Қазақ әдебиетінен презентация. Тақырыбы "М.Дулатов "Шешенің балаларын сүюі" өлеңі"

  "Ұтқыр ойдан- ұтымды жауап" /үй тапсырмасын сұрау/

Қызығушылықты ояту.

• -Отбасының ұйтқысы
• -Жарық дүние тіршіліктің тірегі
• -Өмір сыйлаушы
• -Мейірімді жан
•   -Өмірдің шуағы
•   -Қамқор жан

Сабақтың тақырыбы :   М.Дулатов «Шешенің балаларын сүюі»өлеңі 8 «А» СЫНЫП

Сабақтың мақсаты:

Сабақтың тақырыбы :   М.Дулатов «Шешенің балаларын сүюі»өлеңі

• а) ХХ  ғасыр әдебиетінің көрнекі  өкілі М.Дулатов       өмірі мен шығармашылығына қысқаша тоқталып,  « Шешенің  балаларын  сүюі » өлеңімен таныстыру. Оқушылардың М. Дулатұлының өмірі мен шығармашылығы туралы алған білімдерін кеңейту. Өлеңнің мазмұны мен идеясын ұғындыру. ә) Берілген тапсырмалар арқылы оқушылардың шығармашылық ізденістерін қалыптастыру, ойлау, сөйлеу қабілеттерін дамыту;  б) оқушылардың  өмірдегі ең  ардақты жан – ананы сүюге,қадірлеуге, перзенттік парызын өтеуге тәрбиелеу.Ананы сыйлауға, қадірлеуге, ұйымшылдыққа, мейірімділікке тәрбиелеу.

Міржақып Дулатов

• Міржақып Дулатұлы 1885 жылы 25 қарашада Қостанай облысының Қызбел ауылында дүниеге келген.
• Міржақып Дулатұлы ауыл мектебінде оқып, сауат ашқан. Болашақ ақын 1897-1902 жылдары Торғай қаласындағы орыс-қазақ мектебінде оқиды. Содан кейін ауыл мектебінде мұғалім болып жұмыс істейді. Мұғалімдікпен қатар өлең де жаза бастайды. Ақынның ең алғашқы өлеңі «Жастарға» деп аталады.
• 1909 жылы «Оян, қазақ!» атты өлеңдер жинағы басылды.
• Қазақ халқының бостандығы үшін күрескен ақын өз шығармаларында халықты білімді, мәдениетті болуға шақырады.
• Міржақып Дулатұлы 1911 жылы саяси айыппен қамауға алынады.
• Көп жыл қуғында жүріп, 1935 жылы түрме ауруханасында ауыр науқастан қайтыс болады.

№

Жылдар

1.

оқиғалар

1885 ж. 25- қараша

2.

өлеңдері

1897-1902 ж.ж.

3.

Қазіргі Қостанай облысы,Жангелдин ауданында, Қызбел деген жерде дүниеге келген

4.

1905-1907 ж.ж.

Торғайдағы 2 сыныптық орыс-қазақ мектебінде оқиды.

1909 ж.

5.

Бала оқытады.

6.

1910 ж.

Қызылжарда тілмаштық қызмет атқарады.

«Серке» газетінде «Жастарға» өлеңі басылады

  «Оян, қазақ!» жинағы жарық көреді

1911 ж.маусым

«Қазақ» газетін А.Байтұрсыновпен бірлесіп шығарады

7.

«Бақытсыз жамал» қазақша тұңғыш роман

Семейге келгенде тұтқындалып, 19 ай қамауды отырады.

1913-1918 ж.ж.

8.

  «Азамат, Тұмар« жинақтары шығады»

  «Қазақ» ғазетінде жауапты хатшы қызметін атқарады

9

1922 ж.

1922-1926 ж.ж.

Алаш қозғалысына қатысқаны үшінқамауға алынып, орынборға жіберіледі де қамаудан босатылады.

10

11

  Орынборда интернат оқытушысы, Қызылжар, Семейде сот мекемесінде, Қызылордада баспасөзде қызмет атқарады.

1928 ж.

1930 ж.

  Қамауға алынады.

12

  Ату жазасына кесіледі, кейін 10 жыл абақтыға ауыстырылады.

1935 ж.

13

1988 ж. 27 қазан

Ақтеңіз-Балтық каналы бойындағы Сосновец лагерінде ауыр науқастан қайтыс болады.

14

Қазақ ССР прокуроры тексеру нәтижесінде ақтады

1992 жыл

Торғай өңірінде өз есімімен аталатын ауылға сүйегін жерлейді.

Талдау- табыс кілті. /Өлеңге сатылай кешенді талдау./   Авторы: Тақырып: Жанр түрі – Идеясы – Шумақ – Тармақ — Бунақ –   Буын саны- Ұйқас- Тұрақты тіркес –  Өлеңнің негізгі түйіні, тәрбиелік мәні –

Тренинг. Әр оқушы өз аналарының есімінің бірінші әрпінен басталатын эпитет (теңеу) сөз тауып жазу) 

Айжан /аяулы/ Майра/мейірімді/ Талшын / төзімді/ 

«Шығармашылық шыңы – ізденіс»  

• І топ. Ана туралы өлең құрастыру.  ------------------ данасың,  ------------------ панасың.  ------------------ баласын  ------------------ анашым.  ІІ топ. Анаға хат жазу.  ІІІ топ. «Менің анам» суретін салу, анасын сипаттау.  IV топ. "Мен анамды сүйемін" эссе жазу. 

І деңгей

• М.Дулатұлының өмірі мен шығармашылығы туралы мазмұндаудың тірек-сызбасын құрастырыңыз, сол жоспар бойынша қаламгер туралы әңгімелеңіз.
• 2. « Мен анамды сүйемін» ойталғау жазу.

ІІ деңгей

1. Өз анаңа деген махаббатыңды  қалай жеткізесің,анаңды кімге,неге теңер едің,қалай суреттеп, қалай бейнелер едің?»

2. Ана туралы мақал –мәтел жазу

ІІ деңгей

1. «Ана» сөзінің кілтін табу

А-

Н-

А-

2.«Ананың көңілі балада, Баланың көңілі далада» деген мақалдың мағынасын аш.

Анаға қандай тілек айтар едің?

Ақын өлеңінен өзіме үлкен әсер алдым.