8-11-класстарга география боюнча "Акыл ордо"

«Акыл ордо»

Интеллектуалдык

таймаш

Темасы: Кайталоо

Максаты

Окуучулардын билим, билгичтик,

к ѳндүмдѳрүн калптандыруу, системалуу билим денгээлине ээ болгонун текшеруу, тарыхка

болгон кызыгууларын жогорулатуу

2

1. Окуучулар тест, терминдер менен иштѳѳ, жылдарга саякат жасоо аркылуу ѳтүлгѳн теманы кайталап, бышыкташат.

2. Жоопту ылдам таба билүү аркылуу маалыматтарга ээ болуу, ой жүгүртүү жана сынчыл ойлонуу кѳндүмдѳрүн калптандыруу менен ѳзүн-ѳзүн ѳнүктүрүу

3. Маалымдуулугун кеӊейтүү менен интелектуалдык денгээлин жогорулатууга, жекече, топто иштѳѳгѳ бири – бирине жардамдашууга, тез ойлонуп жооп таба билүүгѳ тарбиялоо.

2

Билим таймаштын шарттары

1.Экинчи чейректе отулгон темалар боюнча тузулгон тесттик суроолор берилет

2. Болгон окуяны жылдары менен дал келтирүү.

3. Сүйлѳмдѳрдүү толуктоо

4. Текст менен иштѳѳ.

5. Архитектуралык эстеликтер жѳнүндѳ маалымат берүү .

6. Терминдер менен иштѳѳ

1- тур:

Тест

• 20-30-жж.Кыргызстандагы коомдук саясий абал.
• Кыргызстандын индустриялык өнүгүшү
• Кыргызстандагы айыл чарбасын коллективдештирүү жылдарында
• Кыргыргызстанда тоталитардык режимдин чыңдалышы.
• Тоталитардык режимдин массалык жазалоолору
• Кыргызстандагы 20-30-жж руханий турмушу
• Кыргыстандын жоокерлери УАМ согуштун майдандарында

5

1. 20-жылдардын экинчи жарымында кыргыз кызматкерлеринин арасындагы бийлик үчүн күрѳшкѳн эки топтун жаатташуусу кучѳгѳн? Алардын ичинен терс каармандарды белгиле?

а И. Айдарбеков.. И.Арабаев. К.Тыныстанов. ж.б

Б. Р. Кудайкулов. Д.Бабаханов. Ы.Тойчинов

В. А. Сыдыков. И.Арабаев. Ж. Абдрахманов. ж.б

2. . Биринчи беш жылдык план качан кабыл алынган

А. . 1929-жылы

Б. 1927-жылы

В. 1930-жылы

3. ........... -жылы жайында Сталин «туташ коллективдештирүүнүн ураанын» жарыялайт.

А. . 1929-жж

Б. 1936-жж

В. 1937-жж

4. 1934-ж 1-декабрда Ленинградда, Смолныйда ........ѳлтүрүлүшү репрециянын жаӊы толкунунун башталышына сигнал болот

А. Каменскийдин

Б. Ж.Абдрахманов

В. Кировдун

5. “Кулактарды тап катары жоюу” саясаты Кыргызстанда кандай жүргүзүлгѳн?

А. туура жүргүзүлгѳн

Б. Туура эмес жүргүзүлгѳн.

В. жүргүзүлгѳн эмес

6. 1917-жылы А.Сыдыков тузгон партия??

А. « Алаш» партиясы

Б. “Жергиликтештируу” партиясы

В. “отузчулар” каты.

7. Жайлоо советинин негизги милдети?

А. Бай-манаптарды жоопко тартуу

Б. Жайлоо совет бийлигин чындоо, революциячыл мыйзамдуулукту киргизуу .

В. Органдарга оз убагында салыктарды толоп туруу, жана башка комок корсотуу

8. ?

А.

Б.

В.

9. Биз пайдаланган туздун химиялык курамы кайсы?

А. NaCL

Б.CuSO 4

В.HCL

10. Кундун желеси кайсы физикалык кубулушту аныктайт?

А. Дисперсия

Б. Интерференция

В. Дифракция

11. Организмдин чойрого ынгайлануусу

А) авиация

Б)абиотика

В)адаптация

12. Озунун акыл-эси менен айырмаланган жандык

А)адам

Б. арстан

В. айбанаттар

13. Асман телолорун изилдоочу курал.

А. микроскоп

Б. телескоп

В. Астраномия

14. Планеталардын ичинен эн чону

А. жер

Б. сатурн

В. Юпитер

15. Буткул дуйнолук байланыш кайсы программа аркылуу ишке ашат?

А. Интернет

Б. Телекоммуникация

В. Microsoft office

16. Вируска каршы куроошуучу колдонмо программалардын тобу

А. Гипертекст

Б. Алгоритм

В.Антивирус

17. Бир клеткалуу эн жонокой тузулуштогу жаныбар кайсы?

А. аары

Б. амеба

В. акплонария

18. Кыргызстанда жана Казакстанда багылуучу уй парадосы

А. архангельский ую

Б. ала сары уй

В. Алатоо ую

19. С.В.Д. жана кандай дагы витамин бар?

А. адинин

20. «Приматтом» деген соз бизче кандай маанини билдирет?

А. акыл эсту

2-ТУР

КАТЕГОРИЯЛАР

2- тур:

27

Окумуштуулар

«К» категориясы

Фигуралар

Жаныбарлар

Окумуштуулар

1. Физика терминин илимге

киргизген окумуштуу

Аристотель

2. Динамиканын негизги закондорун ачкан

Ньютон

3. Атомдун планетардык моделин тузгон?

Резерфорд

4. «Эврика» деген созду айткан окумуштуу

Архимед

5. Электрдик кучту аныктаган

Кулон

6. Жумуш, энергия тушунукторуно салым кошкон

Джоуль

7. Салыштырмалуулук теориясын негиздеген

Эйнштейн

8. Кыргызстандан чыккан физик-академик

А. Акаев

9. Ракетанын пайда болушуна теориялык тушунук киргизген

Циалковский

10. Телескопту ойлоп тапкан

Галилей

11. Фуко маятнигин ким ойлоп тапкан?

Фуко

12. Буткул дуйнолук тартылуу законун ачкан

Ньютон

13. «Квант» тушунугун илимге киргизген

Планк

14. Фотоэффект кубулушунун закондорун ачкан

Столетов

15. Радиону ачкан окумуштуу ким?

Попов

«К» категориясы

1. С. Шарипов ким? ?

космонавт

2. Бардык жагы бирдей болгон тик бурчтук

квадрат

3. Салыштырма атомдук массасы 12ге барабар болгон химиялык элемент

Комуртек

4. Кайсыл газ менен дем алабыз?

кычкылтек

5. Заттын абалынын бири

катуу

6. Табигый жарык булагы

Кун

7. Информатика предметинин техникалык каражаты

компьютер

8. Кыймылдаганда кандай энергияга ээ болобуз?

кинетикалык

9. «Чечекей» кайсыл органдын тузулушуно кирет.

Коз

10. Манастын канча чоросу болгон?

кырк

11. Салмактын бирдиги

килограмм

12. Даражалуу 2 эмнени билдирет

квадрат

13. Математикадагы амалдын экоо

кошуу, кобойтуу

14. Билим булагы-

Китеп

15. «К» тамгасынан бүткөн сан

кырк

Фигуралар

• Карама-каршы жактары параллель

болгон торт бурчтук

параллелограмм

2. Бардык жактары барабар

болгон параллелограмм

Ромб

3. Бардык бурчтары тик

болгон параллелограмм

тик бурчтук

4. Эки жагы гана параллель

болгон томпок

торт бурчтук

трапеция

5. Тегиздикте берилген

чекиттен бирдей

алыстыкта жаткан

чекиттердин коптугу

айлана

6. Жарым анын диаметринин

айланасында айландыруудан

пайда болгон тело

шар

7. Шарды чектеп турган бет

сфера

8. Бир граны кандайдыр коп бурчтук,

ал эми калган грандары жалпы чокулуу

уч бурчтук болгон коп грандык

пирамида

9. Туз сызыктын каалагандай

эки чекитинин арасында

жаткан чекиттердин коптугу

кесинди

10. Бир чекиттен чыгуучу

эки шоола

менен чектелген

тегиздиктин болугу

(бурч)

11. Тик бурч боюнча

кесилишуучу эки туз сызык

перпендикуляр туз сызыктар

12. Ар бир уч чекити бир туз

сызыкта жатпаган торт чекиттен

жана аларды эки-экиден

туташтыруучу

торт кесиндиден турган фигура

(торт бурчтук)

13. Пифагордун теоремасы

кайсы фигураны далилдейт?

Уч бурчтук

14. Озу сансыз коп болот?

Фигура ансыз жок болот

Кааласа чокуга конот

Кааласа беттерге толот

Чекит

15. Египеддеги

жети керметтин бири

пирамида

Жаныбарлар дуйносу

1. Дуйнодогу эн чон жаныбар кайсы?

Кок кит

Соолжан кандай курттардын тибине кирет?

Муунак курттар

3. Бир жаныбар экинчи жаныбарга зыян келтирбестен биргелешип жашоосу эмне деп аталат?

симбиоз

4. Жер жузундо канаттуулардын канча туру белгилуу

9000

5. Пингвиндердин энчону кайсы пингвин

император

6. Баштыктуу сут эмуучу жаныбар ?

кенгуру

7. Жумуртка туучу сут эмуучу жаныбар

ордок тумшук

8. Жарыкты суйбогон. Карангыда активдуу басууга жондомсуз, учуп тиричилигин откоргон канаттуу

жарганат

9. Зебранын туягы кандай

сынар туяктуу

10. Пилдин кайсы тиши ото баалуу болгондуктан аларды коп атып олтурушот?

узун кашка

11. Пилдер баласын боюнда канча ай которуп,жалкы тууйт?

20-21 ай

12. Адам сымал маймылдар

горилла,шимпанзе,орангутан

13. Уйлардын келип чыккан тупку теги

тур

14. Организмдин чойрого жашоого ынгайлануусу эмне деп аталат?

адаптация

15. Кыргызстандын кызыл китеби качан жарык коргон?

1985-ж.

3- тур:

Финал

Логикалык суроо

93

Жумуртка чокпойт экен туздуу сууда,

Ал эми чогуп кетет туздуу сууда.

Токтоосуз кандай жооп табар экен,

Сырдашкан сени менен билим буга?

Архимед кучу суюктуктун

тыгыздыгынан коз каранды.

Туздуу суунун тыгыздыгы,

тузсуз сууга караганда чон.

Омур бою чарчабай

Насос сындуу иштеген

Баардык мактоо жарашат

Жаным бирге сиз менен

Организмдеги кайсыл орган?

Журок

Чункур эмес, дон эмес,

Тусу бардай он эмес.

Даргойу ккен тар эмес,

Эч нерсеге зар эмес.

Копчулук анда жатышат,

Батпаганы ойдо качышат

Эгер аны таппасан,

Ичим абдан ачышат.

Тегиздик

93

Сапары бир жерден башталат,

Ар бири ар жакка аттанат.

Саат жебелери ондонуп

Торт турдуу болуп турдонот

Муну тапкан окуучу.

Билимге карай куулонот

бурч

Чокудан тике тушуптур,

Негизи аны кутуптур

Тикесинен туруп ал жерге. Баштаган ишин бутуптур

Бийиктик

Ийгилик!