"Адам - арда?ты ат" 5 класс

А?т?бе ?аласы №16 орта мектебіні? ?аза? тілі мен ?аза? ?дебиеті п?ні м??алімі Ашыкбаева Жадырасын Шуиншалина

К?ні: 18.11.14

Саба?ты? та?ырыбы: Адам - арда?ты ат.

Ма?саты: О?ушыларды адамгершілікке т?рбиелеу, баланы? жеке т?л?алы? ?абілетін  ?алыптастыру мен дамытуды? аса ма?ызды бір саласы, ?жым?а, ?о?ам?а, Отан?а, е?бекке, ?з міндеттеріне ж?не ?з басына жауапкершілігін ?алыптастыру.

К?рнекіліктер: На?ыл с?здер, ?лы т?л?аларды? ?ла?атты с?здері, видеороликтер, ста?ан,т.б.

На?ыл с?здер:

1. Адамны? адамшылы?ы – а?ыл, ?ылым, жа?сы ата, жа?сы ана, жа?сы ??рбы, жа?сы ?стаздан болады.

                                                                                                                 Абай

2. Т?рбиесіз адам - адамгершілік  жа?ынан надан, д?мше.

                                                                                     В.А.Сухомлинский

3.   Адамды?тан ?лкен ат жо?,

      Наннан ?лкен  ас жо?.                                                                   халы? даналы?ы

?дісі: Иллюстрация, демонстрация, пікірталас, с?ра?-жауап.

Т?рбие са?атыны? барысы:

I-кезе?: ?йымдастыру (Т?рбие са?атымен таныстыру)

II-кезе?:Кіріспе (О?ушыларды? Адамгершілік жайлы т?сінігі)

III-кезе?: Негізгі б?лім (Адамгершілік еліне саяхат)

IV-кезе?:?орытынды (арнау)

 Саба? барысы: ?йымдастыру. О?ушылармен с?лемдесіп, саба??а ?атысымын тексеру. (кел, балалар, о?ылы?)

Баяу к?й ойналады, ?уенмен "Адамдар-ай" ?ле?і о?ылады.

Кіріспе.

         - Б?гінгі саба?ымызды? та?ырыбы – «Адам - арда?ты ат». Б?л саба? ар?ылы біз ?з бойымыз?а рухани-адамгершілік ?асиеттерді ?ялату ?шін мейірбан, а?ылды, шыншыл, ?айырымды, т.б. адамды? асыл ?асиеттерді игеруге ы?пал етуді ?йренуіміз керек. - Адамшылы? деген не? Б?л с?ра??а жауап беру ?шін рухани бай адам деген ?андай адам, рух деген не? – деген с?ра?тар т??ірегінде ой ?рбітемін. Рух – деген адам бойында?ы бір ?уат. Ол ?уат - адам бойында кездесетін барлы? жа?сы ?асиеттермен жасайтын барлы? игі істері?ні? ?айнар к?зі. Жаратылысты? барлы?ы екі ?арама-?арсы н?рседен т?рады. А?-?ара, к?н-т?н, ысты?-суы?, жа?сы-жаман. Адам бойында?ы барлы? жа?сы ?асиеттер рухтан туындайды, ал жаман ?асиеттер н?псіні? к?рінісі болып табылады. Адам денесі бір бол?анды?тан оны? ішінде билік ?шін ?немі осы екі ?уатты? – «рух пен н?псі» к?ресіп ж?ріп жатады.

Адамны? ішінде болмайды аласы, Оларды б?затын н?псіні? таласы. Ш?к?рім. Негізгі б?лім.

         - Рухты? мекені – адамны? ж?регі. Ж?рек жылуы, махаббат, ар-?ят, ?айрат, мейірімділік, жа?сылы?, адамшылы? осы ж?ректен туындайды. Рухты? таби?аты материалды? зат емес, оны? таби?аты – асыл н?р. Рухани бай адам – е? алдымен ?діл, шыншыл, мейірімді, кешірімді, ?ана?атшыл, а?ылды на?ыз адам болып ?алма?. Осындай ?асиеттері бар адамда адамшылы? мол болады. Адамгершілік ??ымында да осы атал?ан ?асиеттермен бірге аяушылы?, с?йіспеншілік, жан аямай е?бек етушілік, т.б. к?птеген сапалар кездеседі.

Мына видео трекке назар аудары?ыздар.(Т?убе?е кел!)

М??алім:

- Осы к?ріністен ?андай ой т?юге болады?

О?ушы:

- Адам барлы? ?иыншылы?тарда адам ?алпында ?алу керек.

- Адам ?мірде барлы? жа?дай?а ш?кіршілік етіп, ?ана?ат ?ылу керек.

М??алім:

- Не бай?ады?ыздар?

О?ушы:

- ?мірде жанашыр адамдарды? барын білдік.

- Ая?-?олы жо? болса да адамда ?мірге деген талпыныс барын білдік.

М: Адамды ?мірде сына?тан не ?ткізеді?

О: Со?ыс, жо?шылы?, ауру, келе?сіз жа?дайлар,

М:Та?дырды? жазмышына бар ма шара дегенмен, адамды екі н?рсе сынайды екен, ол - баршылы? пен таршылы?.

Таршылы? к?рдім деме - адамды?ы? т?р?анда,

Баршылы? деп шал?айма -наданды?ы? т?р?анда.

ІІ видеороликке назар аударайы?:

         Адам ?андай жа?дай болмасын АДАМ болып ?алуы керек. осы к?рініске орай туында?ан ой-пікірімізді орта?а салайы?:

- Таршылы? к?рсе де шыдап-ба?ып, адамды?тан айрылмасын.

- ?лкен ?ріпті Адам деген ат?а лайы? болу кез келген адамны? ?олынан келе бермейді.

М??алім:

- Мынандай суретке к??іл аударайы?. Суреттен нені к?ріп т?рсы?дар? Жауап: ?ара но?ат. Шын жауап: ?ара но?аты бар ?лкен а? ке?істік. - И?, балалар, ?мірді? к?птеген к?ріністерінен, о?ушылы? ?мірлерінде а? т?сті а??армай, адам бойынан «?ара» но?атты к?ресіздер. Былайша айт?анда, біз ?р адамны? бойынан жа?сы жа?тарын ?ана к?рсек, неге оны? кемшілігіне к??іл аударамыз. Жа?сы о?и?алардан г?рі, дау-дамай, ?ылмыстар жайында рахаттана ??гімелесеміз. Немесе с?? сауса?пен бас?аны к?здеп к?рсетуге ?уеспіз, с?? сауса?ты к?рсеткенде, ?ал?ан ?ш сауса?ты? ?зімізге ?ара?анын бай?амаймыз ба? Егер біреу сені с?гіп жатса, «мен ризамын» деп жауап бере ?ой делінген пай?амбар хаддистерінде. Сонды?тан, балалар, адам деген ?лкен ат?а ие болу ?шін ?лкен тер т?гу ?ажет.

эксперимент жасату

" К?н, адам, т?н " деп жазыл?ан  ?ш ста?анны?" к?н,т?н" дегеніне су ??йылады. ортасында "адам" деген жазуы бар  ста?ан - бос. Т?н жа?ына ?ара т?стес бояу тамызамыз, к?н  жа?ына а?шыл т?сті тамызамыз. Т?н жа?ы -  адамны? жа?ымсыз ?асиеттері. К?н жа?ы - жа?сы ?асиеттері. Бос ста?ан?а екеуін араластырамыз. бейм?лім бір т?с шы?ады. Я?ни адамда жа?ымсыз да, жа?сы да ?асиеттері болады. Ал біз тек жа?сы ?асиеттерді сі?іріп, жаман ?асиеттерден аула? болуымыз керек. сонда ?ана адам деген арда?ты ат?а ие боламыз.

"?ылым таппай ма?танба" (?зінді о?у)

Бес н?рседен ?ашы? бол, Бес н?рсеге асы? бол,  

Адам болам десе?із. Тілеуі?, ?мірі? алды?да, О?ан ?ай?ы жесе?із. ?сек, ?тірік, ма?танша?, Еріншек, бекер мал шашпа? – Бес д?шпаны?, білсе?із.

Талап, е?бек, тере? ой, ?ана?ат, ра?ым, ойлап ?ой – Бес асыл іс, к?нсе?із.

Сергіту с?ті "?РІПТЕР СЫРЫ"

"АВТОБУСТА ?ЛКЕН ?ЖЕЙГЕ ОРЫН ?СЫНБА?АН О?УШЫ" жа?даяты

жа?сылы?ты ??ша?ына алу-эксперименті

         ?ымбатты, балалар, ?азір барлы?тары?ыз жа?сы бір сезім ?серіне берілесіздер. Тынышты? са?тайы?. Дыбыссыз боса?сып отыры?ыздар. Бойлары?ыз?а б?гіннен ,бастап жа?а шуа? енгізілді. Ол – адамгершілік шуа?ы. Ол жылу ая?тары?ызды? басынан бастап, жо?арылап барады. ?ызу шуа?ты, ысты? жылулы?ты сезді?іздер, ж?рекке келді. Ж?ректері?ізге жан шуа?ы орнады. Б?гіннен бастап жаман ?дет пен ?ылы?тардан тазарып, жаны таза, к??ілі а? рухани сезімдерге бай адам болы?ыздар. Осындай ?сем сезімде отырып бір-бірімізге жылы с?здер арнайы?!

- Ата?ны? баласы болма, адамны? баласы бол!

- Адамгершілік ж?регі?ізге ?яласын.

- Адамды?ты? белгісін барлы? ж?рты? білсінші!

- "Адам" деген арда?ты ат?а ие бол!

Ы?ыластары?а рахмет.

 Осымен т?рбие са?атым ая?талды.