Адамны? даму кезе?дері саба? жоспары

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 12.3D:

Мектеп: ФМБ НЗМ, Орал қаласы

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 12

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Адамның даму кезеңдері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

Антропогенездің сатыларын сипаттау

Сабақ мақсаттары

Антропогенездің сатыларын сипаттау

Жетістік критерийлері

Егер төмендегі жетістік критерийлерін орындаса, оқушы оқу мақсатына жетеді:

Адамның даму кезеңдерін, сатыларын сипаттай алса,

Адамның шығу тегі, эволюциялық деңгейлер туралы алдыңғы білімдерін қолданады.

Өздерінің зерттеулерін талдайды және қорытындылайды,

жинақтап, сипаттама жасайды

Тілдікмақсаттар

Оқушылар орындай алады:

Жазбалар жасай алады (оқылым және жызылым дағдылары)

Антропология дегеніміз-..

Антропогенез дегеніміз-...

Адамның тікелей тарихи дамуы барысында негізгі үш кезеңді ажыратады. Олар: Ежелгі адамдар (архантроптар),

ертедегі адамдар (палеоантроптар),

қазіргі адамдар (неоантроптар)

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

Антропология, антропогенз, синантроптар, архантроптар, питекантроптар, австралопитектер, неандертальдықтар, палеоантроптар,

PowerPoint презентациясының көмегімен сипаттау (айтылым, жазылым, тыңдалым және оқылым дағдылары)

Құндылықтарды дарыту

Жаңа білімді алудағы өмір бойы оқу, ашықтық, Сабақта, топтық жұмыста ынтымақтастық, өзіне және айналадағы құрмет, бағалауда адемиялық әділдік.

Пәнаралық байланыстар

Тарих, пәні адамның шығу кезеңдерін, тұрмыс тіршілігін түсіндіруде тарихи жағдайлар, , географиялық аймақтары таралуын түсіндіруде география пәні қажет болады

АКТ қолдану дағдылары

Ғаламтор ресурстарымен, видео материалдармен жұмыс

Алдыңғы білім

Адамның дене мүшелері, құрылысы, мінез-құлқы туралы анатомия (8-9 сынып)

Эволюциялық даму, антропогенез туралы білімдер 9-11 сынып

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

3- минут

• Ынтымақтастық атмосферасын орнату «Жылы лебіз»

• «Адамның даму кезеңдері» суреті интербелсенді тақтада беріледі оқушылар ассоциация құрады.

• оқушылармен бірге сабақ тақырыбын, мақсатын, жетістік критерийлерін анықтап алу

• Сыныпты түрлі түсті (қызыл, қара, көк) қарындаштар арқылы 3 топқа бөлу

• Өткен сабаққа шолу. Сұраққа жауап беру

стикерлер

этаптардың суреті

Сабақтың ортасы

3-7 мин

(3-37)

15 минут

9минут

1 минут

1 минут

3 минут

Мұғалім түсіндірмесі

Антропология-адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін, нәсілдік ерекшеліктерін, материалдықжәне рухани қазыналарын зерттейтін кешенді ғылым

Антропогенез- адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерінжәне нәсілдік ерекшеліктерін зерттейді

Адам-тірі организмдердің тарихи даму кезеңінде ең соңында пайда болған әрі ең жоғары сатыда тұрған тіршілік иесі

Адамның шығу тегі туралы алғашқы көзқарастар туралы айтып өту

Адамның жанаурларжүйесіндегі орны туралы еске салу

Адаммен адамтектес маймылдарды салыстару.

Адамтектес маймылдар мен адамдарды бір-бірінен ажырататын басты белгі — мидың салмағы. Адамтектес маймылдардың миының салмағы 750 г-нан аспайды. Миының салмағы 750 г кезінде бала сөйлей алады. Ежелгі адамдардың сөздік қоры өте аз болды, ол тек жеке сөздерден ғана құралды. Олар сөз арқылы бір-бірімен байланыс жасап отырды. Ең алғаш қауымдасып тіршілік еткен адамдар еңбек ете жүріп, бір-бірімен үнемі қарым-қатынаста болды. Олар сөз арқылы өз өмірлерінен жинақтаған тәжірибелерін ұрпақтан-ұрпақка беріп отырды. Сөз — адамның ойлау қабілетінің дамуына, еңбек құралдарын жетілдіруге және қоғамдық қарым-қатынастардың күрделене түсуіне әсер етті.

Саналы адам мен адамтектес маймылдардың эволюциялық дамуына тоқталу

(G) (f) Топтық жұмыс. Адамның тікелей тарихи дамуы барысында негізгі үш кезеңді ажыратып сипаттама береді (постер жасайды).

І топ Ежелгі адамдардың негізгі топтарына сипаттама беріңдер.

• Адам эволюциясында қандай кезеңдерді ажыратады?

• Синантроптарға сипаттама беріңдер.

• Архантроптардың қандай топтары тіршілік еткен?

• Архантроптардың эволюциясындағы бағыттарды атаңдар.

• Архантроптардың дене құрылысындағы негізгі белгілерді сипаттаңдар.

• Питекантроптардың қандай белгілері маймылдарға, қандай белгілері маймылдарға ұқсас болған?

• Архантроптардың жеке топтарының миының көлемінің артуын және соған сәйкес тұрмыс салтын сипаттаңдар.

• Архантроптардың қоныс мекендері және пайдаланған еңбек құралдары Қазақстанның қандай аймақтарынан табылған?

• Архантроптардың жеке топтарының қаңқа қалдықтары дүние жүзінің қандай аймақтарынан табылды?

ІІ топ Ертедегі адамдардың негізгі топтарына сипаттама беріңдер.

• Адам эволюциясында қандай кезеңдерді ажыратады?

• Палеонтроптарға сипаттама беріңдер.

қандай топтары тіршілік еткен?

• Палеонтроптар эволюциясындағы бағыттарды атаңдар.

• Палеонтроптар дене құрылысындағы негізгі белгілерді сипаттаңдар.

• Палеонтроптар қандай белгілері маймылдарға, қандай белгілері маймылдарға ұқсас болған?

• Палеонтроптардың миының көлемінің артуын және соған сәйкес тұрмыс салтын сипттаңдар.

• Палеонтроптардың қоныс мекендері және пайдаланған еңбек құралдары Қазақстанның қандай аймақтарынан табылған?

• Палеонтроптардың жеке топтарының қаңқа қалдықтары дүние жүзінің қандай аймақтарынан табылды?

ІІІ топ ((G)) (f)

Неоантроптарға (Осы заманғы алғашқы адамдар) сипаттау

• Адам эволюциясында қандай кезеңдерді ажыратады?

• Неоантроптарға сипаттама беріңдер.

• Неоантроптарға дене құрылысындағы негізгі белгілерді сипаттаңдар.

• Неоантроптарға қандай белгілері маймылдарға, қандай белгілері маймылдарға ұқсас болған?

• Неоантроптарға миының көлемінің артуын және соған сәйкес тұрмыс салтын сипттаңдар.

• Неоантроптарға қоныс мекендері және пайдаланған еңбек құралдары қандай?

• Неоантроптардың қаңқа қалдықтары дүние жүзінің қандай аймақтарынан табылды?

G) (f) Әрбір топқа адам дамуы туралы ақпарат ұсынылған. Осы ақпараттар бойынша берілген тапсырмаларына жауап іздейді?

Топтар бұл тақырып бойынша берілген мәтіннен білім жиақтайды. Бұл ойлар легі, өзара байланыстар сызбасы немесе плакат болуы мүмкін. Бір топ өз ақпаратын сыныптың басқа бөлігіне береді; басқа топтар ақпаратқа қосымша пікірлерін немесе кез келген дұрыс емес ақпаратқа күдіктерін білдіреді.

Ақпараттар:

Адамның тікелей тарихи дамуы барысында негізгі үш кезеңді ажыратады.

1.Ежелгі адамдар (архантроптар),

2.ертедегі адамдар (палеоантроптар)

3. қазіргі адамдар (неоантроптар)

Бас сүйек: 1. Дриопитек 2. Аустралопитек (ми көлемі: 450 - 650см3) 3. Питекантроп ( ми көлемі: 750 - 1100см3) 4. Неандерталь адамы(ми көлемі: 1400см3) 5. Кроманьон адамы (ми көлемі: 1400 - 1500 см3) 6.Саналы адам (ми көлемі: 1600см3)

Ежелгі адамдар (архантроптар). 1891 жылы голланд ғалымы Эжен Дюбуа Ява аралынан тасқа айналған ежелгі адамның қазба қалдықтарын тапты. Бұл қаңқа қалдықтарының бұдан бұрынғы 1,9 млн — 650 мың жыл аралығында өмір сүрген адамның сүйектері екендігі анықталды. Оны Эйсен Дюбуа питекантроп деп атады. Ол гректің "Pithekos" — маймыл және "anthropos" — адам сөзінен — алынып, маймыладам деген ұғымды білдіреді. Оның бас сүйегіндегі қас үсті доғасы ерекше алға қарай шығыңқы, маңдайы

(W) Суреттер мен экспонаттарға қарап адамның даму кезеңдерін сипаттайды

Топтар бір-біріне түсіндіреді (3 мин)

Қорытындылау. Әрбір топтан бір түйінді сөз айту

(W) Жаңа сөздермен жұмыс

(I) (f) Антропогенез сатылары туралы білімдерін тексеру үшін тест жүргізіледі

Презентация

Қосымша мәтіндер

http://penn.museum/sites/surviving/index.html

http://www.abouthumanevolution.org/

http://humanorigins.si.edu/

Қосымша мәтіндер интернет ресурстар

Суреттер

Адамның дамуы туралы виртуалды мұражайлар берілген веб-сайттар:

http://australianmuseum.net.au/Human-Evolution

Сабақтың соңы

3 минут

Оқушылардың топтарды бағалауы

Екі жұлдыз, бір тілек.

Қосымша 3

Үйге тапсырма

Кестені үйде толтырып келу «Адамның даму кезеңдері»

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

.

Барлық оқушылар: адамның даму кезеңдерін біледі, сипаттайды

Көптеген оқушылар:Адамның даму сатыларын сипаттады сипаттайды, мәтіннен зерттеулер жүргізіп, дұрыс емес ақпаратқа күдік береді

Кейбір оқушылар: Суреттерден өз зерттеулеріне сәйкес пайымдау жасайды

Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдеріңізді жазасыз

Жетістік критерийлері бойынша бағаланады бағалау парағымен бағалау

Оқушылардың өзін-өзі, топты бағалауы.

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттері мен партада дұрыс отыру ережелері, ноутбукпен,қосымша материалмен, ғаламтормен жұмыс жасауда қауіпсіздік техникасының ережелерін сақтау ескертіледі.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?