СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Ашы? саба? "Сын есімні? шырайларын ?айталау"

Нажмите, чтобы узнать подробности

Саба?ты? та?ырыбы:  Сын есімні? шырайларын ?айталау

Саба?ты? ма?саты: 1.О?ушыларды? сын есімні? шырайларынан ал?ан

                                       білімдерін бекіту, тияна?тау. Теориялы? білімдерін

                                        практикада ?штастыру.

                                       2.О?ушыларды? ой ?абілетіне ?сер ету ар?ылы

                                        ?здігінен ж?мыс ?рекеттерін дамыту, тап?ырлы? ,

                                        ізденімпазды?, ал?ан білімдерін пайдалана білу

                                        ?абілетін арттыру.

                                       3.О?ушыларды білімділікке, ?демілік пен

                                       м?дениеттілікке баулу.

Саба?ты? типі: аралас

Саба?ты? т?рі: ?ткен та?ырыпты тияна?тау.

Болжамдан?ан н?тиже: О?ушылар сын есімні? шырайларынан ал?ан білімдерін жатты?у барысында ?олдана алады. Шырайды? т?рлерін, ж?рна?тарын ажыратып, тапсырмалар орындай алады.

Саба?ты? к?рнекілігі: тірек сызба, интерактивті та?та.

Саба?ты? ?дісі:  «?ш ?лшемді ?дістемелік ж?йе»

 

Саба? жоспары:

І. ?йымдастыру кезе?і

ІІ. ?ткен та?ырыпты ?айталау.

                   1. «Топтастыру» ст.

                   2. «Талдау кестесі»

                   3. «Ішіне-сыртына»

ІІІ.Саба?ты бекіту: «Де?гейлік тапсырмалар.

1. «Блиц-турнир»

2. «Семантикалы? кесте»

3. «Жылдам –жауап»

4. «Си?ырлы сандар»

5. «Сатылай кешенді талдау»

 

І?. Саба?ты ?орытындылау: О?ушыларды ба?алау «Ашы? журнал»

 

?. ?йге тапсырма:

?І. Саба?ты? барысы: І ?йымдастыру кезе?і

                                               а) О?ушылармен с?лемдесу

                                                   ?) О?ушыларды т?гелдеу

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

II ?ткен та?ырыпты ?айталау.

                                                            -  Модуль -                              

Та?ырыбы :  Сын есімні? шырайларын ?айталау.

 

І кезе?:     ст. «Топтастыру»

     « К?пір » тапсырмалары

 ( о?ушылар ?йде орындап , б?гінгі саба??а дайындалып келеді )

сапалы?            ?атысты?

                           II кезе?         Та?ырып бойынша тапсырмалар

     Теориясы :

      « Білу »

( Кім ? Не ? Нені ? ?ашан ? ?андай ? ?алай ? Не істеді ?)

 

Бос орын?а ?ажетті с?здерді ?ойып, ережені толы?тыр.

а)Сын есімні? шырайлары салыстырмалы ж?не к?шейтпелі болып, екіге б?лінеді.

?)Бір затты?  сынды? белгісін екінші затпен салыстыр?анда  кем не арты? екенін білдіретін шырайды салыстырмалы  шырай дейміз.

б) Белгілі бір сынды? белгіні? бір  н?рседен  ?те арты? не ?те  кем екенін білдіретін шырайды  к?шейтпелі шырай дейміз.

 

Теориясы :

« Т?сіну »

( Неге ? Неліктен ? Себебі ? Не ?шін ? )

 

Себебін т?сіндіріп жаз. 

1.Жа?сыра?, жылылау, ?зынша, а?шыл сын есімдері салыстырмалы шырай?а жатады.

Жауабы: себебі, - ра?, -лау, -ша, -шыл  ж?рна?тары жал?ану ар?ылы жасал?ан.

2. Сап-сары, ?те жары?, е? ?демі с?здері к?шейтпелі шырай?а жатады.

Жауабы: себебі, к?шейткіш  буындар мен к?шейткіш  ?стеулер ар?ылы жасал?ан.                                                                               

 

 

 

 

Теориясы :

« Талдау »

( Салыстыр , Айырмашылы?ы неде ? ??састы?ы неде ? Та?ырыпты? басты идеясын жаз , деген болу керек)

 

ст. «Т кестесі»

Талдау кестесі:

Сын есім

Салыстырмалы

К?шейтпелі

  1. ?ымбат
  2. ма?танша?
  3. ?абілетті
  4. с?йкімді
  5. ?нерлі
  6. к?рікті

?ымбаттау

ма?танша?тау

?абілеттірек

с?йкімділеу

?нерлілеу

к?ріктірек

?те ?ымбат

тым ма?танша?

е? ?абілетті

?те с?йкімді

?те ?нерлі

?те к?рікті

 

Теориясы:

« Жина?тау »

( ?орытынды шы?ар, аны?тама бер . Мазм?нды ж?йеле , кесте , сызба,т.б т?рінде )

 

Просмотр содержимого документа
«Ашы? саба? "Сын есімні? шырайларын ?айталау"»

Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі: Оспанова Ф. Н.


Сабақтың тақырыбы: Сын есімнің шырайларын қайталау

Сабақтың мақсаты: 1.Оқушылардың сын есімнің шырайларынан алған

білімдерін бекіту, тиянақтау. Теориялық білімдерін

практикада ұштастыру.

2.Оқушылардың ой қабілетіне әсер ету арқылы

өздігінен жұмыс әрекеттерін дамыту, тапқырлық ,

ізденімпаздық, алған білімдерін пайдалана білу

қабілетін арттыру.

3.Оқушыларды білімділікке, әдемілік пен

мәдениеттілікке баулу.

Сабақтың типі: аралас

Сабақтың түрі: өткен тақырыпты тиянақтау.

Болжамданған нәтиже: Оқушылар сын есімнің шырайларынан алған білімдерін жаттығу барысында қолдана алады. Шырайдың түрлерін, жұрнақтарын ажыратып, тапсырмалар орындай алады.

Сабақтың көрнекілігі: тірек сызба, интерактивті тақта.

Сабақтың әдісі: «Үш өлшемді әдістемелік жүйе»


Сабақ жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Өткен тақырыпты қайталау.

1. «Топтастыру» ст.

2. «Талдау кестесі»

3. «Ішіне-сыртына»

ІІІ.Сабақты бекіту: «Деңгейлік тапсырмалар.

1. «Блиц-турнир»

2. «Семантикалық кесте»

3. «Жылдам –жауап»

4. «Сиқырлы сандар»

5. «Сатылай кешенді талдау»

ІҮ. Сабақты қорытындылау: Оқушыларды бағалау «Ашық журнал»

Ү. Үйге тапсырма:

ҮІ. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі

а) Оқушылармен сәлемдесу

ә) Оқушыларды түгелдеу











II Өткен тақырыпты қайталау.

- Модуль -

Тақырыбы : Сын есімнің шырайларын қайталау.


І кезең: ст. «Топтастыру»

« Көпір » тапсырмалары

( оқушылар үйде орындап , бүгінгі сабаққа дайындалып келеді )

сапалық қатыстық

II кезең Тақырып бойынша тапсырмалар

Теориясы :

« Білу »

( Кім ? Не ? Нені ? Қашан ? Қандай ? Қалай ? Не істеді ?)


Бос орынға қажетті сөздерді қойып, ережені толықтыр.

а)Сын есімнің шырайлары салыстырмалы және күшейтпелі болып, екіге бөлінеді.

ә)Бір заттың сындық белгісін екінші затпен салыстырғанда кем не артық екенін білдіретін шырайды салыстырмалы шырай дейміз.

б) Белгілі бір сындық белгінің бір нәрседен өте артық не өте кем екенін білдіретін шырайды күшейтпелі шырай дейміз.


Теориясы :

« Түсіну »

( Неге ? Неліктен ? Себебі ? Не үшін ? )


Себебін түсіндіріп жаз.

1.Жақсырақ, жылылау, ұзынша, ақшыл сын есімдері салыстырмалы шырайға жатады.

Жауабы: себебі, - рақ, -лау, -ша, -шыл жұрнақтары жалғану арқылы жасалған.

2. Сап-сары, өте жарық, ең әдемі сөздері күшейтпелі шырайға жатады.

Жауабы: себебі, күшейткіш буындар мен күшейткіш үстеулер арқылы жасалған.





Теориясы :

« Талдау »

( Салыстыр , Айырмашылығы неде ? Ұқсастығы неде ? Тақырыптың басты идеясын жаз , деген болу керек)


ст. «Т кестесі»

Талдау кестесі:

Сын есім

Салыстырмалы

Күшейтпелі

  1. қымбат

  2. мақтаншақ

  3. қабілетті

  4. сүйкімді

  5. өнерлі

  6. көрікті

қымбаттау

мақтаншақтау

қабілеттірек

сүйкімділеу

өнерлілеу

көріктірек

өте қымбат

тым мақтаншақ

ең қабілетті

өте сүйкімді

өте өнерлі

өте көрікті


Теориясы:

« Жинақтау »

( Қорытынды шығар, анықтама бер . Мазмұнды жүйеле , кесте , сызба,т.б түрінде )


3

Адасқан сөзді тап.

  1. Ең терең бала


  1. Қ

    5

    ып-қызыл үй


  1. Ж

    1

    ап-жақсы көл


  1. Ө

    6

    ткірлеу кітап


  1. Ж

    4

    ып-жылы пышақ


  1. Қ

    2

    алыңдау алма


Практикасы :

« Қолдану »

( қарапайым тапсырмалар )








ст. «Ішіне -сыртына»

Берілген мысалдарды түрлеріне қарай ажырат.

Тәп-тәтті, өте кіші, ең аяулы, жұқалау, қоюлау, қып-қызыл, жасылырақ, дөп-дөңгелек, ауырлау, шапшаңдау.

Салыстырмалы

Күшейтпелі

ауырлау

шапшаңдау

жасылырақ

жұқалау

қоюлау


тәп-тәтті

өте кіші

ең аулы

дөп-дөңгелек

қып-қызыл


Практикасы :

« Баға беру »

( Сен қалай ойлайсың ? Не істер едің ? )











Берілген өлеңнен сын есімдерді тауып, шырай түрлеріне айналдыр.

Биік шың, асқардың басында

Бұлт жатыр қонақтап тасына.

Бір таудан табасың бар түсті:

Бар онда қызыл да, жасыл да.

Сары да, қоңыр да, көк те көп,

Көк болмай шөп қайтіп көктемек?

Cын есім

Салыстырмалы

Күшейтпелі

биік

сары

қызыл

қоңыр

көк

биіктеу

сарылау

қызылдау

қоңырлау

көктеу

өте биік

сап-сары

қып-қызыл

аса қоңыр

көкпеңбек


IІІ кезең: Деңгейлік тапсырмаларды орындап, балл жинау

І деңгей: ( 5 балл)

Теориясы:

« Білу »

( Кім ? Не ? Нені ? Қашан ? Қандай ? Қалай ?

Не істеді ?)

«Блиц-турнир» ойыны

1) Шырай дегеніміз не?

Жауабы: Заттың сыны мен сапасының әр түрлі дәрежелік сипатын білдіретін белгілер шырайлар деп аталады.

2) Сап-сары, үп-үлкен, көкпеңбек шырайлары қай шырай түріне жатады?

Жауабы: Күшейтпелі шырай

3)жоғарылау, ашықтау, қызғылт, көкшіл шырайлары қай шырайға жатады?

Жауабы: Салыстырмалы шырай

4)Шымқай қызыл, тіпті керемет, орасан зор шырайлары күшейткіштің қай түрі арқылы жасалып тұр?

Жауабы: Күшейткіш үстеу


Практикасы :

« Қолдану »

( Қарапайым тапсырма )

5) Бос орынды толтырып жаз.

Қасқыр, қоян, түлкі жабайы аңдар.

Көк кит жер бетіндегі ең ірі жануар.

Гепард әлемдегі ең жүйрік аң.

Қасқыр өте жыртқыш аң.

Колибри дүние жүзіндегі ең кішкентай құс.

Елік ең сұлу аң.

Қоян ең қорқақ аң.

Піл ең салмақты аң.

ІІ деңгей : ( 5 балл +4 балл = 9 балл )

Теориясы :

« Түсіну »

(Неге? Неліктен? Себебі?

Не үшін? )

  1. ст. «Семантикалық кесте».

Cын есім

Салыстырмалы

Күшейтпелі

Сәндірек



өте қатал



тым өжет



қалыңдау



тереңірек




Теориясы :

« Талдау »

(1. Салыстыр ,

2. Айырмашы

лығы неде ?

3. Ұқсастығы

неде ?

4. Тақырыптың басты идеясын жаз - деген тапсырмалар болу керек. Немесе, 1-3 тапсырмаларды Венн диаграммасы арқылы қамтуға болады.

2. «Жылдам жауап»ойыны.

а)Сын есімнің астына қатарлап салыстырмалы шырай жазыңдар.

Үлгі: асқақ тәтті

семіздеу ә демілеу

қасқалау т олықтау

ақылдырақ т азарақ

қоңырлау і зеттілеу

3.Сын есімнің астына қатарлап күшейтпелі шырай жазыңдар.

Үлгі: аласа биік

өте лас өте и набатты

тіпті ажарлы ең і рі

өте салақ тым к үшті

ең ақымақ

Практикасы:

« Қолдану »

( 2 – кезең қарапайым тапсырмаларының өзгертілген жағдайдағы нұсқалары орындалады .)



4. «Сиқырлы сандар»

Берілген сандардың бастапқы әріптері арқылы сын есімдерді тап.

40.6.9.60.л, 40.10.0.6.40.7.60.й, 6.й.1.60.9.4.ы

Қ а т а л, қ о н а қ ж а й, а й б а т т ы.


ІІІ деңгей : ( 5 балл + 4 балл + 3 балл = 12 балл)

Теориясы:

« Жинақтау »

( Қорытынды шығаруға, бағытталған : Мазмұнды жүйеле, анықтама бер , кесте ,сызба толтыр , сөзжұмбақ, ребус шеш сияқты т.б сөздер тапсырма шартында болу керек .)



1. «Сатылай кешенді талдау»

жұмсақтау

күшейтпелі шырай

салыстырмалы шырай

2.Сөз тіркестерін мағынасын ашып, күшейтпелі шырайға айналдыр.

Қой аузынан шөп алмас - өте момын

Су жүрек – тым қорқақ

Бал шырын – тәп-тәтті

Еті тірі - өте пысық

Күндей нұрлы –тым сұлу

Арам тамақ- өте жалқау


Практикасы:

« Баға беру »

( Сен қалай ойлайсың ? не істер едің ? )



Мақал – мәтелдердегі сын есімдерді тауып жаз.

  1. Өнер алды - қызыл тіл.

  2. Көз -_қорқақ,

Қол - батыр.

  1. Жақсы сөз – жарым ырыс.

  2. Әдепті бала - арлы бала,

Әдепсіз бала – сорлы бала.


ІҮ. Сабақты қорытындылау және бағалау. «Ашық журнал»

Ү. Үйге тапсырма:

1. Жұмыс дәптерін аяқтау;

2. Өлең жаттау;