Avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalari bilan tanishuv

Mavzu: Avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalari bilan tanishuv

Reja:

• Texnologiya so’zining ma’nosi.
• Axborot texnologiyalari haqida tushuncha.
• Avtomatlashtirilgan axborot tizimlari.

«Texnologiya» atamasi grekcha techne so’zidan olingan bo’lib mohirlik, ustalik, biror ishni uddalay olish ni anglatadi. Bu ma’ lum bir jarayonga nisbatan qo’llanilgan. Jarayon deganda esa maqsadga erishishga yo’naltirilgan xatti harakatlar majmui tushunilgan. Ushbu jarayon kishi tomonidan tanlangan strategiya bilan belgilanadi va turli xildagi vositalar, usullar yordamida amalga oshiriladi.

Umumiy hollarda texnologiya deganda, mahsulotni ishlab chiqarish jarayonida amalga oshiriladigan xom-ashyo, material yoki yarim tayyor mahsulot shakli, xususiyati, holatining o’zgarishi, uni qayta ishlash, tayyorlash usullarining majmui tushuniladi. Bu biror bir ishni yuqori darajada uddalash deganidir.

Axborot texnologiyalari to’g’risida gap ketganda, qayta ishlashning materiali sifatida ham, mahsulot sifatida ham axborot ishtirok etadi. Biroq bu ob’ekt, jarayon yoki hodisa tug’risidagi sifat jihatidan yangi ma’lumot bo’ladi. Texnologiya Xodimning axborot bilan ishlash usuli va uslubi hamda texnik vositalar orqali namoyon bo’ladi.

Axborot texnologiyasi — ob’ektning (axborot mahsulotining) holati, jarayon yoki voqeaning yangi xususiyati to’g’risida axborot olish uchun ma’ lumotlarni yig’ish, qayta ishlash va uzatish vositalari va usullari maj muidan foydalaniladigan

jarayondir. Moddiy ishlab chiqarish texnologiya-sining maqsadi — inson yoki tizimning ehtiyojini qondiruvchi mahsulot ishlab chiqarish sanaladi.

Axborot texnologiyasining maqsadi

axborot ishlab chiqarish bo’lib, uni tahlil etish va uning asosida biror bir harakatga qo’l urish uchun tegishli qaror qabul qilish

Moddiy va axborot texnologiyasining asosiy

komponentlarini qiyoslash jadvali

Axborotni yig’ish, uzatish, to’plash, qayta ishlash, saqlash, taqdim etish, foydalanish uslublari va usullari tizimi axborot texnologiyasi deb yuritiladi.

Axborot texnologiyalari

Zamonaviy axborot texnologiyalari

Zamonaviy axborot texnologiyasi – shaxsiy kompyuterlardan keng foydalanishga, foydala-nuvchilarning (dasturlash bo’yicha mutahassis bo’lmaganlar) axborot jarayonida faol ishtirokiga, «do’stona» foydalanuvchi interfeysining yuqori darajada bo’lishiga, umumiy va muammo mazmunidagi amaliy dasturlar paketidan keng foydalanishga, EHM hisoblash tarmoqlari tufayli ma’lumotlarning uzoqdagi bazalariga kirib borish imkoniyatiga asoslangan texnologiyadir.

Kompyuterli interaktiv muloqotli ish rejimi;

Zamonaviy axborot texnologiyalarini yaratishning uch asosiy tamoyillari

quyidagilar:

Boshqa dasturiy mahsulotlar bilan integratsiyalashish, o’zaro aloqa;

O’zgarish jarayonlarining ma’lumotlar va vazifaning quyilishi jihatidan moslashuvchanligi.

Avtomatlashtirish - bu inson ish faoliyatini mashina va mexanizmlar bilan almashtirish demakdir. U texnik, tashkiliy va iqtisodiy mazmundagi xatti-harakatlar hamda tadbirlar kompleksidan iborat bo’lib, ishlab chiqarish jarayoni, boshqaruv jarayonining u yoki bu ishini amalga oshirishda inson ishtirokini qisman yoki butunlay cheklash imkonini beradi.

• insonning fiziologik va psixologik imkoniyati mazkur jarayonni boshqarish uchun etarli bo’lmasa;
• boshqaruv tizimi inson hayoti va salomatligi uchun xavfli muhitda bo’lsa;
• boshqaruv jarayonida ishtirok etish kishidan o’ta yuqori malakani talab etsa;
• boshqarish kerak bo’lgan jarayon o’ta tang yoki avariya holatida bo’lsa.

Avtomatlashtirish qachon zarur bo’ladi? Quyidagi hollarda boshqaruvni

avtomatlashtirish, demak, axborot tizimini, texnologiyani avtomatlashtirish zarur

bo’ladi:

Avtomatlashtirilgan axborot texnologiyasi (AAT) – boshqaruv vazifalarini hal etish uchun tizimli tashkil etilgan axborot jarayonlarini amalga oshirish usul va vositalari majmuidir. U hisoblash texnikasi va aloqa vositalaridan foydalanish asosida rivojlangan dasturiy ta’minotni qo’llash bazasida bajariladi.

Shunday qilib, avtomatlashtirilgan axborot texnologiyasi texnik vositalardan, ko’proq kompyuterlar, kommunikats iya texnikalari, tashkiliy texnika vositalari, dasturiy ta’minot, tashkiliy – uslubiy materiallar va texnologik zanjirga birlashgan personaldan iboratbo’ladi. Ushbu harakat zanjiri axborotni yig’ish, uzatish, to’plash, saqlash, qayta ishlash, foydalanish va tarqatishni ta’ minlaydi.

Avtomatlashtirilgan axborot texnologiyasi ni bir qator belgilarga, xususan, axborot tizimini avtomatlashtirishni amalga oshirish imkoniyati , avtomatlashtirilgan axborot texnologiyasining boshqaruv vazifalarini qamrash darajasi , texnologik

operatsiyalar sinfi , foydalanuvchining interfeys turi , EHM tarmog’idan foydalanish variantlari va xokazo xususiyatlariga ko’ra tasniflash mumkin:

AATda amalga oshirish usuli bo’yicha

Boshqarish darajasini qamrab olish darajasi bo’yicha

Foydalaniladigan texnologiya

Avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalari

Amalga oshiriladigan texnologik operatsiyalar sinfi bo’yicha

Foydalaniladigan interfeys turi bo’yicha

Tarmoq tuzilish usuli bo’yicha

Xizmat ko’rsatuvchi predmet sohalari bo’yicha

An’anaviy

AATda amalga oshirish usuli bo’yicha

Zamonaviy AT

Boshqarish vazifasini qamrab olish darajasi bo’yicha

Ma’lumotlarni electronli qayta ishlash

Boshqaruv funksiyasini avtomatlashtirish

Qaror qabul qilishni qo’lab-quvvatlash

Elektron ofis

Ekspert madadi

Foydalaniladigan texnologiya

Ta’minlovchi texnologiya

Funksional texnologiya

Amalga oshiriladigan texnologik operatsiyalar sinfi bo’yicha

Matn muxarrirlari bilan ishlash

Jadvalli protsesor bilan ishlash

MBBT bilan ishlash

Grafik ob’ekti bilan ishlash

Multimedia tizimi

Foydalaniladigan interfeys turi bo’yicha

Paketli

Dialogli

Tarmoqli

Tarmoq tuzilish usuli bo’yicha

Lokal(mahalliy)

Ko’p darajali

Taqsimlangan

Xizmat ko’rsatuvchi predmet sohalari bo’yicha

Buxgalteriya hisob-kitobi

Bank faoliyati

Sug’urta faoliyati

E’tiboringiz uchun raxmat!!!