Алдын кус.
I.Дерилгези: 1.Сценада «Алдын кус»-деп бижээн турар. Шарлар, онну гсаазыннар-биле
чараштап каастаан. Хана солун «Алдын кус». Ногаалар аймаа-биле янзы-буру
дурзулер,бурулер-биле аннар дурзузу. Куску тараа ажаалдазыннын дуга-
йында чуруктар. Тараалар боттары.
II. Сорулгазы: 1. Кус дугайында билиндирер. Куску дужут дугайында хойн убилип алырын
чедип алыр.
2.Кусту шулук, ыры,танцы-самга кууседип билиринге чанчыктырар.
3.Куску тараа ажаалдазынга ажыглаар транспорт аймаан билиндирер. Улуг
улустун куш-ажылын унелеп билирин чедип алыр.
III. Концертчигеш.Программада: Шулук «Кус»
Сап-ла сарыг, кып-ла кызыл Салгын-чывар сооланайнып,
Сарала он кустун ону. Садик кыдыын ширбип туру.
Ыяштарнын бурулери, Сарыг буру боолденип,
Ындыг чараш корунер даан. Шаар дээрже ужуп чору.
Башкы:Бо чылдын кайы уези ийик, уруглар?
Уруглар: Кус.
Башкы:Кустун ону кандыг ийик, уруглар?
Уруглар: Сарыг.
Башкы:Кустун чаражын корунер даан «Алдын сарыг» (Кускылдыр кеттинген уруг аай-дедир танцылаар).
Арга-эзим, шынаа шолдер,
Алдыналган энчек кедер.
Салгын-хатка сымыранчып,
Сарыг буру сылдыражыр.
Чылыг,бургег хуннер шуужар,
Чылыг чуртче куштар чанар.
Хемнер кыдыы чаакталып,
Кезек-кезек хыраа шывар.
Ыры: Берингир кус.
Аъш-чемни уужелээн,
Ажыл-иш-даа чымыштыг-ла.
Шагны нэлбек,байлак ойу,
Чаагай чолдуг куску уе.
Башкы: Куску ажыл-ишке кандыг ажылдар хамааржырыл?
Уруглар: Нога аажаар, тарааны ажаап алыр.
Башкы:Эр-хейлер! Ногаа аймаанга чулер хамааржырыл?
Уруглар:Морковь,картошка,капуста.
Огородта тарып кааным
Онза унген ногааларым.
Чалдарынга чыдып алгаш,
Чаагай кылдыр оскеннер-даа.
(Кыс уруг ногаалар аймаа кылдыр кеттинер,оожум аялгага кылаштаар)
Тывызыктар салыр:
Сарыг,кызыл чемниг,
Салбан ногаан чаштыг (морковь).
Каътангызы,тоглангызы,
Казы-чаг боттуг (капуста).
Буурекке домей
Будуу-будуу карактарлыг (картошка).
Ыры азы танцы
Каттар,чимис,тараа ногаа
Хамык байлаан делгеп салган
Белек кылдыр бике соннеп,
Берингир кус моорлап келген.
Башкы: Кус дужуптерг екандыг ийик, уруглар? Чылып эгелээр бе азы соой бээр ийи кбе?
Уруглар: Соой берген.
Башкы:Соой бээрге чылыг чурттарже чулер чана бээр ийик.
Уруглар:Куштар.
Башкы:Чанар куштарнын аттарын адап корунерем.
Уруглар: Хек, одурек, таан.
(оожум аялга уделгези-биле кыштаар болгаш чанар куштар 4-5 танцы шимчээшкиннерин кылыр).
Чанар куштар:
Дуруя, Хек, Таан.
Кыштаар куштар:
Ала-Сааскан,Каарган,Бора-Хокпеш.
Таан, Кас, Тогдук,Дуруялар
Даартадан чаныптарлар.
Кажааларлыг кыштагларже
Кадарчылар коже бээрлер.
Дистинишкен дуруялар,
Изиг чуртче кылыйтыпты.
Диинчигеш хунезинин,
Ишкир хапта шыгжай берди.
Хенертен соок дужерге,
Хектеривис чана бээр.
Кук-кук,кук-кук-эдери,
Кулакка шуут дынналбас.
Дуруялар бедик дээрден,
Тунуксумаар уну-биле.
Часка чедир байырлыг дээш,
Чалгынннарын чайгылды.
Оскен черин кагбайн кыштаар,
Оор чараш куштарымны.
Чазын-чайын,кузун-кыжын
Чанывыска азыраалы.
Ыры: Бора-Хокпеш.
Бора он чучактыг,
Боску ак богаалыг.
Чыжырткайндыр эдер
Шыпыраннап орар.
Бора-хокпеш хензиг,
Борбалчынаан эрес.
Шуурган, соокту тоовас,
Чурттун черле кагбас.
Берингир кус.
Каттар,чимис, тараа-ногаа,
Хамык байлаан делгеп алган.
Белек кылдыр биске соннээн,
Берингир кус моорлап келди.