Ю.Болат «Сельби ве шефтали тереги» масалы.

Крымскотатарское литературное чтение. 4 класс.14.10.2021

Учитель: Усеинов Усеин Арсеньевич.

Мевзу: Ю. Болат «Сельби ве шефтали тереги»

Макъсад: балаларны Ю. Болат «Сельби ве шефтали тереги» икяенен таныштырмакъ; метин акъкъында лаф этмек; нуткъуны инкишаф этмек, окъув техникасыны тешкермек; окъувгъа ве анна тилиге севги ве урьмет тербиелемек.

Донатув: «Окъув китабы» 4 сыныф; мевзу акъкъында башкъа ресимлер, индивидуаль папкалар.

Дерснинъ кетишаты

I.Тешкилий дакъкъа

(Селямлашув, дерске азырув)

II.Эв вазифени текрарлав

- Кечкен дерсте не акъкъында лаф этик?

- Къырымтатар халкъ агъыз яратыджылыгъы – бу недир экен?

- Кечкен дерсте биз сизлернен З. Албатлы ве Ю. Къандым языджыларнынъ шиирлернен таныштыкъ ве шиир акъкъында лаф эттик. Айтыныз – шиирлерге не айталар? (Шиир – бу уфакъ бедий эсер. Бу эсерде джумлелернинъ сонъки селери бири-бирине аэнкдеш ола, къафиелеше (иримех-пишмез, тоймаз-къыбырдамаз). )

- Кечкен дерсте биз «Яз», «Кузь» ве «Кунешчик» шиирлернен таныштыкъ.

- «Яз» шиирде насыл сезлер къафиелешип кельген?

- Эвде сиз Ю.Къандымнынъ «Кунешчик» шиирни эзберлемек керек эдинъиз.

(балалар шиирни эзберден айталар)

III. Янъы мевзуны анълатув

Метин. Икяе метини. Ю. Болат «Сельби ве шефтали тереги»

1.Оджанынъ сезю

- Къырымтатар тили башкъа тиллерден энъ дюльбер,энъ зенгин, энъ бай…

Чюнки о бизим анна тилимиз, Ватан тилимиз. Бизим халкъымыз чокъ йыллардан белли, бизим балаларымыз озь тилинини унутмасынлар – деп, якъшы шейлер яптылар. Биринджиден – бу халкъ агъыз яратыджылыгъы. Олар бизге бизим халкъымызнынъ традиции акъкъында бильги берди.

- Балалар биз сизлернен кечкен йылда метин акъкъында чокъ лаф этик.

- Келинъиз, тешкерейикъ – метинге не айталар?

Дерсликнен чалышув

31с. – Къаиденен чалышув

Метинде бир де бир вакъиа я да эшья акъкъында икяе этиле, тарифлене я да фикир юрютиле. Ифаделеген манасына коре метинлер икяе, таиф, фикирюрютюв чешитлерге болюне. Икяе метинле не олды? суалини къоймакъ мумкюн. Тариф метинде насыл? , фикир юрютюв метининде исе не ичюн? суаллерине джевап бериле.

Икяе метинде бир де бир къач вакъиа акъкъында икяе этиле. бойле метин учь къысымдан ибарет ола:

- вакъианынъ башы;

- онынъ инкишафы;

- вакъианынъ сонъу.

31с. – Ю. Болат «Сельби ве шефтали тереги»- оджа икяени ифадели окъуй, балалар динълейлер.

Лугъат иши

Махсул – берекет

Магърур – гъурурлы, киббар

Сорав

- Бу икяе не акъкъында?

- Не себептен шефталининъ пытакълары ерге асылып къалгъан?

- Не ичюн сельби шефталини мыскъыллай?

- Сельби шефталиге насыл суаль бере?

- Шефтали насыл джевап бере?

Фикринъиздже, олардан ким акълы?

IV.Физдакъкъа

V.Пекитюв

1) 31с. – Ю. . Болат «Сельби ве шефтали тереги» (балалар сессиз окъуйлар)

2) Балалар «зенджирнен» окъуйлар.

VI. Нетидже

- Балала, дерсте не акъкъында лаф эттик?

- Метинлерге не айталар?

- Метинлернинъ насыл чешитлери бар?

- Икяе метини насыл чешитлерге болюне?

- Машалла, балалар. Дерсте яхшы чалыштыныз!

VII. Эв вазифе

31-32с. – Ю. Болат «Сельби ве шефтала тереги» икяени окъумакъ, гъайрыдан айтмакъ.