Ю.М.Кыдыев «Баштак бала»

ТЕМА

Ю.М.Кыдыев «Баштак бала».

Амадузы

чокым, jарт, кону унле коргузип, кычырарына уренери

Турулталары

Предметле колбулу: куучынды кычырып, темазын, тос шуултезин jартаар, кычырганын ондоп, сурактар аайынча иштеери.

Будурер текши уредулу эдилгелер:

-Уренчиктин озумиле колбулу-тороли керегинде билерине, онын улузын, бала-барказын, jерин тоорына, торолчи, алтай куун-тапту ла jакшы кылык jанду болорына таскадары;

Бойын башкарынар-уреду амадуны тургузып, ого jединеринин эп-аргаларын таап, тузаланары.

Колбу тудар-текстти ылгап билери;

Jаны билгир алар-куучынла таныжары, jаны состордин учурын билип алары;

Уроктын будуми

Jаны билгир алары

Уроктын jепселдери

Плакаттар,jуруктар,ИКТ, клей, ручка, онду карандаштар, аудио запись

Уроктын этаптары

Уроктын одор аайы

I Уренерине ууламjылаганы.

Кузуни уни угулды,

Урогысты баштайлы,

Бой-бойыска коружип,

Ару санаа куунзейли.

-«Билерге-бирсос, билбеске- мунсос.»-деп, кеп сости кычырып ийигер.

Кеп состин учуры кандый эмтир?

-Кажы ла урок биске нени берет?

-Jаны билгирлер берет.

-Слер билгир аларга белен бе?(-балдар)

II.Билгирлерди эске алып, чокымдаары.

-Мекешле Сороктин нокоринин ады кем болгон?(Бенук)

-Суу неге туней деп автор бичиген?(Шилге)

-Мекеш кумакка нении быжырарга сананган?(аспандарды)

-Мекеш неге отурала, суулаjузе берди?(тоношко)

-Алтын-Колдо jурген керептин ады?(«Алмаз»)

-Уулчактар балыкты неле тударга барган?(кармакла)

+(баланын jуругы)

3. Уреду амаду тургузары.

-Айдарда, слер сананзаар, не керегинде куучын откурерис, темазын келиштире чыгарар.

-Тема: Ю.М.Кыдыев «Баштак бала».(проектор, слайд1)

-Доскодо берилген алгоритмге тайанып, уроктын амадузын тургузат.

Дарт, чокым кычырарга уренерис, бичиичи керегинде билип аларыс

4.Амадуга jединер ишти темдектеери.

Бичиичи керегинде jетируни слерге 1)Бичиичинин биографиязы-Чербыков

Мен: Jоргой Меденович Кыдыев «Солонылу тууларда»-75,Jурумнин чанкыр чечектери»-80, «Бистин таныштарыс»-82, «Чоокыр телекей»-2003, ле онон до оско jуунтылардын авторы. Алтай тил ле литературанын тургузаачызы. Ол 1996 jылдан ала Россия бичиичилер Бирлигинин члени болгон.

2)Текстле иш.- запись «Баштак бала»

3) Текстле таныжары. Эмди куучынды танынан бойоор кычырып тура, карандашла jарт эмес состорди тартып ийигер.

Созлик иш:бий-каан- царь, текпиш - лестница

потпуш - курятник шокчыл - проказник

jабу- крыша тууп jаткан -высиживать яйца

4) Текстти танынан кычырат.

5) Илдирмелей кычырыш

6) Абзацтар ла кычырыш

-Куучыннан кеп-состор таап, кычырып беригер.

-Куучыннын тос шуултезин айдып беригер.

План тургузары:

А) «Баштагы бажынан ашкан бала».

Б) Куштарла , уйла беришкени.

В) Кара такаа ла Чакпырт.

Г) «Баштактын бажы jарык, шокчылдын шооды коп».

-План аайынча куучын.

Арутай бичиичи керегинде jетируни эдет

Аудиозапись угат

Созлик иштерди орус тилге кочурет

Jаман кылык кылынбас, ончо тынду немеге, улуска кижи буурзак ла киленкей болор керек

План тургускылайт

Тургускан план аайынча куучындагылайт

Физминутка

Бис ончобыс надылар,

Уулчактар ла кызычактар.

-Эки колдо сабарлардый

Бой-бойысла наjылар.

-Эртен тура бис турадыс,

Агын суула jунунадыс.

Ару балдар док.

Jаандар созин бис угадыс,

-Jанчыгыска бис саладыс,

Бистен уккур балдар jок,

-Бистен jакшы балдар jок.

Уредучиле кожо физминутканы эткилейт

Проектле иш.

-Улекер иш.

1 омолик-Чакпырттын кылык-jаны

2 омолик- «Jаандап келзе, уулым jаман кылык-jанын таштап ийбей» деп адазынын айтканы бутсин деп Чакпыртка кандый болор керек?

Омоликле нак иштегилеп,ижин доского чыгып, корулайт

-Итог

-Бугун бис кандый куучынла таныштыс?

-Куучынды кем бичиген?

-Куучыннын тос геройы кем?

-Кемге куучын jарады? Ненин учун?

-«Билерге-бир сос, билбеске- мун сос.»-деп, кеп сос Чакпырттын кылык-jанына келижет пе? (Келижер, ненин учун дезе …)

-Рефлексия

Д оскодо jуралган 4 текпиш берилет. Уренчиктер бойынын иштегени аайынча тепкиштерге тегеликтерин тургузат.

Jажыл-меге урокто jилбилу болгон, теманы аайлагам, ончо иштерде турушкам.

Сары-меге урокто jилбилу болгон, теманы jетире аайлабагам, кезик иштерде турушпадым.

Кызыл-меге урок jарабады, теманы аайлабадым, иштерде турушпадым.

-Алтай кижи jаантайын

Аайлу-башту jуретен.

Ар-буткенин чеберлеп,

-Алкыш-быйан сурайтан.

-Онын учун ончогор тынду немеге, улуска, бой-бойыгарга буурзак ла киленкей болугар.

Айылдынижи

--Куучынды чокым-jарт, кону кычырып алыгар. Jараган узукке jурук jуурап экелигер.