«Ақпарат берудің техникалық құралдары» семинар сабақ

Шығыс Қазақстан облысы білім басқармасының

«Рымбек Байсейітов атындағы Семей қаржы-экономикалық колледжі» КМҚК

СЕМИНАР САБАҚ

Пән: «Ақпараттық технологиялар»

Тақырыбы: «Ақпарат берудің техникалық құралдары»

2021-2022 оқу жылы

Тақырып 3. Ақпараттық технологиялардағы ақпаратты өңдеудің технологиялық процестері

Сабақтың тақырыбы № 13. Ақпарат берудің техникалық құралдары

Бастапқы ақпарат оны өңдеу пункттерінен алыс жұмыс орындарында пайда болғандықтан, осы ақпаратты беру жүйесін ұйымдастыруда проблема туындайды. Бастапқы ақпараттан басқа, ұйымды немесе оның филиалдарын басқару процесінде деректерді ЭЕМ-де өңдеу нәтижесі болып табылатын құжаттарды беру, сондай-ақ жалпы дерекқорларға, Ғаламдық есептеу желілерінің коммерциялық дерекқорларына немесе WEB-серверлерде сақталатын деректерге қашықтан қол жеткізуді ұйымдастыру қажеттілігі туындайды.

Қашықтыққа ақпарат беру операциясы екі тәсілмен жүзеге асырылады: электрлік емес (мысалы, экспедиторлардың, курьерлердің көмегімен), ол жоғары сенімділікпен және берілудің төмен жылдамдығымен сипатталады және бұрмаланудан және рұқсатсыз кіруден қорғау жүйесін қажет ететін электрлік. Ақпаратты әртүрлі тәсілдермен беру құралдары суретте көрсетілген.

Сур. 1. Ақпарат беру құралдары

Ақпаратты электрлік жолмен беру келесі құралдарды қолдана отырып жүзеге асырылуы мүмкін:

• телеграф жалпы пайдалану үшін тән төмен беру жылдамдығы ақпарат және төмен дұрыстығын беру;

• абоненттік телеграф құрылғыларын;

• компьютерлік желілердің деректерін берудің арнайы аппаратурасы.

Қазіргі уақытта АТ-ға деректерді берудің негізгі құралы-коммутацияланған немесе арнайы бөлінген байланыс арналары арқылы деректерді беру арқылы төмен жылдамдықты, орташа жылдамдықты және жоғары жылдамдықты болып бөлінетін Компьютерлік желілер.

Аумақтық қашықтық дәрежесі бойынша компьютерлік желілер жергілікті, таратылған және ғаламдық болып жіктеледі.

ЭЕМ жергілікті желілері бір немесе бірнеше жақын орналасқан ғимараттарда орналасқан және бір-бірінен 10 км-ден аспайтын қашықтықта орналасқан бір ұйымның абоненттерін байланыстырады. Жергілікті желілер кез-келген құрылымға ие болуы мүмкін, бірақ көбінесе жергілікті желідегі компьютерлер ұйымның меншігі болып табылатын бірыңғай жоғары жылдамдықты деректер арнасымен байланысады.

Аймақтық желілер қаланың, аймақтың, шағын елдердің пайдаланушыларын біріктіреді және көбінесе телефон желілерін Байланыс ретінде пайдаланады. Желі тораптары арасындағы қашықтық 10-1000 км құрайды.

Ғаламдық желілер бүкіл әлемде орналасқан пайдаланушыларды біріктіреді және бір-бірінен 10-15 мың км қашықтықта орналасқан байланыс желілері мен компьютерлерді қосуға мүмкіндік беретін спутниктік байланыс арналарын жиі пайдаланады.

Абоненттер арасында байланыс орнату әдісіне сәйкес желілер бірнеше түрге бөлінеді.

Ақпараттың берілуінің дұрыстығын қамтамасыз ету үшін бақылау әдістерінің екі тобы қолданылады:

Ақпаратты қайталау принципі бойынша ұйымдастырылған қателерді танудың келесі нұсқалары бар:

Ақпараттық резервтілік қағидаты бойынша екі әдіс қолданылады:

• модуль бойынша бақылау (хабарлама фрагментін бақылау);

• бақылау сомасы әдісі.

Бастапқы ақпаратты алудың технологиялық процестерін жобалау жөніндегі нақты жұмыстардың мазмұны белгілі бір бағдарламалық-техникалық құралдардың көмегімен орындалатын жұмыс және бақылау операцияларын орындаудың пайдаланылатын әдістері мен құралдарының құрамымен және ерекшеліктерімен айқындалады.

Сұрақтарға жауап беріңіз:

1. Қашықтыққа ақпарат беру операциясы

2. ЭЕМ жергілікті желілері

3. Аймақтық желілер

4. Ғаламдық желілер

Оқытушы: М.Е. Рахымжанова