СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

"?ош келді?, ?з-Наурыз!"

Нажмите, чтобы узнать подробности

Та?ырыбы:  «?ош келді? ?з Наурыз»

Ма?саты:

  А) Балалар?а  ?лысты?  ?лы к?ні туралы толы? ма?л?мат беру, хал?ымызды? салт-д?ст?рін, ?дет-??рпын ?йрете отырып, наурыз ?аза?ты? ?лтты? мейрамы екенін ашып к?рсету.

  ?) Балаларды? санасына хал?ына деген ма?таныш сезімін  ?ялату, ?нерін, м?дениетін ?астерлей

  Б) Балаларды адамгершілікке  Елін, Отанын с?юге, ?лтты? салт-д?ст?рімізді д?ріптеуге т?рбиелеу.

К?рнекілігі: На?ыл с?здер, ?лтты? киімдер, буклеттер.

Барысы: ??рметті ата-аналар, т?рбиешілер ж?не б?лдіршіндер!

       Д?ст?рімізге айнал?ан  ?лысты? ?лы к?ні – Наурыз мерекесі ??тты болсын! К?лімдеген шуа?ты к?ктеммен бірге  ?аза? даласына жер ?лемді жайнатып, ?нші ??старды сайратып, Наурыз тойын тойлатып жа?а жыл келді.

      Той ??тты болсын! ?лыс о? болсын! А? мол болсын! ?лыс мереке сендерге  тек жа?сылы? ?келсін!

Уа жара?дар, жара?дар!

Б?рі? бері ?ара?дар,

Наурыз думан басталды,

?штас?ан оймен м??гілік,

Біздерде бар сан ??рып.

?асырлардан ?асыр?а,

Келе жат?ан жа??ырып.

Бермен жа?ын т?ры?дар,

С?зіме к??іл б?ры?дар.

Балалар сендер білесі?дер ме, біздер ?андай мерекені тойла?алы отырмыз?

-Наурыз мерекесін.

Балалар ?азір жылды? ?ай мезгілі?

-К?ктем мезгілі.

К?ктем мезгіліні? айларын атап бері?дерші.

-Наурыз, с?уір, мамыр.

Д?рыс айтасы?дар балалар.

Балалар сендер ?аза?ты? ?андай ?лтты? та?амдарын білесі?дер?

-Ас, ?азы ?арта, к?же, тары, бидай, бауырса?. т.б.

К?ктем жетті к?л-к?сір шуа? ??рып,

?ыс барады ?иылып жылап т?рып.

Шатырында ?йлерді? наурыз ж?р.

М?з к?рпесін а?панны? ла?тырып.

Наурыз ?айта оралды аты да а?ыз,

С?рамаймыз ал?ыс та, а?ы да біз.

?й дастархан, даламыз-сахнамыз,

?лы мейрам наурыз?а ша?ырамыз.

     Наурыз к?нінде немесе наурыз айында туыл?андарды халы? ба?ытты деп сана?ан. Сол себептен олар?а Наурыз есімін беретін бол?ан. ?аза? хал?ында  Наурызбай ??тпанбай?лы, Наурызбай ?асым?лы  атты ?йгілі батырларымыз бол?ан.

    Наурызг? л, Наурызбек, Наурызбай деген адам аттары ?азір де жие кездеседі.

    Міне біз де б?гін Наурыз тойын тойлау ?шін осы орта?а жиналып отырмыз.

Наурыз келсе-??т келгені, халайы?!

Есік ашып, шашу шашып,

Ел болып ?арсы алайы?!

деп орта?а А? жаулы?ты ?жемізді ша?ырамыз, б?гінгі наурыз мерекесін ашып бергелі отыр. ?жемізді? шашуын теріп алайы? балалар.

Наурыз:

         С?лем бердім сіздерге,

??рметті ата-аналар мен б?лдіршіндер.

К?руге мені ?ызы?ып,

Жиылып т?р?ан балалар.

Наурызбын, к?нмін шуа?ты,

Жайнатамын бар г?лді.

Сайратамын б?лб?лды,

Мейрам етіп б?л к?нді.

?ош келіпсі?, Наурыз!

Арман тойы халы?ты?.

?уанышы халы?ты?,

??тты болсын ?адамы?!

Сені тойлап ?арсы алып,

Бар ?лемге жар салып,

С?лем бердік біз сізге!

     Міне ортамыз?а да ?лысты? ?лы к?нгі Наурызымыз да келіп ?алды, ал балалар орнымыздан т?рып ?сем ?н айтай?шы.

       ?н: «К?ктем вальсі»

?ош келіпсі?, Наурызым арда?ты,

Хал?ым са?ан бар ?мітін арнапты.

Жылда осылай келе бергін жасарып,

Г?лге б?леп, н?р?а б?леп айма?ты.

        ?аза? хал?ы наурызды игілікті?, жа?сылы? пен жа?аруды? бастауы деп есептейді. Б?л к?ні ренжісіп ж?рген адамдар бір-бірімен татуласып, достасып, т?с ?а?ысып амандасады. Ал ауыл адамдары бір-біріне ?она??а барады екен. Б?л к?ні  ?лкен болсын, кіші болсын осы мейрам?а келіп, к??ілді ойын-сауы?тар ойналып жасалады екен.

     Б?гін бізде ?аза?ты? салт-д?ст?рлеріні? бірі «С?ндет той».

Ендеше барлы?ы?ызды  «С?ндет тойды?» р?сімін бірге к?руге ша?ырамыз.

«С?ндет той»

(к?рініс)

Сахна т?рінде ата мен ?же отырады. Оларды? ?астарында бала келіні отырады. (?ркім ?з шаруасымен ш??ылданып отырады).

      Немересі: ж?гіріп келіп, ата мені ?ашан с?ндетке отыр?ызасы?дар, к?п балалар с?ндетке отыр?ан дейді.

?жесі: Атасы к?рді?із бе, немеремізді с?ндетке отыр?ызатын к?н де келіп ?алыпты. Биыл 5 жас?а толып, мектепке де баратын уа?ыты таяп ?алыпты. Ата-ана борышын мойнынан т?сіру керек.

Атасы: Келін ендеше д?рігер ша?ырып кел, баланы с?ндетке отыр?ызамыз, ал балам сен ?ойды? е? ?лкенін ж?не семізін ?келіп сой, на?ашыларын, тума-туыстарымызды, к?ршілерімізді с?ндет той?а ша?ырып ?лан-?асыр той жасайы?.

Анасы д?рігерге барып келгенше біз биші ?ыздарымызды орта?а ша?ырып «Айг?лек» биін тамашалайы?.

Келін: С?леметсізбе, д?рігер сізге атам жіберді, немересін с?ндетке отыр?ызсын дейді.

Д?рігер: Жарайды барайын. Д?рігер келінмен бірге ілесіп келеді. С?леметсіздер ме, ата ?же. Балам ж?ре ?ой деп баланы с?ндеттеуге бас?а б?лмеге алып кетеді.

Баласы: Уа, халайы?!  Атам сіздерді «С?ндет той?а» ша?ыртып жіберді. Ж?рі?іздер бізді? ?йге дейді.

Халы?: Ал Сарыбай атайды? ?йіне барлы?ымыз жиналып «С?ндет той?а» барайы?.

Д?рігер: Осы кезде баланы с?ндетке отыр?ызып, бала?а ке?етек кигізіп ?келеді.

Ата ?жесі ж?не отыр?андар бала?а бай?азы береді. ??тты болсын, ??тты болсын деседі.

Дастархан жайылып, тама? ?зірленеді, ?она?тар жай?асып отырады.

Атасы: Ал ?она?тар «С?ндет той?а» ?ош келді?іздер. «С?ндет тойымыз» Наурыз тойымен т?спа-т?с келіп жатыр, тойымыз той?а ?лассын. ?ле? айтып тойды ?ыздырайы?.

?н: «?аза?ы дастархан»  

К?рініс ая?талды.

Наурыз  мейрам ж?ректерге н?р сепкен,

Ма?дайымнан с?йіп жатыр г?л к?ктем.

Жары?ымен, шуа?ымен к?н-ана,

Алып келді жер бетіне  г?л к?ктем.

       дей келе орта?а биші жігіттерімізді ша?ырамыз.

Би: «?аза? биі.»

       Рахмет балалар ?нерлері? ?стей берсін. Ал енді барлы?ымыз орнымыздан т?рып «Наурыз тойы»атты ?нді барлы?ымыз бірге шыр?атып айтайы?шы.

    ?орытынды: Балалар ?здері? к?ріп отыр?андай б?гінгі бізді?  мерекемізде сендер к?птеген ?аза?ты? салт-д?ст?рімен, ?лтты? та?амдарымен танысып білді?дер. ??рметті ата-аналар б?гінгі бізді? шарамыз?а бірлесе ат салысып ?атыс?андары?ыз ?шін к?п рахмет. С?зімді ?орытындылай келе  с?з кезегін «Айг?лек» балалар ба?шасыны? ме?герушісі: М.А.Иран?ызына береміз.

    ??рметті ата-аналар осымен бізді? ша?ын ?ана мерекелік іс-шарамыз а?талды. Барлы?ы?ызды мына жайылып т?р?ан дастархан?а ша?ырамын, д?м татып, наурыз к?жеден  ауыз тиі?іздер.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Просмотр содержимого документа
«"?ош келді?, ?з-Наурыз!"»

Тақырыбы: «Қош келдің Әз Наурыз»

Мақсаты:

А) Балаларға Ұлыстың ұлы күні туралы толық мағлұмат беру, халқымыздың салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын үйрете отырып, наурыз қазақтың ұлттық мейрамы екенін ашып көрсету.

Ә) Балалардың санасына халқына деген мақтаныш сезімін ұялату, өнерін, мәдениетін қастерлей

Б) Балаларды адамгершілікке Елін, Отанын сүюге, ұлттық салт-дәстүрімізді дәріптеуге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Нақыл сөздер, ұлттық киімдер, буклеттер.

Барысы: Құрметті ата-аналар, тәрбиешілер және бүлдіршіндер!

Дәстүрімізге айналған Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мерекесі құтты болсын! Күлімдеген шуақты көктеммен бірге қазақ даласына жер әлемді жайнатып, әнші құстарды сайратып, Наурыз тойын тойлатып жаңа жыл келді.

Той құтты болсын! Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын! Ұлыс мереке сендерге тек жақсылық әкелсін!

Уа жараңдар, жараңдар!

Бәрің бері қараңдар,

Наурыз думан басталды,

Ұштасқан оймен мәңгілік,

Біздерде бар сан ғұрып.

Ғасырлардан ғасырға,

Келе жатқан жаңғырып.

Бермен жақын тұрыңдар,

Сөзіме көңіл бұрыңдар.

Балалар сендер білесіңдер ме, біздер қандай мерекені тойлағалы отырмыз?

-Наурыз мерекесін.

Балалар қазір жылдың қай мезгілі?

-Көктем мезгілі.

Көктем мезгілінің айларын атап беріңдерші.

-Наурыз, сәуір, мамыр.

Дұрыс айтасыңдар балалар.

Балалар сендер қазақтың қандай ұлттық тағамдарын білесіңдер?

-Ас, қазы қарта, көже, тары, бидай, бауырсақ. т.б.

Көктем жетті көл-көсір шуақ құрып,

Қыс барады қиылып жылап тұрып.

Шатырында үйлердің наурыз жүр.

Мұз көрпесін ақпанның лақтырып.

Наурыз қайта оралды аты да аңыз,

Сұрамаймыз алғыс та, ақы да біз.

Үй дастархан, даламыз-сахнамыз,

Ұлы мейрам наурызға шақырамыз.

Наурыз күнінде немесе наурыз айында туылғандарды халық бақытты деп санаған. Сол себептен оларға Наурыз есімін беретін болған. Қазақ халқында Наурызбай Құтпанбайұлы, Наурызбай Қасымұлы атты әйгілі батырларымыз болған.

Наурызгү л, Наурызбек, Наурызбай деген адам аттары қазір де жие кездеседі.

Міне біз де бүгін Наурыз тойын тойлау үшін осы ортаға жиналып отырмыз.

Наурыз келсе-құт келгені, халайық!

Есік ашып, шашу шашып,

Ел болып қарсы алайық!

деп ортаға Ақ жаулықты әжемізді шақырамыз, бүгінгі наурыз мерекесін ашып бергелі отыр. Әжеміздің шашуын теріп алайық балалар.

Наурыз:

Сәлем бердім сіздерге,

Құрметті ата-аналар мен бүлдіршіндер.

Көруге мені қызығып,

Жиылып тұрған балалар.

Наурызбын, күнмін шуақты,

Жайнатамын бар гүлді.

Сайратамын бұлбұлды,

Мейрам етіп бұл күнді.

Қош келіпсің, Наурыз!

Арман тойы халықтың.

Қуанышы халықтың,

Құтты болсын қадамың!

Сені тойлап қарсы алып,

Бар әлемге жар салып,

Сәлем бердік біз сізге!

Міне ортамызға да Ұлыстың ұлы күнгі Наурызымыз да келіп қалды, ал балалар орнымыздан тұрып әсем ән айтайқшы.

Ән: «Көктем вальсі»

Қош келіпсің, Наурызым ардақты,

Халқым саған бар үмітін арнапты.

Жылда осылай келе бергін жасарып,

Гүлге бөлеп, нұрға бөлеп аймақты.

Қазақ халқы наурызды игіліктің, жақсылық пен жаңарудың бастауы деп есептейді. Бұл күні ренжісіп жүрген адамдар бір-бірімен татуласып, достасып, төс қағысып амандасады. Ал ауыл адамдары бір-біріне қонаққа барады екен. Бұл күні үлкен болсын, кіші болсын осы мейрамға келіп, көңілді ойын-сауықтар ойналып жасалады екен.

Бүгін бізде қазақтың салт-дәстүрлерінің бірі «Сүндет той».

Ендеше барлығыңызды «Сүндет тойдың» рәсімін бірге көруге шақырамыз.

«Сүндет той»

(көрініс)

Сахна төрінде ата мен әже отырады. Олардың қастарында бала келіні отырады. (әркім өз шаруасымен шұғылданып отырады).

Немересі: жүгіріп келіп, ата мені қашан сүндетке отырғызасыңдар, көп балалар сүндетке отырған дейді.

Әжесі: Атасы көрдіңіз бе, немеремізді сүндетке отырғызатын күн де келіп қалыпты. Биыл 5 жасқа толып, мектепке де баратын уақыты таяп қалыпты. Ата-ана борышын мойнынан түсіру керек.

Атасы: Келін ендеше дәрігер шақырып кел, баланы сүндетке отырғызамыз, ал балам сен қойдың ең үлкенін және семізін әкеліп сой, нағашыларын, тума-туыстарымызды, көршілерімізді сүндет тойға шақырып ұлан-ғасыр той жасайық.

Анасы дәрігерге барып келгенше біз биші қыздарымызды ортаға шақырып «Айгөлек» биін тамашалайық.

Келін: Сәлеметсізбе, дәрігер сізге атам жіберді, немересін сүндетке отырғызсын дейді.

Дәрігер: Жарайды барайын. Дәрігер келінмен бірге ілесіп келеді. Сәлеметсіздер ме, ата әже. Балам жүре ғой деп баланы сүндеттеуге басқа бөлмеге алып кетеді.

Баласы: Уа, халайық! Атам сіздерді «Сүндет тойға» шақыртып жіберді. Жүріңіздер біздің үйге дейді.

Халық: Ал Сарыбай атайдың үйіне барлығымыз жиналып «Сүндет тойға» барайық.

Дәрігер: Осы кезде баланы сүндетке отырғызып, балаға кеңетек кигізіп әкеледі.

Ата әжесі және отырғандар балаға байғазы береді. Құтты болсын, құтты болсын деседі.

Дастархан жайылып, тамақ әзірленеді, қонақтар жайғасып отырады.

Атасы: Ал қонақтар «Сүндет тойға» қош келдіңіздер. «Сүндет тойымыз» Наурыз тойымен тұспа-тұс келіп жатыр, тойымыз тойға ұлассын. Өлең айтып тойды қыздырайық.

Ән: «Қазақы дастархан»

Көрініс аяқталды.

Наурыз мейрам жүректерге нұр сепкен,

Маңдайымнан сүйіп жатыр гүл көктем.

Жарығымен, шуағымен күн-ана,

Алып келді жер бетіне гүл көктем.

дей келе ортаға биші жігіттерімізді шақырамыз.

Би: «Қазақ биі.»

Рахмет балалар өнерлерің үстей берсін. Ал енді барлығымыз орнымыздан тұрып «Наурыз тойы»атты әнді барлығымыз бірге шырқатып айтайықшы.

Қорытынды: Балалар өздерің көріп отырғандай бүгінгі біздің мерекемізде сендер көптеген қазақтың салт-дәстүрімен, ұлттық тағамдарымен танысып білдіңдер. Құрметті ата-аналар бүгінгі біздің шарамызға бірлесе ат салысып қатысқандарыңыз үшін көп рахмет. Сөзімді қорытындылай келе сөз кезегін «Айгөлек» балалар бақшасының меңгерушісі: М.А.Иранқызына береміз.

Құрметті ата-аналар осымен біздің шағын ғана мерекелік іс-шарамыз ақталды. Барлығыңызды мына жайылып тұрған дастарханға шақырамын, дәм татып, наурыз көжеден ауыз тиіңіздер.