Համաշխարհային պատմություն 7-րդ դասարանի թեմատիկ պլան / 2023-24/

Դաս N

Թեմա, նպատակ, վերջնարդյունք

Էջ

ժամաքանակ

ԲԱԺԻՆ I. ՀԻՆ ԱՇԽԱՐՀԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ

16ժամ

1․

Հին աշխարհի պատմության ներածություն

4-5

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանա Համաշխարհային պատմության ո՞ր շրջանն է ընդգրկում միջնադարը:

Ի՞նչ փուլերի է բաժանվում Հին աշխարհի պատմությունը:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝

Ի՞նչ փուլերի է բաժանվում Հին աշխարհի պատմությունը:

Հին Արևելքի քաղաքակրթությունները

5ժամ

2․

Հին Եգիպտոսը

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանա •ինչ է քաղաքակրթությունը,

•որոնք են պետության ձևավորման պատմական նախադրյալները:

• ինչու է պետությունը թուլանում և անկում ապրում:

• Ինչո՞ւ է կարևոր հնագույն քաղաքակրթությունների պատմության ուսումնասիրությունը:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ •Թեմայի շրջանակներում նշել պատմական երևույթների պատճառներն ու հետևանքները:

•ներկայացնել և մեկնաբանել եգիպտական քաղաքակրթության ներդրումը մարդկային հասարակության պատմության մեջ:

• Նշել Հին Եգիպտոսում տեղի ունեցած երեք կարևոր պատմական իրադարձություն

10-12

13-14

14-15

16-18

3․

Հին Միջագետքը

1 ժամ

Նպատակը՝ • Ինչո՞ւ է Միջագետքը համարվում համաշխարհային քաղաքակրթության կարևորագույն կենտրոններից:

•Ինչո՞վ են նշանավորվել Միջագետքի պատմության մեջ Շումերը, Աքքադը և Բաբելոնը:

• Ո՞րն էր Ասորեստանի կործանման գլխավոր պատճառը:

• Ե՞րբ և ո՞ւմ կողմից գրավվեց Ասորեստանի մայրաքաղաք Նինվեն:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ .Թվարկել մի քանի պահանջարկ, որոնք դարձան Միջագետքում գրի ստեղծման պատճառներ:

• Բացատրի ինչո՞ւ են Բաբելոնի աշտարակը և Շամիրամի կախովի այգիները համալրում Հին աշխարհի յոթ հրաշալիքների շարքը:

•Քաղաքակրթական ի՞նչ արժեքներ են ստեղծվել Միջագետքում, որոնք մինչև այսօր շարունակում են գոյատևել:

23-24

24-26

26-30

4․

Խեթական պետությունը

1 ժամ

Նպատակը՝ • Որտե՞ղ է ստեղծվել Խեթական պետությունը:

•Խեթական պետությունը ե՞րբ հասավ իր հզորության գագաթնակետին, ի՞նչ նվաճումներ իրականացրին խեթերը:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ •Պարզաբանել փոքր Ասիա թերակղզու բնակչության բազմալեզու և բազմամշակույթ լինելու պատճառները:

•Բացատրի ինչու Տելեպինուս արքան մտցրեց գահաժառանգման նոր կարգ: Նշի՛ր դրա օգուտները:

31-34

5․

Հին Հնդկաստանը

Նպատակը՝ • Իմանա ինչո՞ւ էր Աշոկա արքան քաղաքները կառուցում պարսպապատ:

•Ե՞րբ և ո՞ր արքայի օրոք Մաուրյան պետությունը հասավ իր հզորության գագաթնակետին

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝

•Գնահատել հին հնդկական մշակույթի ազդեցությունը արդի աշխարհի վրա:

Բացատրի՛ր «վարնա» եզրույթը:

35-39

1 ժամ

6․

Հին Չինաստանը

1 ժամ

Նպատակը՝ • Ո՞վ է առաջինը միավորել Չինաստանը:

• Ի՞նչ քայլեր ձեռնարկեց Ցին Շի Հուանդին երկիրը հզորացնելու համար:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ Ներկայացնել հին չինական մշակույթի նվաճումները:

Գնահատի՛ր «Մետաքսի ճանապարհի»

նշանակությունը Չինաստանի և դրա երկայնքով տեղակայված պետությունների համար:

40-43

7․

Աքեմենյան Իրանը

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա •Ո՞ւմ օրոք է կառուցվել «Արքայական ճանապարհը», որքա՞ն էր դրա երկարությունը:

•Ի՞նչ նպատակ էր դրել իր առջև Կյուրոս Մեծը:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ •պարզաբանել Աքեմենյան տերության թուլացման պատճառները։ Ո՞վ և ե՞րբ կործանեց Աքեմենյան տերությունը։

•Թվարկի՛ր Դարեհ I–ի իրականացրած վերափոխումները:

44-45

45-47

8․

Թեմա 1-ի ամփոփում

Գործնական աշխատանք

1 ժամ

Անտիկ քաղաքակրթությունները․ Հին Հունաստան և Հին Հռոմ

6ժամ

9․

Հին Հունաստանը

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանան՝ • Հին Հունաստանի աշխարհագրական դիրքը, բնակլիմայական պայմանները, օգտակար հանածոները

• Հին Հունաստանում բնակվող ցեղերը ևցեղային միությունները:

• Կրետեի ծովապետությունը, նրա կործանումը, Կրետեի մշակութային նվաճումները:

Կիմանան՝ • Արխաիկ դարաշրջանի Հունաստանի մասին

• Ժամանակի նշանավոր պոլիսները` Մեգարա, Կորնթոս, Աթենք:

49-51

51-52

10․

Հին Հունաստան/ շարունակություն/

1ժամ

• Հին Սպարտայի և Աթենքի աշխարհագրական դիրքը, հասարակական և պետական կարգը

• Սոլոնի և Կլիսթենեսի բարենորոգումները:

• Ք.ա. V դ. սկզբին Պարսկաստանի դեմ Հունաստանի մղած պատերազմի մասին

• Մարաթոնի,Թերմոպիլի ճակատ-ի և Սալամինի ճակատամարտում հույների տարած փայլուն հաղթանակի մասին:

• Պատերազմից հետո Աթենքում տեղի ունեցած փոփոխությունների մասին:

53-54

54-56

11․

Հին Հունաստան/ շարունակություն/

1ժամ

• Հունական կրոնը, դիցարանը, գլխավոր աստվածներին

• Հունական դպրոցը, գրականությունը և թատրոնը, գործիչներին

• Առաջին օլիմպիական խաղերը:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝

• Ներկայացնել Հին Հունաստանի դերը և նշանակությունը Հին աշխարհում, Կրետեի մշակութային ներդրումը համաշխարհային մշակույթի մեջ:

• Բացատրել տնտեսության մեջ տեղի ունեցած տեղաշարժերի ազդեցությունը հասարակականքաղաքական կյանքի վրա

• Բացատրել Հունական մեծ գաղութացման պատճառները և հետևանքները:

• Կարևորել Սպարտայի և Աթենքի դերը Հին Հունաստանի պատմության մեջ

• Համեմատել Սպարտայի և Աթենքի պետական ու հասարակական կարգերը:

• Ներկայացնել Թերմոպիլի և Սալամինի ճակատամարտերի դերը Հունաստանի համար

• Ներկայացնել Հունաստանի հաղթանակի նշանակությունը:

• Ներկայացնել Հին Հունաստանի խոշորագույն ողբերգակներին` Էսքիլես, Սոփոկլես, Էվրիպիդես

• Համեմատել հին հունական և հին հայկական դիցարանները

57-58

59-60

60-61

12․

Թեմատիկ գրավոր աշխատանք

1ժամ

13․

Հին Հռոմը

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա . Որտե՞ղ և ե՞րբ է հիմնվել Հռոմ քաղաքը և ո՞ր ցեղի կողմից:

• Ի՞նչ ցեղեր էին ապրում Ապենինյան թերակղզում:

• Ովքե՞ր էին պատրիկները և պլեբեյները:

• Ո՞րն էր Հռոմի և Կարթագենի բախման գլխավոր պատճառը:

• Ե՞րբ է ստեղծվել առաջին եռապետությունը Հռոմում: Ովքե՞ր ձևավորեցին այն:

62-64

65-67

14․

Հին Հռոմ /շարունակություն/

1 ժամ

• ինչո՞ւ հատկապես հույն ստրուկներ էին գնում հարուստ հռոմեացիները։

• Ո՞ր թվականին կայսրության տարածքում քրիստոնեությունը ճանաչվեց այլ կրոններին հավասար:

•Ներկայացնի ի՞նչ երկրներ է նվաճել Հռոմը Ք. ա. III–I դարերում։ Գտի՛ր այդ երկրները քարտեզի վրա։

• Ներկայացնի երկրորդ եռապետության անդամներին:

68-70

70-71

15․

Արևմտյան Հռոմեական կայսրության անկումը

1ժամ

•Ներկայացնել Ե՞րբ է անկում ապրել Արևմտահռոմեական կայսրությունը։

Վերհիշել Հայոց պատմությունից քո սովորածը՝

• նշի՛ր հայոց արքաների, որոնք պատերազմել են Հռոմի դեմ

•Թվարկի՛ր այն հռոմեացի պատմիչներին, որոնք գրել են Հայաստանի մասին:

•Ներկայացրրո՛ւ հռոմեական դիցարանը:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ •Ներկայացրո՛ւ ժողովրդական ժողովի դերը հռոմեացիների կյանքում:

71-74

75-76

16․

Առաջին բաժնի ամփոփում

1 ժամ

ԲԱԺԻՆ II. ՄԻՋԻՆ ԴԱՐԵՐԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ

17ժամ

Միջնադարյան քաղաքակրթությունների զարգացման ուղին Արևմուտքում:

8ժամ

17․

Նոր պետությունների առաջացումը Եվրոպայում

1ժամ

Նպատակը՝ Իմանա •Ի՞նչ նշանակություն է ունեցել «Ժողովուրդների ճակատամարտը» Եվրոպայի համար:

•Ի՞նչ դեր է խաղացել Ժողովուրդների մեծ գաղթը համաշխարհային պատմության մեջ:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ •Ներկայացնել Որտե՞ղ էին ապրում

գերմանական ցեղերը։ Թվարկի՛ր նրանցից մի քանիսին։

•Բնութագրե՛ք Կարլոս Մեծին:

•Բացատրի Վանդալիզմ եզրույթը:

82-83

83-84

85-87

18․

Բյուզանդիան

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա թե ինչու է Բյուզանդիան համարվում տերություն: Ովքե՞ր էին ընտրում բյուզանդական կայսրին:

2. Ո՞վ էր Հուստինիանոսը։ Ի՞նչ նպատակներ էր հետապնդում նա:

3. Ե՞րբ է տեղի ունեցել Մանազկերտի ճակատամարտը: Ի՞նչ հետևանքներ ունեցավ այն:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ 1.Հիշի՛ր, թե ինչպես էին անվանում այն

պետությունը, որի արքան միաժամանակ և՛

աշխարհիկ, և՛ հոգևոր առաջնորդ էր:

2.Ներկայացնել Հայ նշանավոր ո՞ր ճարտարապետն է վերականգնել Ս. ­Սոֆիայի տաճարի գմբեթը:

3. Ներկայացնել Ո՞վ էր Հայկական (Մակեդոնական) արքայատոհմի հիմնադիրը: Ինչպե՞ս նա հասավ կայսերական աստիճանի:

4. Ներկայացնել Բյուզանդական կայսրության անկման պատճառները:

89-91

91-92

92-94

19․

Ռուսաստանը միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա Ովքե՞ր էին կառավարում Կիևյան պետությունը:

2.Որն էր ռուսական առաջին գրավոր օրենսգիրքը և ով է ստեղծել այն:

3. Ո՞րն էր Իվան Ահեղի՝ ահաբեկության քաղաքականություն վարելու նպատակը: Ի՞նչ հետևանք ունեցավ այն:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ 1.Ներկայացնել Հայաստանում

քրիստոնեությունը պետական կրոն

հաստատվելուց քանի՞ տարի հետո է այն

հաստատվել Հին Ռուսիայում:

2. Ըստ ձեր ժամանակագրական գրառման՝

պատասխանե՛ք հարցերին. – Ո՞ր թվականներին է

կառավարել Մեծ իշխան Յարոսլավը:

–Ե՞րբ է կառավարել Իվան Ահեղը:

–Ե՞րբ է հաստատվել Ռոմանովների արքայատոհմը:

96-98

99-100

101-102

20․

Խաչակրաց արշավանքները

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանան՝ • Խաչակրաց արշավանքների և շարժման պատճառներն ու հետևանքները

•Արևելքում առաջացած խաչակրաց պետությունները • Հոգևոր–ասպետական միաբանությունները

•Երեք խաչակիր արքաներին

.Խաչակրաց արշավանքների հետևանքները Խաչակիրների առնչությունները Կիլիկիայի հայկական թագավորության հետ, վերլուծել նրանց գործողությունները:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝

•Քարտեզի վրա ցույց տալ խաչակրաց

արշավանքների ուղղությունները

•Բացատրել խաչակրաց արշավանքների պատճառները, առիթը, հետևանքները

• Վերլուծել խաչակրաց շարժման անկման

պատճառները

•Համեմատել երեք խաչակիր արքաներին

•Բացատրել խաչակիրներ, հոգևոր–ասպետական միաբանություններ հասկացությունները

•Վերլուծել խաչակրաց շարժման պատճառներն ու հետևանքները:

106-108

109-111

21․

Անգլիան միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա 1.Ե՞րբ է ստեղծվել Անգլիա պետությունը

2. Իմանա Մանուֆակտուրա, ռեֆորմացիա, բարոն, շերիֆ և այլ եզրույթների բացատրությունները

3. Անգլիայում ինչո՞ւ էր աճել քաղաքների և դրանց բնակչության քանակը։

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ 1.Թվարկե՛ք միջնադարի հասարակության դասերը:

2.Ներկայացնել Անգլիայի տնտեսության ո՞ր ճյուղերն էին առավել զարգացած:

114-115

116-117

22․

Ֆրանսիան միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա Ի՞նչ տարածքային վեճեր էին առաջացել Անգլիայի և Ֆրանսիայի միջև:

Ե՞րբ է սկսվել և ավարտվել Հարյուրամյա պատերազմը:

. Ո՞վ էր Ժաննա դ’Արկը: Ե՞րբ նա ազատագրեց Օռլեանը:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ 1.Ներկայացնել Ու՞մ օրոք և ե՞րբ է

ստեղծվել դասային ներկայացուցչական ժողովը։

2.Գծապատկերի տեսքով ներկայացրո՛ւ Գլխավոր շտատների կառուցվածքը։

118-119

120-123

23․

Գերմանիան միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա 1. Ի՞նչ հաջողություններ ունեցավ Հենրիխը արտաքին քաղաքականության ասպարեզում:

2. Ե՞րբ և ի՞նչ հանգամանքներում ստեղծվեց Սրբազան հռոմեական կայսրությունը:

3. Ի՞նչ նպատակ էր հետապնդում եկեղեցին ինդուլգենցիաների վաճառքով:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ 1.Ներկայացնի Ո՞րն էր Օտտոն I–ի գլխավոր նպատակը, և ինչպե՞ս էր նա ցանկանում հասնել դրան:

2.Թվարկի՛ր հայտնի քաղաքները:

124-126

127-129

24․

«Մինչկոլումբոսյան քաղաքակրթությունները» Ամերիկայում

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա 1. Որտե՞ղ էին ձևավորվել մայաների քաղաք–պետությունները:

2. Ացտեկների պետությունը ե՞րբ է ստեղծվել և ո՞ր տարածքում:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ 1. Թվարկել և քարտեզի վրա ցո՛ւյց տալ

մայաների հայտնի քաղաքները։

2. գնահատել մայաների, ացտեկների և ինկաների ներդրումը համաշխարհային պատմության մեջ։

131-134

134-137

25․

Թեմատիկ գրավոր աշխատանք

1 ժամ

Միջնադարյան քաղաքակրթությունների զարգացման ուղին Արևելքում:

7ժամ

26․

Արաբական խալիֆայությունը

1 ժամ

Նպատակը՝ Իմանա .Որտե՞ղ էին ապրում արաբները և ի՞նչ կենցաղ էին նրանք վարում:

. Ո՞վ էր խալիֆան, և ի՞նչ դեր ուներ նա պետության կյանքում:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ .Ներկայացնել Մարգարե Մուհամմադը

ո՞ր ցեղից էր սերում և ինչո՞վ էր զբաղվում առօրյա

կյանքում:

.Ներկայացնել Ի՞նչ նվաճումներ իրականացրին

արաբները VII դարում:

138-139

140-141

27

Մոնղոլական կայսրությունը

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանա . Մոնղոլական ո՞ր ցեղի ներկայացուցիչն էր Թեմուջինը:

. Ո՞ր ժողովուրդների փորձն օգտագործեցին մոնղոլները իրենց տերությունը կառավարելու նպատակով։

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ .Բացատրել ինչո՞ւ մոնղոլական

տերությունը տրոհվեց:

.Ներկայացնել Ո՞րոնք էին մոնղոլական

նվաճումների հաջողության պատճառները:

143-145

28․

Չինաստանը միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանա . Ի՞նչ է կոչվում կառավարման այն համակարգը, որը ստեղծվել է Չինաստանում:

.Քո կարծիքով ինչո՞ւ Չինաստանին հաջողվեց արագ վերականգնել տնտեսությունը և զարգանալ Մին կայսրության օրոք։

.Ինչո՞ւ էին չինացիները կարևորում կրթությունը։

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ .Թվարկի՛ր միջնադարյան

Չինաստանում կատարված գյուտերը:

.Ի՞նչ է կոչվում կառավարման այն համակարգը,

որը ստեղծվել է Չինաստանում:

147-148

149-151

29․

Հնդկաստանը միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանա . Ե՞րբ և ո՞վ է հիմնադրել Մեծ Մողոլի կայսրությունը: Ինչո՞ւ է տերությունն այդպես կոչվել:

.Ե՞րբ է հիմնադրվել Դելիի սուլթանությունը։

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ Գնահատել Մեծ Մողոլի կայսրության

դերը Հնդկաստանի պատմության մեջ:

Գծապատկերի միջոցով պարզաբանի՛ր հնդկական

հասարակության դասային կառուցվածքը։

152-156

30․

Ճապոնիան միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանա . Որտե՞ղ է Ճապոնիան: Քարտեզի վրա ցո՛ւյց տուր այն։

. Ի՞նչ է սինտոն։ Ինչպե՞ս է առաջացել հիրագանա գիրը։

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ Ներկայացնել Ինչո՞ւ Ճապոնիան

ինքնամեկուսացավ արտաքին աշխարհից:

Վերհիշե՛ք, թե ուրիշ որ երկիրն է նման

քաղաքականություն վարել։

.Ինչպե՞ս Ճապոնիան խուսափեց մոնղոլական

նվաճումից: Ինչո՞ւ ճապոնացիները թայֆունն

անվանեցին կամիկաձե։

157-158

158-160

31․

Օսմանյան կայսրությունը միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանա . Ո՞վ և ե՞րբ է հիմնադրել օսմանյան պետությունը։

. Ինչպիսի՞ քաղաքականություն էին վարում թուրքերը նվաճված ժողովուրդների և երկրների նկատմամբ։

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ Ներկայացնել թուրք–պարսկական

պատերազմների արդյունքները:

.Փորձի՛ր գծապատկերի տեսքով ներկայացնել

Օսմանյան կայսրության կառավարման

համակարգը։

163-165

165-167

32․

Իրանը միջնադարում

1 ժամ

Նպատակը՝ Կիմանա . Ե՞րբ և ո՞ւմ գլխավորությամբ ստեղծվեց Սասանյան տերությունը։

.Ո՞րն էր Իրանի պետական կրոնը։

.Իրանի մշակույթի հայտնի գործիչներին:

Վերջնարդյունքները

Կարողանա՝ պարզաբանիր Սասանյան Իրանի

թուլացման պատճառները։

.Թվարկե՛ք Իրանում իշխանություն հաստատած օտար նվաճողներին։

168-170

170-172

33․

Գործնական աշխատանք

1 ժամ

34․

Հին աշխարհի և միջնադարի պատմության ամփոփում

1 ժամ