СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

?она? жайлылы? (2-сынып)

Нажмите, чтобы узнать подробности

«?зін-?зі тану»  саба?ыны? жоспары

 

Мектеп:  №10 орта мектеп  

Мерзiм: 04.04.2016

М??алiм: Назарова М.К.

Сынып: 2 «В»

О?ушылар саны: 26             

Та?ырыбы «Хал?ым мені? ?она?жай»

??ндылы?: Д?рыс ?рекет

?асиеттер: С?йіспеншілік, е?бек?орлы?, ?ам?орлы?....

 

Саба?ты? ма?саты: «Сыйласты?», «туысты?», «досты?» адамгершілік ??ндылы?тары туралы т?сініктерін ке?ейту. Міндеттері: -?она? к?ту д?ст?рі,?она?асы туралы т?сінік беру; -?она?ты сыйлау іскерліктерін дамыту; -?она?жайлылы? д?ст?рді ??рметтеуге т?рбиелеу.

Ресурстар:

о?улы?, д?птер, маркер, ?н м?тіні, инербелсенді та?та.

 

Саба? барысы:

1.?йымдастыру кезе?і.

Біз ?депті баламыз,

Біз ерекше боламыз,

?она?тарды к?ргенде,

С?леметсіздер ме! – деп

С?лемдесіп аламыз.

М??алім с?зі: Балалар, мен сендерді б?гінгі саба?та к?ргеніме ?уаныштымын. Сендерді? к?лімдеген ж?здері?ді к?ріп с?йсініп т?рмын. ?азір біз саба?ымызды тынышты? с?тімен бастайы?.

2. Тынышты? с?тi.

  • Балалар,таби?атты? ?ажайып сыйлы?тарын к?ру ?шін, бізді ?демі, си?ырлы кілем апарады. Кілем ?стінде к?зімізді ж?мып отырайы?. Біз си?ырлы кілеммен ?шып келеміз. ?ара?даршы, ж?лдыздарды? т?стері ?р т?рлі, жымы? ?а?ып бізді? келгенімізге ?уанып т?р?андай.

Біз к?гілдір т?ске боял?ан ?демі ?зен, к?лдер, те?іздер мен м?хиттардан ?тіп, ?демі а?ша б?лттардан асып, бір ?аламат бейтаныс ?арыштар?а барып, ?зімізді? жерімізге келдік. Ал, балалар, енді к?зімізді ашайы?.    1,2,3.....

  • Балалар к?з алдары?а не елестеді, нені к?рді?дер? Балаларды? жауаптарына ?арай с?ра?тар ?ойылады.
  • Ал, балалар енді ?айда келдік? Б?л жылды? ?ай мезгілі? Б?л жерде не к?ріп т?рсы?дар? Таби?ат ??былыстарыны? ?андай екенін ж?не оларды? тірі таби?ат не ?лі таби?ат?а жататынын ажырата білу.
  •  Балалар біз таби?ат?а саяхаттады?, енді кішкентай періштені? си?ырлы кілемімен ?айта сыныбымыз?а оралайы?.

??гімелесу

М??алім саба?ты? та?ырыбын ашу ?шін о?улы?та берілген с?ра?тар бойынша ??гімелесу т?сілін ?йымдастырады.

  1.?она? деп кімді айтамыз?

  2.?она?жайлылы? дегенді ?алай т?сінесі?дер?

  3.Хал?ымызды? та?ыда ?андай салт-д?ст?рлерін білесі?дер?

(Балаларды? жауаптары)

 

Ескерту

  1. Д?йекс?з.

Жа?сы ?она? – ??т, береке.

 

Б?гінгі та?ырыпты?  м?ні саба?ты? д?йекс?зіні? ма?ынасын т?сіндірумен ашылады.

М??алімні? т?сіндіруі: -ертеде ?аза?тар ?йіне жа?сы адам келсе,сонымен бірге ?йге ?уаныш,ба?ыт,жа?сылы? келеді,деп ?уанатын бол?ан. «??тты ?она? келгенде ?ой егіз табады»-деп жа?сылы??а жоры?ан.?йткені жа?сы адам ?она??а жа?сы ниетпен,жылы тілекпен,мейірімді ж?рекпен барады.Дастар?ан басында жа?сы с?здер айтып,к??ілді отырады,айналасына к?лкі,?уаныш сыйлайды.?аза? хал?ыны? ?лтты? д?ст?рлеріні? бірі-?она?жайлылы?.?она?жайлылы? адамдар арасында?ы сыйласты?ты ,бір-біріне деген ??рметті ,?ам?орлы?ты к?рсетеді. Ту?ан-туыс,дос-жарандарын ??рметтеуді ?йренеді.

 

  1. М?тінмен ж?мыс

М??алім ?она?жайлылы? туралы т?сінік беріп,оны? м?ні? ашу ?шін а?ызды айта отырып,балалар?а кідіріспен с?ра? ?ойып,жауаптарын ты?дайды.?нтаспадан Д?улеткерейді?  «?осал?а »к?йі ойналып т?рды.

  •  
  •  

Ертеде Алаш деген данышпан ?арт ?мір с?ріпті.Оны? А?арыс,Бекарыс,Жанарыс деген ?ш ?лы болыпты.?лдары ?айырымды болып ?сіпті. Бір к?ні ?арт ?ш ?лын  ша?ырып: -Балаларым д?м-т?зым таусылатын ша? таяп ?алды.К?зімні? тірісінде сендерге ?алдыратын еншімді б?ліп берейін,-депті.

  • ?алай ойлайсындар ,данышпан ?арт ?зіні? еншісін нешеге б?леді?

-Мені? мал м?лкімді те?дей т?рт б?лікке б?ліндер,?з еншілерінде алып ?ке ісін ?рі ?арай жал?астырындар.Ынтыма? бірлікте ?мір с?ріндер.   Балалары ?келеріне ?алдыр?ан еншісі ?шін ра?меттерін айтып,?ке алдында бастарын иіп та?ызым етеді де,былай дейді: -?ке біз сізді т?сінбей ?алды?.Біз ?шеуміз?ой,енші?ізді неге т?рт б?лікке б?лді?із?

  • Балалар ?алай ойлайсы?дар,?арт т?ртінші б?лігін кімге ?алдырады?

?кесі былай деп жауап береді: «мал –м?лкімні? т?ртінші б?лігін сендерді? ?она?тарына ?алдырамын.Шаршап шалды?ып келген ?она?ты? еншісі-?она?ысы болсы?Егер сендерді? ?она?тарын д?мнен бас тартса,оларды? ?з «сыба?алары»екені? айтасы?дар»,-депті.

  • Сыба?а деген с?зді ?алай т?сінесі?дер?
  • «Сыба?а»-??рметті ?она? немесе ?здеріні? жа?ындарынаарнап са?та?ан к?делі та?амдары.

?асырлар ?тіп жатты.Адамдар к?бейіп,дала?а тарап кетті.?лкен ?лды? ?рпа?тары ?лкен орданы –?лы ж?зді,ортаншы ?лды? ?рпа?тары орта орданы –орта ж?зді,кенже ?лды? ?рпа?тары кіші орданы-кіші ж?зді бас?арды.Содан бері  ?мірде к?п ?згеріс болды.Біра? барлы? уа?ытта –?асырлар,жылдар,к?ндерде ?ырда?ы ?она?жайлылы? ?дет ?рдайым берік болып келеді.?аза?ты? ?йіне к?діз немесе т?нде кірсе де,?р?айсысын жылы ?аба?пен к?тіп алу ж?не ??рметтеу жомартты?пен ас-су тарту д?ст?рі- «?она?асы »тосып т?рады.

  •  «?она?асы »деген с?зді ?алай т?сінесі?дер?
  • ?она? к?туден адамны? ?андай жа?сы ?асиеттері к?рінеді?(?она? к?туден адамдар арасында?ы сыйласты?,мейірімділік,с?йіспеншілік,жылы шырай танытушылы?,ке? пейілділік,жылы ж?ректілік бай?алады.)

М??алім о?ушыларды? жауаптарын т?йіндеу ма?сатында ?она?асы ??ымын ы? м?ні?  т?сіндіреді.

  • «?она?асы» с?зі «?она?» ж?не «ас» деген екі с?зді? бірігуінен ??рал?ан. «?она?асы» ??ымы келген ?она??а арнайы дайындалатын ас деген  т?сінікті білдіреді.

 

Шы?армашылы? іс-?рекет,топты? ж?мыс.

«?она?ты ?арсы алу»

О?ушыларды? бойында ?она? к?ту да?дысын ?алыптастыру ?шін ж?ргізіледі.

  Балалар ?ш топ?а б?лінеді.Бірінше топ ?она??а келген достарын,екінші топ ?она??а келген жа?ын туыстарын,?шінші топ ата-аналары ?йде жо? уа?ытта  ?она??а келген туыстарын к?туді р?лдерге ойнап к?рсетеді.

 

Д?птермен ж?мыс

Дастар?ан?а ?она??а ?сынатын та?амдарды?  суреттерін салындар.Б?л дастар?ан?а кімдерді ?она??а ша?ырар еді?дер?

 

  1. Топпен ?н айту.

К??ілді ?н: “?аза?ы дастарханым”

?аза?ы дастар?ан

Ей,халайы?,халайы?,

Бар ?нерге салайы?

Уайым ?ай?ы жо? болсын

?уанышын к?п болсын

?айырмасы

Дастар?ан-ау,дастар?ан

Мерекелі дастар?ан

Берекелі дастар?ан,ей(2 рет)

 

Жа?сы келсе,??т болар

Жаман келсе,ж?т болар

Жолаушымыз біз деген

Асыл м?ра іздеген

 

 

  1. ?й тапсырмасы.

?она? туралы ма?ал-м?телдер жазып келу

 

  1. Саба?ты? со??ы тынышты? с?тi.

М??алім: -?аза? хал?ында ?она? к?ту р?сімі дастар?ан?а бата жасаумен ая?талады.Дастар?ан?а бата т?рде отыр?ан е? сыйлы, жасы ?лкен ?она? береді.Бата ?она?жай иесіне, ?онажай отбасына арнап жасалады.Жасы ?лкеннен, сыйлы ?она?тан бата ал?ан адам ?лкен жа?сылы??а жетеді. Ендеше ,??рметті о?ушылар с?л тынышты? са?тап, б?гінгі ?ткен саба?ымыздан ал?ан білімдері?ді ж?ректері?де са?тап, ойлары?ызды ?орытындылай отырып,келген ?она?тарымыздан, жасы ?лкен ?стаз болса, бата-тілек с?рап саба?ымызды ая?тау?а р??сат еті?іздер.

 

 

Просмотр содержимого документа
«?она? жайлылы? (2-сынып)»

«Өзін-өзі тану» сабағының жоспары


Мектеп: №10 орта мектеп

Мерзiм: 04.04.2016

Мұғалiм: Назарова М.К.

Сынып: 2 «В»

Оқушылар саны: 26

Тақырыбы «Халқым менің қонақжай»

Құндылық: Дұрыс әрекет

Қасиеттер: Сүйіспеншілік, еңбекқорлық, қамқорлық....


Сабақтың мақсаты:
«Сыйластық», «туыстық», «достық» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
-қонақ күту дәстүрі,қонақасы туралы түсінік беру;
-қонақты сыйлау іскерліктерін дамыту;
-қонақжайлылық дәстүрді құрметтеуге тәрбиелеу.

Ресурстар:

оқулық, дәптер, маркер, ән мәтіні, инербелсенді тақта.


Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

Біз әдепті баламыз,

Біз ерекше боламыз,

Қонақтарды көргенде,

Сәлеметсіздер ме! – деп

Сәлемдесіп аламыз.

Мұғалім сөзі: Балалар, мен сендерді бүгінгі сабақта көргеніме қуаныштымын. Сендердің күлімдеген жүздеріңді көріп сүйсініп тұрмын. Қазір біз сабағымызды тыныштық сәтімен бастайық.

2. Тыныштық сәтi.

  • Балалар,табиғаттың ғажайып сыйлықтарын көру үшін, бізді әдемі, сиқырлы кілем апарады. Кілем үстінде көзімізді жұмып отырайық. Біз сиқырлы кілеммен ұшып келеміз. Қараңдаршы, жұлдыздардың түстері әр түрлі, жымың қағып біздің келгенімізге қуанып тұрғандай.

Біз көгілдір түске боялған әдемі өзен, көлдер, теңіздер мен мұхиттардан өтіп, әдемі ақша бұлттардан асып, бір ғаламат бейтаныс ғарыштарға барып, өзіміздің жерімізге келдік. Ал, балалар, енді көзімізді ашайық. 1,2,3.....

  • Балалар көз алдарыңа не елестеді, нені көрдіңдер? Балалардың жауаптарына қарай сұрақтар қойылады.

  • Ал, балалар енді қайда келдік? Бұл жылдың қай мезгілі? Бұл жерде не көріп тұрсыңдар? Табиғат құбылыстарының қандай екенін және олардың тірі табиғат не өлі табиғатқа жататынын ажырата білу.

  • Балалар біз табиғатқа саяхаттадық, енді кішкентай періштенің сиқырлы кілемімен қайта сыныбымызға оралайық.

Әңгімелесу

Мұғалім сабақтың тақырыбын ашу үшін оқулықта берілген сұрақтар бойынша әңгімелесу тәсілін ұйымдастырады.

1.Қонақ деп кімді айтамыз?

2.Қонақжайлылық дегенді қалай түсінесіңдер?

3.Халқымыздық тағыда қандай салт-дәстүрлерін білесіңдер?

(Балалардың жауаптары)

Ескерту

  1. Дәйексөз.

Жақсы қонақ – құт, береке.


Бүгінгі тақырыптың мәні сабақтың дәйексөзінің мағынасын түсіндірумен ашылады.

Мұғалімнің түсіндіруі:
-ертеде қазақтар үйіне жақсы адам келсе,сонымен бірге үйге қуаныш,бақыт,жақсылық келеді,деп қуанатын болған. «құтты қонақ келгенде қой егіз табады»-деп жақсылыққа жорыған.Өйткені жақсы адам қонаққа жақсы ниетпен,жылы тілекпен,мейірімді жүрекпен барады.Дастарқан басында жақсы сөздер айтып,көңілді отырады,айналасына күлкі,қуаныш сыйлайды.
Қазақ халқының ұлттық дәстүрлерінің бірі-қонақжайлылық.Қонақжайлылық адамдар арасындағы сыйластықты ,бір-біріне деген құрметті ,қамқорлықты көрсетеді.
Туған-туыс,дос-жарандарын құрметтеуді үйренеді.


  1. Мәтінмен жұмыс

Мұғалім қонақжайлылық туралы түсінік беріп,оның мәнің ашу үшін аңызды айта отырып,балаларға кідіріспен сұрақ қойып,жауаптарын тыңдайды.Үнтаспадан Дәулеткерейдің «Қосалқа »күйі ойналып тұрды.

Қонақасы

(аңыз)

Ертеде Алаш деген данышпан қарт өмір сүріпті.Оның Ақарыс,Бекарыс,Жанарыс деген үш ұлы болыпты.Ұлдары қайырымды болып өсіпті.
Бір күні қарт үш ұлын шақырып:
-Балаларым дәм-тұзым таусылатын шақ таяп қалды.Көзімнің тірісінде сендерге қалдыратын еншімді бөліп берейін,-депті.

  • Қалай ойлайсындар ,данышпан қарт өзінің еншісін нешеге бөледі?

-Менің мал мүлкімді теңдей төрт бөлікке бөліндер,өз еншілерінде алып әке ісін әрі қарай жалғастырындар.Ынтымақ бірлікте өмір сүріндер.
Балалары әкелеріне қалдырған еншісі үшін рақметтерін айтып,әке алдында бастарын иіп тағызым етеді де,былай дейді:
-әке біз сізді түсінбей қалдық.Біз үшеумізғой,еншіңізді неге төрт бөлікке бөлдіңіз?

  • Балалар қалай ойлайсыңдар,қарт төртінші бөлігін кімге қалдырады?

Әкесі былай деп жауап береді: «мал –мүлкімнің төртінші бөлігін сендердің қонақтарына қалдырамын.Шаршап шалдығып келген қонақтың еншісі-қонақысы болсыңЕгер сендердің қонақтарын дәмнен бас тартса,олардың өз «сыбағалары»екенің айтасыңдар»,-депті.

  • Сыбаға деген сөзді қалай түсінесіңдер?

  • «Сыбаға»-құрметті қонақ немесе өздерінің жақындарынаарнап сақтаған кәделі тағамдары.

Ғасырлар өтіп жатты.Адамдар көбейіп,далаға тарап кетті.Үлкен ұлдың ұрпақтары үлкен орданы –ұлы жүзді,ортаншы ұлдың ұрпақтары орта орданы –орта жүзді,кенже ұлдың ұрпақтары кіші орданы-кіші жүзді басқарды.Содан бері өмірде көп өзгеріс болды.Бірақ барлық уақытта –ғасырлар,жылдар,күндерде қырдағы қонақжайлылық әдет әрдайым берік болып келеді.Қазақтың үйіне күдіз немесе түнде кірсе де,әрқайсысын жылы қабақпен күтіп алу және құрметтеу жомарттықпен ас-су тарту дәстүрі- «қонақасы »тосып тұрады.

  • «қонақасы »деген сөзді қалай түсінесіңдер?

  • Қонақ күтуден адамның қандай жақсы қасиеттері көрінеді?(қонақ күтуден адамдар арасындағы сыйластық,мейірімділік,сүйіспеншілік,жылы шырай танытушылық,кең пейілділік,жылы жүректілік байқалады.)

Мұғалім оқушылардың жауаптарын түйіндеу мақсатында қонақасы ұғымын ың мәнің түсіндіреді.

  • «қонақасы» сөзі «қонақ» және «ас» деген екі сөздің бірігуінен құралған. «қонақасы» ұғымы келген қонаққа арнайы дайындалатын ас деген түсінікті білдіреді.


Шығармашылық іс-әрекет,топтық жұмыс.

«Қонақты қарсы алу»

Оқушылардың бойында қонақ күту дағдысын қалыптастыру үшін жүргізіледі.

Балалар үш топқа бөлінеді.Бірінше топ қонаққа келген достарын,екінші топ қонаққа келген жақын туыстарын,үшінші топ ата-аналары үйде жоқ уақытта қонаққа келген туыстарын күтуді рөлдерге ойнап көрсетеді.


Дәптермен жұмыс

Дастарқанға қонаққа ұсынатын тағамдардың суреттерін салындар.Бұл дастарқанға кімдерді қонаққа шақырар едіңдер?


  1. Топпен ән айту.

Көңілді ән: “Қазақы дастарханым”

Қазақы дастарқан

Ей,халайық,халайық,

Бар өнерге салайық

Уайым қайғы жоқ болсын

Қуанышын көп болсын

Қайырмасы

Дастарқан-ау,дастарқан

Мерекелі дастарқан

Берекелі дастарқан,ей(2 рет)


Жақсы келсе,құт болар

Жаман келсе,жұт болар

Жолаушымыз біз деген

Асыл мұра іздеген



  1. Үй тапсырмасы.

Қонақ туралы мақал-мәтелдер жазып келу


  1. Сабақтың соңғы тыныштық сәтi.

Мұғалім:
-
Қазақ халқында қонақ күту рәсімі дастарқанға бата жасаумен аяқталады.Дастарқанға бата төрде отырған ең сыйлы, жасы үлкен қонақ береді.Бата қонақжай үй иесіне, қонажай отбасына арнап жасалады.Жасы үлкеннен, сыйлы қонақтан бата алған адам үлкен жақсылыққа жетеді.
Ендеше ,құрметті оқушылар сәл тыныштық сақтап, бүгінгі өткен сабағымыздан алған білімдеріңді жүректеріңде сақтап, ойларыңызды қорытындылай отырып,келген қонақтарымыздан, жасы үлкен ұстаз болса, бата-тілек сұрап сабағымызды аяқтауға рұқсат етіңіздер.




Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!