СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Қола дәуіріндегі Қазақстан

Категория: История

Нажмите, чтобы узнать подробности

Сабақтың тақырыбы:  Қола дәуіріндегі Қазақстан.

Білімділік:    Қола дәуірі адамдарының қоғамдық құрылымы, әдет-ғұрыпы, өнері жайлы баяндау арқылы сол кездегі адамдар жасаған материалдық, рухани байлықтармен, ізгілікті істермен оқушыларды таныстыру.

 

Дамытушылық:      Оқушылардың тарихты ғылыми тұрғыдан талдауға, оны саналылықпен түсіне білуге үйрету, олардың қабілетін жан-жақты дамыту.

 

Тәрбиелік:      Оқушылардың тарихқа, өз халқының және басқа халықтардың мәдениетіне деген қызығушылығы мен құрмет сезімін дамыту, оларды өз елінің, бүкіл адамзаттың мәдениетін толықтыруға үлес қоса алатын азамат етіп тәрбиелеу.

 

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Әдіс – тәсілдері:  тест,ойын түрлері,деңгейлік тапсырмалар

 Қайырлы күн балалар,

Шеңбер болып тұрайық жылы     жүзбен,

Бізге келсін қуаныш нұр іздеген.

Шуақ болған жанымыз, жүрегіміз,

Үлгі алсын көрген жан мына бізден.

Мейірімді жүрекпен,

Ақ пейілді тілекпен.

Амандасып алайық,

Бір жадырап қалайық.

Еңбек етіп ерінбей,

Жақсы баға алайық.

 

Сабақтың түрі:  топтық жұмыс

Көрнекілігі:   Слайд – суреттер, инт.тақта.

 

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

 

1.Сынып оқушыларымен сәлемдесу.

2. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

3.Психалогиялық сәт.

Сәлемдесу ой – сергегі:

Қайырлы күн балалар,

Шеңбер болып тұрайық жылы     жүзбен,

Бізге келсін қуаныш нұр іздеген.

Шуақ болған жанымыз, жүрегіміз,

Үлгі алсын көрген жан мына бізден.

Мейірімді жүрекпен,

Ақ пейілді тілекпен.

Амандасып алайық,

Бір жадырап қалайық.

Еңбек етіп ерінбей,

Жақсы баға алайық.

 

 

 

Үй тапсырмасы.  Тест сұрақтары.

1.Андроновтықтардың тасқа салынған суреттері табылған жерлер

А) Тарбағатай, Қалба, Нарын                                                                   

В) Қаратау жоталары

С) Атасу, Беғазы, Дәндібай

Д)Таңбалы, Жасыбай, Хантау

2.Андроновтықтардың сүт өнімдері мен етті сақтау тәсілі

А) Жердің бетінде салынған тұрақтарда

В) Тыстағы ұраларда

С) Жер еден астындағы шұңқырда

Д) Ет пен сүтті кептіріп сақтаған

Дұрыс жауап: E

3.Орталық Қазақстан жеріндегі қола дәуірінің ең соңғы кезең мәдениеті

А) Андронов

В) Беғазы-Атасу

С) Орталық Қазақстан

Д) Беғазы-Дәндібай

Үй тапсырмасы.  Тест сұрақтары.

1.Андроновтықтардың тасқа салынған суреттері табылған жерлер

А) Тарбағатай, Қалба, Нарын                                                                   

В) Қаратау жоталары

С) Атасу, Беғазы, Дәндібай

Д)Таңбалы, Жасыбай, Хантау

2.Андроновтықтардың сүт өнімдері мен етті сақтау тәсілі

А) Жердің бетінде салынған тұрақтарда

В) Тыстағы ұраларда

С) Жер еден астындағы шұңқырда

Д) Ет пен сүтті кептіріп сақтаған

Дұрыс жауап: E

3.Орталық Қазақстан жеріндегі қола дәуірінің ең соңғы кезең мәдениеті

А) Андронов

В) Беғазы-Атасу

С) Орталық Қазақстан

Д) Беғазы-Дәндібай

5.Тебінді жайылымға байланысты саны артқан мал.

А) Сиыр

В) Түйе, ешкі

С) Сиыр, жылқы

Д) Жылқы, қой

6.Қазақстан жеріндегі қола дәуірін жоспарлы зерттеу басталған жыл                                                          

А) 1946

В) 1931

С) 1938

D) 1954

7.Қазақстан жеріндегі қола дәуірін түбегейлі зерттеуді бастаған ғалым

А) Массон

В) Ақышев

С) Марғұлан

D) Гумилев

8.Қола дәуірі қоныстарының көбінесе орналасқан жері

А)Тау аңғарларында

В) Орман арасында

С) Жазық далалы аймақтарда

Д) Өзендердің жағасында

9.Көкшетау жеріндегі қола шалғы табылған қоныс

А) Алексеевка

В) Степняк

С) Атасу

Д) Шағалалы

10.Қола дәуірі қауымы ішінде әлеуметтік теңсіздікті тудырған

А) Терімшіліктің дамуы

В) Егіншіліктің паида болуы

С) Рудың қалыптасуы

Д) Мал-мүлік теңсіздігнің шығуы

 

Жаңа сабақтың жоспары:

1. Жеке  меншіктің пайда болуы.

2.Қоғамдық құрылысы.

3.Діни көзқарастары.

 

“Мені түсін” ойыны

Бүгінгі сабақтың тақырыбын толық аша алатын, үлкен мағына беретін сөздер жазылған. Әр топ кезектесіп жазылған сөздер төңірегінде жаңа сабақтың мазмұнын түсіндіріп, нақты жауап беруі тиіс.

 

1. Жеке меншік                   

2. Зерттеу нәтижелері                  

3. Еңбек өнімділігі                   

4. Қоғамдық құрылысы  

5.Абыздар 6.Мүлік теңсіздігі

7.Діни көзқарастары

 

 

Қола дәуіріндегі Қазақстан (б.з.б. 2800-900 ж.ж.)

  Қазақстан жерінде қола дәуірі осыдан 4 мың жыл бұрын, яғни б.з.б. 2 мыңыншы жылдықта басталған.

  Қола дәуірі жалпы адамзат баласының даму тарихында ерекше орын алды.

  Қола дәуірінде жалпы адамзат металл өңдеуді игерді.

 

 Зерттеушілердің көпшілігі Қола дәуірін 3 кезеңге бөледі:

1. Ерте қола кезеңі (Федоров кезеңі) – б.з.б. ХҮІІІ-ХҮІ ғғ. 

2. Орта қола кезеңі (Алакөл кезеңі) – б.з.б. ХҮ-ХІІІ ғғ.

3. Кейінгі қола кезеңі (Замараев кезеңі) – б.з.б. ХІІ-ҮІІІ ғғ.

 

Бұл кезеңдер алғашқы зерттелген ескерткіштер атына сәйкес Федоров, Алакөл, Замараев деп аталды.

 

 

 

Андронов мәдениеті:

  • Дене құрылысы жағынан жағынан андроновтықтар еуропоидтерге ұқсаған.сырт бет-бейнесін академик В.П.Алексеев былай сипаттайды:
  • Андрондықтар мұрынды келген, бет сүйегі шығыңқы емес, көздері үлкен.Кескін-кейпі ірі, дене құрылысы мығым, жігерлі, келбетті адамдар болған.
  •  Қостанай жеріндегі қола дәуірі заманында еуропоидтық нәсілге жататын адамдар мекендеген, олар қыр мұрынды, ат жақты, өні ақшыл, шашы сарғыштау, бойы орташалау болып келген. Қостанай жеріндегі Алексеев қорымынан табылған адамның бас сүйегін, антрополог М.М.Герасимов оның бет-пішінін жасаған.
  •  Қола дәуірінде Қазақстан жерін мекендеген тұрғындар рулық- тайпалық құрылымда өмір сүрді.
  • Малды туысқандар арасында бөлісу жеке меншіктің тууына әкелді.
  • Қауым ішінде осындай мал-мүлік теңсіздігінің шығуы барған сайын орнығып, келе-келе әлеуметтік теңсіздікті тудырды.

Беғазы-Дәндібай мәдениеті

  •    Беғазы - Дәндібай мәдениеті - қола дәуірінің соңғы кезеңінде (б.з.б. IX - VIII ғасырлар) Орталық Қазақстанды қоныстанған тайпалар мәдениеті. Беғазы және Дәндібай ескерткіш кешендерін алғаш зерттеп, Беғазы - Дәндібай мәдениеті атауын ғылыми айналымға енгізген акад. Әлкей Марғұлан. Беғазы - Дәндібай мәдениетін өркендеткен тайпалар батысында Ұлытау, шығысындаАбыралыШыңғыс таулары, оңтүстігінде Жетіқоңырдан Ертіс бойына дейінгі НұраСарысуКеңгір өзендері бойлары мен ҚызылтауБұғылыҚызыларайҚарқаралыБаянауыл  таулары аралығындағы кең жазықтарды қоныс еткен. Бұл кезде одан бұрынғы андрон мәдениетіне тән үлгілер сақталумен қатар, жаңа жерлеу ғимараттары, тұрғын үйлер пайда болып, жерлеу салты, өзіндік шаруашылық түрлері қалыптасады.

Деңгейлік тапсырма

1 - деңгей.Қола дәуірінің қоғамдық құрылысын сипаттаңдар.

30   ұпай.

2-деңгей.  Абыздар  кімдер, олар немен  айналысты?

 20ұпай

3-деңгей. Қола  дәуіріндегі  адамдар салған суреттер

 қай жерлерден табылған?

10 ұпай.

 

Сабақты  бекіту.

         «Көршіге  сұрақ” ойыны  арқылы

Сабақты қорытындылау.

“Кім жылдам” ойыны арқылы.

Бағалау. Өзін-өзі бағалау

парақшалары арқылы.

Үйге тапсырма.

Оқып тапсырмаларға жауап беру.

 

Просмотр содержимого документа
«Қола дәуіріндегі Қазақстан»

 Интеллектуалдық сайыс : “Эрудит”  Тақырыбы :Тарихты тани білейік.

Интеллектуалдық сайыс : “Эрудит”

Тақырыбы :Тарихты тани білейік.

“ Абылай хан ”тобы “ Бөкей хан”тобы

“ Абылай хан ”тобы

“ Бөкей хан”тобы

1. Таныстыру   2. Ұраны

1. Таныстыру

2. Ұраны

3.Сергіту сәті  “Сиқырлы доп”  Болашаққа бағдар :  рухани жаңғыру. Таяу жылдардағы міндеттер .

3.Сергіту сәті “Сиқырлы доп” Болашаққа бағдар : рухани жаңғыру.

  • Таяу жылдардағы міндеттер .
4.Үй тапсырмасы.  тест сұрақтары   5. ”Кім жылдам”ойыны .  Сұрақ-жауап кезеңі.

4.Үй тапсырмасы. тест сұрақтары

  • 5. ”Кім жылдам”ойыны .
  • Сұрақ-жауап кезеңі.
1.Семей бекінісі қай жылы салынды?  2.Тәукенің орнын басқан тікелей мұрагері?  3.Жоңғарлар Түркістан мен ташкентті қай жылы басып алды? 4.Сейітқұл Қойдағұлұлы менҚұтлымбет Қоштайұлы бастаған елшілік Ресей империясына қай жылы барды. 5.Әбілхайырдың басты тірегі болған ру? 6.Әбілмәмбет пен Абылай Ресейдің билігін қай жылы мойындады? 7.Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісін қолдаған кіші жүздің ірі ақсүйектері? 8 .Сырым тобының 1747 жнаурыздың 17-де хан сарайына тұтқиылдан жасаған шабуылы немен аяқталды?
  • 1.Семей бекінісі қай жылы салынды? 2.Тәукенің орнын басқан тікелей мұрагері? 3.Жоңғарлар Түркістан мен ташкентті қай жылы басып алды?
  • 4.Сейітқұл Қойдағұлұлы менҚұтлымбет Қоштайұлы бастаған елшілік Ресей империясына қай жылы барды.
  • 5.Әбілхайырдың басты тірегі болған ру?
  • 6.Әбілмәмбет пен Абылай Ресейдің билігін қай жылы мойындады?
  • 7.Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісін қолдаған кіші жүздің ірі ақсүйектері?
  • 8 .Сырым тобының 1747 жнаурыздың 17-де хан сарайына тұтқиылдан жасаған шабуылы немен аяқталды?
1.Өскемен бекінісі қай жылы салынды? 2.Жоңғар шапқыншылығынан қатты ойрандалған өңір? 3.Қалмаққырылған шайқасы қай жерде болды? 4.Әбілхайыр хан мен оның жақтастары Ресейге қай жылы ант берді? 5.Кіші жүздің солтүстік –батысы кімнің иелігінде болды? 6.Абылай Жоңғар тұтқынына қай жылы түсіп қалды? 7.ІІ Екатерина қай қазақ ханына арнайы “грамота ” жіберіп , Пугачевті өзіне жақындатпауын талап етті? 8.Бөкей Ордасында хан сарайы салынды ?
  • 1.Өскемен бекінісі қай жылы салынды?
  • 2.Жоңғар шапқыншылығынан қатты ойрандалған өңір?
  • 3.Қалмаққырылған шайқасы қай жерде болды?
  • 4.Әбілхайыр хан мен оның жақтастары Ресейге қай жылы ант берді?
  • 5.Кіші жүздің солтүстік –батысы кімнің иелігінде болды?
  • 6.Абылай Жоңғар тұтқынына қай жылы түсіп қалды?
  • 7.ІІ Екатерина қай қазақ ханына арнайы “грамота ”
  • жіберіп , Пугачевті өзіне жақындатпауын талап етті?
  • 8.Бөкей Ордасында хан сарайы салынды ?
“ Тарихи тұлғалар”

“ Тарихи тұлғалар”

“ Адасқан әріптер”  Терминдік сөздерді табу

“ Адасқан әріптер” Терминдік сөздерді табу

 “ Жылдар” сөйлейді   Сөзжұмбақ  “Қазақстан”

“ Жылдар” сөйлейді Сөзжұмбақ “Қазақстан”


Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!