Балдарда жана өспүрүмдөргө наркотиктер жана спирттик ичимдиктердин зыяндуулугу

Ө Ү Ү Ө Ө

Ө Ү Ө

⯈ Ба ң гилик (грек. νάρκη /narkē/ — селей үү , уйку, жана μ ᾰ νία /mania/ — жиндилик, ө т ө кумардануу, кызыгуу.) — наркотиктерди жана

наркотиктик таасири бар заттарды чегип же ичип к ө н үү д ө н пайда б о л уу чу ө н ө к ө т д а рт .

⯈ Нарко т ик т е н к ө з каранд ы б о л уу

Ба ң гилик адамды наркотикти дайыма талап кылуу абалына жеткирип,

анын акыл-эси жана к ү ч-кубаты наркотикти кабыл алган же

албагандыгына жараша болот. Ал ден соолукту бузат. Башты айлантып, мас кылып, магдыратуучу касиети бар апийим, кокаин, нашаа, марихуна, алкоголь, морфий, бром сыяктуу заттар наркотикке кирет.

Ба ң гилик наркотиктин сыйкырдуу к ү ч ү бар деген а ң ыздан улам тарашы

ыктымал, чындыгында анда эч касиет жок; уулануунун гана бир т ү р ү . К ө б ү нч ө социалдык ж ү р ү м-туруму бошо ң , бекерпоз ө сп ү р ү мд ө р ба ң ги болушат. Ба ң гиликке эки жол менен кабылуу м ү мк ү н. Биринчиден — догдур дайындаган наркотик заттарды т ү ш ү нб ө ст ү кт ө н баш аламан

к о л д о ну у ну н кесепет и не н ке л и п чыг а т .

⯈ М ү н ө зд үү белгилер

Ба ң гилик наркотиктерди кайра-кайра алып наркотикке мас болуу, магдыроо

сезиминин козголушунан башталат. Ага к ө б ү нч ө психикалык жактан жетилбеген, тынчы жок, туруксуз, ө з ү мч ү л, оома адамдар дуушар болот. Наркотикке

психикалык муктаждык калыптанып, ансыз алар эч нерсеге канааттанбай,

«бирдеме жетишпегенсип» турат. Ооруксунуудан, жагымсыз сезимдерден кутулуу, уйкуну келтир үү ү ч ү н алар наркотикти к ө п ө лч ө мд ө кабыл алышат. Бул

мезгил наркотиктин т ү р ү н ө жана к ү ч ү н ө жараша бир нече жумадан 1 — 2 жылга

созулат. Акырындап ансыз жашай албай калышат. Керектел үү ч ү наркотиктин

ө лч ө м ү арбый берет. Бул этапта наркотикти кабыл алуу жагымдуу, жан к ө ш ү лтч ү , алсыратчу таасир берет.

⯈ Ба ң гиликке ө т үү н ү н 2-жолу — наркотикти мас болуп, магдыроо максатында атайын кабыл алуу. Мындай кишилер ө з ү н ө з ү

контролдой албайт. Ба ң гиликке тез берилип, к ө п дозадагы наркотик

кабыл ала баштайт. Ба ң гилик наркотиктен мас болуу, магдыроо сезимди э ң сеп, аны кайталап кабыл алуудан башталат.

Н а р к о т иксиз а л а р к а на а тт а нба г а н д ы к т ы , « би р нерсе жетишпегендикти» сезишет. Андай кишини наркотик гана тынчытат жана канааттандырат. Ошентип наркотикке психикалык ынтызарлык калыптанып, ө н ө к ө тк ө айланат. Наркотикти кабыл алган сайын анын организмге таасири баса ң дайт, ошондуктан оорулуу дозасын к ө б ө йт ү п кабыл ала баштайт. Соо кезиндеги жагымсыз абалдар

(тынчы кет үү , к өңү л ч ө г үү , наркотикти кантип табууну ойлонуу жана

башка) жоголгондуктан, мас болгондо жагымдуу, к ө ш ү лт үү ч ү сезим пайда болгонсуйт. Бул абалдан чыгуу ү ч ү н ал эптеп аны таап кабыл алуу ү ч ү н ө з ү н кемсинт үү г ө , калп айтууга, ууру кылуу жана башка

к ы л мы ш т а р г а ба р а т .

⯈ Б а ң гил ик т и да р ы л оо

Ба ң гилерди атайын психиатриялык ооруканада гана такай байкоо ж ү рг ү з ү п, тыкан текшерип дарылоо м ү мк ү н. Дарылоо узакка созулат. Ноокастар демейде дарылануудан баш тартышат, андыктан аларды мажбурлап дарылайт. Алар наркотик алып кел үү с ү н ө т ү н ү п туугандарын алдашат, ошондуктан ооруканага алып келинген тамак-аш кылдат текшер үү д ө н ө т ө т, туугандары менен жолугууга уруксат берилбейт. Наркотик колдонууга ба ң гилер к ө б ү нч ө ө з туугандарын, жакындарын, досторун тартышат. Дарылоодон кийин оорулуунун турмуш шартын кескин ө зг ө рт үү талап кылынат, тааныштар ч ө йр ө с ү н, жумуш ордун которуу зарыл, а т ү г ү л турган жерин алмаштыруу максатка ылайык. Эгер наркотикти кайра

колдонсо мурдагы оору кайрадан козголуп, дарт андан ары улаарып кетет. Андай

учурда кайрадан ооруканада дарыланууга туура келет.