СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Балалар?ы? ижади ??л?тен ??тере??? м??л?м?ти технологиялар?ы ?улланыу

Категория: Прочее

Нажмите, чтобы узнать подробности

Ф?нд? ??м тормошта балалар?ы?  ??л?те тура?ында ??? к?пт?н бара. ?алимдар уны? сы?ана?тарын э?л?й, к?р??ткест?рен айыра, физиологик ??м психологик специфика?а буй?он?анлы?ын, генетик ниге???рен тормош?а ашыр?ан зшм?к?рлеген ??м ?араштарын билд?л?й, й?ш ??м индивидуаль ??енс?лект?рен са?ыштыра, уны? ??ешен? т?ь?ир итк?н фактор?ы ?йр?н?.

У?ытыусылар?ы бе??е? балалар ни ?с?н ?ыйыу?ы?, телм?ре ??ешм?г?н, ни?? улар?а аралашыусанлы?, д?р?? ??йл?ше? ке?ек ы??ай сифаттар етешм?й тиг?н ?орау?ар борсой. Ысынлап та, ни ?с?н баш?орт милл?тене? й???н к?р??тер??й ??ене? ерен, телен я?лар ш?хест?р?е к?бер?к т?рби?л?й алмайбы??

Баланы? ижади ??л?тен б?л?к?й??н асыу ??м ??тере?- ??-??ен?  ышан?ан, эрг??енд?гел?р?е? тел?ген ??м ?ы?ы??ыныусанлы?ын х?рм?т итк?н, тир?- й?нд?ге бар ва?и?алар?а ла и?тибарлы, ?мм? баш?алар?а о?шар?а тырышма?ан, ?? юлын булдырыр?а ынтыл?ан ш?хес т?рби?л?? тиг?н ??? ул.

Баш?ортостан Республика?ы Президенты М.?.Р?химов: “Б?г?н у?ытыу?ы? сифатын ?а?лап ?алыу ??м к?т?ре?, у?ыусылар?а тейешле белемде ??м к?некм?л?р?е тоторо?ло бире?, педагогика ф?не ?а?аныштарын ??м?лг? индере? м??им бурыс булып тора», — тине. ?ы??аныс?а ?аршы, м?кт?пт? белем бире? процесы у?ытыусы?а ??р баланы? ш?хси ??енс?лект?рен етерлек ким?лд? асыу м?мкинлеге бирм?й.

У?ыусылар?ы? ижади ??л?тен ??тере? м?сь?л??е мине и? т???? ??ене? актуаллеге мен?н й?леп итте. Мауы?тыр?ыс проблема! Ижад ним? л?, талант ним?? ??м?м?н, бындай проблеманы к?т?ре? тамырынан д?р??м?? Ни ти??? д?, бары тыумыштан таланты бул?ан кешел?р ген? ша?ир й? композитор, йырсы й? музыкант булып кит?.

Ижади ??л?тте ??тере? ?? эсен? у?ытыу-т?рби? сараларыны? б?т??ен д? ?ый?ыра: бында хе?м?т ??м ?хла? т?рби??е л?, у?ыу?а ынтылыш уятыу ?а бар. Хатта ябай ?ына физик хе?м?т т? ижади баш?арылыр?а м?мкин. Ижади ??л?тте ??тере??е? й?км?тке?е ки?:

проблемалы у?ытыу, китап мен?н эшл??, у?ыу ти?леген к?т?ре?, тасуири у?ыу, хик?й?, ши?ыр, ?ки?тт?р я??ырыу, картиналар ??т?нд? эш, я?ыусылар мен?н осрашыу ?.б.

??л?тле балалар — илебе??е? кил?с?ге ул. Ижади эшт?р?е б?л?к?й синыфтар?ан у? башлар?а, ????мт??е буйынса ???би ижад?а ??л?тле балалар?ы асы?лар?а ??м улар мен?н айырым ш???лл?нерг? к?р?к. Улар?а и?тибарлыра? булып, эшт?рен ентекле анализлау, д?р?? й?н?леш бире? м??им.???би темалар?а йыш инша я??ырыу,???р??р??ге к?ренешт?рг?, герой?ар?а ?? ?арашы?ды, ба?а?ды белдере??е талап ите? ?? ы??ай ????мт? бир?.

Баш?орт теле ??м ???би?те д?рест?ренд? иншалар я??анда программа талап итк?н текстар?ы? ??л?штере? ким?ле, ???би-теоретик базаны? ??м ижади эште? принципиаль я?тары ла асыла. У?ыусылар?ы? белемен тикшереп ба?алау?а бындай эш т?р? к?пк? у?айлы. С?нки иншалар?а у?ыусылар?ы? тел байлы?ы, телм?р ??енс?леге ??м ??аллы фекерл?? ?е???е са?ылыш таба. Т?рби? м?сь?л??ен х?л ите??? уны? ??т?нл?г? шунда: ижади иншалар у?ыусылар?ы тормош мен?н я?ынайта, т?н?итле ?араш т?рби?л?й ??м уйланыр?а ?йр?т?.

Ижади иншалар я?ыр?а ?йр?те??? балалар матбу?атыны? роле ?ур. Ти?тер??рене? г?зит-журналдар?а даими донъя к?рг?н ши?ыр?арына, ?ки?тт?рен? ??м м???л?л?рен? ва?ыты-ва?ыты мен?н к???те???р, анализ я?ау ы??ай ????мт? бир?. Мин ??ем йыш ?ына у?ышлы я?ыл?ан иншалар?ы районды?”М?сетле тормошо” г?зитен? т??дим ит?м. Таш?а ба?ыл?ан эшт?рен район ким?ленд? к?ре? й?ш ижадсылар?ы та?ы ла д?ртл?ндереп еб?р?.

???би?т д?рест?ренд? у?ыусылар?ы? ижади ??л?тен ??тере? ?с?н т?б?нд?ге эш т?р??рен даими ?улланам:

1. ???би ???р??р?е ?йр?нг?нд? план т???? (ю?ары кластар?а - ижади план).

2. Д?реск? с?н??т ???р??рен й?леп ите? (музыка, кино, картина ?.б.).

З. Т?рл? к?неге???р (уйын, башват?ыс, кроссворд ?.б.).

4. Ижади изложениелар, иншалар я??ырыу.

5. Хаттар, м???л?л?р я?ыр?а ?йр?те?, к?нд?лект?р тотоу.

6. Репортаж, ??р?тл?м?, юлъя?ма.

7. Докладтар, сы?ыштар, конспект, рецензия.

8. Традицион булма?ан д?рест?р: д?рес-??г?м?, семинар-диспут, ???би тирм?, семинар-практикум, д?рес-конференция, д?рес-лабиринт, «Б?хетле осра?», д?рес-консультация, «М??жиз?л?р яланы», КВН (ШТК) ?.б. ?тк?ре?.

Ижади эшт?р мен?н м?кт?пт? ?к ?ы?ы??ына башла?ан к?пселек у?ыусылар ????рене? кил?с?ген ю?ары у?ыу йорттары мен?н б?йл?й. Баланы? йыйылыштар?а ???би телд?, логик я?тан б?йл?нешле, стилистик я?тан д?р?? итеп сы?ыш я?ауын талап ите?, й??ни ораторлы? с?н??те ниге???рен бире?-шул у? ???би?т у?ытыусы?ыны? эше.

Б?г?н ижади э?л?не???р, алдын?ы педагогик т?жриб?не ейр?не? ??м уны к?нд?лек эшт? фай?аланыу у?ытыусылар?ы? ??м т?рби?сел??е? профессиональ ихтыяжына ??ерелде. Был — заман талабы.

Интернет та балалар?ы? ижади ??л?тт?рен ??тере?г? ?ур м?мкинлект?р аса:

-электрон хат аша баш?а район ??м региондар мен?н б?йл?неш тотоу;

-республикала, регион-ара ким?лд? ?тк?релг?н проекттар?а, конкурстар?а, олимпиадалар?а ?атнашыу;

-у?ыусылар?ы? ижади эшт?рен Баш?ортостан Республика?ы М??ариф министрлы?ы ??м Баш?ортостан м??арифты ??тере? институты сайттарында бире?;

- дистанцион курстар?а белем алыу.

Компьютер фай?аланыу буйынса т?б?нд?ге д?рес т?р??рен билд?л?рг? була:

1) компьютер?ы демонстратив ?улланыу (у?ытыусы?а бер компьютер);

2) компьютер?ы индивидуаль ?улланыу (компьютер кабинеты).

Д?рест?р??

— беренсен?н, компьютер СD, DVD техник сараларын алмаштыр?а, икенсен?н у?ытыусыны? та?та мен?н эшл??ен к?мет?;

— я?ы материал ??т?нд? эшл?? ?с?н бай м??л?м?т (т?рл? фото, портреттар, к?рг??м? ?сбаптар мен?н эшл?? м?мкинлеген) бир?;

— я?ы м??л?м?т ??л?штере?, ??йл?? телм?рен ??тере?  ??м текстар т????,  редакторлау ??м баш?а эшт?рг? юл аса.

Бындай эшт?р баш?арыу ?с?н ябай текслы редактор Viсrоsoft Word(текстар ба?ыу, редакторлау, ?ы?ыу ?.б.),? ю?ары кластар?а Роint Роwer (реферат, доклад, проект эшл??) программа?ын ?улланыу отошло.

М??л?м?ти технологиялы эшт? у?ыусы ??ене? проект, й? презентация?ы мен?н сы?ыш я?ай. Бында график редактор?ары яр?амында ??р?тт?р??ге етеш?е?лект?р?е т???терг?, фотографиялар ?урайтыр?а, ки?ерг?, музыкаль я?тан би??рг? була. Слайдтар?ы компьютер мониторында ла, мультимедиа проекторы аша экранда ла к?р??терг? була.

Мультимедиа проекторы яр?амында лекциялар  ?тк?рерг? м?мкин. Бында ????ти лекцияны т?рл? схема, таблицалар мен?н тулыландырам.

Компьютер яр?амында иллюстратив материалдар,дидактик карточкалар ??ерл?? (ребус, кроссворд) ?ур ????мт? бир?. ??м?м?н баш?орт телен ??м ???би?тен у?ытыу?а м??л?м?ти саралар ?улланыу у?ыусылар?ы? ??л?тен ??тер?, ??-????рен? ышаныс, белем алыу?а ынтылыш т?рби?л?й.

Бына шулай бар бул?ан м?мкинлект?р?е ?улланып, милл?т алдында?ы проблемалар?ы х?л ите?г? ??р беребе? х?лен?н килг?нс? ?л?ш индерерг? бурыслы.  Б?г?нг? д?й?м идея - телде ?а?лау, ??л?тле й?шт?р?е ва?ытында к?реп, улар?ы ??тере?, т?рби?л?? идея?ы б?л?к?й балалар?ан алып а??а?алдарыбы??а тиклем й?р?кт?ребе? аша ?т? ал?а, хал?ыбы? заманды? ауырлы?тарын йырып сы?ыр, бер нис? ме? йыл ?тк?н юлыбы? дауам итер, баш?а милл?тт?р ара?ында юйылып, йотолоп ?алма?, Баш?ортостаныбы??ы? ?е??те, к?с? артыр, кил?с?гебе? ышаныслы булыр.

 

?улланыл?ан ???би?т. 1. Ф. Бикм?това. Телм?р — аралашыу м???ни?те. Инновацион белем бире? учреждениеларында милли белем бире??е? актуаль проблемалары. ?ф?, 2001 й.

2. З. Ф. Ишбир?ина.??л?тле балалар мен?н эшл?? т?жриб??ен?н. «Баш?ортостан у?ытыусы?ы». № 1, 2005 й.

3.. Р. З?йнетдинова. У?ыусылар?ы? ??л?тлект?рен, ?????лект?рен асы?лау ??м улар?ы т?рл? алымдар мен?н ??тере?. Инновацион белем бире? учреждениеларында милли белем бире??е? актуаль проблемалары. — ?ф?, 2001 й.