Доклад на тему:"Хъвалсараб дополнение ва гьеб предложениялъул цогидал членаздаса бат1а бахъи"

Хъвалсараб дополнение ва гьеб предложениялъул цогидал членаздаса бат1а бахъи

Хъвалсараб дополнение ккола авар мац1алъул синтаксисалъул бищунго зах1матал бут1абазул цояб. Предложениялъул цогидал членаздаса гьеб г1урхъи ч1ван бат1а бахъизе ц1алдохъабазе зах1малъула.Гьелъие г1илла: цо раг1и предложениялда жаниб хъвалсараб дополнениелъун, составияб сказуемоялъул, ц1арулаб бут1алъун ккей. Цох1ого падежалда ругел цого раг1аби предложениялъул бат1и-бат1иял членаллъун ккун рук1иналъ гьезда гьоркьоб бугеб бат1алъи ч1ван къот1ун бихьизабизе зах1малъула. Масала: актив, жинда ва кьовул падежазда хъвалсарал дополненияллъун колел раг1аби цогидал предложениязулъ подлежащеяллъун яги х1алаллъун ккезе бегьулел руго.Лажбаралъ (подлежащее) рет1ел хвезабуна Асх1абил. Лажбаралъ(хъвалсараб дополнение) бахъана Мусаца Асх1абил сурат.

Ресукълъиялъ (подлежащее) росу тезабуна досда. Ресукълъиялъ (г1илла-мурадлъун бугеб х1ал) росу тана дос. Кумекалъе (хъвалсараб доп.)ниж х1адурал руго.(сундуе?).Ниж дуе кумекалъе (х1ал) рач1ина.(Щай?) .

Гьединго хаслъул падежалда хъвалсараб дополнениелъун бугеб раг1и цоги бат1ияб предложениялда определениялда яги составияб ц1арулаб сказуемоялъул ц1арулаб бут1аялда релълъун ккун бук1инеги бегьула.

Масала: Князасул…..рукъ халкъалъул ц1ун бук1ана (Л.Т.).Халкъалъул газа кьурдаги рек1уна. 1-себ предложениялда халкъалъул абураб раг1иги хъвалсараб дополнениелъун ккун буго.2-абилеб предложениялда гьеб раг1и гьебго падежияб формаялдаги бук1аго,кколеб буго определениелъун.

Гьединаб г1адлу-низам наязул бук1уна. Гьаниб наязул абураб хаслъулпадежалда бугеб раг1и составияб ц1арулаб сказуемоелъун ц1арулаб бут1алъун кколеб буго. Цоги бат1ияб предложениялда гьеб раг1и определениелъун яги хъвалсараб дополнениелъун ккезе бегьула.(мисалал хадур кьун руго).

Г1адатаб предложениялъул синтаксисияб разбор гьабулаго,предложениялъул членазда гьоркьоб хъвалсараб дополнениялъ кколеб бак1, гьелъул роль, грамматикиял г1аламатал щвалде щун рич1ч1и ккола хъвалсараб дополнение гуребги предложениялъул киналго членал раг1а-ракьанде щун лъаялъе бугеб аслияб шарт1лъун. Гьединлъидал хъвалсараб дополнение малъулаго, предложениялъул цогидал членал такрар гьари, гьезда данде ккун хъвалсараб дополнениялъул хал гьаби дица рик1к1уна синтаксисияб разборалъул аслияб мурадлъун.