3 минут Ұйымдастыру | Сабақ басында: - оқушылардың зейінін шоғырландыру; - көзге жаттығу орындау; - оқушылармен бірге сабақ мақсаттарын, тақырыбын анықтау Міндеті: оқушыларды сабаққа дайындау Өткен сабақ материал бойынша оқушылардың білімін тексеру БЫМ (бастапқы ынталандыру материалы) Мақсаты: сабақ тақырыбына шығу Сабақ тақырыбына шығу. ОМ:Жазылатын және, жазылмайтын беттердің бейнелеу ерекшеліктерін білу және түсіну Қарапайым геометриялық денелердің жазба сызбаларын орындау Сабақтың тақырыбы: Жазба беттері бар сызбаларды құру дағдыларын қалыптастыру бөлшектің геометриялық пішінін талдай білу. | Оқушылар амандасып , бір-біріне сәттілік тілейді. Ойлану арқылы оқушылар қайталау сұрақтарына жауап береді | Қалыптастырушы бағалау: Бірін –бірі бағалау. | Көрнекіліктер, қосымша әдебиет, дидактикалық материал: И.С.Вышнепольский «Техникалық сызу», Москва «Жоғары мектеп», 1988 жыл, тапсырмалар сызбасы |
Жаңа сабақ 3 минут 15 минут 10 минут | ЖЖ / ЖҚ "миға шабуыл" - Міндет: түсіну деңгейін орнату, кемшіліктерді жою. Тақтаға суреті бар плакат ілінеді (машиналар қаптамалары, станоктардың қоршаулары, желдеткіш құрылғылары, құбыржолдары және басқа да бұйымдар) Мұғалім оқушылардың назарын осы бөлшектердің конструкциясына аударады. Сұрақ қойылады : олар қалай жасалды, қандай әдіспен. Иілу үшін не істеу керек? Жетекші сұрақтар арқылы балаларды жазба қолдану қажеттілігіне әкеледі. Одан әрі мұғалім геометриялық денелердің мысалында жазба орындау тәсілдерін түсіндіреді. Көп қырлы беттердің жазықтығымен бірізді біріктірудің нәтижесінде алынған жазық фигураны жазып өрістету деп атайды. Жазбаны орындау үшін оның жанжақтарының нақты шамасын білу қажет соңынан жазықтықта оның жазбасын өз кезеңдермен орындайды. Тік төртбұрышты призманың бетін ашу үшін оның екі көп көпқырлы екі негізгі жазықтықтары және өз ара қырлары мен қыйылысатын көп жазықтықтардан тұратынын ескеруіміз керек. Мысал үшін дұрыс алты бұрышты призма алынды (сурет. 131) а). Призманың бүйір қырлары- ені мен биіктігі өзара тең тікбұрыштардан тұрады. Көлденең тік жазықтықта өрістетуді құру үшін алтыбұрыштың негізінің жағына тең алты кесіндіні біртіндеп қойып, алынған нүктелерден ұзындығы Н призмасының биіктігіне тең перпендикулярлар тұрғызады. Алынған бөліктерді жалғай отырып, екінші көлденең тік жүргізеді. Алынған тіктөртбұрыш (НХ6а) призманың бүйірлік бетінің өрістеуі болып табылады. Содан кейін бір оське алтыбұрыштың негізінің фигурасын ось негізгі сызықпен, ал майысу сызықтарын тұтас жұқа етіп тұрғызады. Бұдан әрі мұғалім мұндай құрылым көмегімен жазбаны кез келген фигурамен жасауға болатынын аитады. Айырмашылық бүйір бетінің қырларының саны мен ені ғана болады Топтық жұмыс Мақсаты: бейнелі ойлау қабілетін арттыру және дербестік деңгейін арттыру. Тапсырма №1:Дұрыс пирамиданың жазбасын орындау. Бұл тапсырма мұғаліммен бірге орындалады. Мұғалім тақтадаоқушыларды жұмыс дәптерлерінде сызады. Дұрыс пирамиданың жазбасы тең жақты үшбұрыштардың бүйір қырларынан және негіздің дұрыс көпбұрышынан жасалған жазық фигура. Мысал үшін алынды дұрыс төртбұрышты пирамида алынады (сурет. 131, 6). пирамиданың бүйір қырының шамасы белгісіз, өйткені олардың қабырғалары жазықтықтардың ешқайсысына параллель емес Сондықтан сызба SA қабырғасының шынайы шамасын анықтауданбасталалады. Бұл жазу тәсілі (сурет128, в қараңыз). SA көлбеу қабырғасының шын ұзындығын з 'а] тең анықтағаннан кейін, шеңбер доғасының ортасынан s' a {радиусы ретінде туралы еркін нүктеден жүргізеді. Осы доға пирамиданың түбіне тең төрт бөлікті қояды, ол сызықта шынайы шамаға бейнелейді. Осылайша, бүйрінің бетінжазбасы жасалады оны алып, пирамида негізінеоснованияға тең үшбұрыштардың бірінің негізіне тұрғызады. Тапсырма №2: тікелей дөңгелек конусты жазбасын орындау Бұл тапсырма мұғаліммен бірге орындалады. Мұғалім тақтада,оқушылар жұмыс дәптерлерінде сызады. Тікелей дөңгелек Конустың бетін жазу дөңгелек сектор мен шеңберден тұратын жазық фигураны білдіреді (сурет. 131, в). Сызу келесідей орындалады. Осьтік сызықты жүргізеді және оған алынған нүктеден ортасынан r l' радиусымен шеңбер доғасын сызады а" конусына тең сызады. Бұл мысалда Пифагор теоремасы бойынша есептелген, шамамен 38 мм (L = /19. + 352 = yI145O ~ 38 мм). Содан кейін сектор бұрышын а= 3600 формуласы бойынша есептейді. RL мұнда R-конус негізінің шеңберінің радиусы; L-конустың бүйірлік бетінің ұзындығы. Осы мысалда а= 3600·15- 14220 38 ' . Алынған секторға ортасымен осьтік сызықта шеңбер жасайды және оның диаметрі конус негізінің диаметріне тең. | Егжей-тегжейлі сұраққа жауап береді. Мұғалімді тыңдайды сұраққа жауап береді Мұғалімдер сұраққа жауап береді Сәйкестіреді және кестеге енгізеді | Дескриптор: Жай бөлшектерді жазбаларын орындау. Жазылмайтын беттердің ерекшеліктерін біледі және суреттің ерекшеліктерін ажыратады .Беттердің жазбасын орындай алады. Жазылатын және, жазылмайтын заттардың бетін талдау. Күрделі бөлшектердің беттерін жазуды орындау. | Дәптер, сызба аспаптары: даярша, рейсшина, лекала, транспортир, үшбұрышты сызғыш, өшіргіш және т.б. |