6-класс Айлананын узундугу тегерктин аянты

Баткен шаары

Садако Огата орто мектебинин

математика мугалими Нишанбаева Назгүл

Айлананын узундугу жана тегеректин аянты

Айлана деп ̶

берилген чекиттен бирдей алыстыкта жаткан чекитердин көптүгүнөн турган геометриялык фигураны айтабыз . Берилген чекит – борбору деп аталат.

О

Тегерек деп – тегиздиктин айлана менен чектелген бөлүгүн айтабыз

айлана

тегерк

Мисал:

Пицца, пирог, блинчик, тарелка ж.б.у.с..

Гимнастикалык обруч, шакек ж.б.у.с.

Айлананын борборунан каалаган чекитин туташтыруучу

кесинди – радиус деп аталат.

Айлананын борбору

Радиус .

Айлананын каалаган эки чекитине чейинки бөлүгү анын жаасы деп аталат

Айлананын эки чекитин туташтыруучу кесинди

– хорда деп аталат.

Айлананын жаасы

Слово подчеркнуто, значит есть гиперссылка (при клике появляется определение)

Хорда

Диаметр .

Борбор аркылуу өткөн хорда – диаметр деп аталат.

С=2πR

Айлананын узундугу

Формуланы пайдаланып айлананын узундугун таап көрөлү!

• Радиусу 18 см болгон айлананын узндугун таап көрөлу.

С=2πR формуласын пайдаланабыз

С=2*3.14*18см==113,04см

• Жообу : 113, 04см

Тегерктин аянты төмөнкү формула менен табылат!

Тегеректин аянтын таап көрөлү!

Радиусу 18 см болгон тегеректин аянтын таап көрөлү.

Албетте формуланы пайдаланабыз

S=3,14*18см*18см=

=1017,36смкв

• Жообу:1017,36смкв

Китептен

№ 406

Чыгаруу: Бизде диаметр берилген d=3,5см. d=2r экендигин билебиз

• С=2πR, π=3,14 формуласын пайдаланабыз

• R=d:2 формуласын пайдаланып

R=3,5см:2=1,75см экендигин таап алдык

С=2*3,14*1,75см=10,99см

Жообу: 10,99см

Китептен

№ 408

Чыгаруу:

Албетте формуланы пайдаланабыз

S=3,14*4,25м*4,25м=

=56,71625м

Жообу: 56,71625м

2

2

Үйгө тапшырма

• Кийинки сабакка чейин саламатта болгула!