Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение
«Бахчисарайская общеобразовательная школа № 2»
город Бахчисарай Республики Крым
Конспект урока по крымскотатарской литературе. 10 класс.
Тема: «Исмаил Зиядин. «Свадьба».
Къырымтатар эдебияты. 10 сыныф.
Мевзу: «Исмаил Зиядин. «Той» шиирий масалы.
Выполнила:
учитель крымскотатарского языка и литературы
Мамутова Зарема Сеитмеметовна
Фен: къырымтатар эдебияты
10 сыныф
Мевзу: Исмаил Зиядин. « Той» шиирий масалы.
Дерснинъ макъсатлары:
-муэллиф акъкъында малюмат бермек;
-шиирнинъ мевзусыны, гъае, композициясыны беян этюв, манасыны, дуйгъуларыны акс эткен сезлерни айырмакъ;
-халкъымызнынъ той мерасиминде кутюльген адетлерини тасвирлемек;
-урф – адетлерининъ кечмиште насыл тарзда кечирильгенини бедиий левхаларда косьтермек;
Дерснинъ чешити: янъы бильги алув дерси.
Донатма: И. Зиядиннинъ сурети, дерслик, презентация, метинлер, дефтер, лугъат.
Бильги алув фаалиетининъ шекиллери: субет, мустакъиль иш План устюнде чалышув.
Дерснинъ кетишаты
Тешкилий къысым. Селямлашув.
Эв вазифесини тешкерюв.
Макъсатларны илян этюв.
Янъы мевзуны анълатув.
Тахтада язылгъан: Исмаил Зиядин (1912 – 1996)
«Той» шиирий масалы.
Лугъат иши:
Къахрин – куннинъ къасевети;
Синъирди – азды;
Талматюште – уйле маалинде;
Сувлап – суварып;
Дерт орюмли – сачларынынъ гурьлюги;
Эв олгъаныны – нишанлангъаныны;
Эвджюмен – ишкир;
Мульк саиби – киевнинъ зенгин олгъаны;
Хошнуд – разылыкъ;
Джиез – къызнынъ алып барыладжакъ шейлери.
Китапнен чалышув.
«Той» адлы эсеринде той мерасиминде кутюльген адетлери тасвирлене.Муэллиф, эсас къараманлар – Акъкъий ве Садетнинъ севгиси эсасында, халкъ сымасыны айдынлата.Урф – адетлернинъ кечмиште насыл тарзда кечирильгенини бедиий левхаларда косьтере. Къыз корюв, къудалыкъ, сез кесим, той ве никях мерасимлери буюк усталыкъ иле тасвирлене. Тойларда отькерильген чынълашув, куреш , тыраш, келин тюшюрюв, хайырлав киби адетлеримиз козюмиз огюнде джанлы суретте тасвирлене.
Суаллер ве вазифелер.
1.1912 с. ноябрь 13- те Романиянынъ Костендже (Констанца) ш. догъды. Бабасы – Къырымлы Аджы Амет эфенди. Анасы Фатма ханум исе, шейх Ислям Умер эфендининъ къызы.
2.Костендже ш., Меджидие медреседе; Мемет Ниязий – оджасы.
3. « Элифбе» китабы, « Окъув китаплары», « Грамматика», лугъатлар.
4.1987 с. Романияда « Ренклер» китабында.
5. 1940с. « Чорабатыр» дестаны эсасында 3 пердели пьеса язды.
Пекитюв.
План тизюв.
Пенджере.
Татлы дерт.
Къуда.
Аиленинъ фикири ве къарары.
Сез кесим.
Эль агъызы.
Той башланды.
Никях мерасими.
Чынъ.
Куреш.
Тыраш.
Той тюшеджек.
Нетиджелев.
Шималь шивесинде язылгъан бу эсер иджретликте булунгъан халкъымызнынъ баба – деделеримизнинъ кутип кельген адетлери ве миллий тилимизнинъ зенгинлигини косьтере. Бу шиирий масалда тасвирленген левхаларда халкъымызнынъ табиат чизгилери, аньанелери акс олуна.
Рефлексия.
Баалав.
Эвге вазифе.
Эсерни агъзавий икяе этмек. Суаллерге джевап бермек.
Янъы сезлерни эзберлемек.