Евразия материги

                    Евразия көлөмү жагынан биздин планетабыздын материктеринмн ичнен эң чоңу. Анын аянты 54 млн км2. Мунун 10 млн км2 аянты Европа бөлугүнө, 44 млн км2 аянты Азияга туура келет. 

     Европаны Азиядан Урал тосунун чыгыш жаккы этеги, Эмба дарыясы, Каспий деңизинин түндүк жээги жана Кума - Маныч чуңкуру, андан батыш тарапты карай Азов, Кара жана Жер Ортолук деңиздери ошондой эле аларды бириктирип туруучу кысыктар бөлүп трат. Евразия эбегесиз чоң материк болгондуктан, анын жаратылышы өтө татаал жана ар түрдүү,түндүгүнөн түштүгүнө чейин түндук жарым шарда таралгант бардык климаттык алкактар жана жаратылыш зоналары орун алган.

    Ервазия батыштан чыгышка, түңдүктөн түштуккө ээлеген аянты боюнча эбегейсиз зор мейкиндикти түзөт. Кеңдик багыты боюнча өтө чоң  аралыкка созулуп жаткандыктан, анын көпчүлүк болүгү мелүүн алкатан орун алгандыктан дайыма Атлантикадан келген аба массасынын таасири болот.

          Евразиянын жеринин бетинин түзулушү жана типтери, формалары жагынан ар түрдүу.  Европа менен Азиянын рельефинин ортосунда да чон айырмачылыктар бар. Европа- дүйнөнун анча бийик эмес бөлүгү, анын 2/3 бөлүгү түздүктөргө  туура келет.  Европада асман мелжиген бийик тоолор жокко эсе. Ал эми Азияда тескерисинче, учу-кыйырына көз жетпеген тайпак,бөксө жана  бийик тоолор басымдуулук кылат. 

       Евразиянын кен байлыктары өтө эле ар түрдүү жана алардын запасы көп. Ал башка материктерге караганда таш көмүрдүн, нефтинин, жаратылыш газынын, темир рудасынын, марганецтин ж.б. түстүү металлдардын запасы боюнча дүйнөдө биринчи орунда турат. Айрыкча кен байлыктардын көпчүлүгү КМШ өлкөлөрүндө жайгашкан. Кен байлыктарыдын таралышы материктин геологиялык түзүлүшү өнүгүү тарыхы менен тыгыз байланыштуу. Айрыкча ал өзүнүн рудалык кендеринин  запастары менен айырмаланат.

      Евразиянын территориясынын чоңдугуна, андагы климаттын жана рельефтин ар түрдүүлүгүнө жараша куралышы менен режими айырмаланган көптөгөн дарыялар пайда болгон . Алардын көпчүлүгү тоолордо жана дөңсөөлөрдө куралып, материкти курчап  турган океандарга куюшат.