген.. (?лес)

5.Сыр санды??а шын досты?ты сый?ыз?ан,

С?кен а?ын неткен ?ажап,... (неткен жан)

11-слайд

«Сыр санды?» ?ле?і желісімен сіздерге психологиялы? тренинг тапсырмалар

а)Досты? деген не?

?)Жа?сы досты ?алай табамыз?

б)На?ыз досты?ты жасау?а бола ма?

в)Ата-ана?мен а?ылдасасы? ба?

г)Дос ?атесін кешіруге,т?зеуге бола ма?

(О?ушы ойларын ты?дау немесе жаздырту).

М??алім: Зерттеуші ?ажым Ж?малиев с?зімен айтса?,

«С?кен-к?ркем с?зді? ?стасы,новатор,жа?ашыл а?ын,ж?рт та??ал?андай ?здік образдар жаса?ан с?лу с?з иесі.»

С?кен шы?армалары-с?лулы?, тазалы?,адалды? идеалы.Лирикалары ерекше символды? белгілермен ?згеше.

12-слайд

?дебиет теориясынан

Интерактивтік та?тада:

Лирикалы? кейіпкер-?ле?дегі ішкі сезімін к??іл-к?йін білдіретін а?ынны? ?з бейнесі, жиынты? образы.

Символ-?дебиетте ойды астарлап суреттейтін ерекше балама бейне.

С?кен символдары

Бекіту кезе?і

13-слайд

Тест с?ра?тары:

1. «Сыр санды?» кімні? ?ле?і?

а)С?кен ?)Ілияс б)Абай

2.С?кенні? шын есімі?

а)Ибра?им ?)Шо?ан б)С?дуа?ас

3.С?кен досты? туралы ?ай ?ле?інде жазды?

а) «Т?лпарым» ?) «Сыр санды?» б) «К?кшетау»

4.С?кентанушы ?алым кім?

а)Т.К?кішов ?)С.?ирабаев б)А.Байт?рсынов

5.С?кенні? ту?ан жерін ата?

а)Жетісу ??ірі ?)А?мола облысы б)Павлодар

6.С?кен Сейфуллин ?ашан а?талды?

а)1917 жылы ?)1980 жылы б)1957 жылы

7.С?кен Сейфуллин кім?

а)Лирик а?ын,композитор

?)Суретші,?алым

б)Автор,т?лпар,к?йші

М??алімні? ?орытынды с?зі: Б?гінгі саба?та С?кен а?ын емес,композитор екенін де айта келіп, «Тау ішінде», «К?кшетау», «Жас ?аза? марсельезасы» т.б. ?ндері бар екенін естері?ізге салайын.Саба? со?ын сыршыл а?ын С?кен Сейфуллинні? «А?са? киік» ?німен ая?таса?.

?н: А?са? киік Бахрадинов Н?рлан (домбыра с?йемелдеуімен)

Рефлексия

Саба?та ?андай сезімде болды?ыз? Саба?тан ?андай ?сер алды?ыз?

?й тапсырмасы: А?ын ?ле?дерін жаттау.

«Дос?а айтылар сыр» ішкі тол?аныстарын монолог ретінде ?а?аз бетіне т?сіру.

Ба?алау