5-класс математика санды башка сандан алардын процентери аркылуу табуу

5 класс

Санды башка сандан алардын проценттери аркылуу табуу

Биз эмнени билебиз?

• Проценттин аныктамасын
• Белгиленишин
• Санды процентке айландырууну
• Процентти санга айландырууну
• Берилген сандын процентин табууну

Аныктама

• Процент –

деп жүздүн бир үлүшүн айтабыз

Белгилениши

%

1%=1/100=0,01

Проценттерди ондук бөлчөк түрүндө көрсөтүүнү эсибизге салалы

• 5%=5х1%=5х0,01=0,05
• 23%=
• 130%=
• 1,3%=
• 50%=
• 2,75%=
• 100%=

0,23

Текшеребиз

• 5%=5х1%=5х0,01= 0,05
• 23%= 23х0,01= 0,23
• 130%=130х0,01= 1,3
• 1,3%=1,3х0,01= 0,013
• 50%=50х0,01= 0,5
• 2,75%=2,75х0,01= 0,0275
• 100%= 1

Ондук бөлчөктөрдү процент түрүндө көрсөтөлү

• 0,17=0,17*100=17%
• 0,02=
• 6,2=
• 1,38=
• 0,183=

Текшеребиз

• 0,17= 17%
• 0,02= 2%
• 6,2= 620%
• 1,38= 138%
• 0,183= 18,3%

Берилген сандын проценттин табуу

Мисалы : 125 санынын 10%тин тапкыла .

Чыгаруу:

125:100х10=1,25х10=12,5

Жообу :12,5

Өз алдынча : 87 санынын 30%тин тапкыла

Текшеребиз

1). 87:100=0,87 1%=0,87

2) 0,87х30=26,1 30%=26,1

Жообу:26,1

Процент менен берилген санды табуу

Мисалы : 25%ти 625 болгон санды тапкыла

Чыгаруу: 625:25х100=25х100=2500

Жообу :2500

Өз алдынча : Фигуранын аянтынын 60% ти 1,32 км кв болсо , анда анын толук аянты канчага барабар?

Текшерели:

• 1,32:60=0,022 1%=0,022
• 0,022х100=2,2(кв.км)
• Жообу: 2,2 км кв.

Жаңы тема

Санды башка сандан алардын проценттери аркылуу табуу

Маселеден баштасак баштасак

92%ти 23 болгон сандын 17%тин тапкыла.

Чыгаруу: 23 санын 92ге бөлүп сандын 1%тин таап алабыз андан кийин 17ге көбөйтүп коёбуз.

23:92=0,25 мындан 1%=0,25

0,25*17=4,25 демек 17%=4,25 болот

№ 516 көнүгүүнү иштейли

n саны берилген сандын q% тин түзөөрүн билип, бул сандын p%тин

тапкыла.

башкача айтканда

12%ти 84 болгон сандын 10%тин тапкыла

чыгаруу

84:12=7 берилген сандын 1%=7

7х10=70 демек 10%=70

Жообу : 70

Калган мисалдарды да ушундай жол менен чыгарабыз

84:70=1,2 берилген сандын 1%=1,2

1,2х40=48 демек 40%=48

Жообу : 48

54:9=6 берилген сандын 1%=6

6х120=720 демек 120%=720

Жообу : 720

184:4,6=40 берилген сандын 1%=40

40х7=140 демек 7%=140

Жообу : 140

Теманы бышыктоо үчүн өз алдынча төмөнкү тестти иштеп көргүлө

20%ти 460 болгон сандын 15%тин тапкыла.

346

345

342

Үйгө тапшырма

№ 517