«Բնական աղետներ» 2-րդ դասարանի դասղեկի դաս

Աղետներ

Աղետ

Պատահար է, որն առաջանում է բնական կամ ոչ բնական  արտակարգ իրավիճակների արդյունքում՝ իր հետ բերելով մարդկանց մահ կամ այս կամ այն օբյեկտի պատմության մեջ անուղղելի հետևանքներ։

Աղետներ տեղի են ունենում

Ջրոլորտում.  ցունամի, ջրհեղեղ

Ցունամի

Նշանակում է ծովախորշի ալիք, հսկայական չափերի հասնող ջրային ալիքներ։ Ցունամիները հաճախակի երևույթ են Ճապոնիայում։ Դրանք կարող են պատճառել մեծ ավերածություններ, ինչպես նաև մարդկային զոհեր:

Ցունամիները հիմնականում առաջանում են ստորջրյա ուժեղ երկրաշարժերի հետևանքով։ Ցունամի կարող է առաջանալ նաև հրաբուխների ժայթքումից, գետնի սողանքից և ստորջրյա պայթյուններից։ Ցունամին տարածվում է հսկայական արագությամբ՝ մեկ ժամում 800 կմ։

Ջրհեղեղ

Բնության տարերքի աղետալի դրսևորում, երբ սովորաբար չոր ցամաքի զգալի հատվածներ ժամանակավորապես հայտնվում են ջրի տակ:

Ջրհեղեղ կարող է տեղի ունենալ ուժեղ ձնհալքից կամ տևական անձրևներից։ Հեղեղների դեմ պայքարի լավագույն միջոցը ջրամբարների կառուցումն է։ Հեղեղումների պատճառը շատ դեպքերում անտառահատումն է։ Ջրհեղեղի հիմնական պատճառներն են տեղատարափ անձրևները, փլուզումները եւ այլն։

Ամերիկյան Նոր Օռլեան քաղաքը Կատրինա փոթորկի հարվածից հետո

• Երկրակեղևում. հրաբուխների ժայթքում,  երկրաշարժեր

Երկրաշարժ

Ստորգետնյա ցնցում, որ տեղի է ունենում երկրակեղևի որոշակի զանգվածում կուտակված էներգիայի կտրուկ լիցքաթափման արդյունքում։

Երկրաշարժերը լինում են

• Կանխատեսելի
• Անկանխատեսելի
• Բնական
• Տեխնածին

Կանխատեսելի և անկանխատեսելի երկրաշարժեր

Կանխատեսելի համարվում են այն երկրաշարժերը, որոնք իրենց «ստեղծման» փուլում թույլ են տալիս գրանցել տարատեսակ նախանշաններ։ Անկանխատեսելի են համարվում առանց որևէ նախանշանների գրանցվող երկրաշարժերը։

Երկրաշարժից պաշտպանվելու կանոններ

• Շենքերի մուտքերը, աստիճանահարթակները, միջանցքներն ու պահեստային ելքերն ազատել մեծածավալ առարկաներից,
• Կահույքն ամրացնել պատերին, ծանր իրերը, դյուրավառ և թունավոր նյութերով լի անոթները տեղադրել ապահով տեղերում, մահճակալները տեղադրել պատուհաններից և հայելիներից հեռու, նրանց վերևում չկախել ծանր առարկաներ,
• Վաղօրոք որոշել շենքից դուրս գալու առավել կարճ և անվտանգ ուղին։

Նախապես որոշել տան կամ աշխատատեղի ամենաանվտանգ տեղերը (շենքի միջին մասի հիմնական պատերը, հիմնական պատերի անկյունները, դրանց վրա դռան բացվածքները, հենասյուները և այլն), որտեղ կարելի է պատսպարվել մինչ ցնցումների ավարտը,

Շնորհակալություն ուշադրության համար