Бұршақ тұқымдастары

Тексерілді:____________

Мерзімі:____________________

Сыныбы:___________________

Пән мұғалімі: Калдыкулова Карлыгаш Жанабаевна

Сабақтың тақырыбы: Бұршақ тұқымдастары

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Оқушыларды бұршақ тұкымдасының ерекшеліктерімен таныстыру. Тұқымдастың алуан түрлігі мен манызын көрсету. Оқушыларды негізгі оқу материалымен таныстыру.

Дамытушылығы: Оқушылардың ойын элементтері арқылы интеллектуалдық қабілетін, білімі мен білік дағдысын дамыту. Шығармашылық денгейін тапсырмалар арқылы оқушының биологиялық білімге деген қызығушылығын арттыру . Өсімдік түрлерін анықтау мен тұқымдас белгілерін талдауда тұрақты білімін қалыптастыру.

Тәрбиелілігі: Оқушыларға бұршақ тұқымдасының табиғат пен адам өміріндегі манызын мысалдармен түсіндіріп,табиғатты аялауға оған түсінікстікпен қарауға оқушылардың табиғи – ғылыми көзқарастарын қалыптастыра тәрбиелеу. Салауатты өмір салтын ұстауда, жақсы қоғамдық ортаны қалыптастыру

Сабақтың түрі: Жаңа білімді меңгерту

Сабақтың типі: ойын, ішінара ізденуші

Сабақтың әдісі : сұрақ – жауап, тест жұмысы, биологиялық диктант, постер мен жұмыс.

Құрал жабдықтармен көрнекілік: гербарий, сабаққа таратпа материал,

Сабақтың құрылымы:

І. Ұйымдастыру кезеңі 1-2 мин

ІІ. «Жан қиналмай жұмыс бітпес, талап қылмай мұратқа жетпес» 8 мин

ІІІ. «Білім кілті танымдылықта» 20 мин

ІҮ. «Білгенге маржан» 8 мин

Ү. «Еңбегіне қарай өнбегі» 1-2 мин бағалау

Ұйымдастыру кезеңі

Сынып бөлмесін сабаққа дайындау. Оқушыларды түгелдеу

Оқушылардың зейінін сабаққа аудару

І топ «Сұңқар». Ұраны: Сұңқардай қалықтаймыз,

Ізденуден жалықпаймыз!

ІІ топ «Тұлпар». Ұраны : Тұлпардай жүйрік болу арманымыз,

Жетуге соған тырысамыз !

ІІІ топ «Тапқырлар». Ұраны : Тапқырмыз деп ұрандап,

Өмірде біз келеміз жарқылдап!

Үй тапсырмасын сұрау: үш оқушыдан ауызша сұраймын да, қалғандары тест тапсырмасын орындайды.

Қазір бақша өсімдіктерінің қанша түрі белгілі? А) 900 Ә) 800 Б) 650

Қазақстанда соның ішінде қанша түрі кездеседі? А) 10 Ә)15 Б) 9

Қаратау маңында кездесетін көп жылдық өсімдіктің бірі? А) итжүзім Ә) қауын Б) құтырған қияр

Қауын неше жылдық өсімдік? А)көп Ә) бір Б) екі

Жемісі ең ірі өсімдік А)қауын Ә)қарбыз Б) асқабақ

Асқабақ қай қалада мәдени дақыл ретінде алғаш өсіріле бастаған? А) мексика Ә) бразилия Б) куба

Асқабақтың сабағы неше метрге дейін жетеді? А) 5 Ә) 7 Б)9

Орамжапырақгүлділердің ғаламшарда неше мыңға дейін түрлері бар? А) 2000 Ә)3000 Б) 4000

Қияр түрінің қаншаға жуық түрлері бар? А)25 Ә)30 Б)35

Халықтық медицинада тамырын іш босатуға пайдаланатын өсімдік? А) құтырған қияр Ә) итжүзім Б) чайот

Ғаламшарымызда қаншадан астам раушангүлділер бар? А)3000 Ә) 3500 Б) 4500

Аула сәнін келтіретін нағыз сәндік гүл бұл – а) шетен ә) беже ағашы б) раушан

Раушан гүлінен не алады? А) иод Ә) бағалы май Б) сабын

Раушанның қанша іріктемесі бар? а) 2 500 ә) 25 000 б)25 000

Раушангүлділер тұқымдасы қазақстанда қанша түрі өсіріледі? А) 27 Ә)35 Б) 370

Лездеме сұрақтар «иа» және «жоқ»

Ғаламшарда раушангүлділердің 3000 түрі бар (иа)

Мойыл, шетен, алмұрт раушангүлділер тұқымдасына жатады? (иа)

Шыршай, байғұт, қойбүлдірген – біржылдық өсімдік? (жоқ)

Раушангүлділердің жапырақтары бірдей? (жоқ)

Итмұрын, долана раушанның сабақтары тікенекті емес? (жоқ)

Раушангүлділердің гүлшоғырлары бірдей? (жоқ)

Раушан жабайы итмұрыннан шығарылған? (иа)

Итмұрынның саны 100 – ге жетеді? (иа)

Раушан майы бағалы емес? (жоқ)

Аула сәнін келтіретін раушан ? (иа)

Раушан гүлінің іріктемесі 35000 мың? (жоқ) 25

Итмұрын гүлінің аталықтар өте көп? (иа)

Раушангүлділер қосжынысты? (иа)

ІІІ. «Білім кілті танымдылықта» Жаңа сабақ

Бұршақ тұқымдастар 12000/650 түр ҚР-да

Гүлшоғыры-шоғырбас, шатырша, масақ, 5 тостағаншасы біріккен, 5 күлте жапырақшасы 1 «желкен», 2«ескек», 2«қайықша», аталығы 1+(9), аналық саны -1

Жемісі –құрғақ бұршаққап. Гүл формуласы Т(5) К 3+(2) А 1+(9)Ж1

Тамыр түкшелері арқылы бос азотты сіңіреді

Соя өсімдігі Бұл өсімдіктің 100г-ында и45г нәруыз, 27г өсімдік майы, 20г крахмал бар.Сояның қоректік тұқымынан 100-ге жуық азық-түлікпен, тәтті тағамдар: кәмпит,май,печенье, сүт,сыр, ірімшік т.б дайындауға болады Қызыл түсті раушан 1930 жылы генетикалық мутация жолымен алынған.

Табиғатта раушанның көк түсіне жауап беретін ген, көк түсті пигмент дельфинидин болмаған.Бірақ көп жылдық австралиялық және жапондық компаниялардың бірігіп жұмыс істеуі нәтижесінде 2004 жылы «көк» раушан гендік инженерия әдістері арқылы шығарылды.

«Білгенге маржан»

«Биологиялық диктант»

1 топ бұршақ тұқымдастардың .......................... түрі бар деп есептеледі. Оның ..............-ге жуық түрі ...................... өседі. Сөйтіп тамырда .....................пайда болады. Жапырақтарында ...........................бөбешік жапырақтар болады. Гүлі біріккен бес .......... жапырақшалар , бес ....................... күлтежапырақшалардан құралады.

2 топ ең ірі күлтежапырақша - «..........................» күлтенің екі бүйіріндегі 2 күлтежапырақша «..........................» деп аталады. Ал төменгі тұтасып өскен екеуі – «....................» . қайықшаның ішінде .......... аналық бар, оны ........... аталық қоршап тұрады. Бұрщақ тұқымдастарының көпшілігінде .......... аталық жіпшелерімен бірігіп, біреуі ............ қалады.

3 топ Бұршақ тұқымдастардың басым бөлігі .................... арқылы айқас тозаңданады. Жемісі құрғақ - ...................... . піскенде екі жақтауының тігісінен қақырап, ........................шашылады. құрамында нәруыздық заттар көп болғандықтан, тағамға (........................, ........................ , ....................... ,) мал азығына пайдаланады.

1-топ : сайлау

2-топ: депутат

3-топ: барлығы

1-оқушы сені№

Жаңа сабақты бекіту

Постермен жұмыс яғни әрбір топқа тақырыпша етіп бөліп берем де сол бойынша алдындағы плакатка сол бойынша жазады.