Германиядагы реформация

Тема: Германиядагы реформация

Аткарган: Ишенбек уулу Бакберген

Текшерген: Зайниев Равшан Акимович

План:

• Германиядагы экономикалык жана саясий өнүгүүсүнүн өзгөчөлүктөрү
• «Реформация» түшүнүгү
• Реформациянын башталышынын себептери
• Мартин Лютер жана лютерчилик
• Элдик реформация. Томас Мюнцер
• Реформациянын аякташы

Германиядагы экономикалык жана саясий өнүгүүсүнүн өзгөчөлүктөрү

• Германиянын экономикалык өзгөчѳлүктөрү XVIк баштап Германияда экономикалык онүгүү күч ала баштаган;
• Тоо-кен, кездеме токуу, айнек идиш, кагаз чыгаруу онүгүп, ишканалар пайда болгон;
• Ири шаарлар пайда болгон;
• Княздар оз ээликтерине бийлик жүргүзүп, олконү бириктирүүго жолтоо болушкан;
• Дыйкандарга оор акчалай салык салып, жамааттын жерлерин ээлеп, дарыя, колдорго балык уулоого тыюу салган.

«Реформация» түшүнүгү

• Реформация – (лат. Reformatio – кайра куруу, озгортүү, ондоо) чиркоону кайра куруу үчүн болгон күрош же чиркоонү реформалоо дегенди билдирет.

Реформациянын башталышынын себептери

• Германиядагы реформациянын себептери XVIк башында Германияда элдик реформациянын себептери бышып жетилди;
• Католик чиркөөсүндөгү кризис;
• Католик дин кызматчылары индульгенция кагаздарын кымбат сатып, нике кыюу, баланы чокундуруу, маркумдардын жаназасын окуу, ыйыктардын буюмдарын кармагандыгы менен коптогон кирешеге ээ болуп турушкан;
• Дин кызматкерлеринин адилетсиз мамиле кылуусу;
• Чиркөөгө өткөргөн майрамдар, чиркөөнү кооздоо үчүн кеткен каражаттар көбөйө баштаган;

Папанын индульгенцияларды сатуусу

Мартин Лютер

• 1517-жылы окумуштуу- кечил, Виттенберг университетинин кудай таануу профессору Мартин Лютер (1483-1546-ж) индульгенция кагаздарын сатууга каршы чыгып, «95 тезис» жарыя кылган.
• Лютердин ою боюнча кудай менен адамдын ортосунда ортомчулар болбош керек, католик чиркөөсү Рим папасы болбосо деле иштей берет деп чыккан.

• Рим папасы Лютерге чиркөөдөн чыгарылгандыгы тууралуу «булла» (буйрук кагазын) жиберген. Лютер топтолгон калың элдин көзүнчө булланы өрттөп салган.

Лютерчилик

• Лютерчилик  - протестантизмдин негизги агымдарынын бири.
• 16-кылымда Германияда Реформациянын жүрүшүндө пайда болгон. Ага Мартин Лютер  негиз салган.
• 16-кылымда Скандивания, кийинчерээк Европа  өлкөлөрүнө тараган.
• Адегенде Лютерчилик протестантизмдин бир катар жоболорун негиз кылып алган; католик чиркөөсүнүн кээ бир сыйынуу белгилерин четке кагып, өзүнө ылайык келгендерин сактап калган; 
• Лютерчилик Библия , Чоң жанa Кичине катехи­зис ж. б. диний чыгармаларга таянган.

Томас Мюнцер жана элдик реформация

• Германиядагы элдик реформациянын мезгилинде дин кызматчысы Томас Мюнцер шаардыктарды жана дыйкандарды куралдуу күрөшкө үндөп, бардык бийлик эмгекчил элдин колунда болушу керек деген.
• Ал бир аймактан экинчи аймакка өтүп, жашыруун уюмдарды түзүп, өзүнүн көз карашын айкындаган каттарды таркаткан.

• Мюнцер католик чиркөөсүнүн жана феодалдын үстөмдүгүнө каршы күрөшкөн.
• Элдик реформациянын мезгилинде Германияда католик чиркөөсүнө каршы күрөш дыйкандар согушуна өсүп чыккан.
• Реформация мезгилинде көтөрүлүшкө катышкандардын өздөрүнүн пикирлерин айкындаган программалары болгон.

Реформациянын аякташы

• 1555-жылы көп жылдык согуштан кийин император ар бир княздыкка каалаган динин тутууга, колдоого жол берген.
• Германияда эки топтогу княздыктар пайда болгон. Түштүк жана батышта-католиктер, түндүк жана чыгышта-протестанттар.
• Германиядагы башталган реформация андан ары Европага таркаган.

• Реформация жеңген өлкөлөрдө өнөр жай техника жана сооданын өнүгүүшүнө шарт түздү.
• Реформация европалыктардын аң сезимине чоң таасирин тийгизди.
• Реформация жеңген Батыш Европа өлкөлөрүндө капитализмдин жеңишине шарт түзүлдү.

Көңүл бурганыңыздарга чоң рахмат !!!