К?мелетке толма?андарды? ?ылмыстары мен оларды ?ылмысты? ж?не ?о?ам?а жат ?рекеттерге тарту туралы істер ж?ніндегі сот практикасын жина?тауды? ?орытындыларын тал?ылап, к?мелетке толма?андарды? жауапкершілігін ж?не олар?а ?атысты сот ісін ж?ргізуді? т?ртібін реттейтін ?аза?стан Республикасыны? ?ылмысты? ж?не ?ылмысты?-іс ж?ргізу за?дарыны? д?рыс ж?не біркелкі ?олданылуын ?амтамасыз ету ма?сатында жалпы отырыс ?аулы етеді: К?мелетке толма?анны? а?ыл-есіні? кенже ?алуы туралы жорамал?а негіз болатын м?ліметтер бол?ан жа?дайда, оны? психикалы? жетілуін аны?тау ?шін міндетті т?рде жан-жа?тылы психологиялы?-психиатриялы? сараптама та?айындалады.
Егер м?ндайда к?мелетке толма?анны?, психикасыны? б?зылуына байланысты емес, психикалы? дамуы жа?ынан артта ?алуы салдарынан онша ауыр емес немесе ауырлы?ы орташа ?ылмысты жасау кезіндегі ?зіні? іс-?рекетіні? іс ж?зіндегі сипаты мен ?о?амды? ?ауіптілігін т?сіне алма?аны не о?ан ие бола алма?аны аны?талса, онда ол ?К-ні? 15-бабыны? 3-б?лігіні? ережелеріне с?йкес ?ылмысты? жауапкершілікке жатпайды.
Ауыр немесе аса ауыр ?ылмыс жасал?ан кезде осындай психикалы? дамуы жа?ынан артта ?алуы о?ан жаза та?айындал?анда ескерілуі ?ажет.
К?мелетке толма?андарды ?ылмысты? ?рекеттерге немесе ?о?ам?а ?арсы іс-?рекеттер жасау?а тарту туралы істерді тергеген ж?не ?ара?ан кезде б?л ?ылмыстарды? тек ?аса?ана жасалатынын ескеру ?ажет.
М?ндайда ?ылмысты? жауаптылы?, егер айыпты адам осындай ?ылмыс?а тартыл?ан адамны? к?мелетке толма?анын аны? білген жа?дайда ?ана туындайтынын басшылы??а алу ?ажет.
К?мелетке толма?анды ?ылмысты? ?рекетке тарту деп ?ылмыс?а тартушы адамны? к?мелетке толма?анны? ?ылмыс?а ?атысу?а ынтасын (ниетін, ?мтылысын) ж?не дайынды?ын ?алыптастыру ж?ніндегі ма?сатты ?рекеттерін тану ?ажет. М?ндайда ересек адамны? ?рекеттері белсенді болуы тиіс ж?не психикалы? немесе денесіне зиян келтірумен (?ру, к?ндіру, ?ауіп ту?ызу ж?не ?ор?ыту, а?ша беру, алдау, кек алу, ?ыз?ану ж?не ?зге де ?ждансыз сезімін ?оздыру, жауапсызды??а сендіріп, ?ылмысты жасауды? орны мен т?сілін немесе оны? іздерін жасыру туралы ке?ес беру, жаса?ан ?рекеттер ?шін а?ы т?леуге немесе ?рлан?ан заттарды сату?а к?мектесуге у?де беру ж?не т.б.) ?штасуы м?мкін.
Тергеу органдары ж?не соттар к?мелетке толма?анды ?ылмысты? немесе ?зге ?о?ам?а ?арсы ?рекеттерге тарту ма?сатында ересектерді? ?андай на?ты ?рекеттер жаса?анын к?рсетуге міндетті.
Ересек адамны? к?мелетке толма?ан?а психикалы? немесе денесіне зиян келтірмей, ?ылмыс жасау туралы ?здігінен ж?й ?сыныс айтуы к?мелетке толма?анды ?ылмысты? ?рекетке тарту болып табылмайды.