Козу карындар (биология)

Сабактын темасы: Козу карындар

Сабактын максаты: окуучулардын козу карындар жөнүндөгү билимдерин, билгичтиктерин, көндүмдөрүн калыптандыруу менен аларды акыл-эстүүлүккө жана экологиялык маданияттуулукка тарбиялоо жана логикалык ой жугүртүүсүн өнүктүрүү;

Сабактын милдеттери:

а) билим берүүчүлүк: окуучулардын козу карындар жөнүндөгү билимдерин, билгичтиктерин жана көндүмдөрүн калыптандыруу;

б) тарбиялоочулук: окуучулардын инсандык сапаттарын калыптандыруу, б.а. акыл- эстүүлүккө, эмгекке, адептүүлүккө, эстетикага жана экологиялык маданияттуулука тарбиялоо;

в) өнүктүрүүчүлүк: балдардын козу карындар жөнүндөгү илимий көз караштарын жана логикалык ой жүгүртүүсүн өнүктүрүү;

Сабактын тиби: материалдын мазмунун ачып берүү;

Сабактын жүрүшү:

1.Уюштуруу: Аудиториялык атмосферага көңүл буруу. Жагымдуу маанай түзүү.

2.Мурунку түшүнүктөрдү калыптандыруу.

Фронталдык суроолор

1)Эн жънъкъй,ътъ майда жана жер бетинде абдан къп таралган организмдер?

2) Къп адамдар ооруп калса эмне деп аталат?

3) Оору козгоочу бактериялар ......... сыяктуу ооруларды пайда кылат?

4) Бактериялар эмнеге жъндъмд\\?

5) Протоплазманын ядролук заттарынын биригишип тыгыз кабык менен капталышы?

6)Оору жугузуучу бактериялардын таралышына кандай ырым жырымдар шарт т\згън?

7)Бактерияларды ълт\р\\ \ч\н жасашат?

3.Мурунку түшүнүктөр менен кийинки түшүнүктөрдү байланыштыруу.

Балдар бул сабакта өзгөчө организмдер болгон прокариоттор - бактериялар жөнүндө маалымат алабыз жана өз көзүбүз менен алардын формаларынын жана кыймылынын ар түрдүүлүгүн микроскоптон көрөбүз.

4. Жаңы тема: Козу карындар

План:

1. Козу карындар жън\ндъ жалпы т\ш\н\к. .

2. Калпактуу козу карындардын т\з\л\ш\.

3. Жел\\ч\ жана уулуу козу карындар.

4.1. Козу карындардын 100минге жакын т\рлър\ белгил\\. Бир топ белгилери боюнча алар балырларга окшош, бирок алардын клеткасынын хлорофили жок. Кээ бир козу карындар бир клеткалуу болот,бирок алардын къпч\л\г\ къп клеткалуу.

Азыктанышы боюнча козу карындар сапрофиттерге же мителерге кирет.

4.2. Жаратылышта калпактуу козу карындар карындар къп таралган. Алардын тъмъндъг\дъй т\рлър\ бар:

-к\рън

-байтерекчи козу карын

-сыроежка

-рыжик

-кайынчы козу карын

-лысичка

-груздь

ж.б. жел\\ч\ козу карындар.

Ар бир калпактуу козу карын козу карынчадан жана мъмъ денесинен турат.

Козу карындар калпакчасынын т\т\кчълър\ндъг\ же пластинкаларында жетил\\ч\ споралары менен къбъй\шът. Бышкан майда жана женил споралары к\б\л\п т\шъ баштаганда,аларды шамал учуруп, башка жерлерге алып кетет. Козу карындардын спораларын курт-кумурскалар жана \л\лдър да, ошондой эле козу карын жеч\ тыйын чычкандар менен коендор да таратышат.

Ак козу карындар кайынга,мырза карагайга,мырза карагайга,карагайга жана эменге жакын жерден кездешет.

Къпч\л\к козу карындардын денесинде адамга пайдалуу аш болумдуу заттар –белоктор,минералдык туздар ж.б. бар. Ошол себептен айрым калпактуу козу карындарды жасалма шарттарда ъст\р\шът.

5. Бышыктоо.

5.1. карточкалар;

Уулуу козу карындар?

Козу карындар кайсы жерлерде кездешет?

5.2. Таблица;

Козу карындардын мааниси

6. Баалоо.

7. Үй тапшырмасы.

91-параграф 190-199 беттер

Жел\\ч\ жана уулуу козу карындардын с\рът\н тартуу