Авторские разработки

Тақырып.Газ жанарғысының жіктелуі.

1.МЕСТ17356-71(СТ СЭВ 1706-79) талаптарына сай газ жанарғысының жіктелуі.

2.Газ жанарғысының негізгі мінездемесі:номиналды жылу қуаттылығы,жанарғы алдындағы газ қысымы мен газ шығыны.Ауа инжекциясының коэффициенті.

3.Жанарғыдан жалынның ытқып шығуы және «секіруі».Жануды реттейтін қондырғылар

Газ жанарғы деп газ отынын тұрақты жағуды және жану процесін реттеуді қамтамасыз ететін құрылғы деп аталады. Газ жанарғыларының негізгі функцияларына:

- жану фронтына газ және ауа беру;

- газды ауамен араластыру, газ-ауа қоспасының пайда болуы;

- жану фронтының тұрақтануы;

- газдың жану процесінің қажетті қарқындылығын қамтамасыз ету,аппараттың жылу жүктемесін трегулирлеу.

Газды жағу әдісі бойынша жанарғыны үш топқа бөлуге болады:

— газ бен ауа алдын ала араластырылмаған жанарғылар-диффузиялық;

- газ бен ауа толық емес алдын ала араласатын жанарғылар -

диффузиялық-кинетикалық;

- газды ауамен алдын ала толық араласатын жанарғылар -кинетикалық.

Өрт сөндірудің диффузиялық әдісі кезінде газ бен ауа жану аймағына бөлек беріледі, олардың араласуы тікелей оттықта болады. Бұл жағдайда газды ауамен араластыру, демек, жану баяу жүреді, алаудың ұзарады және жарқырайды. Қазіргі заманғы тұрмыстық газ пайдалану жабдықтарында диффузиялық жанарғылар қолданылмайды.

Диффузиялық-кинетикалық әдіс кезінде жану фронтасына жану үшін қажетті ауаның тек бір бөлігі ғана болатын, ауамен дайындалған газ қоспасы беріледі. Бұл бастапқы ауа. Газ жанарғыдан шыққанға дейін ауамен ішінара араласады. Екінші реттік деп аталатын қалған ауа диффузия арқылы факелге түседі. Жартылай (толық емес) араласудың мұндай жанарғылары жиі атмосфералық деп аталады. Жарқыраған көгілдір-күлгін түсті қысқа алау. Жағудың диффузиялық-кинетикалық әдісі төмен қысымды инжекциялы жанарғыларда қолданылады. Кинетикалық әдіс кезінде жануға қажетті барлық ауа келіп түседі оттықта жанарғы арқылы. Толық дайындалған газ-ауа қоспалар теориялық жағынан ғана емес, сонымен қатар аз толық жануды қамтамасыз ететін ауаның артық мөлшері газ. Газ міндетті түрде жанудың тұрақтандырғышы бар қысқа жарық беретін алауларда күйеді. Мұндай жанарғыларды газ бен ауаны толық дәнекерлеп араластыру жанарғылары деп атайды, олардың жұмысы орташа қысымды газды қолдану немесе ауаны жануға беру желдеткішін пайдалану кезінде мүмкін болады.

Тұрмыстық газ пайдалану жабдықтарында желдеткішпен ауаны мәжбүрлеп бере отырып, алдын ала толық араластыру жанарғылары конденсациялық қазандықтарда және едендік қазандардың жекелеген түрлерінде шектеулі қолдану табады.

Жанарғы оның жылу қуатын сипаттайды газдың жану жылуы оның сағаттық шығынына:

мұнда -жылу қуаты, МВт (ккал / сағ);

-газдың жану жылуы, кДж / м3 (ккал / м³);

-Жанарғышпен газдың оқу-сағаттық шығыны, м3/сағ.

Әдетте тұрмыстық газ пайдаланатын оттықтардың қуаты олардың конструктивтік ерекшеліктеріне байланысты тұрмыстық деп жатқызуға болатын қазандықтар және өнімділігі жоғары болса да, 50 квт бензин аспайды.

Жанарғылардың максималды, минималды және номиналды жылу қуаттары бар. Жанарғының номиналды жылу қуаты сәйкес келеді қамтамасыз етілетін газдың номиналды шығынымен жұмыс істеу режиміне пайдалы әрекеттің ең үлкен коэффициенті және газдың ең толық жағылуы. Ең жоғары жылу қуаты ұзақ уақыт бойы жетеді газ шығыны ең көп және қол үзбей жанарғының жұмысы өрт. Ең төменгі жылу қуаты тұрақты газ шығыны кезінде жанарғының жұмысы.

Жанарғының тұрақты жұмыс диапазоны оның сенімді шектерін сипаттайды

газ қысымының өзгеруі кезінде пайдалану. Ол ретінде анықталады жанарғының ең төменгі жылу қуатының ең жоғарғы жылу қуатына қатынасы:

Мұнда -жанарғының ең аз жылу қуаты;

-жанарғының максималды жылу қуаты.

Газ жанарғының қуатын реттеу тәсілі-бұл құрылғы жұмысының маңызды көрсеткіштерінің бірі. Бір сатылы реттеу кезінде қыздырғыштың қуатын тұтынушы қолмен өзгертеді. Мұндай жанарғылар эконом классты плиталарда, ағынды су жылытқыштарда және қазандықтарда қолданылады. Қазандық автоматикасы жанарғының жүктемесін өзгерте алмайды, сондықтан ол екі режимде жұмыс істейді: қосылған немесе сөндірілген. Суды қыздыру температурасын басқару үшін автоматика өшіріледі немесе жанарғыны қосады. Бұл қазандық температурасының күрт өзгеруіне және қалыпты реттеуге қарағанда тез тозуына әкеледі. Екі сатылы реттеу жанарғыларға қажет болған жағдайда төменгі қуат режимінде жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Әдетте екі жұмыс режимі бар: біріншісі-максималды қуаты 100%, екіншісі, әдетте, 40% қуат. Режимдер арасында ауыстырып қосу жылу тасымалдағыштың температурасына байланысты автоматика жүргізеді. Сонымен қатар, апаттық жағдайларда жанарғыға газ беруді толық тоқтату мүмкін.

Модульделетін газ жанарғылары қуатты бірқалыпты өзгерте алады.

кең диапазонда, соның арқасында қазандық жұмысын басқарудың жоғары дәлдігіне қол жеткізіледі. Автоматика жылу қажеттілігіне байланысты газды жануға беруді реттеуге мүмкіндік береді.

Талаптарына сәйкес ауаны айдау тәсілі мен бастапқы артық ауа коэффициенті α₁ бойынша шілтерлер диффузиялық (α₁ = 0), инжекциялық (α₁ 1 және α₁

Диффузиялық оттықтар – бұрғыланған тесіктері бар түтікше тәрізді жасалған шілтерлердің аса қарапайым түрі болып саналады. Мұнда газ саңылаулардан шығарылады, ал жану процесі жүру үшін қажетті екінші ауа толығымен қоршаған ортадан айдалады. Диффузиялық шілтерлерде газдың ауамен араластырылу және жану процестері газдың шілтерден шығатын жерінде параллель түрде жүреді.

Диффузиялық шілтерлердің ерекшеліктері:

1. газдың жануы диффиузиялық принциппен қамтамасыз етіледі;

2. температурасы аса жоғары болмаса да жалын ұзындығы әжептәуір болады (отын ретінде көмірсутектік газдарды пайдаланғанда жалын ақшыл – сары түстес, ал жалынның жоғарғы жағында күйе бөлшектер – қара май пайда болады);

3. жанып болған газдың қалдықтарында отынның аяғына дейін жанбаған бөлшектері ұшырасады (химиялық жану процесінің аяғына дейін жүргізілмеуі, бұл әсіресе жоғарыкалориялы газдарды жаққанда орын алады);

4. оттық камерасының көлемі үлкендеу болуы тиіс.

Аталған типтегі шілтерлердің артықшылықтары – құрылмасының қарапайымдылығы және шағын болуы, пайдаланудың оңтайлылығы және қауіпсіздігі, жалынның үзіліп кетпей және өтіп кетпей тұрақты жануы, жалынның жоғары деңгейдегі қаралығы, жылу қуаттылығын кең диапазонда реттеу мүмкіндігі, т. б. Бұл шілтерлердің кемшіліктеріне басқа түрлерімен салыстырғанда артық ауа коэффициентінің жоғарылығы, газдың жану жағдайларының нашарлығы және көмірсутектік газдарды жаққанда аяғына дейін жанып бітпеген заттардың көп мөлшерде бөлінуі.

Диффузиялық шілтерлерді жасанды газдарды (кокстық, сланцы, сулы, генераторлық, т. б.) жағу үшін қолданылады. 1 м³ жанғыш газды жандыру үшін көп ауа шығыны болмайды. Негізінен мұндай шілтерлерде газ шығыны да мардымсыз болады. Бұл типтегі шілтерлер бүкіл ұзындығы бойындағы температурасы біркелкі ұзын жалын қажет болатын өндіріс орындарында табиғи және сұйытылған көмірсутектерді жағу арқылы қолданылады, мысалы, мартен, цемент, шиша қайнататын пештер, күйе өндіретін пештер, т. с. с. Кей жағдайда диффузиялық шілтерлерді басқа түрлерімен алмастыруға мүлдем болмайды, мысалы, қаралығы жоғары аса ұзын жалындарды жоғарытемпературалы балқытатын пештерде қолдану қажет. Мұндай жалын тудыру үшін жану процесінде пайдаланатын ауаны 1000 -1100ºС, яғни газ – ауа қоспасы өздігінен жана бастайтын температураға дейін қыздыру керек. Бұл жағдайда газды ауамен алдын ала араластырып алу мүмкін емес.

Қазіргі таңда табиғи және сұйытылған көмірсутектерді жағу үшін диффузиялық шілтерлерді кең қолданылмайды, себебі газды толығымен жағу үшін олар көп мөлшерде ауа шығындарын қажет етеді.

Инжекциялық оттықтар. Мұндай шілтерлерде жану процесін жүргізу үшін қажетті ауа толығымен α₁ 1 немесе жартылай α_{1 1} бойынша инжекциялық шілтерлер α₁ 1 және α₁

α₁ 1 типіндегі инжекциялық шілтерлерде кинетикалық энергиясы есебінен соплодан үлкен жылдамдықпен шыққан газ қоршаған ортадан толығымен жанып кету үшін ауаны жеткілікті мөлшерде инжекторға сорғылайды. Газдың ауамен араластырылуы инжектордың мойнақ жағында басталып, диффузорда аяқталады; сол мезетте онда газ – ауа қоспасының жылдамдығының баяу түрде төмендеуі есебінен статикалық қысым жоғары көтеріледі. Конфузорлық оттық ендірменің шыға берісінде статикалық қысымның жоғарылауы есебінен қоспа жылдамдығы шілтердің жылу қуаттылығын реттеудің берілген диапазонында тұрақты жұмыс істеуі арқасында жылдамдықтар теңестіріледі. Шілтерге айдалып жатқан ауа мөлшері соплоның оймалық бетінде айналып тұратын шайба түрінде жасалған бастапқы ауа реттеуіші көмегімен өзгертіледі. Реттеуіш толығымен ашық тұрған кезде бастапқы артық ауаның коэффициенті сопло мен оның мойын жағы диаметрлерінің арақатынасына байланысты болады.

α₁ 1 типіндегі инжекциялық шілтерлер:

• кейінгі ауа айдауды қажет етпейді (α₁ = 0);

• газдың жануы кинетикалық принцип бойынша өтеді;

• температурасы жоғары қысқа жалын қалыптастырады;

• жұмыс диапазонында газ – ауа арақатынасын

және α_{1 1} мөлшері газ қысымы өзгерсе де тұрақты болып қала береді;

• азғантай мөлшерде қарсы қысымы бар (20 Па дейін) оттықтарда жұмыс істеуге мүмкіндік береді, сондықтан оларды камералық қыздырғыш пештерде орнатады;

Бірақ инжекциялық шілтерлерде жалынның асып кетуі, үзіліп кетуі жиі кездеседі, сондықтан жалынды тұрақтандыратын стабилизаторларды пайдалану қажет.

α_{1 min} қамтамасыз етіледі.

Сонымен, инжекциялық оттықтардың бүкіл жұмыс процесінде жалынның асып кетуі орын алады, сондықтан оның алдын алу мақсатында оларды ендірмеден шығып жатқан газ- ауа қоспасын тұрақты тұтандыратын, жалынды тұрақтандыратын құрылғылармен жабдықтайды. Шілтер араластырғышының конфигурациясы (Вентури құбыры принципімен жасалған диффузор – мойнақ - конфузор) газбен ауамен жақсы араластырылуын қамтамасыз етеді және жану процесі басталмай тұрып, біркелкі газ – ауа қоспасын қалыптастырады, нәтижесінде газ толығымен жанып кетеді де артық ауаның мөлшері минималды деңгейде болады (α₁ = 1,02÷1,05).

α₁

α₁ 1 инжекциялық шілтерлері негізінен орташа қысым режимінде жұмыс істейді. Максималды қысым газ қозғалысының критикалық жылдамдыққа дейінгі жоғары шекараларымен шектеледі (табиғи газды пайдаланғанда бұл шекара 90 кПа шамасында болады). Газ шілтер қуысынан критикалық жылдамдыққа дейінгі жылдамдықпен айдалғанда оттықтағы қысым атмосфералық қысымға немесе инжекцияланатын ауа қысымына тең болса α₁ коэффициентінің тұрақтылығы сақталады. Егер шілтер орнатылған оттық атмосфералық қысымнан асық қысым немесе сирексітумен жұмыс істеп жатса соға сәйкес шамада инжекцияланатын ауа мөлшері көбейеді немесе азаяды.

Оттықтағы сирексіту немесе қарсы қысымның шілтердің ауыз жағындағы газдың қысымына байланысты инжекцияланатын ауаның артық коэффициентіне мөлшерлік әсері төменгі графикте көрсетілген. Зерттеулер жасанды түрде 0÷- 40, 0÷40 аралығында сирексіту немесе қарсы қысым тудырылатын арнайы камераға газ – ауа қоспасын айдайтын инжекциялық шілтерде жүргізілді. Шілтер оттықтағы қысым атмосфералық қысымға тең жағдайда α₁ = 1,0 жұмыс істеуге есептеліп реттелген. Қисық сызықтардың орналасуы көрсетіп тұрғандай, оттықтағы қысым атмосфералық қысымнан ауытқыған немесе шілтердің аузы алдындағы қысым төмендеген сайын сирексіту немесе қарсы қысым да артық ауа коэффициентіне әсер етеді. Сондықтан инжекциялық шілтерлерді оттықтағы қысым атмосфералық қысымға қатысты алғанда ± 20 Па және минималды жылу қуаттылығында сопло алдындағы газ қысымы 5 кПа кем болмаса ғана қолданылады.

Егер оттықтағы сирексіту берілген мағынадан асық болып, артық ауа коэффициенті де шамадан асып кетсе шілтерлерді инжекцияланатын ауаның қысымын оттықтағы сирексіту деңгейіне жақындататын теңдестіретін камералармен жабдықтайды. Газдың жылдамдығы критикалық көрсеткіштерден асып кетсе (сопло алдындағы табиғи газ қысымы 90кПа) шілтерлердің автоматты реттеу қабілеті жойылады да сопло алдындағы газ қысымы жоғары көтерілгенде α₁ күрт төмендеп кетеді.

Инжекциялық шілтерлердегі жалын үзіле беретін жағдайдағы тұрақтылығын отқа төзімді туннельдер, шығыршықтық жандырғыш белдеулер немесе бет жақтары кедір – бұдыр денелер түрінде болатын жалынды тұрақтандырғыштарды пайдалану арқылы, ал жалын шілтерден асып кеткенде – газ – ауа қоспасының жылдамдығын жоғарылату арқылы реттеуге болады. Көбінесе жалын тұрақтандарғыштары ретінде көлденең кескіні бірден кеңейіп кететін цилиндр тәріздес туннельдер қолданылады. Туннельдерді ұзақ мерзім бойы 1450- 1500ºС температурасында жұмыс істеуге ылайықталған отқа, температуралардың күрт ауысып кетуіне төзімді материалдардан жасайды. Туннельдердің арнайы шаблондар бойынша қуыс ортасын басқа материалға толтырып жасайды: оның құрамында 45% хромды темір ұнтағы, 45% күйдірілген магнезит ұнтағы және 10% отқа төзімді батпақ болады. Араластырылған қоспаға қоймалжың батпақ болғанша су қосады. Қолданар алдында қоспаға 2 -3 % сұйық шиша қосып, тағы да жақсылап араластырады. Жағылған массаның қалыңдығы 25 мм кем болмауы тиіс. Жоғарыда айтылған тәсілмен даярланған материалдан жасалған туннельдердің беріктігі аса жоғары болады, тіптен екі жыл бойы 1500ºС температурасында жұмыс істесе де олар балқып, бөлініп кетпейді. Құрамында хромды темір жоқ туннельдер жылдам сызаттанып кетеді, ал магнезит ұнтағын қоспаса балқып кететін көрінеді. Туннельдердің ішкі кеңістігін басқа материалдармен де толтыруға болады, мысалы, хроммагнезит ұнтағы 70% отқа төзімді батпақ 30%. Туннельдердің ішін кәдімгі топырақ немесе кірпішпен толтырса олар тез балқып кетеді. Туннельдердің ішіне толтыратын материалды таңдағанда құрамында темір тотығы немесе басқа заттар болса, балқу температурасы төмендейді, жылу өткізгіштігі жоғарылайды, яғни, сапасы нашарлайды. туннельді толтырып болғаннан кейін ортасындағы шаблонды шығару үшін оның бір шетін сәл кеңірек, шамамен 3÷4 жасайды.

Орнатылу жағдайына байланысты инжекциялық шілтерлердегі араластырғыштарды тік және бұрыштық етіп жасайды. Бұрыштық араластырғыштардың кемшіліктері: 1) инжекция коэффициентін 2 -3% төмендететін жоғары мөлшердегі кедергінің болуы; 2) жалын өтіп кеткен жағдайда оның тұрақтылығының төмендеуі.

α₁ 1 инжекциялық оттықтарды көбінесе өнеркәсіптік және коммуналдық жылу агрегаттарында – қыздыратын және термикалық камералық пештерде, кептіргіштерде, шойындық секциялық жылыту қазандықтарында, наубайханалық және кондитерлік пештерде, моншалардың тас қалауларында қолданылады. Көп жағдайда максималды газ шығыны 100 м³ /сағ дейін баратын инжекциялық шілтерлерді пайдаланады. Газ шығыны одан көп болса бұл шілтерлер ебедейсіз үлкен болып, оларды жылу агрегаттарына компоновка жасауы да қиындап кетеді.

1-сурет. Инжекциялық оттықтың жалпы түрі.

α_{1 1} мағынасы жылу агрегатының жұмыс режиміне байланысты анықталады. Көп жағдайда α_{1 1} мағынасы бастапқы газ – ауа қоспасы жанбайтындай таңдалуы тиіс. Сонда жалынның шілтерден асып кетуіне кедергі қойылады.

Табиғи газда α_{1 1} мағынасын тек белгілі шекке дейін төмендетуге болады, көмірсутектік газдарда төменгі тәуелділік байқалады:

α₁ 0,75 (m + n/4)^0,5 ·d

Мұнда: m – газ молекуласындағы көміртектік атомдардың саны немесе күрделі газ құрамындағы орташа саны; n - газ молекуласындағы сутектік атомдардың саны немесе күрделі газ құрамындағы орташа саны; d_К – шілтер коллекторындағы оттық саңылаулардың диаметрі.

Табиғи газ үшін α_min = 0,4. Егер α₁ ол мағынадан төмен болса, жану процесі диффиузиялық түрде өтеді де газ отыны толығымен жанбай қалады.

α_{1 1} 1 инжекциялық шілтерлермен салыстырғанда жалындары ұзындау, ал жану температурасы төмендеу болады; 5) жалын үзілмей, тұраты түрде жанады, сондықтан тұрақтандырғыштарды (стабилизаторларды) пайдаланудың қажеті болмайды.

Шілтерлердегі газдың толық жануы тек екінші кезектегі ауа берілгенде қамтамасыз етіледі, артық ауаның жалпы коэффициенті α₁ = α₁ + α_? = 1,15÷1,20 болуы тиіс.

Инжекциялық шілтерлерде түрлі ендірмелер қолданылады, мысалы, жылуды қыздырылатын беттерге біркелкі үлестіретін көп мөлшерде оттық саңылаулар жасалған көпжалынды коллекторлар, не қоспаның бағытындағы ось немесе бұрыш бойымен бір жалын қалыптастыратын үлкен бір саңылау.

α₁

1 - сопло;

2 – араластыру камерасы;

3 – шуды бастатын құрылғысы бар диффузор;

4 – пештің сыртқы қаптамасы;

5 - тұмсығы;

АУАНЫ МӘЖБҮРЛЕП АЙДАЙТЫН ОТТЫҚТАР

Мұндай оттықтарда газды жандыру үшін қажетті ауа мәжбүрлі түрде желдеткішпен, ауа үрлеуішпен немесе компрессормен айдалады. Газ құбырындағы газ газ үлестіретін құрылғыға, одан әрі соплолар арқылы ауаның иірімделген ортасына жөнелтіледі. Мұнда газ ауамен араластырылады. Даярланған газ – ауа қоспасы ендірмелер арқылы жанатын жерге жіберіледі. Бұл оттықтар α₁ 1 инжекциялық оттықтары сияқты жалындық стабилизаторлармен жабдықталған.

Ауаны мәжбүрлеп айдайтын оттықтардың артықшылықтары: 1) газдың түрлі шығындарына оттықтар жасау мүмкіндігі; 2) алдын ала жылытылған ауаның жылуын (жану үшін қолданылатын) пайдалану мүмкіндігі; 3) газдың кинетикалық немесе аралық принцип бойынша жана беруі; 4) топкадағы қысым әрқалай болғанда жұмыс істеу мүмкіндігі; 5) ауа берілісі тоқтатылғанда блокировка клапанын орнату қажеттілігі; 6) жылу агрегатының байламдық коммуникациялар жүйесінде газ құбырларымен қатар ауа құбырларын салу қажеттілігі; 7) артық ауа коэффициентінің берілген мағынасын сақтау үшін жұмыс режимінде газ бен ауаның арақатынасын реттеу қажеттілігі; 8) инжекциялық горелкалармен салыстырғанда үлестік металл шығындарының төмен болуы; 9) шектік реттеу коэффициентінің жоғары дәрежеде болуы.

Газ бен ауаның қоспасының сапасын реттеу арқылы жалынның ұзындығын бақылауға болады. Мұндай оттықтардағы жану процесі кинетикалық сипатта болады және температурасы жоғары қысқа жалын қалыптасады. 3 – суретте ауаны мәжбүрлеп айдайтын оттықтардың түрлі сүлбелері бейнеленген. І- ші сүлбеде газ бен ауа жану орнына жекеше түрде, жылдамдықтары шамалас параллель кең арындармен жеткізіледі. Газ бен ауаның араластырылу процесі баяу түрде жүреді, жану диффиузиялыққа жақын болады. жалын ұзындау, көмірсутектік газдарды жаққанда сәуле шашып тұрады, температурасы төмендеу. ІІ – ші сүлбеде газ ауаның ортасында берілетіндіктен газ бен ауаның жанасуы көбейтілген (оттық «құбырдың ішіндегі құбыр» принципімен жасалған). Нәтижесінде жалынның ұзындығы едәуір қысқарады, ал температура жоғарылайды. ІІІ – ші сүлбеде газ бен ауа алдын ала араластырылады, соның арқасында жалынның ұзындығы көбірек қысқартылады. ІV – ші сүлбеде оттықта ауа арынын шыр айналдыратын үйіргіш орнатылған. V – ші сүлбеде газ бен ауаның жанасу көлемін ұлғайту мақсатында оттықта бір үлкен газ шығаратын саңылау орнына алдын ала иірімделген ауа арынына бұрышпен орналастырылған көп майда саңылаулар жасайды. Нәтижесінде біркелкі араласқан газ бен ауа қоспасы пайда болып, кинетикалық жануға жақын жану процесі қалыптасады, жалынның ұзындығы қысқарады, ал температура өте жоғары болады. VІ – шы сүлбеде газ ауаның иірімделген арынына нақ ортасынан емес, бір шетінен айдалады, сонда ауа арынындағы газ ағымдары біркелкі үлестіріліп, жану процесінің сапасы одан да жақсарады.

Ауа арынын қалақшалы бағыттаушы аппаратпен, «ұлумен», горелкаға жалғастырылған тангенциалды жетекпен иіруге болады.

Ауаны мәжбүрлеп айдайтын оттықтар құрылмасына қарай орта немесе төмен қысымдағы газда жұмыс істей береді. Негізінен оларды өнеркәсіптік жылу агрегаттарында – қазандықтарда, пештерде, кептіргіштерде қолданады. Бұл типтегі горелкалар жану процесінде пайдаланатын ауаны алдын ала жылу алмастырғыштарда (рекуператорларда, регенераторларда) жылыту арқылы қолданып болған түтін газдарының жылуын пайдалануға мүмкіндік береді, яғни жылу агрегатының КПД -сы жоғарылайды.

Ауаны мәжбүрлеп айдайтын оттықтардың кемшіліктері: 1) үрлеуіш желдеткіштер орнатуға көп қаржының жұмсалуы; 2) ауа құбырлары, клапандар, басқа қосымша құрылғылар жүргізілгендіктен инженерлік коммуникациялардың күрделенуі.