СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Ատոմի կառուցվածք

Категория: Химия

Нажмите, чтобы узнать подробности

Просмотр содержимого документа
«Ատոմի կառուցվածք»

Դդմաշենի միջնակարգ դպրոց Ուսուցիչ՝ Գոհար Մխիթարյան

Դդմաշենի միջնակարգ դպրոց

Ուսուցիչ՝ Գոհար Մխիթարյան

: Դեմոկրիտոս Մատիտով արված մի փոքրիկ կետում ավելիշատ ատոմներ կան,քան Երկրագնդի վրա՝ մարդիկ: " width="640"

:

Դեմոկրիտոս

Մատիտով արված մի փոքրիկ կետում ավելիշատ ատոմներ կան,քան Երկրագնդի վրա՝ մարդիկ:

Ատոմամոլեկուլային տեսություն Մ.Վ.Լոմոնոսով (1711-1765 гг.)  Ջոն դալթոն (1766-1844 гг.) Մոլեկուլը նյութի քիմիական հատկությունները պահպանող փոքրագույն մասնիկն է:Նրանց միջև գոյություն ունեն փոխադարձ ձգողականության և վանողականության ուժեր Տվյալ նյութի բոլոր մոլեկուլները միատեսակ են:Տարբեր նյութերի մոլեկուլներ միմյանցից տարբերվում են մեծությամբ , զանգվածով, դասավորությամբ և այլն Ֆիզիկական երևույթների ժամանակ մոլեկուլները պահպանվում են, քիմիականի ժամանակ ենթարկվում են փոխարկման Մոլեկուլները կազմված են ատոմներից, որոնք ի տարբերություն մոլեկուլների քիմիական երևույթների ժամանակ պահպանվում են Ատոմները նյութի քիմիապես անբաժանելի մասնիկներն են և չեն կարող ստեղծվել և ոչնչացվել: Միատեսակ ատոմների համախումբը կոչվում է քիմիական տարր Մոլեկուլները կարող են կազմված լինել ինչպես միատեսակ, այնպես լ տարբեր ատոմներից Քիմիական ռեակցիրայի էությունն այն է, որ նյութերի մոլեկուլներ են առաջանում հենց այն տարրերի ատոմներից, որոնցից կազմված են եղել ռեակցիայի ելանյութերը

Ատոմամոլեկուլային տեսություն

Մ.Վ.Լոմոնոսով

(1711-1765 гг.)

Ջոն դալթոն

(1766-1844 гг.)

  • Մոլեկուլը նյութի քիմիական հատկությունները պահպանող փոքրագույն մասնիկն է:Նրանց միջև գոյություն ունեն փոխադարձ ձգողականության և վանողականության ուժեր
  • Տվյալ նյութի բոլոր մոլեկուլները միատեսակ են:Տարբեր նյութերի մոլեկուլներ միմյանցից տարբերվում են մեծությամբ , զանգվածով, դասավորությամբ և այլն
  • Ֆիզիկական երևույթների ժամանակ մոլեկուլները պահպանվում են, քիմիականի ժամանակ ենթարկվում են փոխարկման
  • Մոլեկուլները կազմված են ատոմներից, որոնք ի տարբերություն մոլեկուլների քիմիական երևույթների ժամանակ պահպանվում են
  • Ատոմները նյութի քիմիապես անբաժանելի մասնիկներն են և չեն կարող ստեղծվել և ոչնչացվել:
  • Միատեսակ ատոմների համախումբը կոչվում է քիմիական տարր
  • Մոլեկուլները կարող են կազմված լինել ինչպես միատեսակ, այնպես լ տարբեր ատոմներից
  • Քիմիական ռեակցիրայի էությունն այն է, որ նյութերի մոլեկուլներ են առաջանում հենց այն տարրերի ատոմներից, որոնցից կազմված են եղել ռեակցիայի ելանյութերը

Գերմանացի մեծ ֆիզիկոս  Վիհլեմ  Կոնրադ Ռենտգենը   1895 թ .  հայտնագործել է կարճալիք էլեկտրամագնիսական ճառագայթումը ՝ ռենտգենյան ճառագայթները։ 1896թ. Ա նտուան Անրի Բեքերելը հայտնագործելէ  ռադիոակտիվության  երևույթ ը :

Գերմանացի մեծ ֆիզիկոս  Վիհլեմ Կոնրադ Ռենտգենը   1895 թ . հայտնագործել է կարճալիք էլեկտրամագնիսական ճառագայթումը ՝ ռենտգենյան ճառագայթները։

1896թ. Ա նտուան Անրի Բեքերելը հայտնագործելէ  ռադիոակտիվության  երևույթ ը :

1898 թ. Պյեռ և Մարիա Սլկլոդովսկայա– Կյուրիները հայտնաբերեցին պոլոնիումը և ռադիումը

1898 թ. Պյեռ և Մարիա Սլկլոդովսկայա– Կյուրիները հայտնաբերեցին պոլոնիումը և ռադիումը

1911թ . Անգլիացի ֆիզիկոս Էռնեստ Ռեզերֆորդը փորձով ապացուցեց,որ ատոմի գրեթե ողջ զանգվածը կենտրոնացած է միջուկում բայց նրա չնչին մասն է զբաղեցնում` 1/100000,  ընդ որում` էլեկտրոնների առկայությունն այնտեղ բացառվում է: Նա հիմնավորեց ատոմի կառուցվածքի մոլորակային նմանակը.

1911թ . Անգլիացի ֆիզիկոս Էռնեստ Ռեզերֆորդը փորձով ապացուցեց,որ ատոմի գրեթե ողջ զանգվածը կենտրոնացած է միջուկում բայց նրա չնչին մասն է զբաղեցնում` 1/100000, ընդ որում` էլեկտրոնների առկայությունն այնտեղ բացառվում է: Նա հիմնավորեց ատոմի կառուցվածքի մոլորակային նմանակը.

Միջուկ Էլեկտրոնային ամպ + - Միջուկ – Արև Էլեկտրոններ – մոլորակներ

Միջուկ

Էլեկտրոնային ամպ

+

-

Միջուկ – Արև

Էլեկտրոններ – մոլորակներ

Փորձով ապացուցվեց, որ ռադիոակտիվ ճառագայթումն անհամասեռ է Դրական բևեռը շեղվողները կոչվեցին α - ճառագայթներ Ուղիղ ընթացող ճառագայթները կոչվեցին - γ Բ ացասական բևեռը շեղվողները կոչվեցին β - ճառագայթներ - - - - - - - - - - - - -

Փորձով ապացուցվեց, որ ռադիոակտիվ ճառագայթումն անհամասեռ է

Դրական բևեռը շեղվողները կոչվեցին α - ճառագայթներ

Ուղիղ ընթացող ճառագայթները կոչվեցին - γ

Բ ացասական բևեռը շեղվողները կոչվեցին β - ճառագայթներ

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1891թ. - Իռլանդացի ֆիզիկոսՍտոնին բացահայտեց էլեկտրոնը:   Տերմինը ծագ ել է հունարեն    « էլեկտրոն» ՝ սաթ բառից:Մասնիկ, որը հաղորդում է էլեկտրական հոսանք: 1897թ. - Անգլիացի գիտնական Ժոզեֆ Թոմսոնը փորձով ապացուցեց էլեկտրոնի գոյությունը: Ըստ նրա ատոմը նման էր չամիչով փլավի՝ պրոտոններից ու էլեկտրոններից բաղկացած: Էլեկտրոն +

1891թ. - Իռլանդացի ֆիզիկոսՍտոնին բացահայտեց էլեկտրոնը: Տերմինը ծագ ել է հունարեն    « էլեկտրոն» ՝ սաթ բառից:Մասնիկ, որը հաղորդում է էլեկտրական հոսանք:

1897թ. - Անգլիացի գիտնական Ժոզեֆ Թոմսոնը փորձով ապացուցեց էլեկտրոնի գոյությունը: Ըստ նրա ատոմը նման էր չամիչով փլավի՝ պրոտոններից ու էլեկտրոններից բաղկացած:

Էլեկտրոն

+

Քանի որ ամբողջական ատոմը էլեկտրաչեզոք է, ապա,ատոմի միջուկի շուջը պտտվող էլեկտրոնների թիվը հավասար է միջուկի դրական լիցքին, հետևաբար նաև կարգաթվին: Մեկ էլեկտրոնի զանգվածը կազմում է զանգվածի ատոմային միավորի 1/1823 – րդ մասը Mg Ա տոմային համարը → 12 Մ իջուկի լիցքը =  +12 Էլեկտրոնների թիվը՝ ē = - 1 2

Քանի որ ամբողջական ատոմը էլեկտրաչեզոք է, ապա,ատոմի միջուկի շուջը պտտվող էլեկտրոնների թիվը հավասար է միջուկի դրական լիցքին, հետևաբար նաև կարգաթվին:

Մեկ էլեկտրոնի զանգվածը կազմում է զանգվածի ատոմային միավորի 1/1823 – րդ մասը

Mg

Ա տոմային համարը

12

Մ իջուկի լիցքը = +12

Էլեկտրոնների թիվը՝ ē = - 1 2

Միևնույն քիմիական տարրի ատոմների տարատեսակները, որոնք միջուկում ունեն նույն նթվով պրոտոն , բայց տարբերվում են նեյտրոնների թվով, կոչվում են իզոտոպներ  е – - е – е – n - - р + n n + + р р Ջրածնի իզոտոպներ Պ րոտոնների թիվ (Z) Ն եյտրոնների թիվ N ջրածին նույնն են Զ անգվածայինթիվ А դեյտերիում տարբեր են 1 1 H 0 տրիտրում տարբեր են 1 2 D 1 1 1 3 T 2 2 3

Միևնույն քիմիական տարրի ատոմների տարատեսակները, որոնք միջուկում ունեն նույն նթվով պրոտոն , բայց տարբերվում են նեյտրոնների թվով, կոչվում են իզոտոպներ

е

-

е

е

n

-

-

р

+

n

n

+

+

р

р

Ջրածնի իզոտոպներ

Պ րոտոնների թիվ (Z)

Ն եյտրոնների թիվ N

ջրածին

նույնն են

Զ անգվածայինթիվ А

դեյտերիում

տարբեր են

1

1 H

0

տրիտրում

տարբեր են

1

2 D

1

1

1

3 T

2

2

3

Ատոմ Պրոտոնների թիվ (միջուկի լիցք) Էլեկտրոնների թիվ = Ատոմական համար(կարգաթիվ Z ) + Նեյտրոնների թիվ Պրոտոնների թիվ Զանգվածային թիվ(А)

Ատոմ

Պրոտոնների թիվ (միջուկի լիցք)

Էլեկտրոնների թիվ

=

Ատոմական համար(կարգաթիվ Z )

+

Նեյտրոնների թիվ

Պրոտոնների թիվ

Զանգվածային թիվ(А)

He Z = 2 A = 4 е= p = 2 n = 2

He

Z = 2

A = 4

е= p = 2

n = 2

Ազոտ № 7  Թթվածին № 8

Ազոտ

7

Թթվածին

8

Ա զոտ № 7 Ջ րածին № 1 Ա ծխածին № 6 Թ թվածին № 8

Ա զոտ

7

Ջ րածին

1

Ա ծխածին

6

Թ թվածին

8

Պարբերական համակարգը և ատոմի միջուկը Տարրի կարգաթիվ ( հերթական համար ) Պ րոտոնների թիվ Է լեկտրոնների թիվ Ն եյտրոնների թիվ N =A r -Z Մ իջուկի լիցք( Z )

Պարբերական համակարգը և ատոմի միջուկը

Տարրի կարգաթիվ

( հերթական համար )

Պ րոտոնների թիվ

Է լեկտրոնների թիվ

Ն եյտրոնների թիվ N =A r -Z

Մ իջուկի լիցք( Z )

Լրացրեք աղյուսակը Ca p + Fe e - Cu n 0 C l

Լրացրեք աղյուսակը

Ca

p +

Fe

e -

Cu

n 0

C l

Հ մապատասխանեցրեք սլաքների օգնությամբ N P + =7 n 0 =7 e - =34 P + =34 e - =3 n 0 =4 Se Li
  • Հ մապատասխանեցրեք սլաքների օգնությամբ

N

P + =7

n 0 =7

e - =34

P + =34

e - =3

n 0 =4

Se

Li