Биология сабагынан акыл ордо

Өсүмдүктөр дүйнөсү аттуу 6 а жана б класстарынын ортосундагы акыл ордо таймашы

• I топ: Ромашка тобу

• II топ: Айгүл гүлү

• Адам жашоосунда өтө чоң роль ойногон өсүмдүктөр 500 миңден ашуун түрү менен Аллах адамзатка тартуу кылган чексиз бир казына. Дем алган таптаза абабыздын, жашообуз үчүн керектүү азыктардын, колдонгон энергиябыздын булагы – бул өсүмдүктөр. Өтө кооз табияттын, сонун жыттардын жана түркүн түстөрдүн булагы да өсүмдүктөр. Өсүмдүктөр – нурду азыкка айландырган фотосинтез системалары, эч тынымсыз энергия жана кычкылтек өндүргөн, табиятты тазалаган, экологиялык тең салмактуулукту сактаган механизмдери, даам, жыт, түс сыяктуу адамга гана арналган сулуулуктары менен, чеберчилигин, адамдарга болгон боорукердиги менен мээримин көз алдыга тартуулаган өзгөчө жандыктар. Атайын белгилүү пайдалар үчүн белгилүү системалар менен жаратылган өсүмдүктөрдүн бүгүнкү күнгө чейин 10 000 түрү гана изилденип, ал изилдөөлөрдүн натыйжасында ар бир өсүмдүктүн адамды таң калтыра турган касиеттерге ээ экени аныкталды.

• 1. Тирүү организмдердин өзүн-өзү тейлөөсү, башкаруусу өзүнө окшогондорду жаратуу процесстеринин системасы бул - ?

• 2. Биология деген сөз кайсы тилден алынган жана бизче эмне деп которулат?

• 1. Тиричилик

• 2. Грек сөзүнөн алынган. Бизче “биос”-тиричилик, “логос” – илим деген сөздөрүнөн келип чыккан.

• 1. “Биология” деген сөз канчанчы жылы ким тарабынан илимге киргизилген?

• 2. Тирүү оргнаизмдерге эмнелер кирет?

• 1. 1802-жылы, Жан Батист Ломарк
• 2.

• 1. Өсүмдүктөрдүн генеративдик органдарын атагыла?

• 2. Өсүмдүктөрдүн вегетативдик оргнадарын атагыла?

• 1.

• 2.

• Клетканын атасы?

• Микроскоптун атасы?

РОБЕРТ ГУК АНТОНИ ВАНН ЛЕВЕН ГУК

6-САНДА ТУРУУЧУ МИКРОСКОПТУН БӨЛҮГҮ КАНДАЙ АТАЛАТ?

6-ОБЬЕКТИВДЕР

12-САНДА ТУРГАН МИКРОСКОПТУН БӨЛҮГҮ КАНДАЙ КЫЗМАТ АТКАРАТ?

12-МАКРОВИНТ ЖЕ БУРАМА МУНУН ЖАРДАМЫ МЕНЕН БИЗ МИКРОСКОПТУ ӨЙДӨ КӨТӨРҮП ЖАНА ТӨМӨН ТҮШҮРӨ АЛАБЫЗ

СҮРӨТТҮ КАРАП ТАМЫР КАЛПАКЧАСЫН КАЙСЫ САНДА ТУРААРЫН КӨРСӨТКҮЛӨ.

ФЁ

1-ТАМЫР КАЛПАКЧАСЫ (КОРНЕВОЙ ЧЕХЛИК)

СҮРӨТТӨ ЭМНЕ КӨРСӨТҮЛГӨН?

ХЛОРОПЛАСТТЫН ТҮЗҮЛҮШҮ

СҮРӨТТӨН ГҮЛДҮН АТАЛЫГЫ ЖАНА ЭНЕЛИГИ ЖАНА АЛАРДЫН БӨЛҮКТӨРҮН АТАГЫЛА?

1-2-3-ЭНЕЛИК (1-ЧАҢ АЛГЫЧ, 2-МАМЫЧА, 3-МӨМӨЛҮК)

9-АТАЛЫК (7-АТАЛЫК ЖИПЧЕ, 8-ЧАҢЧА)

• Жалбырактын сабакта жайгашышын атагыла?

Сүрөттү карап генерациялык өркүндү атагыла?

• Бул кандай тамыр?

КИМИСИ АШЫКЧА?

КИМИСИ АШЫКЧА?

• 1. Уруусу эң көп таралган өсүмдүк кайсы?

• 2. Дүйнөдөгү эң улуу( кары) дарактын жашы канчада?

• 1.

• 2. Кызыл молюска дарагы

• 1. Дүйнөдөгү эң узун дарак кандай аталат? Анын узундугу канчага жетет?

• 2. Дүйнөдөгү эң жеңил даракты атагыла?

• 1.Ротанг пальмасы. Узундугу 100 метрден 300 метрге чейин жетет.

• 2.Бальса дарагы.

• Өсүмдүктөрдүн тиричилик формаларын атагыла?

• Тоок бир буту менен турса 3кг, 2 буту менен турса канча кг?

• 4 барабар бурчтары, 4 барабар жактары бар фигура?

• Сүрөттө кайсы процесс көрсөтүлгөн?

• Сүрөттө көбөйүүнүн кайсы түрү көрсөтүлгөн?

• Пияз кандай жалбырак?

• Сандарды окугула.

Сүрөттө канча сан бар?

Тесттик тапшырмалар

• 1. Тирүү организмдин негизги белгилери кайсылар?
• А) Азыктануу, дем алуу, көбөйүү, өсүү, өрчүү жана өз ара байланыш
• Б) тирүү организмдер азыктарды өздөрү түзүшөт
• В) Өз ара аркеттин натыйжасында өсүү, өзгөрүү,өрчүү жүрүп турат.
• Г) тирүү организмдин негеизгибелгиси бул өрчүү

• 2. Фотосинтез процесси кандай жүрөт?
• А) Фотосинтезге көмүр кычкыл газы жана суу катышат
• Б) Фотосинтезге хлорофил жана күндүн энергиясы эле жетиштүү
• В) Фотосинтезге хлорофилл, күндүн энергиясы, көмүр кычкыл газы жана суу катышат
• Г) Фотосинтезге хлорофилл, көмүр кычкыл газы жана суу катышат

• 3. Жандуу жаратылышта жашыл жалбырактын ролу кандай?
• Жашыл жалбырактан суу бууланып жаратылышта аба нымдуулугу сакталып бардык жандууларга жагымдуу шарт түзүлөт
• В) Жашыл жалбырактан бардык жандууларга зарыл болгон ар түрдүү газдар бөлүнүп чыгат
• Г) Жашыл жалбыракта суу бууланат, органикалык заттар синтезделет жана кычкылтек бөлүнүп чыгат.

• 4. Эмне үчүн жалбырак күзүндө күбүлө баштайт?
• А) Күзүндө катуу шамал болот.
• Б) Топурак жана андагы суу муздайт, аба дагы салкын боло баштайт
• В) Өсүмдүк көп жылдык болгондуктан жалбырагы түшөт
• Г) Жалбырактар ар түрдүү зыянкечтерден коргонушат

• 5. Үрөндү себүүнүн тереңдиги эмнеден көз каранды?
• А) Топурактагы суу жана абанын көп же аз болушунан
• Б) Үрөндүн чоңдугунан топурак структурасынан
• В) Үрөндүн чөңдүгунан жана топурактын нымдуулугунан
• Г) Төпурактын нымдуулугунан жана температуранын төмөн болушунан

• Көңүл бурганыңыздар үчүн чоң рахмат?