?лпа туралы ?ылымны? негізін сал?ан белгілі италия ?алымы М.Мальпиги мен а?ылшын ?алымы Н.Грю (1671 ж.) бол?ан. Олардан кейін микроскопиялы? техниканы? даму барысында ?лпалар туралы к?птеген жа?алы?тар мен жа?а эксперименттік деректер жина?тала басталды.
1807 жылы фитогистолог Г. Линк ?зіні? зерттеулеріні? н?тижесінде ?лпаларды жасанды т?рде паренхималы? ж?не прозенхималы? деп екі топ?а б?лді. Б?л сипаттама ?лі к?нге дейін са?талып ?алды. Ал П. Ван-Тигем (1891) ?лпаларды тірі ж?не ?лі ?лпалар деп б?лді. Олай б?лу за?ды да еді, егер оларды? ат?аратын ?ызметтерін ескермегенде.
Ал?аш?ы таби?и ?рі на?ты жіктеуді физиолог Ю.Сакс (1868) ?сынды. Ол морфологиялы? ??састы?тарын, физиологиялы? ерекшеліктерін ескере отырып ?лпаларды ?ш топ?а б?лді:
жабынды?,
негізгі,
?ткізгіш. Ж?не оларды? элементтеріне, ?сімдіктер денесінде орналасуына, ат?аратын ?ызметтеріне т?сінік беріп кетті. Сонымен ?атар ?лпалар туралы т?сініктерді дамытуда С.Швенденер мен С Габерландт (1879) ?з ?лесін ?осты. Олар ?лпаларды физиологиялы? ?ызметі т?р?ысынан зерттеп ?сімдіктер ?леміні? анатомиялы? ж?не физиологиялы? дамуына зор ?лесін ?осты. Біра? оларды? жіктеулеріні? барлы?ы жасанды бол?анды?тан, б?л на?ты ?ылыми ж?йе жасау?а, тіпті ол туралы ?ылыми пікірлер айту?а ?иынды?тар ту?ызды. Оны? себебі біріншіден, белгілі бір жас?а келгенде ?лпа ?ызметін ?згертеді немесе ал?аш?ы ?ызметтеріні? кейбіреулері ?ана са?талады. Екіншіден ?сімдік ?лпаларыны? басым к?пшілігі бір мезгілде екі, ?ш ?ызмет ат?арады[1].
Просмотр содержимого документа
«Д?ниетану, ?сімдік, 2 сынып»
Тақырыбы:Гүл, жеміс және тұқым
Сынып:2 “Д”
Сынып жетекшісі:Керимбаева А.
Сабақтың мақсаты:
БІЛІМДІЛІК:
Оқушылардың танымдылығын, біліктілігін арттыру.
ДАМЫТУШЫЛЫҚ:
Оқушылардың ой - өрісін, сөздік қорын, тіл байлығын дамыту.
ТӘРБИЕЛІК:Оқушыларды қоршаған ортаны ластамауға өсімдіктерді қорғауға, табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Жұмбақтар, сөзжұмбақтар, жеміс – жидектердің суреттері, сызбалар.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі:
-Дүниетану сабағына қажетті оқу – құралдарын дайындау.