Շնորհանդես/Բայ բառի առաջացումը, իմաստը/

Բայ

«Բայ» բառի առաջացումը

Բայի իմաստը

«Բայ» բառի առաջացումը

բալ = ասել, խոսել

բամ = ասում եմ, խոսում եմ

բաս = ասում ես, խոսում ես

բայ = ասում է, խոսում է

• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/ Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:
• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/ Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:
• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/ Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:
• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/ Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:
• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/ Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:
• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/ Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:
• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/ Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:
• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/ Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:
• Այստեղից էլ առաջացել է ,,բամբասել,, բառը,որը նշանակում է ասում եմ/խոսում եմ/- ասում ես/խոսում ես/
• Այս արմատից են ծագել նաև ,,բան, բառ, ,/ բարբառ/,ինչպես նաև խոսակցական լեզվում գործածական ,,բա, բաս,, բառերը:

• Բայը ունի իր բնորոշ ձևը: Նրա սկզբնաձևը ունի –ել , -ալ վերջավորությունները:

Օրինակ՝

խոս ել

խաղ ալ

վազ ել

աղ ալ

• -ել-ը և -ալ –ը բայ խոսքի մասի կազմում վերջավորություններ են համարվում, իսկ բայ խոսքի մասից դուրս՝ բառակազմության մեջ, համարվում են ածանցներ :

Բայի իմաստը

Բայը ցույց է տալիս.

• Գործողություն
• Եղելություն

Բայը ցույց է տալիս գործողություն առարկայի անմիջական միջամտությամբ, այսինքն՝ ցույց է տալիս առարկայի մի բան անելը և պատասխանում է ի՞նչ անել հարցին:

Օրինակ՝

կարդալ խոսել գրել նկարել երգել

Ինչ է եղելությունը

Բայը ցույց է տալիս գործողություն, որը կատարվում է առարկայի ներսում, ինքնին: Նման գործողությունները ընդունված է անվանել եղելություն, որը ցույց է տալիս առարկայի մի բան լինելը և պատասխանում է ի՞նչ լինել, ի՞նչ եղավ հարցերին:

Օրինակ՝

Ծաղկել, փտել, հիվանդանալ, գունատվել, ցամաքել, դեղնել

Կան մի շարք զարմանալի բայեր, որոնք ոչ թե նշանակում են գործողություն կամ եղելություն, այլ հաստատում են ենթակայի որևէ վիճակի մեջ լինելը:

Դրանք են՝ եմ, կամ, գիտեմ, ունեմ, արժեմ:

Օրինակ՝

Ես կամ :

Ես գիտեմ :

Ես մարդ եմ:

Գոյական- բայ, ածական-բայ. իմաստային և ձևային տարբերություններ

Գոյական

• քար նկար Այս բառերը ցույց են տալիս առարկաներ, որոնք անշարժ են, չկա գործողություն,ընթացք
• քար
• նկար
• Այս բառերը ցույց են տալիս առարկաներ, որոնք անշարժ են, չկա գործողություն,ընթացք

Ածական

• մեծ փոքր Այս բառերը ցույց են տալիս կայուն հատկանիշ
• մեծ
• փոքր
• Այս բառերը ցույց են տալիս կայուն հատկանիշ

Բայ

• քարանալ նկարել մեծանալ փոքրանալ Նկարել,քարանալ բառերը ցույց են տալիս գործողություն, առարկայի շարժում Մեծանալ, փոքրանալ բառերը բայեր են, որոնց արտահայտած հատկանիշները փոփոխվող են, շարժման մեջ են, կա գործողություն
• քարանալ
• նկարել
• մեծանալ
• փոքրանալ
• Նկարել,քարանալ բառերը ցույց են տալիս գործողություն, առարկայի շարժում
• Մեծանալ, փոքրանալ բառերը բայեր են, որոնց արտահայտած հատկանիշները փոփոխվող են, շարժման մեջ են, կա գործողություն

Կան գոյականներ, որոնք ցույց են տալիս գործողություն, օրինակ՝ շարժում, զեկուցում, վազք, խնամք , բայց այս գոյականների և բայերի ցույց տված գործողությունների իմաստները տարբեր են:

Այս գոյականների մեջ արտահայտված գործողության իմաստը

զուրկ է շարժումից, ընթացքայնությունից, այս բառերը ունեն առարկայական բնույթ և դիտվոմ են ինքնակա իրողություն,իսկ բայերի ցույց տված գործողությունը ունի ընթացք, շարժում/շարժել,

զեկուցել, վազել, խնամել/:

Օրինակ՝

• Ազատագրական շարժումը/գոյական/ տարածվեց ողջ երկրում:
• Տիկնիկը շարժում էր/բայ/ գլուխը:

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ