Курсы для учителей от 800 ₽ (72 часа). Документы об окончании по почте БЕСПЛАТНО, комфортное обучение из дома

СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Выбрать материалы

Скидки до 50 % на комплекты
только до 27.07.2025

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Алина Шолпан Маратовна

Бастауыш сынып м??алімі

53 года

465

102 274

Подписчики

Подписки

Местоположение

Казахстан, Аягуз

Обо мне Блог Файлы Тесты Галерея Активность Награды

2-сынып?а арнал?ан ж?мыс д?птері

Категория: Начальные классы

30.04.2016 16:07

Суретте кімдер бейнеленген?
Отбасы туралы не білесі?дер?
Сендер аналары?а ?алай к?мектесесі?дер?
??ра?ан ??гіме?е ?андай ат ?ояр еді?? деген с?ра?тар?а жауап бере отырып о?ушыларды? с?здік ?орын молайту

Просмотр содержимого документа
«2-сынып?а арнал?ан ж?мыс д?птері»

№1 сабақ

________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________

Сурет бойынша әңгіме құра

Суретте кімдер бейнеленген?
Отбасы туралы не білесіңдер?
Сендер аналарыңа қалай көмектесесіңдер?
Құраған әңгімеңе қандай ат қояр едің?

Мақал

Ас – адамның арқауы.

Отан отбасынан басталады.

№2 сабақ

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Егіздер мен шаруа

ертегі

Ерте заманда бір падишахтың үйінде көптен күткен егіз ұл бала дүниеге келеді. Күндер өте берді, егіздер сымбатты сұлу жігіттерге айналады. Күндердің бір күнінде падишахтың балаларының тәбеті жоғалады. Олар не тамақ, не сусын іше алмайды. Падишах бұған өте қайғырады. Себебі падишахтың қоластындағы емшілердің бірде-біреуі бұның себебін ашып айта алмайды.Егіздерге ешкім көмектесе алмайды. Балалары әкесінен басқа елге барып емделуге рұқсат сұрайды. Еш шарасы қалмаған әкесі рұқсат береді. Егіздер жолда кетпен мен қатқақ жерді шауып жатқан шаруаны көреді. Олар: - Құрметті ата, сіз бізге қай мемлекетте тәбет ашатын дәрі бар екенін айтпас па екенсіз? – деп сұрайды шаруадан. - Ондай дәрі бар, - дейді шаруа. – Тек менің жұмысым көп. Мен мына жерді тегістеуім керек. Сендер маған көмектессеңдер мен сендерге ондай дәріні тауып беремін! Егіздер бірден келісті. Шаруа кетпенін егіздерге беріп, өзі үйіне кетеді. Дәрі табылатынына қуанған егіздер қара суға түсіп терлеп, кеш батқанша бірін-бірі алмастырып еңбек етті. Шаруа үйіне келіп, әйеліне үлкен қазан ьолы палау жаса. Сәбізің аз болса, шалқан турап сал, -деп тапсырма береді. Кешкісін шаруа егіздерді үйіне алып келеді. Олардың алдына буы бұрқыраған бір шара палауды қояды. Егіздер алдарындағы палауды барлық тәбетімен бір де бір дән қалдырмай жеп қояды. – Ата сіз мына палауға қандай сиқырлы дәрі қостыңыз? Палау өте дәмді болыпты, - деп сұрайды егіздер. – Шынымды айтсам, бұл палауға ешқандай дәрі қосқаным жоқ. Барлық дәрі сендерге қалдырып кеткен кетпенде болатын – деп жауап береді шаруа. Әңгіменің мәнісін түсінген егіздер ауылдарына қайтып келеді.

Тапсырма: Ертегіні түсініп оқы

№3 сабақ

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Тыйымдар мен ырымдар

- Жуған қолды сіліксе, ырыс-несібе кетеді.
- Адамға қарап қолды шошайту әдепсіздік болып саналады.
- Саусақты, қолды орынсыз ауызға салуға болмайды, бұл да әдепсіздік белгісі.
-Біреуге қарап ерін шығаруға, үлкен адам алдында аяқты созып отыруға, адамға қарай түшкіруге, түкіруге, үлкен кісінің жолын кесіп өтуге болмайды, бұл қылықтардың бәрі де әдепсіздік болып саналады.
-Адамға қарап керілмейді, әдепсіздік болып саналады.
-Жатқан кісінің үстінен аттамайды.
-Кемтар адамға күлуге болмайды. Кемтар адамға күлсең, өз басыңа келеді.
-Екі езуді керуге болмайды, себебі бұл әдепсіздік болып саналады.
-Тырнақты тістесе, ырыс-несібе кетеді.
-Итті, мысықты тебуге болмайды.
- Нанды шашуға, жерге тастауға, басуға, рәсуа етуге болмайды. Нан – дәм басы, онсыз өмір жоқ. Сондықтанда дастарқанға алдымен нан қойылады.

Суреттен ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Әтеш пен түлкі

Ертеде бір қартайған әтеш өмір сүріпті. Ол түлкінің табанына талай рет түсіпті. Бірақ үнемі бір айласын тауып, түлкіден аман құтылып кете беріпті. Сөйтіп ол бірде ауыл сыртында дән теріп, жер шоқып жүрген кезінде түлкінің өзіне қарай жасырына жақындап келе жатқанын көріп қалады.

Қашып кетуге ауыл алыс болады. Әтеш жалма-жан ұшып қасында тұрған ескілікті шегіршін ағашына барып қонады. Түлкі ағаштың түбіне жетіп келіп:

-Пәлі, әтеш! Сен мені көре сала ағаш басына қонғаның не?, - дейді. Ал әтеш оған:

-Немене, мен сені жүгіріп барып құшақтай алады деп пе едің?, - деп жауап қайтарыпты. Сонда түлкі:

-Мә-ә, сен шыныменен ештеңе білмейсің бе? Падишах барлық көшелер мен базарларға жыршыларын жіберіп, оларға: «Менің бүкіл мемлекетімдегі бірде-бір тірі пенде, бірде-бір аң әлсізді жәбірлемейтін болады. Келешекте бөрілер мен қойлар бір бұлақтан су ішіп, қырандар мен кептерлер бір ұяда өмір сүретін болады» деп жар салуға әмір етіпті. Сен де енді жерге түс, бері кел, екеуіміз бірге қыдырайық, - дейді.

-Екеу – ара емес, топ болып қыдырған жақсы. Сәл шыдай тұр, анау келе жатқан жыртқыштар да жетсін құйындай жүйткіп. Сосын бәріміз бірге қыдырамыз, - деп жауап береді қораз. Сол сәтте түлкі тұрып:

-Ол неткен жыртқыштар? Қандай жыртқыштар? – деп сұрапты.

-Бөрілерге ұқсайды, құлақтары да, құйрықтары да ұзындау көрінеді.

-Мүмкін олар бөрібасар иттер шығар?

-Сірә, солай болар! Түлкі иттер шығар деп ойлайды да алды-артына қарамастан зыта жөнеледі. Ал қораз:

-Сен неге қашасың?, - деп соңынан айқайлай қуады.

-Менің иттермен істес болғым келмейді.

-Сен падишах барлық жыртқыштарға әлсіздерді жәбірлемеңдер деп әмір етті дегенің қайда?

-Өйткені, ол кезде иттер дала кезіп кеткен еді, шахтың нұсқауын естімеген болар. Олар менің етімді талап жейді.

Түлкі осылай деп ғайып болды.

Тапсырма: Ертегі мазмұнына сурет сал

№5 сабақ

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Мұғалім ол біздің!

М.Әлімбаев

Білімнің кілтіндей
“Әліппе” ұстатқан,
Оқуға іркілмей
Тоқуға ұстартқан.
Қамқоры ұл, қыздың –
Мұғалім – ол біздің.
Қиынға төзуге
Үйреткен қашанда,
Жаманнан безуге,
Жақсылық жасауға.
Қамқоры ұл, қыздың –
Мұғалім – ол біздің.
Атам да сыйлайтын
Атамның тұстасы,
Папам да сыйлайтын
Ауылдың ұстазы.
Қамқоры ұл, қыздың –
Мұғалім – ол біздің

Тапсырма: Өлеңді жаттап ал

Мақал

Күш білімде, білім кітапта.

Ұстазыңды ұлы әкеңдей сыйла.

Кітап пен ғылым —тілсіз мұғалім.

№6 сабақ

«Алтын күз» тақырыбына шығарма жаз

_Күзде__балалар_мектепке_барады_Егін_жинайды_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

№7сабақ

Ойдан ребус құр

Менің арманым тақырыбына ой толғау жаз

№8 сабақ

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ТҮЙЕ

– Төрт түліктің біріміз,

Түйе деген түріміз.

Желеп-жебеп жүретін

«Ойсылқара» –

Піріміз.

ЖЫЛҚЫ

– Төрт түліктің біріміз,

Жылқы деген түріміз.

Желеп-жебеп жүретін

«Қамбар ата» –

Піріміз.

СИЫР

– Төрт түліктің біріміз,

Сиыр деген түріміз.

Желеп-жебеп жүретін

«Зеңгібаба» –

Піріміз.

ҚОЙ

– Төрт түліктің біріміз,

Қой деген біз түріміз.

Желеп-жебеп жүретін

«Шопан ата» –

Піріміз

ЕШКІ

– Төрт түліктің біріміз,

Ешкі деген түріміз.

Желеп-жебеп жүретін

«Сексек ата» –

Піріміз.

Төрт түліктің пайдасы

№9 сабақ

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Сөздерге дыбыстық талдау жаса

Қалампыр,суретші,оюлар,уақыт,қияр__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Сурет бойынша әңгімеле

№10 сабақ

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Жыл қайыру

Қазақша жыл басы наурыз айының 22 - нен( күн мен түннің теңелген кезі) басталады. Бұл күнді халқымыз ҰЛЫСТЫҢ ҰЛЫ КҮНІ атап, шаттыққа толы той - думан, мерекеге айналдырған.
Жыл қайыру деп - уақытты «он екі жыл - мүшел»жүйесімен есептеуді айтады. Он екі жыл бір айналғанда, бір мүшелге тең болған.

1 Тышқан
2 Сиыр
3 Барыс
4 Қоян
5 Ұлу
6 Жылан
7 Жылқы

8 Қой
9 Мешін
10 Тауық
11 Ит
12 Доңыз

№11 сабақ

____________________________________________________________________________________________________________________________________

Ай неге жалаңаш қалды

Бірде ай өзіне көйлек тіктіріп алмақ болыпты. Тігінші айдың бой тұрқын өлшеп алады да көйлекті пішіп, тігуге кіріседі. Уәделескен шағында Ай көйлегін алуға келсе, көйлегі әрі тар, әрі қысқа болып шығыпты.

- Иә, мен қателескен екем, - дейді тігінші. Сөйтіп, көйлекті қайта пішіп, қайта тіге бастайды. Уәделескен мерзім жақындап, Ай көйлегін алуға тігіншіге тағы келеді.

Бұл жолы да көйлегі шақ келмей, қысқа болып қалыпты.

Иә, тағы да дұрыс өлшемеген екем ғой, - дейді. Айдың толыса беретініне түсінбеген тігінші. Сонымен қайта өлшеп, қайта пішіп, қайтадан тігуге кіріседі.

Ай тағы да көйлегін алуға келе жатады. Тігінші киіз үйдің түтігінен асқанда келе жатқан топ-толық өзі тіккен көйлектен екі есе үлкен Айды көреді. Не істерін білмей, сасқалақтап тігінші басы ауған жаққа қаша жөнеледі. Ай ары іздеп, бері іздеп тігіншіні таба алмай қалады. Сол себепті, Ай көйлексіз жалаңаш қалыпты.

Ертегіні түсініп оқы

Айға сипаттама бер, суретті боя

Ай- _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

№12 сабақ

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Өтірік өлеңдер

Мен ұйықтап жатқанда

Үстелімдегі қаламым,

Жаңа әдіс ойлап тапқан ба,

Сызыпты тұрқын қаланың.

Өтектедім бөркімді,

Көрмеге қойдым толқынды.

Шегірткені ерттедім,

Шер арыстан ерткенім.

Жүк тасыдым қарғамен

Кәдуілгі арбамен

№13 сабақ

____________________________________________________________________________________________________________________________________

Кірпі мен жылан

Қыста суықтан әбден тоңған кірпі жыланның ініне келіп, есігін тықылдатады. Ол жалынышты үнімен: - Мені ая! Ініңе кіргіз, қыстап шығайын, - дейді. Жылан кірпіні аяп кетіп, тар үйіне кіргізіп алады. Бірақ көп ұзамай қателескенін түсінеді. Өйткені кірпінің тікені оған тіптен жайсыз еді. Ол енді кірпіге: -Екеуімізгі менің інім тарлау екен. Сыйыспаймыз ғой деймін дейді. Інді басып алған кірпі теріс қарап, сыртын береді. Енді оның арқасындағы инелері жыланды тіптен түйрей түседі. – Менің өзіме бұл жер ұнайды. Егер мен көршілігім ұнамаса, басқа орын тауып ал. - дейді кірпі. Сөйтіп бейшара жылан, інін тастап басқа жерден орын іздеуге мәжбүр болыпты.

Ертегіні түсініп оқы

Тапсырма

Кейіпкерлерге мінездеме бер

Кірпі	Жылан

№14 сабақ Диктант

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

№15 сабақ

Жұмбақтар шешу

Жұмбақтардың шешуін тауып, қалаған жауабыңның суретін сал

Ұшында бір тамшы
Уы бар сұр қамшы.
                                        ()

Шыңдары шырқау
Көшіп жүр бір тау.
                                        ( )
Бес балаға бір бешпент,
Бірге киіп,
Бір шешпек.
                                        ( )

Қарнында бір көлдің балығы
Немесе жандының алыбы.
                                         ( )

Оң жағымда бес сарбаз,
Сол жағымда бес сарбаз.


Сақталады алты ай жаз
Сандығымда сары аяз.
                                         ( )

Жаздай тынығады,
Қыстай зымырайды.
                                        ()

Үтікке міндім,
Мұхитта жүздім.
                                         ( )

Естілгенмен құлаққа,
Көрінбейді бірақ та.
                                        ( )

Қалпағыңа ие бол,
Алып қашып жүрер ол.
                                         ( )

Таң ата үйге толады,
Кеш бата жоқ болады.
                                        ( )

Бөлмемнің көзі,
Көрмейді өзі.
                             ( )

№16 сабақ

Киіз үйдің түрлері мен құрылысы

Киіз үй - тек қазақ халқының ғана емес, бүкіл түркі, тіпті оған көршілес елдердің де тұрақ – мекені. Солай бола тұрса да, оны қастерлеп ұстап, ғасырдан ғасырға оның мән-маңызын өзгертпей жеткізген біздің қазақ халқы екенін әрдайым мақтанышпен айтамыз.

Киіз үйдің қазақы және қалмақы деп аталатын екі түрі бар. Қазақы үйлер дөңгелек, толық күмбезді болады да, қалмақы түрінің төбесі шошақтау келеді. Қазақы үйлер пайдаланылуына, сән-салтанатына қарай бірнеше түрлерге бөлінеді..

Киіз үй негізгі 3 бөліктен құралады:

1. Үйдің сүйектері (ағаштан тұратын бөліктері).

2. Киіздері (ши де осыған кіреді).

3. Бау-шулары (баулары мен басқұр, арқандары).

Киіз үйдің іші 4 бөлімге бөлінеді:

1. Төр. Мұнда жүк жиналады, қонақтар орналасады. Бұл - киіз үйдің жоғары әрі сыйлы орны. Жас келіндер бұл жерде отырмайды.

2.Сол жақ (кіргенде оң жақ) - үй иесінің отыратын және жататын орны. Босаға жақта азық-түлік, ыдыс-аяқтар тұрады. Оны шимен жауып қояды.

3. Оң жақта (кіргенде сол жақ) балалар орналасады. Босаға жаққа қарай ер-тұрмандар, киімдер ілінеді.

4. От орны қасиетті орын болып саналады. Мұнда от жағылады, қазан асылады.

№17 сабақ

Жеті саны туралы не білесің?

Жеті қазына:
1. Ер жігіт
2. Сұлу әйел
3. Ақыл, білім
4. Жүйрік ат
5. Қыран бүркіт
6. Берен мылтық
7. Жүйрік тазы.

Жеті күн:
1. Бүгін
2. Ертең
3. Бүрсігүні
4. Арғы күн
5. Ауыр күн
6. Соңғы күн
7. Азына

1. Дүйсенбі
2. Сейсенбі
3. Сәрсенбі /сәтті күн/
4. Бейсенбі
5. Жұма /қасиетті күн/
6. Сенбі
7. Жексенбі.

Жеті жоқ:
1. Жерде өлшеуіш жоқ
2. Аспанда тіреуіш жоқ
3. Таста тамыр жоқ
4. Тасбақада талақ жоқ
5. Аллада бауыр жоқ
6. Аққуда сүт жоқ
7. Жылқыда өт жоқ.

Жеті ата:

1.Ата

2.Әке

3.Бала

4.Немере

5.Шөбере

6.Немене

7.Шөпшек

Өзіңнің жеті атаңды жаз

№18 сабақ

Қотыр торғай

Бір қотыр торғай шеңгелге қонып отырса, қотырының қатпарланған аузын шеңгелдің тікенегі сыдырып кетіпті. Торғай ашуланып:

– Қап бәлем, сені ешкіге айтпасам! — деп, ешкіге келіп:

– Ешкі, ешкі, ана шеңгелдің сылдырмағын неге жемейсің? Ешкі:

– Оны жемек түгіл, өзім лақтай алмай жатырмын. Торғай:

– Қап бәлем қасқырға айтпасам!

– Қасқыр, қасқыр, ана ешкіні неге жемейсің? Қасқыр:

– Оны жемек түгіл, өзім байдың жабағысын жеп, тауыса алмай жатырмын. Торғай:

– Қап бәлем, сені жылқышыға айтпасам!

– Жылқышы, жылқышы, ана қасқырды неге ұрып алмайсың? Жылқышы:

– Оны ұрып алмақ түгіл, өзім ұйқым қанбай жүр. Торғай:

– Қап бәлем, сені байға айтпасам!

– Бай, бай, ана жылқышыңды неге ұрмайсың? Бай:

– Оны ұрмақ түгіл өзім қоспамды түгесе алмай жатырмын. Торғай:

– Қап бәлем, сені тышқанға айтпасам!

– Тышқан, тышқан, байдың қоспасын неге жемейсің? Тышқан:

– Оны жемек түгіл, өзім інімді қаза алмай жатырмын. Торғай:

– Қап бәлем, сені балаларға айтпасам!

– Балалар, балалар, ана тышқанды неге ұрып алмайсыңдар? Балалар:

– Оны ұрмақ түгіл, өзіміз асығымызды ойнай алмай жатырмыз. Торғай:

– Қап бәлем, сендерді кемпірге айтпасам!

– Кемпір, кемпір, ана балаларды неге ұрмайсың? Кемпір:

– Оларды ұрмақ түгіл, өзім жүнімді сабай алмай жатырмын. Торғай:

– Қап бәлем, сені құйынға айтпасам!

– Құйын, құйын, кемпірдің жүнін неге ұшырмайсың?

Құйын соғып, кемпірдің жүнін ұшырыпты, кемпір келіп балаларды ұрды; балалар тышқанды ұрып жіберді; тышқан байдың қоспасын тесті, бай жылқышыны ұрды; жылқышы қасқырды ұрып алды; қасқыр ешкіні жеді; ешкі шеңгелдің сылдырмағын жеді. Сөйтіп, қотыр торғай өшін алды.

Ертегіні түсініп оқы

№19 сабақ

Қыс қызығы тақырыбыны шығарма жаз

№20 сабақ

Түлкі, тасбақа, кене

Баяғы заманда бір түлкі, бір тасбақа және бір кене – үшеуі жолдас болып келе жатса, бір жерде бір уыс тары жатыр екен. Үшеуі ойласып:

- Мұны тұқым қылып, жерге егіп, көбейтіп, бөліп алайық,- дейді.Түлкі бір жарды көріп:

- Мен осы жарды сүйеп тұрайын, болмаса құлап кетер, – деп, көлеңкені саялап, жатып алады.

Тасбақа байғұс жер тырналап, кене сорлы тарыны жиып, егіп әлекке түседі. Сөйтіп, көп бейнет шегіп, піскен соң ол тарыны орып алады. Бастырғанда бір аяқ тары болады. Біреуі барып, түлкіні шақырып келеді. Түлкі келе сала:

- Бұл тарыны үшеумізге бөлуге болмайды. Үшке бөлгесін бұл әрқайсымызға қаншадан тиеді дейсің. Онан да үшеуміз жарысып, қай озғанымыз алайық, – дейді.

- Мақұл! – деп, үшеуі бір жерге келіп, қатарласып тұрады.Түлкі:

- Ал кеттік! – деп, жөней бергенде, кене түлкінің башпайына жабысып, бірге кетеді. Түлкі өліп-өшіп, барынша жүгіріп келіп, қырманға отыра бергенде, кене:

- Ай, сорлы мені басып өлтіресің бе? – дейді.

- Ой, сен қашан келдің? – дейді түлкі.

- Сен бағана «Ал кеттік!» дегенде-ақ мен келіп қалғанмын!-дейді кене.

Екеуі дауласып жатқанда, аузы-мұрны қан-қан болып, тасбақа келеді. Келе сала:

- Ойбай, түлкі, мен бір бәле көріп келдім! Жаңа сендердің артыңнан екі қарагер аты бар, қара бүркіті бар және екі тазысы бар екі адам келіп, жаңағ қасыңдағы түлкі жолдасынды тауып бер деп, менің аузы-мұрнымды қан қылды.Сонда да айтқаным жоқ, осы жаққа қарай келе жатыр, – дейді.Түлкі:

- Айналайындар-ай, мені айта көрмеңдер! Мына тарыны екеуің тең бөліп ал, мен сендерге риза болайын. Олар келсе: «Білмейміз қайда кеткенін» деңдер, – деп, тұра жөнеліпті.

Сөйтіп, тарыны тасбақа мен кене бөліп алыпты.

Түлкіге сипаттама бер

түлкі

№21 сабақ

Суретті ретімен әңгімелеп бер. Әңгімеге ат қой

№22 сабақ

Туған өлке тақырыбына эссе жаз

_____________________________________________________________________

№23 сабақ

Мақал-мәтелдер жаттайық

Кісі елінде сұлтан болғанша,
Өз еліңде ұлтан бол.
Өз елім, өлең төсегім.

Мал қонысын іздейді,
Ер жігіт туысын іздейді.

Ел-елдің барі жақсы,
Өз елің барінен жақсы.

Іргесі берік елді
Жау ала алмас,
Ауызы бір елді
Дау ала алмас.

Сұңқар киясын сағынады,
Торғай ұясын сағынады.

Ұлтарақтай болса да
Ата қонысы жер қымбат.
Ат төбеліндей болса да
Туып өскен ел қымбат.

Жат елдің жақсысы болғанша,
Өз еліңнің сақшысы бол.

Есі бар жігіт елін табар,
Есі жоқ жігіт жаттың отын жағар.

Ырыс алды ынтымақ.

Бірлік болмай тірлік болмас.

Алтау ала болса,
Ауыздағы кетеді;
Төртеу түгел болса,
Төбедегі келеді.
Тірлік, тірлік түбі бірлік.

№24 сабақ

Жұмбақтар шешейік

1. Тиіп кетсе жырлаған, дауысы көпке ұнаған.

()

2. Бір кітаптың парағы, күнде азайып барады.

( )

3. Таудан биік, теңізден терең.

( )

4. Жаңылмастан жетеуі, кезек қызмет етеді.

()

5. Өзім сөзден тұрамын, аяқтаған ойды құрамын.

()

Өзің білетін жұмбақты жатқа жаз

№25 сабақ Ойлан, тап!

Жұбын тап

Артық суретті тап

Ребусты шеш

,,.... ..., ,......

№26 сабақ

Қасқыр мен егінші

Бір қасқыр тамақ іздеп келе жатып, құрулы тұрған қақпанға түсіп қалады. Олай жұлқынып, бұлай жұлқынып, зорға құтылады. Қашып бара жатқан касқырды аңшылар көріп, артынан қуа жөнеледі. Қасқыр сасқалақтап бір егіншіге келіп жайын айтады: «Қайтсең де мені жасыр, ұмытпаспын жақсылығынды, мені   қабыңа    салып,    арқалап   жүре    бер»,— дейді.
Қасқыр жылап тұрған соң, егінші адам қабына салып алып, арқалап жүре береді. Кешікпей аңшылар мылтық, қылышын жарқылдатып жетіп келеді. Кісіден сұрайды:
—Қашып     бара    жатқан     қасқыр     көрмедің    бе?— деп.
Кісі:
— Жаңа бір қасқыр анау шоқайдан қашып өтті, тезірек ұмтылыңдар,— дейді. Аңшылар асып кеткеннен кейін, егінші қаптың аузын шешіп, қасқырға:
— «Жөніңе жүре бер, маған да бір жақсылық етерсің»,— дейді. Қасқыр қуанып секіріп шығып, егіншіге:
— «Мен сені жеймін, қарным ашты»,— деп тап-тап береді.
Егінші байғұс сасқалақтап:
— Ай, қасқыр, бұның қалай, мен сені өлімнен құтқарып алып қалып едім, жақсылыққа жамандық ете ме екен, олай болса төрелетейік, қайсымыздікі жөн екен,— дейді.
Екеуі керісіп тұрғанда қаңғырып бір жағынан түлкі келеді. Бұлар түлкіге оқиғаны бастан-аяқ айтып шығады. Түлкі:
— Жоқ сөзді айтпаңыздар, менен басқа біреу естісе күліп жүрер, дорбаға үлкен қасқыр сыйды дегенге нанбаймын, барып тұрған өтірік,— дейді.
Қасқыр мен кісі «бұл рас» деп керісіп болмайды. Түлкі қасқырға:
— Қапқа   кірмей   сенбеймін,— дейді.
Қасқыр   сендірмекші боп қапқа кіргенде, түлкі егіншіге:
— «Байла қаптың аузын, енді қимылдайтын   кезің келді,   қане   мен   көрейін, күздігүні   егінді қалай соғып жүрсің?»—дейді.
Егінші құралын алып, қасқырды ұра бастайды. Түлкі:
— Енді қаптың аузын аш,— дейді.
Қасекең алды-артына қарамастан шыға жөнеледі. Артынан түлкі:
— «Көптен бері істемеген бір әділ төрем еді»,— деп сақ-сақ күліпті.
Сөйтіп, егінші байғұс түлкінің айласымен ажалдан құтылыпты.

Ертегіні түсініп оқы

№27 сабақ

Наурыз

Наурыз мейрамы — өте ерте заманнан бері халықтар тойлап келе жатқан тұрмыстық мереке. Ол парсымыз «Нау-рыз» жаңа күн деген сөзінен шыққан. Бұл жөнінде халқымыздың кемеңгер ұлдары Абай, Шәкәрім, Мұхтар Әуезов, Ахмет Байтұрсынов біршама деректер жинаған. Күн мен түн теңелген, мал төлдеп, адамның аузы аққа тиген, жер бусанып, малдың аузы көкке тиген ырыстың басын қазақ елі – «Ұлыстың ұлы күні»- деп атайды екен.Наурыз- күні жаңарудың, өсудің, түлеудің басы. Наурыз күні — имандылық мереке. Алдына келген атанның құны болса да кеш.

Наурыз — көктем мерекесі, еңбек тойы, ырыс пен мошылық бастауы.

Наурыз мерекесі — мейірімділік, қайырымдылық мейрамы.

Тапсырма

Суретте бойынша әңгімеле

Көктемда алғаш шығатын гул қалай аталады? суретін сал

№28 сабақ

Құстар біздің досымыз тақырыбына шығарма жаз

№29 сабақ

Сурет бойынша әңгімеле

Тазалық сөзіне дыбыстық талдау жаса

№30 сабақШығармашылық тапсырмалар

Сәйкестендір

Қаршығалы сөзінен басқа сөздер құра

Мысалы: Қар, ақ ........

Суретшінің қатесін тап

№31 сабақ Өздік жұмыс

Қу түлкі

Жолбарыс бір түлкіні   ұстап   алады. Түлкі   құйрығын бұлаңдатып, тұмсығын жоғары көтеріп:
-Мені жей алмайсың! Мен осы орманға қожалық етуге келгенмін,— дейді.
Жолбарыс түлкіге олай бір, былай бір қарап, сенбей:
— Мүмкін емес,— дейді.
— Сенбесең, менімен бірге орманға жүр.   Ондағы   барлық аңдардың менен қалай қорқатынын өз көзіңмен көр, — дейді түлкі.
    Жолбарыс бұған келіседі. Түлкі жолбарыстың алдына түсіп, паңдана жүріп отырады. Жолбарысты көріп аңдар мен құстар зәресі ұшып, тым-тырағай қашады, ұялары мен індеріне тығылады, аспанға ұшады. Ал қу түлкі басын онан сайын көтере түсіп:
— Ал, енді көзің жеткен шығар! Менен қорықпайтын жан бар ма тірі?— деп мақтанады.
— Я, сен шынында да айбарлы екенсің,— деп алданған жолбарыс жайына кетеді.

Тапсырма

Ертегіні түсініп оқы

Орман, қожалық сөздеріне дыбыстық талдау жаса

Э.Венн диаграммасын толтыр

ТүлкіҚасқыр

№32 сабақ

Қарттың ұлына өсиеті

Бір бай өлер уақытында ұлын шақырып алып:
- Ұлым, мен өлген соң жұма сайын қыз алып, қала сайын үй сал. Ас жесең, бал же, - деп, өсиет айтыпты. Бай дүниеден өтіп, ұлы атасының өсиетін орындай бастайды: жұма сайын қыз алып, қала сайын үй салады. Ас ішсе, бал ішіп, ақшасын бітіреді. Сөйтіп, жігіт жарлы болады. Бір күні жігіт далаға шығып біраз жүріп, бір үйілген тастың тасасына отырып, бөркін қолына алып басын ұстап отырған уақытта, бір жақтан бір шал келіп жігітке сәлем береді. Жігіт сәлемін алған соң, ол адам жанына отырады да жігітке:
- Неғып отырсың? - дейді. Жігіт:
- Жәй отырмын, - деп жауап береді. Шал:
- Шыныңды айт! - деп қыса бастайды. Жігіт еш нәрсе айтпайды. Шал:
- Сырыңды жасырма! Мен саған жақсылық көрсетемін, - дейді.

Жігіт:
- Менің атам бай адам еді, сол атамның өлер алдында айтқан өсиетін орындаймын деп, кедей болдым, - дейді. Шал:
- Қандай өсиет айтып еді? - дейді. Жігіт:
- Әуелгі өсиеті: «Мен өлген соң жұма сайын қыз ал», - деп еді, мен атамның сол өсиетін тұтып, жұма сайын қыз алдым. Екінші өсиеті: «Қала сайын үй сал», - деп еді. Мен қала сайын үй салдым. Үшінші өсиеті: «Ас ішсең, бал же», - деп еді. Мен бұл өсиетін де орындап, әр күні бал жедім. Солай етіп, үш жылда барлық ақшам таусылды, - дейді. Шал тұрып жігітке:
- Сен атаңның өсиетін ұқпаған екенсің, өйткені атаңның: «Жұма сайын қыз ал» - дегені: «Әйеліңмен сыйлас бол, қадіріңді кетірме. Сонда ғұмыр бойы тату-тәтті өмір сүресің» - дегені. «Қала сайын үй сал» дегені: «Қала сайын достарың болсын, барғанда түсетін» - дегені еді. «Ас ішсең бал же» - дегені: «Еңбек істеп ас ішсең, балдан тәтті болады» - дегені еді, - деп, қарт өз жөніне кетіпті. Жігіт әкесінің терең мағыналы өсиетіне сонда ғана түсініпті.

Ертегіні түсініп оқы

Тапсырма

Өсиет дегенді қалай түсінесің?

Бай ұлына қандай өсиет айтты?

«Еңбек істеп ас ішсең, балдан тәтті болады» деген мақалдың мағынасын аш

Осыған ұқсас басқа білетін мақалыңды жаз

№33 сабақ Әңгіме құру

Сурет бойынша әңгімеле