Tema: Talliy elementi.

Tema: Talliý.

Meýilnama:

1.Talliý elementiniň açylyşy.

2.Fiziki häsiýeti.

3.Himiki häsiýeti.

4.Izotoplary.

5.Alnyşy.

6.Ulanylyşy.

7.Talliý elementiniň önümleri.

Himiki nyşany Tl(lat. Yallium) döwürleýin tablisasynyň elementleri Klasssifikasiýa- esasy element altynjy döwür, atom sany 81. Taliý elementi agyr metal, ýönekeý taliý maddasy- ýunşak geçişden soňky metal kümüş ak reňkli.

Taliý spektral usul bilen 1861-nji ýylda iňlis alymy William Kruks tarapyndan Harz dag geşinde ýerleşýän Abberode şäheriniň golaýyda kükürt kislotasy zawodynyň gurşun kameralaryň galyndysynda tapyldy. Talli metal William Crookes we fransuz himigi Klod-Awgust tarapyndan özbaşdak alyndy. Lamy 1862-nji ýylda adynyň gelip çykyşy. Elementiniň ady onuň häsiýetli ýaşyl gyzyklary bilen berildi.

Izotoplar.Esasy makala:Taliniň izotoplary. Tebigy taliý iki sany durnukly izotopdan durýar :205 TI (atomlaryň sany boýunça izotopyň bollugy 70,48%) we (29.52%).Yzygiderli mukdarda, dargamak seriýasynyň aralyk agzalary bolan tebigatda taliniň radioaktiw izotoplary hem bar. 206TI(T1/2=4.19 min.) We 210TI(1,30 min.)- uran -238 seriýasy; 207TI(4,78 min.)-uran -235 seriýasy; 208TI(3.1min.).