Саба?ты? та?ырыбы: Шортанбай ?анай?лы
Саба?ты? ма?саты:
- Зар заман а?ыны Шортанбай ?анай?лы туралы м?лімет беру..
- Ал?ан білімдерін тапсырмалар ар?ылы дамыту.
- М?тін ар?ылы адамгершілікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: жа?а саба?ты т?сіндіру
Саба?ты? ?діс-т?сілдері: с?ра?-жауап, тест.
Саба?ты? к?рнекілігі: электронды о?улы?, интерактивті та?та, тест.
Сынып: 9
П?н: ?аза? ?дебиеті
Саба?ты? барысы:
І ?йымдастыру кезе?і.
С?ра?тар ?ою.
- «?дебиет» с?зі ?ай тілден енген?
- Халы? ауыз ?дебиетіні? т?рлерін ата?дар.
- Жыраулар поэзиясыны? к?шбасшысы кім?
- Б??ар жырау ?ал?аман?лы ?ай ?асырда ?мір с?рген?
- ?мбетей тол?ауларын ата?дар.
Жыраулар поэзиясына байланысты тест.
І н?с?а
1. Жабы? тест.
«Жырауларды? с?зі ма?сатсыз айтылмайды. Не айтса да, к?пті? м??ы, к?пті? жайы айтылады». Кімні? с?зі?
А. М?хтар ?уезов
Б. Оралхан Б?кей
С. М?хтар Ма?ауин
2. Толы?тыру тесті.
Сызы?ты? орнына тиісті с?здерді жаз.
Жыраулар поэзиясыны? ?зекті та?ырыбы ______________
3. С?йкестік тесті.
Бірінші ба?ан?а с?йкес келетін жауаптарды екінші ба?аннан сызып не жазып к?рсет.
А. Асан ?ай?ы 1) Х?ІІ ?асыр
В. Доспамбет жырау 2) Х?І ?асыр
С.Жиембет жырау 3) Х? ?асыр
4. Ашы? тест.
Берілген с?здер мен с?з тіркестерін реттестіріп, с?йлем ??ра.
?мбетей жырау, батырларды, еліні?, бол?ан, жырына, ?ор?аны, ар?ау, еткен.
5. Аны?тау тесті.
Бірінші ба?анда?ы тапсырманы? жауабын екінші ба?ан?а жаз.
Тапсырма
|
Жауап
|
Ауыз ?дебиетіні? д?ст?рін са?таушы, батырлы?, тарихи, ?ашы?ты? жырларды айтып таратушыны кім деп атаймыз?
|
|
6. Балама тест. «И?», «Жо?»
Б??ар жырау Баянауылда туып, Далба тауында д?ние сал?ан.
А) И?
Б) ЖО?
ІІ н?с?а
1. Жабы? тест.
«Б?л д?ниеде не ?аріп?
А? ?алада б?з ?аріп,
Жа?сылар?а айтпа?ан, -
Асыл шырын с?з ?аріп». Кімні? с?здері?
А. Асан ?ай?ы
Б. ?мбетей жырау
С. Б??ар жырау
2. Толы?тыру тесті.
Сызы?ты? орнына тиісті с?здерді жаз.
Жо??ар ?алма?тары ?аза? жерін басып алу ма?сатымен талай рет шабуыл жаса?ан. Сол шабуылдарды? е? к?штісі, е? ?лкені _________ жылы болды.
3. С?йкестік тесті.
Бірінші ба?ан?а с?йкес келетін жауаптарды екінші ба?аннан сызып не жазып к?рсет.
А. Асан ?ай?ы 1) «Айналайын а? Жайы?»
В. Доспамбет жырау 2) «Б?генбай ?ліміне»
С. ?мбетей жырау 3) «К?лде ж?рген ?о?ыр ?аз»
4. Ашы? тест.
Берілген с?здер мен с?з тіркестерін реттестіріп, с?йлем ??ра.
Тол?ау -, ?амти алатын, ?гіт, ?леуметтік, дидактикалы?, ірі, ?ле?дер, м?селелерді, заманында?ы.
5. Аны?тау тесті.
Бірінші ба?анда?ы тапсырманы? жауабын екінші ба?ан?а жаз.
Тапсырма
|
Жауап
|
Х?ІІІ ?асырды? екінші жартысында ханды? ??р?ан Абылайды? т?стасы, Абылайдан жасы ?лкен кім?
|
|
6. Балама тест. «И?», «Жо?»
Б??ар ел та?дырын, ел б?тіндігін, бейбіт ?мірін, т?уелсіздігін ?з жырына ар?ау еткен.
А) И?
Б) ЖО?
Жа?а саба?.
?аза? ?дебиеті тарихында?ы ірі т?л?аларды? бірі – Шортанбай ?анай?лы 1818 жылы О?т?стік ?аза?стан облысыны? Т?ркістан ауданында д?ниеге келген. А?ын 63 жасында ?азіргі ?ара?анды облысыны? Шет ауданында ?айтыс болды.
ХІХ ?асырды? орта т?сы мен екінші жартысында ?аза? даласында орыс отаршылды?ы к?шейе т?сті. Ел ?міріне енген т?рлі ?згерістер (ел билеу ж?йесіндегі, жер м?селесі, сауда, т?рмысты? жайлар, т.б.) халы?ты? д?ст?рлі ?мір салтыны?, ынтыма? бірлігіні? б?зылуына, ал отаршылды? саясатты? ны?аюына ?ызмет етті.
ХІХ ?асырда ?мір с?рген Дулат, М?рат, т.б. а?ындар да замана жайын отаршылды?ты? зиянды кесірі деп ?арап, ашына, т??іле к?йіну сарынында жырлады. М.?уезов б?л а?ындарды «зар заман а?ындары» деп ата?ан.
Электронды о?улы?пен ж?мыс.
О?улы?тан Шортанбай ?анай?лыны? шы?армаларымен танысу.
С?ра?тар
- Шортанбай а?ын ?андай кезе?де ?мір с?рген?
- Шортанбай заман ?згерістерін ?алаай т?сінді ж?не ?алай жырлады?
- «Зар заман» тол?ауында Шортанбай заманды неліктен «Зар заман» деп ата?ан?
- А?ын заманыны? ?андай ?згерістерінен шошынады, жиренеді?
3 топ?а тапсырма беріледі.
1-топ: Шортанбай ?анай?лыны? шы?армаларына талдау.
Шы?армадан ?зінді
|
К?ркемдеуіш т?сіл
|
|
|
2-топ: Шортанбай ?анай?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ына ?атысты к?рделі 6 с?ра? ??растыру.
3-топ: Зар заман а?ындары – Шортанбай мен Дулат?а Венн диаграммасы ар?ылы салыстыру ж?ргізу.
Саба?ты бекіту.
- Топтастыру ?дісі ар?ылы Шортанбай ?анай?лына аны?тама береміз.
?йге тапсырма: «Зар заманнан» ?зінді жаттау.
Ба?алау: о?ушыларды? белсенділіктеріне сай ба?алау.