Просмотр содержимого документа
«Байыркы кыргыздар жонундо слайд»
Силердин оюңарча б.з.ч. II к. чектеринде Дабан мамлекетинин экономикалык өнүгүшүнө эмне чоң таасир берген?
1. Улуу Жибек жолунун бул аймак аркылуу өтүшү
2. Мамлекеттин чек араларынын бекемдиги
Байыркы сак, усун, дабан элдерин
кандай окшоштук бириктирип турат?
1. салт- санаа
3. диний ишенимдери
2. жайгашкан орду
4. тышкы саясаты
Тема
Байыркы кыргыздар
Сабактын максаты:
Жазма булактан кыргыз этнониминин бар экендигин аныктайсыңар
Кыргыздар жөнүндө уламыштарды анализдейсиңер
Кыргыз этнониминин чечмеленишин талкуулайсыңар
Кыргыздардын байыркы ата журтун тактайсыңар
Улуу академик Василий Владимирович Бартольд
«Кыргыздар. Тарыхый очерк»
- атуу монографиясында.
« Кыргыздар Орто Азиядагы эң байыркы элдердин катарына кирет. Азыркы кезде Орто Азияда жашап жаткан элдердин ичинен тарыхта аты мынчалык эрте кезиккен бир да эл болбосо керек»
Элдик чечмелөө:
«кыргыз»
«кырк» + «кыз»
(кырк кыздан тараган урпактар)
«кырк» + «ууз»
( кырк ууз бирикмеси)
«кыр» + «ууз»
(кырдагы, тоолуу аймактагы ууздар)
Илимий чечмелөө:
Кыргыз
«кырк» + «йүс» - «кырк жүз»
В. Радлов
«кырк» + «эр» - «кырк киши»
Ахмед Тоган
«кыра» + «гыз» - «кара чачтуу эл»
Д. Айтмуратов
«кырг» + «огуз» - «кызыл огуз» Н.Баскаков
Кыргыздар эң байыркы эл экендигин
кайсы булак аркылуу далилденди?
3. Жазма
1. Археологиялык
булактар
табылгалар
2. Санжыра,
4. Заттык
уламыштар
эстеликтер
Кыргыз этнониминин келип чыгышын
тотемге байланыштырган элдик божомол:
3 . Насаб-наама
1. Санжыра
2. Мажму ат-таварих
4 . Генеалогия
Кытайлык байыркы
тарыхчы Бань Гу
(б.з. 1 к.)
«Улуу Хань тарыхы» атуу эмгегинде кытай тарыхчысы Бань Гу төмөндөгүдөй кабарлайт:
« Гянь гунь өлкөсү хунндардын байтактысынан 7 000 ли ( 1 ли-500 м) батыш тарапта жана Чеши аймагынан 5 000 ли түндүк тарапта жайгашкан».
Акыркы такталган маалымат боюнча
кыргыздардын байыркы журту кайсы аймак болуп эсептелди?
1. Эне-Сай өрөөнү
3. Түндүк Монголия
2. Чыгыш Теңиртоо
4. Хыргыз-Нур көлү
6-параграфтын
55-60 беттерин окуугула
Кыргыздар туралуу уламыштардын
кайсынысы силерди ынандыраары жөнүндө 40 сөздөн турган дилбаян жазып келгиле.